Nederlandse Publieke Omroep

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Stichting Nederlandse Publieke Omroep
Npologo.svg
Logo van de NPO sinds 2014
Land Vlag van Nederland Nederland
Slagzin Open NPO
Organisatievorm Stichting
Privaatrechtelijke rechtspersoon
Oprichting 31 mei 1951 (als Nederlandse Televisiestichting)
Voorganger Nederlandse Televisiestichting
Nederlandse Omroep Stichting
Opheffing
Voorzitter Frederieke Leeflang
Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Directoraat-generaal
Directeur-generaal
Taak Coördineren samenwerking taak- en ledenomroepen; verzorgen van publiek toegankelijke nieuws-, cultuur- en sportuitzendingen.
Grondslag Mediawet 2008
Locatie Mediapark, Hilversum
Werknemers 450 (2022)

Website
https://over.npo.nl/
Portaal Portal.svg Politiek
Portaal Portal.svg Televisie

De Nederlandse Publieke Omroep, voluit Stichting Nederlandse Publieke Omroep en afgekort NPO, is de publieke omroep van Nederland. De NPO is ook de bestuursorganisatie voor alle publieke omroepen die onder de Nederlandse Publieke Omroep vallen. Sinds 1 januari 2022 is Frederieke Leeflang de voorzitter van de raad van bestuur van de NPO.

De NPO moet zorgen voor de samenwerking tussen taak- en ledenomroepen, de programmering op televisie, radio en het internet, het verdelen van het geld onder de omroepen, de verspreiding, aankoop en verkoop van programma, de ondertiteling op NPO-zenders en onderzoek naar de kwaliteit van programma's.

Bestuur en organisatie

De Nederlandse Publieke Omroep is een stichting en een zelfstandig bestuursorgaan. Net zoals alle andere stichtingen mag de NPO geen winst maken en dit ook niet proberen. Een zelfstandig bestuursorgaan (afgekort: zbo) is in Nederland een organisatie die taken van de overheid uitvoert (in dit geval het verzorgen van een onafhankelijke televisie- en radiovoorziening), maar waarvan een ministerie niet mag bepalen wat de organisatie precies doet. De NPO is zo'n zbo om te voorkomen dat het ministerie of de overheid zich gaat bemoeien met wat er op televisie en radio wordt uitgezonden. Om te aan de andere kant te voorkomen dat de de NPO zonder controle kan doen wat hij wil, is de staatssecretaris voor Cultuur en Media van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap richting de Eerste en Tweede Kamer verantwoordelijk voor de dingen die de NPO doet. Wat de NPO wel of niet mag doen, staat vastgelegd in de Mediawet. Deze wet is aangenomen door de wetgever, de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal.

De NPO wordt bestuurd door een raad van bestuur. Sinds 1 januari 2022 is Frederieke Leeflang de voorzitter van de raad van bestuur van de NPO. Deze raad bestaat uit een voorzitter en ten hoogste twee andere leden. De raad van bestuur wordt benoemd door een raad van toezicht, die toezicht moet houden op de raad. Sinds 10 januari 2018 is Tjibbe Joustra de voorzitter van de raad van toezicht. De leden van de raad van toezicht worden bij koninklijk besluit benoemd. Tot 2011 hield de raad ook toezicht op de NOS, maar tegenwoordig heeft de NOS een aparte raad van toezicht.

Financiering

De NPO wordt voor een deel betaald uit de begroting van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, voor een deel uit reclame-inkomsten (STER-inkomsten), de distributie-inkomsten, de vergoedingen die anderen moeten betalen om de auteursrechten te verkrijgen voor het openbaar gebruik van NPO-programma's en inkomsten uit programmagegevens. Vroeger werd de NPO betaald door kijk-en-luistergeld (geld dat iedereen moest betalen om maar de televisie te kunnen kijken of naar de radio te kunnen luisteren), maar dat is in 2000 afgeschaft.

Omroepen

In Nederland bepaalt de Mediawet wat de NPO al dan niet mag doen en hoe de zendtijd op televisie en radio moet worden verdeeld. Volgens de wet bestaan er twee soorten omroepen: taakomroepen (of omroepstichtingen) en ledenomroepen of (omroepverenigingen).

Taakomroepen

Volgens de wet hebben een aantal omroepen een taakopdracht. Deze omroepen hebben geen leden, maar mogen vanwege hun taakopdracht wel uitzenden op kanalen van de NPO. Iedere volwaardige ledenomroep krijgt ongeveer evenveel zendtijd.

Taakomroep Oprichting Taak
NOS logo.svg Nederlandse Omroep Stichting
(NOS)
29 mei 1969 Nieuws verzorgen op alle televisie- en radiozenders van de NPO, teletekst en de website van de NOS.
NTR Logo.svg NTR 1 januari 2011 Het maken en uitzenden van achtergrondjournalistiek en kunst- en cultuurprogramma's, progamma's over minderheden, jeugd en educatie en achtergrondjournalistiek.
Omrop Fryslân 1988 Het maken van programma's in het Fries voor de Friestalige gemeenschap in Nederland.
Socutera 1988 Het in beeld brengen van goede doelen.
Zendtijd voor Politieke Partijen 1962 In de Zendtijd voor Politieke Partijen krijgen politieke partijen de ruimte krijgen om hun standpunten te communiceren.

Op de kanalen van de NPO worden de reclames verzorgd door de STER. De STER is echter geen taakomroep.

Ledenomroepen

Ledenomroepen zijn omroepen die aanspraak maken op zendtijd op kanalen van de Nederlandse Publieke Omroep, omdat ze voldoende leden hebben. Daarnaast hebben zij alleen recht om uitzendingen te maken als hun programma's een toegevoegde waarde hebben aan het huidige omroepbestel. Ook moeten zij een maatschappelijke, culturele, godsdienstige of geestelijke stroming vertegenwoordigen. Deze omroepen kunnen verdeeld worden in twee groepen: omroepen die meer dan 150.000 leden hebben en daarom een volwaardige ledenomroep zijn, en aspirant-omroepen die minder dan 150.000 leden maar meer dan 50.000 leden hebben, waardoor ze op proef mogen uitzenden.

Omroep Oprichting Soort Ledental Stroming of doel(groep)
AVROTROS logo 2020.svg AVROTROS 1 januari 2014 Ledenomroep
(samen met PowNed)
400.000 (2019) Liberalisme
BNNVARA Logo 2017 rgb.png BNNVARA 1 januari 2014 Ledenomroep 407.000 (2020) Progressivisme
Evangelische Omroep
(EO)
21 april 1967 Ledenomroep 300.000 (2019)

Conservatisme

Christelijk-sociaal
Human-logo-RGB.svg Humanistische Omroep
(HUMAN)
1989 Ledenomroep
(samen met VPRO)
90.000 (2021) Humanisme
KRO-NCRV logo 2022.svg KRO-NCRV 1 januari 2014 Ledenomroep 401.863 (2021) Christelijk-sociaal
Omroep MAX logo.svg Omroep MAX
(MAX)
2002 Ledenomroep
(samen met WNL)
360.000 (2019) Ouderen
PowNed logo 2019.svg PowNed 7 januari 2009 Ledenomroep
(samen met AVROTROS)
58.000 (2020)

Liberalisme

Jongeren
VPRO.svg VPRO 29 mei 1926 Ledenomroep
(samen met HUMAN)
300.000 (2014)

Progressivisme

Vrijzinnigheid
WNL.svg Omroep Wij Nederland
(WNL)
16 februari 2009 Ledenomroep
(samen met MAX)
50.000 (2019) Liberaal-conservatisme
Ongehoord Nederland logo.svg Ongehoord Nederland
(ON!)
25 november 2019 Aspirant-omroep 53.000 (2020)

Antiglobalisme

Directe democratie
Omroep ZWART logo.png Omroep ZWART
(ZWART)
22 september 2020 Aspirant-omroep 55.000 (2020) Pro-inclusie

De omroepen AVROTROS en Powned, HUMAN en VPRO, en MAX en WNL werken samen, omdat er volgens de wet maar zes ledenomroepen kunnen zijn. Op papier zijn de ledenomroepen dus AVROTROS-Powned, BNNVARA, EO, KRO-NCRV, MAX-WNL en VPRO-HUMAN.

Diensten

De NPO levert voor alle omroepen de ondertiteling (dienst TT888), en NPO Start (tot 2017 NPO Gemist en daarvoor Uitzending Gemist) en NPO Plus, waarop NPO-programma's online te zien zijn. Op NPO Start kunnen kijkers een uitzending van een NPO-programma terugkijken. Voor NPO Plus moet betaald worden, maar in ruil daarvoor krijgen kijkers geen STER-reclame te zien en kunnen kijkers ook programma's, series en films bekijken die niet op de televisie worden uitgezonden. De diensten NPO Start en NPO Plus vallen niet onder een omroep, maar onder de directe verantwoordelijkheid van de NPO.

Zie ook


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Nederlandse_Publieke_Omroep&oldid=833636"