Disney Channel
| Disney Channel | |
| |
| Het logo van Disney Channel sinds 2022 | |
| Gegevens | |
| Soort zender | Commerciële zender |
| Mediabedrijf | The Walt Disney Company |
| Opgericht | 18 april 1980 (Verenigde Staten) 3 oktober 2009 (Nederland/Vlaanderen) |
| Genre | Peuters, kinderen en tieners |
| Land | Wereldwijd |
| Eerdere namen | The Disney Channel |
| Meer informatie | |
| Website | |
Portaal  Televisie
| |
Disney Channel is een televisiezender van The Walt Disney Company (Disney). Disney Channel komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten. Tegenwoordig is Disney Channel een internationale zender. Het zendt in verschillende landen over de gehele wereld, waaronder Nederland en België. In ieder land zijn vrijwel dezelfde Amerikaanse programma's te zien. Deze worden dan vaak opnieuw ingesproken in de taal van dat land. Toch zijn er ook veel landen die eigen programma's voor Disney Channel gemaakt hebben.
In de Verenigde Staten ontstond Disney Channel op 18 april 1983. Tot 1997 heette de zender The Disney Channel. Oorspronkelijk was Disney Channel de plaats waar oudere series en films van Disney te zien waren. Sinds de jaren 1990 worden er speciale series en films gemaakt voor Disney Channel. Sindsdien richt Disney Channel zich voornamelijk op kinderen en tieners. Eerst waren dit vrijwel alleen tekenseries, maar later ontstonden ook speelseries met echte acteurs. Vanaf het einde van de jaren 1990 ontstonden ook versies van Disney Channel in andere landen. De Nederlands/Vlaamse versie van Disney Channel ontstond in 2009.
Disney Channel zendt 24 uur per dag uit. In de ochtend wordt een programmablok voor peuters uitgezonden, genaamd Disney Junior. In Vlaanderen en Nederland zendt de zender overdag in het Nederlands uit. In de avond verschijnen dezelfde programma's in het Engels.
Geschiedenis
Ontstaan (1977-1983)
Het idee voor Disney Channel ontstond in 1977. Jim Jimorro wilde een televisiezender oprichten waar Disney al haar televisieseries en films kwijt kon. Voorheen werden de programma's uitgezonden in een speciaal blok op ABC, terwijl de films om de paar jaar opnieuw werden uitgebracht in bioscoop. Sommige (minder succesvolle) films werden juist op televisie uitgezonden. Disney wees het idee af, aangezien het te druk bezig was met Epcot. Toch besloot de zender een deal te sluiten met HBO.
In 1981 ontstond opnieuw het idee voor een eigen televisiezender. Disney had inmiddels een heleboel programma's gemaakt, maar er was weinig plek voor hun allemaal in het programmablok. De directeur van Disney besloot daarom dat er een eigen zender moest komen. Hiervoor werd 20 miljoen dollar betaald en ook werden eigen programma's ontwikkeld. De zender zond voor het eerst in 1983 uit.
Betaalzender (1983-1990)
In de beginjaren was The Disney Channel een betaalzender. Dit betekende dat men apart moest betalen om Disney Channel te kunnen zien. Disney Channel had echter geen reclameblokken. Ook waren er veel programma's en films van vroeger te zien. Disney bracht zijn eigen films toen niet uit op videoband. The Disney Channel was daardoor de enige plaats waar men deze films kon zien. In deze tijd was The Disney Channel ook niet alleen gericht op kinderen en tieners. In de avond werden bijvoorbeeld ook films voor volwassenen uitgezonden.
The Disney Channel zond eerst uit tussen 7 uur 's ochtends en 11 uur 's avonds. Na een jaar werden de uitzendtijden verruimd naar 7 uur 's ochtends en 1 uur 's nachts. Vanaf 1986 begon The Disney Channel met 24 uur per dag uitzenden. Het programma-aanbod bestond vooral uit oude series, zoals Davy Crockett, en oude (Disney)films. Ook werden er eigen films gemaakt, zoals Tiger Town, en series, zoals Alice in Wonderland. Tegen 1990 waren 5 miljoen Amerikanen geabonneerd op The Disney Channel.
Jaren 1990 (1990-2001)
Vanaf 1 september 1990 werd Disney Channel een normale zender die voor iedereen te ontvangen was. Dit betekende dat men niet meer extra hoefde te betalen. In plaats daarvan kwamen er reclameblokken tussen de programma's. Deze reclameblokken gingen ook vaak over Disneyproducten. De oudere Disneyfilms werden niet meer uitgezonden. Ook verdwenen de films voor volwassenen op de late avond. In plaats daarvan zond Disney Channel enkel nog voor kinderen en tieners uit. Disney Channel was hierdoor voor veel meer mensen te ontvangen, waardoor het aantal kijkers enorm groeide. Er kwamen nieuwe programma's die speciaal voor Disney Channel gemaakt werden. In het buitenland ontstonden ook versies van Disney Channel in deze periode.
In 1997 werd de naam veranderd van The Disney Channel naar Disney Channel. Ook werd Disney Channel in drie blokken verdeeld:
- In de ochtend werd "Playhouse Disney" uitgezonden met programma's voor kleine kinderen, waaronder The Mickey Mouse Club en De Beer in het Blauwe Huis.
- In de middag werd "Zoog Disney" uitgezonden, wat drie robots als thema had. Dit blok was voor oudere kinderen en tieners. Er werden vooral cartoons uitgezonden. Ook waren de programma's verbonden met het internet, wat toentertijd iets nieuws was.
- In de avond werden veel speelseries uitgezonden. Deze waren voor tieners en families. Voorbeelden zijn Flash Forward (1995-1996), The Famous Jett Jackson (1998-2001), So Weird (1999-2001) en de succesvolle serie Lizzie McQuire (2001-2004). Ook werd het populaire programma Boy Meets World (1993-2000) verplaatst naar Disney Channel.
Ontstaan van originele programma's (2001-2008)
In 2001 werd Disney Channel door 70 miljoen mensen ontvangen. In deze periode ontstonden ook de eerste Disney Channel Original Series. Tussen 2001 en 2008 stond Disney Channel vooral bekend om zijn animatieprogramma's, zoals The Proud Family (2001-2005) en Kim Possible (2002-2007). Beide programma's waren zo'n succes dat ze later een televisiefilm kregen. Disney Channel was de belangrijkste concurrent van Nickelodeon en Cartoon Network. Disney Channel haalde tijdens deze periode Cartoon Network in, maar bleef minder populair dan Nickelodeon.
In 2002 kwam er een einde aan het programmablok "Zoog Disney". Het programmablok "Playhouse Disney" bleef wel bestaan. Ook kreeg Disney Channel een nieuw logo met de bekende Mickey Mouse-oren. Tussen de programma's en de reclameblokken waren er bumpers, waarin bekende Disney-acteurs de oren natekenden met een toverstaf. Ze zeiden dan "Ik ben <hun naam> en je kijkt naar Disney Channel.", waarna ze het logo tekenden en een deuntje klonk.
In 2003 bracht Disney Channel zijn eerste musicalfilm uit; The Cheetah Girls. Later werden hier nog drie vervolgen van gemaakt. De Cheetah Girls waren ook een band in de echte wereld en brachten muziek uit. Hierna werd het een traditie voor Disneysterren om de muziekwereld in te gaan. Naast hun programma brachten ze ook vaak cd's uit. Na het succes van Lizzie McQuire volgden andere populaire series, zoals Even Stevens (2000-2003) en That's so Raven (2003-2007). That's so Raven was ook de eerste serie met een eigen spin-off; Cory in the House (2007-2008). Later volgden The Suite Life of Zack and Cody (2005-2008) en Hannah Montana (2006-2011). That's so Raven, Zack and Cody en Hannah Montana kregen ook een eigen cross-over, waarbij de personages van de drie series elkaar ontmoeten. Dit werd later een traditie op Disney Channel. Ondertussen werden Miley Cyrus, Cole en Dylan Sprouse en Raven-Synomé bekende gezichten op het netwerk.
Hoogtepunt (2008-2014)
Disney Channel beleefde haar hoogtepunt tussen 2008 en 2014. In deze periode haalde Disney Channel zelfs Nickelodeon in als populairste zender voor kinderen (in de VS). Er werden enkele populaire tekenfilms uitgezonden, zoals Phineas and Ferb en Gravity Falls. Toch begon Disney Channel zich meer te richten op speelseries. In het verleden gingen deze series vaak over normale tieners met alledaagse problemen. Later kwamen er meer fantasie bij. Zo ging de serie Wizzards of Waverly Place (2007-2012) over tovenaars en andere fantasiewezens. Deze serie zorgde voor de doorbraak van Selena Gomez als actrice en zangeres. Ook kwam er een vervolg op Zack en Cody genaamd The Suite Life on Deck.
In deze periode kwamen ook nieuwe gezichten op, zoals de Jonas Brothers (bekend de serie Jonas) en Demi Lovato (bekend van Sonny with a Chance). De Jonas Brothers en Demi Lovato speelden later samen in de film Camp Rock. Demi Lovato zou later de Disney Channel verlaten, waardoor het laatste seizoen van Sonny with a Chance werd omgetoverd in So, Random!. Ook kwamen er series als Shake It Up, A.N.T. Farm, Jessie en Austin & Ally. Met het programma Good Luck Charlie wilde Disney Channel zich op het gehele gezin richten.
In 2010 paste Disney Channel zijn logo iets aan. In 2011 werd het programmablok "Playhouse Disney" hernoemd naar Disney Junior. Eén jaar was Disney Junior ook 24 uur per dag te zien op een aparte zender, terwijl het programmablok ook op Disney Channel te zien bleef. Tegen 2014 kwam er een einde aan de meeste succesvolle programma's van Disney Channel.
Concurrentie met het internet (2014-heden)
In 2014 kreeg Disney Channel een nieuw logo. Het logo werd in 2017 iets aangepast, maar is sindsdien hetzelfde. De Mickey Mouse-oren verdwenen, maar in plaats daarvan kwam er een klein Mickey Mouse-tekentje op de "i". Vanaf 2014 kreeg Disney Channel een hoop nieuwe programma's, waaronder I Didn't Do It, K.C. Undercover, Bunk'd, Girl Meets World en Bizaardvark. Deze programma's hadden een wisselend succes. Veel programma's op Disney Channel waren een sitcom. Dit is een comedy-programma dat een vaste situatie heeft. Tijdens deze periode gaat Disney Channel ook meer andere programma's maken, zoals Andi Mack. Hierdoor komt er een einde aan de verschillende cross-overs tussen programma's. Ook kreeg Disney Channel succes met films als Teen Beach Movie en Descendants. Beide films kregen vervolgen. Daarnaast maakte Disney Channel nieuwe animatieseries, zoals Mickey Mouse, Tangled en The Owl House.
Vanaf 2014 zag Disney Channel teruglopende kijkcijfers. Dit kwam door de opkomst van het internet. Hoewel het internet al populair was vóór 2014, werd het kijken van series en films via het internet toen pas populair. Disney Channel bedacht hierdoor eerst Disney Channel on Demand. Dit was een abonnement waarmee je series en films onbeperkt kon terugkijken zonder reclame. Desondanks verloor Disney Channel steeds meer kijkers en verschillende internationale versies moesten sluiten.
In 2019 kwam de streamingservice Disney+ uit. Naast series en films van Disney Channel zijn hier ook andere films en series van Disney op te zien. Disney Channel verloor hierdoor veel kijkers aan Disney+.
Internationale versies
In België en Nederland
In Nederland en België zendt Disney Channel sinds 3 oktober 2009 uit. In Nederland was de zender toen alleen beschikbaar voor klanten van UPC. Sinds 2011 ontvangen ook klanten van Ziggo de televisiezender, waardoor meer huishoudens de zender konden kijken. De programmering bestaat vooral uit de Amerikaanse series die in het Nederlands worden ingesproken. Ook werden enkele programma's van de Britse en Latijns-Amerikaanse Disney Channel uitgezonden. In tegenstelling tot andere internationale versies heeft Disney Channel nooit succesvolle eigen programma's gehad. In 2012 was wel de serie On Tour met Vlaamse en Nederlandse acteurs te zien, maar dit was geen succes.
Een deel van de programma's is ook op Disney XD te zien, terwijl deze in andere landen op Disney Channel worden uitgezonden. Dit leidde soms tot bijzondere situaties. Zo werd The Suite Life of Zack & Cody op Disney XD uitgezonden, terwijl het vervolg The Suite Life on Deck juist op Disney Channel te zien was. Ook werden films op Disney XD uitgezonden, terwijl het programma (waarop de film gebaseerd was) juist op Disney Channel was te zien. In Nederland is Disney XD voor meer mensen beschikbaar. In België is Disney XD inmiddels gestopt met uitzenden.
In andere landen
Disney Channel heeft versies over de gehele wereld. Deze zenden vaak uit in de taal/talen van dat land of die regio. De eerste buitenlandse versie van Disney Channel ontstond in Taiwan in 1995, wat stopte met uitzenden in 2022. Later volgden Frankrijk (1997), Spanje (1998), Latijns-Amerika (2000), Portugal (2001), Scandinavië (2003), Japan (2003), India (2004), Polen (2006), Israël (2009), Tsjechië (2009), Hongarije (2009), Bulgarije (2009), Roemenië (2009), Duitsland (2014) en Canada (2015). Ook bestaat er een internationale versie die uitzendt in Oost-Europa, het Midden-Oosten en Afrika.
In het verleden bestonden er ook versies in het Verenigd Koninkrijk en Ierland (1995-2020), Oekraïne (2010-2013), Australië (2003-2020), Italië (1998-2020), Singapore (2000-2020), Maleisië (2000-2021), Azië (2000-2021), Zuid-Korea (2011-2021), Turkije (2007-2022) en Rusland (2010-2022). Deze zenders sloten doordat ze steeds minder kijkers kregen door Disney+.
Verschillende van deze buitenlandse zenders hebben ook eigen series gemaakt. Deze werden in sommige gevallen ook in andere landen uitgezonden. Een bekend voorbeeld was de Argentijnse serie Violetta, wat ook in Nederland en België werd uitgezonden. Andere voorbeelden van programma's zijn Juacas, Peter Punk en Soy Luna. In India werden zelfs veel Amerikaanse series nagespeeld met Indiase acteurs.
Programmering
Over de jaren heen zijn de programma's op Disney Channel erg verschillend geweest. Oorspronkelijk zond Disney Channel enkel oudere series en films uit. Deze waren jaren eerder in de bioscoop of op televisie te zien geweest. Vanaf 2000 ontstonden originele series en films.
Programma's
De originele programma's van Disney Channel worden Disney Channel Original Series. In de Verenigde Staten zijn deze enkel op Disney Channel te zien. In het begin waren dit enkel animatieseries, zoals The Proud Family, Kim Possible en Gravity Falls. Bepaalde series waren ook Disneyfilms gebaseerd, zoals Tarzan en Lilo & Stitch. Deze series werden allemaal erg succesvol en werden in Nederland en België ook op Jetix en later Disney XD uitgezonden.
Later kreeg Disney Channel ook succes met speelseries als Lizzie McQuire en Even Stevens (die nooit in Nederland/Vlaanderen zijn uitgezonden). De oudste speelserie die wel in Nederland/Vlaanderen uitgezonden werd was That's so Raven, wat toen ook al afgelopen was. Disney Channel kreeg later succes met series als Hannah Montana, Wizards of Waverly Place, Good Luck Charlie en Liv and Maddie. De meeste series vonden ook in dezelfde wereld plaats, waardoor er vaak cross-overs waren. Ook kregen veel acteurs (zoals Miley Cyrus, Selena Gomez en de Jonas Brothers) ook succes in de muziekwereld.
Daarnaast werden enkele gameshows en reality-programma's uitgezonden. In Nederland en België werden de Amerikaanse versies hiervan uitgezonden. Er zijn nooit Nederlandstalige versies van deze shows gemaakt.
Films
Op Disney Channel worden vrijwel alleen Disneyfilms uitgezonden. Dit zijn vaak minder populaire films of vervolgfilms, zoals Taran en de toverketel, De reddertjes in Kangoeroeland en Assepoester 2. Later ontstonden ook eigen films die speciaal voor Disney Channel gemaakt werden. Hier speelden vaak acteurs in die ook een programma op Disney Channel hadden. Deze films worden Disney Channel Original Movies genoemd. In het verleden werden hiervan een stuk of 10 per jaar gemaakt. Vaak werden met feestdagen, in het weekend of tijdens vakanties uitgezonden in de ochtend of avond.
De meest succesvolle Disney Channel Original Movie was High School Musical uit 2006. Deze film kreeg later nog drie vervolgen en een serie. Andere bekende voorbeelden zijn Halloweentown (1998), The Cheetah Girls (2003), Camp Rock (2008), Princess Protection Program (2009), Lemonade Mouth (2011), Teen Beach Movie (2013) en Descendants (2015). Ook kregen veel populaire programma's een eigen televisiefilm.