ChristenUnie
| ChristenUnie (CU) | |
|
| |
|---|---|
| Oprichting | 15 maart 2001 |
| Actief in |  Nederland
|
| Richting | Centrum |
| Stroming | Christelijk-sociaal Sociaal-conservatisme |
| Partijleider | Mirjam Bikker |
| Partijvoorzitter | Ankie van Tatenhoven |
| Fractievoorzitters | |
| - Eerste Kamer | Tineke Huizinga |
| - Tweede Kamer | Mirjam Bikker |
| - Europees Parlement | Peter van Dalen |
| Zetels | |
| - Eerste Kamer | 3 van de 75 |
| - Tweede Kamer | 3 van de 150 |
| - Europees Parlement | 1 van de 29 |
| - Provinciale Staten | 22 van de 572 |
| - Gemeenteraden | 309 van de 8501 |
| - Burgemeesters | 7 van de 345 |
| - Commissarissen van de Koning | 1 van de 12 |
| Overig | |
| Wetenschappelijk bureau | Mr. G. Groen van Prinstererstichting |
| Jongerenorganisatie | PerspectieF |
| Fractie in het Benelux-parlement | Christelijke fractie |
| Europese fractie | Europese Volkspartij |
| Fusie van | Gereformeerd Politiek Verbond Reformatorische Politieke Federatie |
Portaal  Politiek
| |
De ChristenUnie, afgekort CU, is een christelijke politieke partij in Nederland. Sinds 17 januari 2023 is Mirjam Bikker de partijleider.
De ChristenUnie is een christelijk-sociale en conservatieve partij met zowel linkse als rechtse standpunten.
Geschiedenis
Beginjaren
Hoewel de ChristenUnie pas sinds 2002 bestaat, was er al een voorloper van de ChristenUnie. In de Tweede Kamer waren er de twee partijen de Reformatorische Politieke Federatie (RPF) en het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV). Al sinds 1989 vergaderden de twee partijen samen. De twee partijen besloten om samen één partij te worden. Dit heet een fusie. Hierdoor ontstond de ChristenUnie.
De ChristenUnie deed in 2002 voor het eerst mee aan de verkiezingen met Kars Veling als lijsttrekker. Ondanks dat de partij hoopte op winst, verloor het één zetel. Veling besloot te stoppen als partijleider en werd opgevolgd door André Rouvoet. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2003 verloor ChristenUnie opnieuw één zetel. Desondanks besloten de VVD en het CDA met ChristenUnie en de SGP te praten om een kabinet te vormen. VVD en CDA kozen uiteindelijk D66, waardoor kabinet-Balkenende II ontstond. ChristenUnie werd onderdeel van de oppositie.
Tussen 2003 en 2006 wist de ChristenUnie zijn standpunten duidelijk te maken. Tijdens een discussie over de Europese grondwet was de partij tegen en werd hierdoor erg bekend. De partij was voor integratie en vreemdelingen het land binnenlaten, wat regelmatig voor onenigheid zorgde met minister Rita Verdonk. De partij organiseerde acties, zoals een rolstoel-basketbalwedstrijd tussen bekende Nederlanders en professionals. Onder meer door deze acties won de ChristenUnie een hoop zetels tijdens de gemeentelijke verkiezingen van 2006.
Deelname van Balkenende IV
Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2006 wist ChristenUnie om te verdubbelen van 3 naar 6 zetels. Dit is het hoogste zetelaantal wat de partij ooit gehaald heeft. ChristenUnie werd vervolgens uitgenodigd om deel te nemen aan het kabinet nadat de onderhandelingen tussen CDA, PvdA en SP mislukt waren. Uiteindelijk stapten CDA, PvdA en ChristenUnie samen in kabinet-Balkenende IV.
ChristenUnie kreeg tijdens deze periode regelmatig conflicten met andere partijen. Zo maakte de partij zich zorgen over een reclameposter van een vrouw in een gouden bikini in Utrecht, waren er zorgen over het Elektronisch Kinderdossier en waren er problemen met de OV-Chipkaart. De SGP leverde ook kritiek op de partij, aangezien deze zich te weinig liet horen op het gebied van abortus en euthanasie. Desondanks was de achterban blij met de deelname en groeide het aantal leden. Het kabinet viel uiteindelijk door een meningsverschil over de Uruzganmissie.
Hoewel ChristenUnie op een lichte winst in de peilingen stond, verloor de partij één zetel tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2010. Eerder dat jaar had de partij al enkele zetels in de gemeenteraadsverkiezingen verloren.
Terug in de oppositie
Het verlies ging door tijdens de Provinciale Statenverkiezingen 2011. Uiteindelijk maakte Rouvoet bekend te zullen stoppen als partijleider en Tweede Kamerlid. Hij werd opgevolgd door Arie Slob. Na de val van kabinet-Rutte I in 2012 hielpen ChristenUnie, D66 en GroenLinks de overgebleven regeringspartijen (CDA en VVD) een meerderheid voor de begroting (het lenteakkoord).
De partij wist zijn vijf zetels te behouden tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2012. Aangezien kabinet-Rutte II geen meerderheid in de Eerste Kamer had, werkte de regering (VVD en PvdA) samen met ChristenUnie, SGP en D66 voor een meerderheid. In ruil hiervoor wist de partij te regelen dat schoolboeken gratis bleven en enkele kazernes niet gesloten werden. Tijdens de gemeenteraads- en Europese verkiezingen 2014 wist de partij stemmen te winnen. In 2015 werd de grondslag van de partij gewijzigd, aangezien deze gevoelig lag voor katholieken en evangelisten.
Slob trad in 2015 af als partijleider. Hij werd opgevolgd door Gert-Jan Segers. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2017 wist de partij haar vijf zetels te behouden.
Kabinetsdeelname aan Rutte III en IV
.jpg)
Nadat de onderhandelingen met GroenLinks mislukt waren, besloten VVD, CDA en D66 met ChristenUnie te onderhandelen. Tijdens de onderhandelingen waren er spanningen tussen D66 en ChristenUnie op medische en ethische kwesties (zoals abortus en euthanasie). De partijen keerden hierdoor terug naar GroenLinks voor onderhandelingen, maar kwamen uiteindelijk opnieuw bij ChristenUnie terecht. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zouden uiteindelijk kabinet-Rutte III vormen.
Tijdens de Europese Parlementsverkiezingen 2019 vormde ChristenUnie zoals altijd één lijst met de SGP. De lijst behaalde twee zetels, waardoor iedere partij één zetel kreeg toegewezen. De samenwerking werd op 5 juni 2019 verbroken toen FVD toetrad tot de ECH-fractie in het Europees Parlement. ChristenUnie was hiertegen, terwijl SGP voorstander was. ChristenUnie stapte hierdoor uit de ECH-fractie en werd onderdeel van de EVP-fractie.
De partij bleef stabiel op vijf zetels tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2021. ChristenUnie wilde eerst niet meedoen aan een nieuw kabinet, vanwege het conflict rondom Pieter Omtzigt. Ook gaf D66 voorkeur voor een samenwerking met PvdA en GroenLinks. ChristenUnie besloot uiteindelijk toch aan de tafel te zitten met VVD, CDA en D66, waardoor kabinet-Rutte IV ontstond. De samenwerking ging vrij moeilijk. Zo moest ChristenUnie een extra congres organiseren over de asieldeal van premier Mark Rutte. Binnen de partij was hier veel onvrede over. Uiteindelijk viel het kabinet in juli 2023 over het thema immigratie. ChristenUnie weigerde namelijk akkoord te gaan met de VVD.
Segers was inmiddels opgestapt als partijleider. Hij werd opgevolgd door Mirjam Bikker. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2023 ging de partij van 5 naar 3 zetels.
Standpunten
.png)
De ChristenUnie gebruikt de Bijbel als leidraad voor haar standpunten. De partij stemt in de Tweede Kamer het vaakst met D66, het CDA en de SGP. De partij staat het verst af van de PVV en BIJ1.
In het parlement en haar verkiezingsprogramma verdedigt zij de volgende stand- en speerpunten:
- De overheid bestaat bij gratie van God en moet ook in dienst van God staan.
- Het gezin is de hoeksteen van de samenleving.
- De ChristenUnie vindt dat alleen God over leven en dood mag beslissen. Daarom is de partij tegen abortus (ze ziet foetussen als ongeboren menselijk leven) en euthanasie.
- Om het aantal abortussen te verminderen, moet de anticonceptiepil terug in het basispakket.
- De vrijheid van onderwijs is belangrijker dan de scheiding van kerk en staat: christelijke scholen moeten vrij kunnen bestaan.
- Er moet veel geld geïnvesteerd worden in duurzame energie en een groene economie.
- De overheid moet de verschillen tussen armen en rijken moeten kleiner maken, kwetsbaren beschermen en onrecht bestrijden.
- Het minimumloon moet omhoog.
- De belastingen moeten anders geregeld worden.
- De basisbeurs voor studenten moet terugkomen.
- Het toeslagensysteem moet afgeschaft worden.
- De salarissen in de zorg, het onderwijs en bij de politie moeten omhoog.
- Er moeten 50.000 'basisbanen' komen voor mensen die nu een uitkering hebben.
- Alle coffeeshops moeten gesloten worden.
Partijorganisatie
Organisaties
Onder de ChristenUnie vallen een aantal organisaties. PerspectieF is de jongerenorganisatie van de ChristenUnie. De organisatie richt zich op jongeren tussen 12 en 30 jaar oud. Daarnaast valt de Mr. G. Groen van Prinsterer Stichting nog onder de partij. Deze stichting adviseert de ChristenUnie, het is het wetenschappelijk bureau van de partij.
In het Europees Parlement
De ChristenUnie heeft in het Europees Parlement één zetel. Voorheen vormde ChristenUnie samen met de Staatkundig Gereformeerde Partij één fractie, waarin beide partijen één zetel hadden. Deze fractie was onderdeel van de Europese Conservatieven en Hervormers; een groep die iets kritischer tegenover Europese samenwerking staat. In 2019 stapte ChristenUnie over naar de Europese Volkspartij, terwijl de SGP in de andere fractie bleef. Beide partijen hadden wel aan de verkiezingen eerder dat jaar meegedaan met hetzelfde partijprogramma.
ChristenUnie is voorstander van de Europese Unie, maar vind dat Nederland te veel macht overdraagt aan de EU. De partij is voorstander van Europese samenwerking op het gebied van handel, landbouw, milieu, misdaadbestrijding, mensenhandel, belastingontduiking en rechtvaardig vluchtelingenbeleid. De partij is echter tegen een Europees leger of een Europese minister van Financiën. Volgens ChristenUnie moet Nederland zelf kunnen beslissen over bijvoorbeeld de zorg, maatschappelijke kwesties, onderwijs en gezin.