Geschiedenis van de Verenigde Staten
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Huidige tekst wordt nagelopen, aangevuld en aangepast en verplaatst naar Verenigde Staten als samenvatting |
|
Dit artikel is nog niet af. |
| Geschiedenis van Verenigde Staten |
|---|
|
| Pre-colonial Period (-1607) |
| Colonial Period (1607-1765) |
| Revolutionary Era (1765-1783) |
| Confederation Period (1783-1788) |
| Federalist Era (1788-1801) |
| Jeffersian Era (1801-1817) |
| Era of Good Feelings (1817-1825) |
| Jacksonian Era (1825-1849) |
| Civil War Period (1850-1865) |
| Reconstructie (1865-1877) |
| Gilded Age (1877-1895) |
| Progressive Era (1895-1916) |
| Eerste Wereldoorlog (1917-1919) |
| Roaring twenties (1920-1929) |
| Grote Depressie (1929-1941) |
| Tweede Wereldoorlog (1941-1945) |
| Post-war Era (1945-1964) |
| Civil Rights Era (1965-1980) |
| Reagan Era (1981-1991) |
| Post-Cold War Era (1991-2008) |
| Moderne geschiedenis (2008-heden) |
Portaal  Verenigde Staten
|
Hieronder staat de geschiedenis van de Verenigde Staten. In het artikel staat informatie vanaf de komst van de Europeanen tot aan het heden.
Koloniale periode (Colonial Era)
Voor de komst van de kolonisten
Eerste pogingen
13 Britse koloniën
Revolutionaire (Revolutionary Era)
Aanloop naar de Revolutie
De Amerikaanse Revolutie
De grondwet
19e eeuw (eerste helft)
Washington en de New Nation
Adams en de federalisten
De Jeffersonian Era en de ontdekking van het westen
Madison en de Oorlog van 1812
Monroe en de Era of Good Feelings
De Jacksonian Era
De uitbreiding naar westen
19e eeuw (tweede helft)
Aanloop naar de Burgeroorlog
De Amerikaanse Burgeroorlog
De Reconstructie
De Gilded Age
20e eeuw (eerste helft)
De Progressive Era
De Eerste Wereldoorlog
De Roaring Twenties
De Grote Depressie
De Tweede Wereldoorlog
De Koude Oorlog
Truman en Eisenhower
Kennedy en de New Frontier
Lyndon B. Johnson en de Great Society
Richard Nixon en New Republicanism
Ford en Carter
De Reagan Revolution en Bush Sn.
Sinds 1991
Bill Clintons One America
De jaren '90 werden gezien als een positieve periode in de Amerikaanse geschiedenis. Door de val van het communisme en de Sovjet-Unie bleven de Verenigde Staten over als de enige supermacht in de wereld. China was weliswaar bezig met een opmars, maar zou pas rond 2010 een echte macht worden. Tijdens de verkiezingen van 1992 werd Bush verslagen door de Democraat Bill Clinton. Clinton was een gematigde Democraat uit het zuiden, die streng was op het gebied van criminaliteit en de gezondheidszorg wilde hervormen. Onder Clinton groeide de economie enorm en daalde de werkloosheid ook. Daarnaast waren er geen grote oorlogen of internationale conflicten. Hierdoor waren de jaren '90 juist een erg rustige periode, waarin de Verenigde Staten de leider van de wereld waren. Clinton probeerde tijdens deze tijd de banden met Rusland te verbeteren, het aantal kernwapens te verminderen en zette zich in om de oorlogen in Joegoslavië te beëindigen. Clintons presidentschap werd ook gekenmerkt door schandalen, waarvan het Lewinsky-schandaal het bekendste is. De Republikeinen begonnen een afzettingsprocedure tegen Clinton in 1999, maar deze haalde het niet.
Door de Republikeinse meerderheid in het Amerikaans Congres kon Clinton veel van zijn plannen niet doorvoeren. Vooral op het gebied van gezondheidszorg moest Clinton snijden in zijn plannen. Clinton wilde alle Amerikanen een zorgverzekering geven, maar dit mislukte. De staatsschuld was namelijk enorm hoog. Onder zijn voorganger was men al begonnen met het verhogen van belastingen en bezuinigen. Onder Clinton waren er begrotingsoverschotten; de overheid had meer inkomsten dan uitgaven. Sindsdien is dit meer gebeurd.
George W. Bush en de strijd tegen terrorisme
De verkiezingen van 2000 zijn een van de meest omstreden in de Amerikaanse geschiedenis. Clintons vicepresident, Al Gore, was de Democratische kandidaat, terwijl George W. Bush de Republikeinse kandidaat was. Al Gore sprak zich sterk uit voor maatregelen tegen klimaatverandering, terwijl Bush meer om het bedrijfsleven gaf. Tijdens de verkiezingen moesten de stemmen in de staat Florida hertelt worden, waardoor de uitslag onzeker was voor weken. Na een maand besloot het Hooggerechtshof om het tellen van de stemmen in Florida te stoppen. Bush werd uitgeroepen tot winnaar, terwijl Gore meer stemmen in het algemeen had. Dit was slecht voor de populariteit van Bush, maar Gore legde zich bij de uitspraak neer. Bush kreeg al een paar maanden in zijn presidentschap te maken met een grote ramp; de aanslagen op 11 september 2001. Terreurorganisatie Al Qaida had twee passagiersvliegtuigen laten crashen in de Twin Towers in New York City en één in het Pentagon nabij Washington D.C. Het vierde vliegtuig crashte in een weiland, nadat passagiers de kapers hadden overmeesterd, en was waarschijnlijk bestemd voor het Capitool of het Witte Huis. Osama bin Laden zat achter de crash.
De aanslagen zorgden voor de zogeheten strijd tegen terrorisme. Dit betekende dat de Verenigde Staten en bondgenoten Afghanistan binnenvielen in 2001. In 2003 vielen ze ook Irak binnen tijdens de Irakoorlog; de Iraakse dictator Sadam Hoessein zou massavernietingswapens hebben (al was dit achteraf een leugen van de Amerikanen). De angst door de strijd tegen terrorisme zorgde ervoor dat Bush een twee termijn won tijdens de verkiezingen van 2004, waar hij John Kerry versloeg. Nadat geheime stukken uitkwamen daalde de populariteit van Bush echter. Ook kreeg Bush te maken met de Kredietcrisis in 2007; de ergste economische crisis sinds de Grote Depressie. Ook het etnisch profileren van de politie en zijn optreden tijdens de orkaan Kathrina zorgde voor een dieptepunt in de populariteit van Bush. In 2004 werd Massachusetts de eerste staat waar het homohuwelijk legaal werd; slechts een jaar daarvoor (in 2003) werd homoseksualiteit legaal in alle staten. Vanaf 2004 voerden steeds meer staten het homohuwelijk in.
Barack Obama:Yes We Can
Doordat Bush erg onpopulair was aan het einde van zijn presidentschap, werd ook de Republikeinse Partij erg onpopulair. Dit had gevolgen tijdens de verkiezingen van 2008. De Republikeinen hadden de gematigde senator John McCain als hun kandidaat, terwijl de Democraten Barack Obama als kandidaat hadden. De verkiezingen waren historisch, aangezien Obama de eerste Afro-Amerikaanse kandidaat voor een grote partij was. Ook was de running mate van John McCain, Sarah Pallin, de eerste vrouwelijke Republikeinse running mate. Obama won de verkiezingen met een grote meerderheid en werd meteen geconfronteerd met de Kredietcrisis. Obama had in zijn campagne beloofd de crisis op te lossen en om de publieke gezondheidszorg uit te breiden. Dit laatste staat bekend als de Patient Protection and Affordable Care Act (Obamacare), dat in 2010 werd aangenomen. Obama zorgde daarnaast dat bedrijven als General Motors en Chrysler niet failliet gingen, waardoor banen behouden bleven. Obama wilde samenwerken met de Republikeinen, maar hier kwam weinig van. Tijdens Obama's presidentschap zouden de partijen meer en meer uit elkaar groeien. De Republikeinen hielden veel radicale plannen van Obama tegen. Dit had mede te maken met de opkomst van de Tea Party, een rechtste partij die strijdt voor een kleine overheid.
Obama wist de verkiezingen van 2012 te winnen van de Republikein Mitt Romney. Hoewel Obama door veel gematigde Amerikanen als goede president werd gezien, is er ook veel kritiek op hem geweest. Sommige bekritiseerden hem voor het doorgaan in de strijd in Afghanistan, de opkomst van Islamitische Staat in Irak en een zwak beleid richting China. Anderen vond dat hij te weinig deed om de situatie van minderheden te verbeteren en de overheid te veel of juist te weinig liet doen. Enkele successen van Obama zijn het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 en het opsporen van Osama bin Laden. Ook had Obama weinig schandalen, zeker in vergelijking met zijn voorganger en opvolger. Onder Obama werd ook het homohuwelijk legaal in de gehele Verenigde Staten na een uitspraak van het Hooggerechtshof in 2015.
Donald Trump en America First
Na twee termijnen Obama werd Hillary Clinton, de vrouw van voormalig president Bill Clinton, de Democratische kandidaat voor de verkiezingen van 2020. Clinton was de eerste vrouwelijk presidentskandidaat voor een grote Amerikaanse politieke partij. De Republikeinen kozen zakenman en televisiester Donald Trump als hun kandidaat. Hoewel Clinton 3 miljoen stemmen meer won, wist Trump meer kiesmannen te winnen en won daarmee de verkiezingen. Trump stond bekend om de zin Make America Great Again, waarmee hij de Verenigde Staten weer een wereldmacht wilde worden. Volgens hem ging er veel geld naar zinloze oorlogen en verdween veel industrie naar China. Trump voerde een handelsoorlog met China en later ook de Europese Unie. Hij liet een grensmuur met Mexico bouwen om migranten tegen te houden. Trumps beleid kan samengevoegd worden in America First; bij internationale politiek moesten de Verenigde Staten op de eerste plek komen.
Trump wilde veel ongedaan maken wat Obama geregeld had; wat hem niet helemaal lukte. Onder Trump groeide de economie enorm. Ook waren er veel protesten zowel voor als tegen Trump. Organisaties als Black Lives Matter spraken zich uit tegen zijn racistische opmerkingen, zijn meegaan in complottheorieën en zijn vele berichten op Twitter. Tijdens de coronapandemie werden de Verenigde Staten hardgeraakt. Tijdens zijn presidentschap braken protesten uit van #MeToo en over de dood van George Floyd. Door de pandemie zakte de economie in elkaar. Tegen Trump werden twee afzettingsprocedures gestart, die beide niet doorgingen. Tijdens de verkiezingen van 2020 verloor hij de verkiezingen aan de Democraat Joe Biden. Trump stelde echter dat de verkiezingen gefraudeerd waren en accepteerde de uitslag niet. Hierdoor ontstond er veel woede onder zijn aanhangers, waarvan enkelen op 6 januari 2021 het Capitool in Washington D.C. bestormden.