Christen-Democratisch Appèl: verschil tussen versies

Versie van 13 jun 2021 19:48


Christen-Democratisch Appèl

Oprichting	11 oktober 1980
Opheffing
Actief in	Nederland
Richting	Centrum tot centrumrechts
Stroming	Christendemocratie Liberaal-conservatisme Europeanisme
Presidentskandidaat
President
Vicepresidentskandidaat
Vicepresident
Oprichter(s)	Piet Steenkamp
Partijleider	Wopke Hoekstra
Partijvoorzitter	Marnix van Rij (tijdelijk)
Secretaris-generaal
Fractievoorzitters
- Eerste Kamer	Ben Knapen
- Tweede Kamer	Pieter Heerma
- Europees Parlement	Esther de Lange
- Provinciale Staten
- Gemeenteraden
- Burgemeesters
- Commissarissen van de Koning
Zetels
- Eerste Kamer	9 van de 75
- Tweede Kamer	14 van de 150
- Europees Parlement	5 van de 29
- Provinciale Staten	72 van de 572
- Gemeenteraden	1292 van de 8501
- Burgemeesters	96 van de 345
- Commissarissen van de Koning	3 van de 12
Overig
Wetenschappelijk bureau	Wetenschappelijk Instituut voor het CDA
Jongerenorganisatie	Christen-Democratisch Jongerenappèl
Studentenorganisatie
Vrouwenbeweging
Lhbt-vleugel
Zusterpartij(en)
Fractie in het Benelux-parlement
Europese fractie	Europese Volkspartij
Internationale organisatie	Centrumdemocratische Internationale
Voorgaande partij(en)
Opvolgende partij(en)
Fusie van	ARP, CHU & KVP
Opgegaan in
Afsplitsing van
Afsplitsing(en)
Voortzetting van
Portaal Politiek

Het Christen-Democratisch Appèl, afgekort CDA, is een christendemocratische politieke partij in Nederland. Het CDA is in 1980 ontstaan.

Het CDA is een christendemocratische partij, maar geen ideologisch christelijke partij: het CDA is minder streng dan de ChristenUnie of de SGP. Het CDA is een zogeheten middenpartijmiddenpartij . Voor een lange tijd leek het erop dat Hugo de Jonge de lijsttrekker zou worden (hij werd gekozen tot partijleider tijdens de CDA-lijsttrekkersverkiezing 2020), maar De Jonge trok zijn kandidatuur in; op 11 december werd Wopke Hoekstra door het partijbestuur aangewezen als lijsttrekker.

Geschiedenis

Dries van Agt (links) en Ruud Lubbers (rechts) waren bij elkaar 17 jaar minister-president van Nederland.

Het CDA werd officieel opgericht op 11 oktober 1980. Toen voegde drie politieke partijen zich samen, namelijk het de hervormde Christelijk-Historische Unie (CHU), de gereformeerde Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en de katholieke Katholieke Volkspartij (KVP). Piet Steenkamp zorgde ervoor dat deze drie partijen werden samengevoegd tot één partij, hoewel er al sinds 1967 gesprekken hierover waren. De drie partijen hadden al vele jaren zetels in de Tweede Kamer.

In 1977 kon er voor het eerst worden gestemd op het CDA. Tussen 1977 en 1994 had het CDA steeds een plek in alle zes de kabinetten. Premiers waren Ruud Lubbers en Dries van Agt. In 1995 ging het minder goed met het CDA. Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten verloor de partij een hoop zetels, waardoor het ook zetels in de Eerste Kamer verloor. Na 1998 won het CDA steeds meer zetels. Tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2002 werd het CDA zelfs gekozen als grootste partij. Jan Peter Balkenende werd toen minister-president. Tot aan 2010 bleef hij minister-president. Na de verkiezingen van 2010 werd de VVD de grootste partij, maar toch bleef het CDA in de regering zitten. In 2012 was dit toch echt afgelopen. In datzelfde jaar werd Sybrand van Haersma Buma de nieuwe partijleider, als opvolger van Maxime Verhagen.

Partijstructuur

Organisaties

Het CDA heeft als partij nog een aantal organisaties die onder het CDA vallen. Allereerst is er het Christen-Democratisch Jongerenappèl (CDJA). Deze organisatie komt op voor de belangen van jongeren en richt zich vooral op provincies en gemeenten. Het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA houdt zich bezig met politieke discussies en adviseert het CDA. Het CDA heeft ook, met een aantal andere partijen, het Nederlands Instituut voor Meerpartijendemocratie opgericht. Dit instituut steunt de ontwikkeling van een democratie in landen die dat voorheen niet hadden, zoals Mozambique en Honduras.

Ook is het CDA lid van de Christendemocratische Internationale (CDI). Dit is een vereniging van partijen overal op de wereld, die (ongeveer) dezelfde standpunten hebben als het CDA.

Leden

Anno 2014 heeft het CDA 56.310 leden. Sinds 2003 neemt dit aantal steeds verder af. In Twente, op de Veluwe, in het Westland, het oosten van Noord-Brabant en in Limburg wonen veel CDA-stemmers. Ook op het platteland is het CDA populair. In grote steden en in Drenthe en Groningen is het CDA het minst populair. In de Tweede Kamer heeft het CDA 19 van de 150 zetels en in de Eerste Kamer 12 van de 75 zetels.

Standpunten

Het CDA komt naar eigen zeggen vooral op voor christelijke waarden en normen. De partij stemt in de Tweede Kamer het vaakst met de VVD, de SGP en de ChristenUnie mee. Het CDA staat het verst af van de SP en de PvdD.

Een verkiezingsaffiche van het CDA voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2021

In het parlement en in zijn verkiezingsprogramma verdedigt het de volgende stand- en speerpunten:

Rentmeesterschap: de aarde is door God geschapen, dus de mens, die de aarde in beheer heeft gekregen, moet goed moet de aarde omgaan en haar ook goed achterlaten voor zijn kinderen en kleinkinderen. De overheid moet hier niet direct voor zorgen, want onderlinge zaken moeten door het maatschappelijke middenveld (ook wel burgermaatschappij) (kerken, vakbonden, woningbouwcorporaties en sportverenigingen) geregeld worden. Het is dan wel de verantwoordelijkheid van de overheid om ervoor te zorgen dat het maatschappelijke middenveld over genoeg geld en middelen beschikt.
Solidariteit: de overheid moet zorgen voor kwetsbare mensen.
Het gezin is de hoeksteen van de samenleving. Gezinnen moet worden gesteund door de overheid.
Om te voorkomen dat gezinnen ontwricht worden door ongewenste zwangerschappen, moet de anticonceptiepil terugkomen in het basispakket.
De dienstplicht moet opnieuw worden ingevoerd. Naast het leger, kan dit ook in de zorg of bij maatschappelijke organisaties. De dienstplicht zal 6 maanden duren.
De belastingen moeten omlaag, zodat er meer individuele economische vrijheid is.
De marktwerking in de zorg moet teruggedrongen worden.
De basisbeurs voor studenten moet terugkomen.
Er moeten in 10 jaar één miljoen huizen bijkomen, waarvan een kwart voor jongeren en starters moeten zijn.
Er moet meer geld naar gebieden waar veel mensen vertrekken, zodat er in deze gebieden weer een opbloeiing van de bevolking ontstaat.
Medewerkers in de platformeconomie (bijvoorbeeld maaltijdbezorgers) moeten beter beschermd worden.
Euthanasie moet niet gezien worden als een redmiddel bij een 'voltooid leven'. Het CDA wil niet dat er in de wet meer mogelijkheden voor euthanasie komen.
Het CDA ziet het kweken van embryo's als spelen met leven en wil dat dit verboden blijft.
Het CDA ziet foetussen als ongeboren menselijk leven en vindt het belangrijk dat er daarom bedenktermijnen voor abortussen moeten blijven bestaan.

In het Europees Parlement

Het aantal leden van het CDA door de jaren heen.

Het CDA is met 4 zetels vertegenwoordigt in het Europees Parlement en is daarmee na de PvdA en de VVD de grootste Nederlandse partij in het parlement. Het CDA is lid van de Europese Volkspartij, net als ChristenUnie en 50PLUS. Hieronder vallen bijna alle christendemocratische partijen in de Europese Unie. De partijen werken samen en hebben bijna dezelfde standpunten. Het CDA was oorspronkelijk de grootste Nederlandse politieke partij in het Europees Parlement, maar sinds de jaren 70 daalt het aantal zetels.

Het CDA is een pro-Europese partij en vind dat de Europese Unie onder meer zorgt voor vrede en goed is voor de economische ontwikkeling. Hierdoor vind de partij dat Nederland in de Europese Unie moet blijven, maar de partij vindt dat de lidstaten hun eigen dingen moeten kunnen blijven regelen. De partij wil dus minder bemoei van de EU met de Nederlandse politiek. Aan de andere kant wil het CDA een centrale rol voor de EU in bijvoorbeeld het beschermen van mensenrechten en democratie en het tegengaan van misdaad. De partij is voorstander van de uitbreiding van de EU met nieuwe lidstaten, maar deze moeten wel aan de voorwaarden voldoen. De partij is echter tegenstander van de toetreding van Turkije en wil daarom een andere vorm van samenwerking met dat land.

Externe links

Website van het CDA

Politieke partijen in Nederland
(Tussen haakjes het huidige aantal zetels)

Tweede Kamer:	Partij voor de Vrijheid (37) · GroenLinks-PvdA (25) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (24) · Nieuw Sociaal Contract (20) · Democraten 66 (9) · BoerBurgerBeweging (7) · Christen-Democratisch Appèl (5) · Socialistische Partij (5) · DENK (3) · Partij voor de Dieren (3) · Forum voor Democratie (3) · Staatkundig Gereformeerde Partij (3) · ChristenUnie (3) · Volt (2) · JA21 (1)
Eerste Kamer:	BoerBurgerBeweging (16) · GroenLinks-PvdA (14) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (10) · Christen-Democratisch Appèl (6) · Democraten 66 (5) · Partij voor de Vrijheid (4) · Partij voor de Dieren (3) · Socialistische Partij (3) · JA21 (3) · ChristenUnie (3) · Forum voor Democratie (2) · Staatkundig Gereformeerde Partij (2) · Volt (2) · 50PLUS (1) · Onafhankelijke Politiek Nederland (1)
Europees Parlement:	Partij van de Arbeid (6) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (5) · Christen-Democratisch Appèl (5) · GroenLinks (3) · Democraten 66 (1) · Partij voor de Dieren (1) · Forum voor Democratie (1) · ChristenUnie (1) · SGP (1) · JA21 (1) · Volt (1) · Lid-Rooken (1) · Lid-Rookmaker (1) · Lid-Roos (1)

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{Infobox politieke partij
 | naam             = Christen-Democratisch Appèl
-| afbeelding       = [[Bestand:CDA_logo.svg|250px]]
+| afbeelding       = [[Bestand:CDA logo 2021.svg|125px]]
 | oprichting       = 11 oktober 1980
 | richting         = [[Centrum]] tot [[Rechts|centrumrechts]]
@@ Regel 8: / Regel 8: @@
 | oprichter        = [[Piet Steenkamp]]
 | partijleider     = [[Wopke Hoekstra]]
-| partijvoorzitter = [[Rutger Ploum]]
+| partijvoorzitter = [[Marnix van Rij]]<br><small>(tijdelijk)</small>
 | fractieleider1   = [[Ben Knapen]]
 | fractieleider2   = [[Pieter Heerma]]
 | fractieleider3   = [[Esther de Lange]]
 | zetels1          = 9
-| zetels2          = 19
+| zetels2          = 14
 | zetels3          = 5
 | zetels4          = 72
 | zetels5          = 1292
-| zetels6          = 115
+| zetels6          = 96
-| zetels7          = 5
+| zetels7          = 3
 | bureau           = [[Wetenschappelijk Instituut voor het CDA]]
 | jongerenorganisatie = [[Christen-Democratisch Jongeren Appèl|Christen-Democratisch Jongerenappèl]]
 | europesepartij   = [[Europese Volkspartij]]
 | internationaal   = [[Centrumdemocratische Internationale]]
-| partijkleur      = 007B5F
+| partijkleur      = 2CC84D
-| fusie            = [[Anti-Revolutionaire Partij]]<br />[[Christelijk-Historische Unie]]<br />[[Katholieke Volkspartij]]
+| fusie            = [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]], [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] & [[Katholieke Volkspartij|KVP]]
 }}
@@ Regel 37: / Regel 37: @@
 In 1977 kon er voor het eerst worden gestemd op het CDA. Tussen 1977 en 1994 had het CDA steeds een plek in alle zes de kabinetten. Premiers waren [[Ruud Lubbers]] en [[Dries van Agt]]. In 1995 ging het minder goed met het CDA. Tijdens de verkiezingen voor de [[Provinciale Staten]] verloor de partij een hoop zetels, waardoor het ook zetels in de [[Eerste Kamer]] verloor. Na 1998 won het CDA steeds meer zetels. Tijdens de verkiezingen voor de [[Tweede Kamer]] in 2002 werd het CDA zelfs gekozen als grootste partij. [[Jan Peter Balkenende]] werd toen minister-president. Tot aan 2010 bleef hij minister-president. Na de verkiezingen van 2010 werd de [[VVD]] de grootste partij, maar toch bleef het CDA in de regering zitten. In 2012 was dit toch echt afgelopen. In datzelfde jaar werd [[Sybrand van Haersma Buma]] de nieuwe partijleider, als opvolger van [[Maxime Verhagen]].
-==Standpunten==
+==Partijstructuur==
+=== Organisaties ===
-Het CDA komt naar eigen zeggen vooral op voor [[christendom|christelijke]] waarden en normen. Daarmee worden mensen die ouder dan 50 jaar zijn bedoeld. Het CDA stemt in de [[Tweede Kamer]] het vaakste met de [[VVD]], de [[Staatkundig-Gereformeerde Partij|SGP]] en de [[ChristenUnie]] mee. 50Plus staat het verst af van de [[Socialistische Partij|SP]] en de [[Partij voor de Dieren|PvdD]].
+Het CDA heeft als partij nog een aantal organisaties die onder het CDA vallen. Allereerst is er het [[Christen-Democratisch Jongerenappèl]] (CDJA). Deze organisatie komt op voor de belangen van jongeren en richt zich vooral op provincies en gemeenten. Het [[Wetenschappelijk Instituut voor het CDA]] houdt zich bezig met politieke discussies en adviseert het CDA. Het CDA heeft ook, met een aantal andere partijen, het [[Nederlands Instituut voor Meerpartijendemocratie]] opgericht. Dit instituut steunt de ontwikkeling van een democratie in landen die dat voorheen niet hadden, zoals [[Mozambique]] en [[Honduras]].
+Ook is het CDA lid van de [[Christendemocratische Internationale]] (CDI). Dit is een vereniging van partijen overal op de wereld, die (ongeveer) dezelfde standpunten hebben als het CDA.
+=== Leden ===
+Anno 2014 heeft het CDA 56.310 leden. Sinds 2003 neemt dit aantal steeds verder af. In [[Twente]], op de [[Veluwe]], in het [[Westland]], het oosten van [[Noord-Brabant]] en in [[Limburg (Nederland)|Limburg]] wonen veel CDA-stemmers. Ook op het platteland is het CDA populair. In grote steden en in [[Drenthe]] en [[Groningen (provincie)|Groningen]] is het CDA het minst populair. In de [[Tweede Kamer]] heeft het CDA 19 van de 150 zetels en in de [[Eerste Kamer]] 12 van de 75 zetels.
+== Standpunten ==
+Het CDA komt naar eigen zeggen vooral op voor [[christendom|christelijke]] waarden en normen. De partij stemt in de [[Tweede Kamer]] het vaakst met de [[VVD]], de [[Staatkundig Gereformeerde Partij|SGP]] en de [[ChristenUnie]] mee. Het CDA staat het verst af van de [[Socialistische Partij (Nederland)|SP]] en de [[Partij voor de Dieren|PvdD]].
+[[Bestand:Verkiezingsaffiche CDA (2021).jpg|right|250px|thumb|Een verkiezingsaffiche van het CDA voor de [[Tweede Kamerverkiezingen 2021|Tweede Kamerverkiezingen van 2021]]]]
 In het [[parlement]] en in zijn [[verkiezingsprogramma]] verdedigt het de volgende [[standpunt|stand]]- en speerpunten:
 *[[Rentmeesterschap]]: de aarde is door [[God]] geschapen, dus de mens, die de aarde in beheer heeft gekregen, moet goed moet de aarde omgaan en haar ook goed achterlaten voor zijn kinderen en kleinkinderen. De overheid moet hier niet direct voor zorgen, want onderlinge zaken moeten door het maatschappelijke middenveld (ook wel burgermaatschappij) (kerken, vakbonden, woningbouwcorporaties en sportverenigingen) geregeld worden. Het is dan wel de verantwoordelijkheid van de overheid om ervoor te zorgen dat het maatschappelijke middenveld over genoeg geld en middelen beschikt.
@@ Regel 51: / Regel 60: @@
 * Er moeten in 10 jaar één miljoen huizen bijkomen, waarvan een kwart voor [[jongere|jongeren]] en [[starter|starters]] moeten zijn.
 * Er moet meer geld naar gebieden waar veel mensen vertrekken, zodat er in deze gebieden weer een opbloeiing van de bevolking ontstaat.
-* Medewerkers in de [[platformeconomie]] (bijvoorbeeld [[maaltijdbezorger|maaltijdbezorgers) moeten beter beschermd worden.
+* Medewerkers in de [[platformeconomie]] (bijvoorbeeld [[maaltijdbezorger|maaltijdbezorgers]]) moeten beter beschermd worden.
 * [[Euthanasie]] moet niet gezien worden als een redmiddel bij een 'voltooid leven'. Het CDA wil niet dat er in de wet meer mogelijkheden voor euthanasie komen.
 * Het CDA ziet het kweken van [[embryo|embryo's]] als spelen met leven en wil dat dit verboden blijft.
 * Het CDA ziet [[foetus|foetussen]] als ongeboren menselijk leven en vindt het belangrijk dat er daarom [[bedenktermijn|bedenktermijnen]] voor abortussen moeten blijven bestaan.
-==Organisaties==
-[[Bestand:Sybrand van Haersma Buma EPP 2014.jpg|right|250px|thumb|[[Sybrand van Haersma Buma]], tot vorig jaar de partijleider van het CDA.]]
-Het CDA heeft als partij nog een aantal organisaties die onder het CDA vallen. Allereerst is er het [[Christen Democratisch Jongeren Appèl]] (CDJA). Deze organisatie komt op voor de belangen van jongeren en richt zich vooral op provincies en gemeenten. Het [[Wetenschappelijk Instituut voor het CDA]] houdt zich bezig met politieke discussies en adviseert het CDA. Het CDA heeft ook, met een aantal andere partijen, het [[Nederlands Instituut voor Meerpartijendemocratie]] opgericht. Dit instituut steunt de ontwikkeling van een democratie in landen die dat voorheen niet hadden, zoals [[Mozambique]] en [[Honduras]].
-Ook is het CDA lid van de [[Christendemocratische Internationale]] (CDI). Dit is een vereniging van partijen overal op de wereld, die (ongeveer) dezelfde standpunten hebben als het CDA.
 ==In het Europees Parlement==
@@ Regel 67: / Regel 70: @@
 Het CDA is een pro-Europese partij en vind dat de Europese Unie onder meer zorgt voor vrede en goed is voor de economische ontwikkeling. Hierdoor vind de partij dat Nederland in de Europese Unie moet blijven, maar de partij vindt dat de lidstaten hun eigen dingen moeten kunnen blijven regelen. De partij wil dus minder bemoei van de EU met de Nederlandse politiek. Aan de andere kant wil het CDA een centrale rol voor de EU in bijvoorbeeld het beschermen van mensenrechten en democratie en het tegengaan van misdaad. De partij is voorstander van de uitbreiding van de EU met nieuwe lidstaten, maar deze moeten wel aan de voorwaarden voldoen. De partij is echter tegenstander van de toetreding van [[Turkije]] en wil daarom een andere vorm van samenwerking met dat land.
-==Leden & cijfers==
-Anno 2014 heeft het CDA 56.310 leden. Sinds 2003 neemt dit aantal steeds verder af. In [[Twente]], op de [[Veluwe]], in het [[Westland]], het oosten van [[Noord-Brabant]] en in [[Limburg (Nederland)|Limburg]] wonen veel CDA-stemmers. Ook op het platteland is het CDA populair. In grote steden en in [[Drenthe]] en [[Groningen (provincie)|Groningen]] is het CDA het minst populair. In de [[Tweede Kamer]] heeft het CDA 19 van de 150 zetels en in de [[Eerste Kamer]] 12 van de 75 zetels.
 ==Externe links==