Sun Tzu
| Sun Tzu | |
| |
| Sun Tzu of Sūnzǐ | |
| Algemene informatie | |
| Naam voluit | Sun Tzu of Sūnzǐ |
| Geboren | 544 v. Chr. |
| Geboorteplaats | Wu (het huidige Suzhou, de provincie Jiangsu) |
| Overleden | 496 v. Chr. |
| Nationaliteit |  China
|
| Beroep | Militair generaal, strateeg, filosoof, schrijver |
| Werk | |
| Jaren actief | ca. 524-496 v. Chr. |
| Genre(s) | militaire strategie |
| Bekende werken | De kunst van oorlog |
Portaal  Literatuur
| |
|---|---|
Sun Tzu (vereenvoudigd Chinees :孙子; traditioneel Chinees :孫子; pinyin: Sūnzǐ). Hij was een Chinees militair generaal, strateeg, filosoof en schrijver die leefde tijdens de oostelijke Zhou-periode.
Inleiding
Sun Tzu wordt van ouds gezien als de schrijver van De kunst van oorlog, een invloedrijk werk van militaire strategie (krijgskunde) dat zowel de westerse als de Oost-Aziatische filosofie en het militaire denken heeft beïnvloed. Het richt zich veel meer op alternatieven voor de strijd en zelfs voor oorlog dan op oorlog zelf, zoals list, vertraging, het gebruik van spionnen, het maken en onderhouden van allianties (verbonden), het gebruik van bedrog en de bereidheid om, althans tijdelijk, tot sterkere vijanden. Sun Tzu wordt in de Chinese en Oost-Aziatische cultuur vereerd als een legendarische historische en militaire figuur. Zijn geboortenaam was Sun Wu (vereenvoudigd Chinees :孙武) en hij was buiten zijn familie bekend onder zijn beleefdheidsnaam Changqing (Chinees :長卿). De naam Sun Tzu waaronder hij meer in de volksmond bekend is, is een eretitel die "Meester Sun" betekent.
Het is onzeker of de geschiedenis van Sun Tzu juist is. De Han-dynastie historicus Sima Qian en andere traditionele Chinese historici plaatsten hem als minister van koning Helü van Wu (het huidige Suzhou, de provincie Jiangsu) en dateerden zijn leven van 544 tot 496 voor Christus. Moderne geleerden die zijn historiciteit accepteren, plaatsen de bestaande tekst van De kunst van oorlog in de latere periode van de oorlogvoerende staten op basis van de stijl en manier van schrijven en de beschrijvingen van oorlogsvoering.
De kunst van oorlog bestaat uit 13 hoofdstukken. Elk is gewijd aan een andere reeks vaardigheden of kunst met betrekking tot oorlogvoering en hoe dit van toepassing is op militaire strategie en tactieken. Het boek bevat een gedetailleerde uitleg en analyse van het Chinese leger uit de 5e eeuw voor Christus, van wapens, omgevingsomstandigheden en strategie tot rang en discipline. Sun Tzu benadrukte ook het belang van inlichtingendiensten en spionage voor de oorlogsinspanning.
Volgens traditionele verslagen schreef Sun Bin, de afstammeling van de generaal, een verhaal over militaire tactieken, óók getiteld De kunst van oorlog. Aangezien Sun Wu en Sun Bin in klassieke Chinese teksten Sun Tzu werden genoemd, geloofden sommige historici dat het dezelfde persoon was. Dit was nog voor de herontdekking van de verhalen van Sun Bin in 1972.
Het werk van Sun Tzu wordt sinds zijn samenstelling geprezen en gebruikt in Oost-Aziatische oorlogsvoering. Tijdens de twintigste eeuw groeide De kunst van oorlog in populariteit en zag het ook praktisch gebruik in de westerse wereld. Het blijft een onuitwisbare invloed in veel hedendaagse competitieve inspanningen (wedstrijden) in de moderne wereld hebben, zelfs buiten militaire strategie en oorlogvoering, zoals in cultuur, politiek, zaken en sport.
Levensloop en werk
De oudste beschikbare bronnen zijn het oneens over de geboorteplaats van Sun Tzu. De lente- en herfstannalen en Sima Qian 's latere archieven van de grote historicus (Shiji) stellen dat Sun Tzu in Qi werd geboren, dat noorderlijker ligt dan Wu. Beide bronnen zijn het er ook over eens dat Sun Tzu werd geboren in de late lente- en herfstperiode en dat hij actief was als generaal en strateeg, in dienst van koning Helü van Wu in de zesde eeuw voor Christus, beginnend rond 512 voor Christus. Over zijn opvoeding en opleiding is niets bekend. De overwinningen van Sun Tzu inspireerden hem vervolgens tot het schrijven van De kunst van oorlog. Dit 'boek' was een van de meest gelezen militaire geschriften in de daaropvolgende periode van de Strijdende Staten, een tijd van constante oorlog tussen zeven oude Chinese staten - Zhao, Qi, Qin, Chu, Han, Wei en Yan - die vochten om de enorme uitgestrektheid van vruchtbaar gebied in Oost-China.
Een van de bekendere verhalen over Sun Tzu, overgenomen van Sima Qian, illustreert het karakter van Sun Tzu als volgt: Voordat de koning van Wu Sun Tzu in dienst nam, testte de koning van Wu de vaardigheden van Sun Tzu door hem te bevelen een harem van 180 concubines (vrouwen van de koning) te trainen tot soldaten. Sun Tzu verdeelde ze in twee compagnieën (militaire groepen) en benoemde de twee concubines die het meest de voorkeur hadden van de koning als compagnies-commandanten. Toen Sun Tzu de concubines voor het eerst beval om naar rechts te kijken, giechelden ze. In reactie daarop zei Sun Tzu dat de generaal, in dit geval hijzelf, ervoor moest zorgen dat de soldaten de aan de groep gegeven bevelen zpuden begrijpen. Toen herhaalde hij het bevel en opnieuw giechelden de concubines. Sun Tzu beval vervolgens de executie (het dood maken) van de twee favoriete concubines van de koning, tot protest van de koning. Hij legde uit dat als de soldaten van de generaal hun bevelen wel begrepen maar niet gehoorzaamden, het de schuld van de officieren was. Sun Tzu zei ook dat, zodra een generaal was aangesteld, het zijn plicht was om zijn missie uit te voeren, zelfs als de koning protesteerde. Nadat beide concubines waren gedood, werden nieuwe officieren gekozen om hen te vervangen.
Sima Qian beweerde dat Sun Tzu later op het slagveld bewees dat zijn theorieën effectief waren (bijvoorbeeld bij de Slag bij Boju), dat hij een succesvolle militaire carrière had en dat hij De kunst van oorlog schreef op basis van zijn beproefde kennis. De Zuozhuan, een historische tekst die eeuwen eerder is geschreven dan de Shiji, geeft echter een veel gedetailleerder verslag van de Slag bij Boju, maar vermeldt Sun Tzu helemaal niet.
Twijfel over zijn historische bestaan
Rond de 12e eeuw na Christus begonnen sommige Chinese geleerden te twijfelen aan het historische bestaan van Sun Tzu, voornamelijk op grond van het feit dat hij niet wordt genoemd in de historische klassieker Zuo zhuan, waarin de meeste opmerkelijke figuren uit de lente- en herfstperiode worden genoemd. De naam "Sun Wu" (孫武) komt niet voor in enige tekst voorafgaand aan de Registraties van de Grote Historicus, en kan een verzonnen naam zijn geweest die "de voortvluchtige krijger" betekent - de achternaam "Sun" kan worden vervangen door de verwante term "voortvluchtig" (xùn 遜), terwijl "Wu" de oude Chinese term is van "moedig" (wǔ 武), wat overeenkomt met de rol van Sun Tzu als dubbelganger van de held in het verhaal van Wu Zixu. De enige historische veldslag die aan Sun Tzu wordt toegeschreven, namelijk de Slag bij Boju, heeft geen gegevens over hem dat hij in die strijd heeft gevochten.
Het is mogelijk dat De kunst van oorlog stukken tekst bevat dat van verschillende krijgsheren afkomstig is, maar aan een persoon (Sun Tzu) is toegeschreven. Mogelijk zijn er later stukken herschreven of aangepast aan de stand van de technieken van dat moment. Ook kan het zijn dat er commentaren door latere generaals zijn toegevoed. Dat is archeologisch nauwelijks te bewijzen. Temeer omdat het op bamboe latjes is geschreven, dat natuurlijk kwetsbaar is en telkens is overgeschreven op gelijksoortog materiaal.
Voor westerlongen is de tekst niet altijd makkelijk te begrijpen, omdat ze het Taoïsme onvoldoende kennen.
Nalatenschap
In de 20e eeuw schreef de Chinese communistische leider Mao Zedong zijn overwinning in 1949 op Chiang Kai-shek en de Kuomintang gedeeltelijk toe aan De kunst van oorlog. Het werk had een sterke invloed op Mao's geschriften over guerrillaoorlogvoering, die de communistische opstanden over de hele wereld verder beïnvloedden.
De beheersing van de leringen van Sun Tzu werden geëerd onder de Japanse Samoerai. Na de Meiji-restauratie bleef het populair onder de Keizerlijke Japanse strijdkrachten. De admiraal van de vloot Tōgō Heihachirō, die de Japanse strijdkrachten naar de overwinning leidde in de Russisch-Japanse oorlog (1904-1905), las graag het werk van Sun Tzu.
Ho Chi Minh vertaalde het werk zodat zijn Vietnamese officieren het konden bestuderen. Zijn generaal Võ Nguyên Giáp, de strateeg achter overwinningen op Franse en Amerikaanse troepen tijdens de Vietnamoorlog, was eveneens een fervent student en beoefenaar van de ideeën van Sun Tzu. Vervolgens zorgden de Amerikanen ervoor dat ze ook een vertaling kregen om te kunnen bestuderen. Tijdens de Golfoorlog in de jaren negentig gebruikten zowel generaals Norman Schwarzkopf Jr. als Colin Powell ideeën van Sun Tzu met betrekking tot bedrog, snelheid en het aanvallen van de zwakke punten van de vijand.