Ademhalingsstelsel
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Het ademhalingssysteem of ademhalingsapparaat is een biologisch systeem dat bestaat uit speciale organen en structuren die worden gebruikt voor gasuitwisseling (zoals zuurstof en koolzuurgas) bij dieren en planten. De anatomie en fysiologie die dit mogelijk maken, is heel erg gevarieerd, en is afhankelijk van de grootte van het organisme, de omgeving waarin het leeft en zijn evolutionaire geschiedenis. Bij landdieren vindt je het ademhalingsoppervlak meestal als bekleding van de longen. Gasuitwisseling in de longen vindt plaats in miljoenen kleine luchtzakjes; bij zoogdieren en reptielen worden deze longblaasjes genoemd, en bij vogels staan ze bekend als atria. Deze microscopisch kleine luchtzakjes hebben een zeer rijke bloedtoevoer, waardoor de lucht in nauw contact komt met het bloed. Het zijn zeg maar de 'overlaadstationnetjes' van gassen van de in- en uitgeademde lucht naar het bloed en omgekeerd. De luchtzakjes wisselen gas uit met de buitenomgeving via een systeem van luchtwegen, of holle buizen, waarvan de grootste de luchtpijp is, die zich in het midden van de borstkas vertakt in de twee belangrijkste bronchiën. Deze komen de longen binnen waar ze vertakken in steeds smallere bronchiën die vertakken in talrijke kleinere buizen, de bronchiolen. Hetzelfde dus als een boomstam die takken heeft die steeds kleiner worden tot de twijgen aan toe. Bij vogels worden de bronchiolen parabronchiën genoemd. Het zijn de bronchiolen of parabronchi die over het algemeen uitmonden in de microscopisch kleine longblaasjes bij de zoogdieren en de atria bij vogels. Lucht moet vanuit de omgeving in de longblaasjes of atria worden gepompt door het ademhalingsproces waarbij de ademhalingsspieren aan het werk zijn.
