Heilige Stoel
De Heilige Stoel (Latijn: Sancta Sedes) is de officiële naam voor de regering (het bestuur) van de Rooms-Katholieke Kerk. De Heilige Stoel is niet hetzelfde als Vaticaanstad. Vaticaanstad is namelijk een onafhankelijk land met een eigen bestuur. De Rooms-Katholieke Kerk is een organisatie. De Heilige Stoel zit wel in Vaticaanstad gevestigd.
De paus is het hoofd van de Heilige Stoel. Hij wordt geholpen door allerlei adviesraden, waaronder de Romeinse Curie.
Naam
De Heilige Stoel wordt soms ook de Apostolische Stoel genoemd. Die naam verwijst naar het apostel Petrus. Petrus wordt binnen de katholieke kerk als de eerste paus gezien. De pauzen sindsdien zijn een opvolger van Petrus. Toch is de naam niet helemaal juist. Er is namelijk niet één Apostolische Stoel, maar er zijn er drie! De apostel Andreas stichtte namelijk ook een Apostolische Stoel in Constantinopel (het huidige Istanboel). De evangelist Marcus (bekend van de evangelie volgens Marcus in het Nieuwe Testament) stichtte er eentje in Alexandrië.
In de volksmond wordt de Heilige Stoel ook wel "het Vaticaan" genoemd. Die naam is onjuist, omdat de Heilige Stoel niet hetzelfde als Vaticaanstad is.
Structuur
Het hoofd van de Heilige Stoel is de paus. Hij heeft de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht. De Heilige Stoel heeft dus geen trias politica.
Hij wordt bijgestaan door de Romeinse Curie. Dat is het belangrijkste adviesorgaan van de paus. Daarnaast zijn er nog verschillende andere adviesraden zoals het Staatssecretariaat en het college van kardinalen.
Verschil met Vaticaanstad
De Heilige Stoel is een heel stuk ouder dan Vaticaanstad. Vaticaanstad bestaat namelijk pas sinds 1929 als onafhankelijk land. De Heilige Stoel bestaat al zolang als de Kerk bestaat. Vaticaanstad is het territorium waarover de Heilige Stoel regeert. In Vaticaanstad heeft de paus zowel wereldlijke als kerkelijke macht. Buiten Vaticaanstad is dat alleen kerkelijke macht.
Vaticaanstad werd een onafhankelijk land na het Verdrag van Lateranen in 1929. Het verdrag gaf de Heilige Stoel jurisdictie (wettelijke macht) om Vaticaanstad te stichten als land. Sinds het verlies van de Kerkelijke Staat in 1870 hadden Heilige Stoel en de Italiaanse regering namelijk ruzie. Het verdrag maakte een einde aan die ruzie.
Buitenlandse ambassades van Vaticaanstad zijn in naam van de Heilige Stoel. Ook zit de Heilige Stoel in veel verschillende internationale organisaties. Internationaal wordt de Heilige Stoel namelijk vaak als rechtspersoon gezien in plaats van Vaticaanstad. In het verleden was dat erg omstreden. Verschillende andere kerkgenootschappen en religieuze organisaties hebben niet zo'n status. De Rooms-Katholieke Kerk is dus een uitzondering. Ook is er vanuit atheïstische hoek kritiek op de status. Tegenwoordig is die kritiek een stuk minder dan in de 20e eeuw.