Franken
Zie ook Frankische Rijk
De Franken zijn een voormalige Germaanse stam met een lange geschiedenis.
Inleiding
De vestiging van Frankische stammen tussen circa 260 en 537 geeft een geleidelijke verbreiding te zien vanaf de oevers van de Rijn naar het zuiden en westen. Dit wordt ook wel de Grote volksverhuizing genoemd. De macht van de Romeinen zwakte af in de Lage Landen en verleende de Franken de status van foederati ('bondgenoten') en de Franken namen hiermee min of meer de macht over. In 481 volgt Clovis, de eerste christelijke koning van de Franken, zijn vader op als leider van een Frankische stam. Hij is dan nog maar 15 jaar. Clovis is koning van een klein gebied. 5 jaar later verenigt hij alle Frankische stammen. Zijn rijk wordt groter. Clovis leidt een groot leger. Hij verslaat andere stammen. Op 25 december 496 liet Clovis zich dopen met 3000 van zijn krijgers. Daarna was zijn rijk christelijk geworden.
En het Frankische Rijk wordt nog groter. Clovis sterft in 511. In 732 weet Karel Martel de moslims tegen te houden nadat ze heel Noord-Afrika, Spanje en Portugal snel hebben veroverd. In 768 wordt Karel de Grote koning. Door hem wordt het Frankische rijk het grootst. Als Karel sterft volgt zijn zoon Lodewijk hem op. Na de dood van Lodewijk wordt het rijk verdeeld over zijn 3 zonen. Hiermee komt er een einde aan het grote Frankische rijk. Dit wordt het begin van Frankrijk en Duitsland.
Verschillende stammen
Tot de Franken (in etnologische zin) rekent men gewoonlijk de volgende West-Germaanse stammen:
Salische Franken (Saliërs of Westfranken sinds 420)
Hieronder worden gerekend:
Zij worden door de Saksen zuidwaarts naar het Romeinse gebied gedreven rond 260 na Chr. Toen het Romeinse Rijk weer voor even hersteld was, stond de Romeinse keizer Constantius Chlorus in 297 de Saliërs toe om zich tussen de Bataven in de Rijndelta te vestigen, waar zij al spoedig het gebied zouden overheersen. De Batavieren en Usipeten(?) 'verdwijnen' vanaf dan uit de geschiedenis. Waarschijnlijk gaan ze op in het Salische volk. Het waren vermoedelijk de Chamaven die op hun beurt de Saliërs ook uit het voormalige Bataafse gebied verdreven.
Eén Salische familie zal belangrijk worden; de Merovingen, waarvan Merovech en de latere Clovis de bekendste koningen zijn. Uiteindelijk werd de leidende rol van de Merovingische dynastie overgenomen door de Karolingen.
Ripuarische Franken (ook: Rijnfranken)
Hieronder worden gerekend:
- Cherusken
- Sugambriërs (ook: Sigambren)
- Tencteren
- Ubiërs
- later ook de Chatten (thans Hessen)
Hun gebied werd Francia Rinensis genoemd en de voornaamste woonplaats van hun vorsten was Keulen. In de Lage Landen heersten de Ripuarische Franken over het gebied boven de Benedenrijn (de Betuwe en Hamaland).