Geschiedenis van de Verenigde Staten

Het Vrijheidsbeeld verwijst naar Independence Day onder het mom van "vrijheid verlicht de wereld".

Hieronder staat de geschiedenis van de Verenigde Staten. In het artikel staat informatie vanaf de komst van de Europeanen tot aan het heden.

Ontdekking

Columbus plant de Spaanse vlag, 1492.

De eerste mensen

Aan het eind van de 15e eeuw, in 1492, ontdekten de Europeanen het continent Amerika, dat ook wel de ‘Nieuwe Wereld’ werd genoemd. Overigens leefden er al duizenden jaren mensen op het continent. Deze volkeren waren vanuit Azië naar Amerika getrokken en hadden zich over heel Zuid- en Noord-Amerika verspreid. De bevolking had haar eigen cultuur, maar was absoluut niet primitief. Ze hadden hun eigen schrift en kalender. In Zuid- en Midden-Amerika hadden zij zelfs complete steden met tempels.

Onderworpen aan Spanje

De oorspronkelijke bevolking van de huidige Verenigde Staten verspreidde zich van de westkust naar de oostkust. Aan de westkust leefde men vooral van de visvangst. In het midden werd voornamelijk gejaagd en aan de oostkust leefden de mensen van de landbouw.

Toen Christoffel Columbus in 1492 in Amerika aankwam, noemde hij deze mensen ‘indianen’, omdat hij meende India bereikt te hebben. Columbus wordt vaak gezien als de ontdekker van Amerika, maar de Vikingen waren al eeuwen eerder in Amerika geweest. Columbus was in dienst van de Spaanse koning en in de jaren erna gingen de Spanjaarden verder met hun ontdekkingsreizen. Hele indianenstammen werden uitgeroeid door de Spanjaarden, omdat zij vuurwapens hadden en de indianen alleen handgemaakte speren. Vijftig jaar later stonden ze in Oregon, helemaal aan de westkust van wat nu de VS is, en in Labrador in het oosten van het huidige Canada. De Spanjaarden stichtten een enorm rijk dat tot diep in Zuid-Amerika reikte.

Kolonisatie

De 13 Engelse kolonies rood gekleurd.

Spanje was in Amerika op zoek naar rijkdommen, vooral goud. Om dezelfde redenen kwamen vanaf 1600 ook Engelsen, Fransen en Hollanders naar Noord-Amerika. De Engelsen vestigden zich aan de oostkust. Frankrijk stichtte begin 1600 Quebec. In het oosten moesten de Britten zien te overleven. Dat deden ze vooral met hulp van de indianen. Indianen ruilden voedsel en bont voor pistolen van de kolonisten. Die gebruikten ze in hun stammenoorlogen. Maar er kwamen steeds meer kolonisten naar Amerika en Engeland domineerde rond 1700 het oosten van Amerika. Indianen werden uitgeroeid, net zoals Frankrijk dat deed.

Periode van oorlogen

Amerikaanse Vrijheidsoorlog

Aanleiding

Slag bij Long Island, 1776.

In 1760 waren er 13 Engelse kolonies in Noord-Amerika die vooral zichzelf bestuurden, maar ze bleven onderdanen van de Engelse koning. Door alle oorlogen van Groot-Brittannië met onder andere Frankrijk zat de Britse koning zonder geld. Voortaan moest er door de kolonisten belasting worden betaald aan de Britse overheid. De kolonisten waren hier fel tegen (Boston Tea Party) en de vertegenwoordigers van de 13 Engelse kolonies verenigden zich met elkaar. Engeland stuurde soldaten naar Amerika om de kolonisten te dwingen. De vertegenwoordigers van de Engelse kolonies kwamen bij elkaar en richtten ook een leger op met als aanvoerder George Washington.

Een nieuw land

In 1775 begon de Amerikaanse Vrijheidsoorlog. Er werd hard gevochten, maar doordat Frankrijk en Spanje de kolonisten steunden, wonnen zij de oorlog van de Engelse koning. Tijdens de oorlog, op 4 juli 1776, verklaarden de vertegenwoordigers van de 13 Engelse kolonies zich onafhankelijk van Engeland. Dit wordt nog steeds gevierd met Independence Day. In 1783 erkende Engeland die onafhankelijkheid en was de oorlog afgelopen. De 13 kolonies werden zelfstandig en gingen ook zichzelf besturen, maar ze waren wel verenigd in een unie. Een nieuw land was ontstaan: de Verenigde Staten van Amerika. In 1789 werd George Washington de eerste president van de Verenigde Staten, een held uit de oorlog met de Britten. Nederland en Frankrijk erkenden dit nieuwe land, gelegen aan de oostkust van Amerika.

Slag bij Chickamauga, 1863.

President Thomas Jefferson kocht in 1803 een stuk van Frankrijk, dat nog altijd ten westen van de Verenigde Staten heerste. Hierdoor verdubbelde het grondgebied van de VS. Hierna bleef het een tijdje onrustig vanwege oorlogen. De rust keerde echter terug en de VS konden zich economisch gaan ontwikkelen. Ook wilde de Amerikaanse overheid zich isoleren van de buitenlandse politiek, wat haar 100 jaar lang zou lukken.

Amerikaanse Burgeroorlog

Slavernij was normaal in het zuiden van de VS, zoals het over bijna heel de wereld normaal was. In de noordelijke staten van de VS werd de slavernij rond 1800 afgeschaft, terwijl in de zuidelijke staten toen nog 4 miljoen slaven werkten. Ook vanwege kwesties over industrie en invoerrechten ontstond in 1861 de Amerikaanse Burgeroorlog. Nu waren 23 noordelijke staten met 22 miljoen inwoners in oorlog met 11 zuidelijke staten met 9 miljoen inwoners. Dankzij de enorme overmacht van het Noorden en door de betere industrie wonnen de noordelijke staten. In 1865 gaf het Zuiden zich over en hiermee eindigde de Amerikaanse Burgeroorlog, een verwoestende oorlog met een miljoen doden en gewonden tot gevolg.

Tot de Eerste Wereldoorlog

Donkerblauw de Noordelijke Staten, rood de Zuidelijke Staten.

Na de oorlog bezetten de noordelijke troepen de zuidelijke staten. Ook hier werd nu de slavernij afgeschaft. Maar toch konden de slaven, die nu vrij waren, geen fatsoenlijk bestaan opbouwen. Doordat de Republikeinen tot aan de Eerste Wereldoorlog over de Verenigde Staten regeerden, liet men de ontwikkeling van het Zuiden links liggen, omdat de Republikeinen zich vooral richtten op de industrie in het Noorden. Dit pakte zeer slecht uit voor de zwarten in het Zuiden. Ook mochten de zwarten niet stemmen en waren ze vaak slachtoffer van discriminatie en racisme. Deze periode heet de ‘redemption’-periode.

Door alle industriële ontwikkelingen werden veel uitvindingen gedaan, ontstonden universiteiten en musea en waren er superrijke industriëlen. Halverwege de 19e eeuw kwam de immigrantenstroom op gang. Miljoenen mensen uit andere delen van de wereld, zoals Scandinavië, Duitsland, Zuid- en Oost-Europa, Rusland, China en Japan, kwamen als arbeiders in de vele fabrieken werken. De VS telden in 1860 nog een bevolking van 36.000.000 mensen, in 1920 waren dat er al 105.000.000! Dit betekende een nog grotere vooruitgang van de industrie. Echter kende het land ook economische neergangen, waaronder in 1873, 1893 en 1907. Dit kwam o.a. door corruptie.

In 1867 werd Alaska gekocht van de Russische Tsaar. De Filipijnen en een aantal eilanden in de Stille Oceaan kwamen in handen van de VS. Ook Hawaï sloot zich in 1898 aan bij de VS.

De Wereldoorlogen

De aanleiding voor de Grote Depressie: de beurskrach in New York.

Eerste Wereldoorlog

Rond de overgang van de 19e en 20e eeuw mengden de VS zich voor het eerst in de wereldpolitiek. In Europa brak in 1914 de Eerste Wereldoorlog uit. In eerste instantie wilden de VS zich hier niet zomaar in mengen, het land wilde neutraal blijven. Maar in 1917 werden de VS min of meer gedwongen om mee te doen aan de oorlog, o.a. omdat Duitsland voorstelde samen met Mexico de VS binnen te vallen. President Woodrow Wilson sloot zich aan bij de geallieerden en stuurde honderdduizenden troepen naar Europa om Duitsland te verslaan. Eind 1918 was de oorlog afgelopen en hadden de geallieerden gewonnen.

Interbellum

Het interbellum is de periode tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Het wordt ook wel de ‘Roaring Twenties’ genoemd, omdat het een tijdlang goed ging met de Verenigde Staten. In 1929 begon een periode van economische neergang. Een zware depressie depressie heerste in het land. Er was grote werkloosheid, bedrijven gingen failliet, de beurzen gingen onderuit en er leden zelfs mensen honger. Door de ‘New Deal’ van Roosevelt, die in 1932 president werd, kwamen de VS langzamerhand weer uit deze crisis, die als de Grote Depressie de geschiedenis is ingegaan.

Tweede Wereldoorlog

De Amerikaanse vlag wappert na de Landing op Iwo Jima, 1945.

In 1939 begon de Tweede Wereldoorlog in Europa. Duitsland dreigde heel Europa over te nemen. Toch wilde de Amerikaanse overheid niet opnieuw meedoen aan een oorlog, want het zat zelf al diep in de problemen vanwege de nog steeds voortdurende crisis. Maar op 7 december 1941 viel Japan de VS aan door een luchtaanval op Pearl Harbor. Tientallen schepen, honderden vliegtuigen en duizenden levens gingen verloren. Ook Duitsland verklaarde aan de VS de oorlog. De VS moesten wel gaan meedoen en verklaarden de oorlog aan Japan en Duitsland. Miljoenen soldaten werden naar Europa, Afrika en de Stille Oceaan gestuurd om tegen de Duitsers en Japanners te vechten. Tijdens de oorlog werkten ook miljoenen vrouwen in de wapenindustrie. Dit zorgde er wel voor dat er een einde kwam aan de crisis. Europa was mei 1945 bevrijd. Op 6 augustus 1945 gooide Amerika een atoombom, hun geheime wapen, op Hiroshima. Na een tweede atoombom gaf Japan zich over en was de Tweede Wereldoorlog voorbij. Honderdduizenden Amerikaanse soldaten waren omgekomen.

Koude Oorlog

Na de Tweede Wereldoorlog was de rust nog niet teruggekeerd. DE VS had de controle over een deel van Duitsland tijdens de Koude Oorlog. Naast de VS was er nog een grootmacht: de communistische Sovjet-Unie. Er volgden nog een paar bloedige oorlogen: de Korea-Oorlog en Vietnamoorlog, een strijd tussen het kapitalisme en communisme. De Vietnamoorlog werd verloren. Het is tot nu toe de enige oorlog uit de geschiedenis die de VS heeft verloren.

Ook in de VS zelf ging het niet altijd goed. Op 22 november 1963 werd president John F. Kennedy vermoord in Dallas. Martin Luther King werd op 4 april 1968 vermoord in Memphis, Tennessee. De Koude Oorlog bepaalde bijna een halve eeuw de buitenlandse politiek van de VS. In 1980 beloofde president Reagan de vernederde wereldmacht weer tot grootheid te brengen. Op 3 december 1989 tekenden Reagans opvolger George H.W. Bush en Michail Gorbatsjov (de laatste president van de Sovjet-Unie) op Malta gezamenlijk een verklaring waarin ze vrede sloten. Hiermee eindigde de Koude Oorlog definitief.

De 21e eeuw

Het brandende World Trade Center na de terroristische aanslagen van 2001.

De Verenigde Staten zijn in de 21e eeuw nog altijd één van de machtigste landen ter wereld. Ze zijn belangrijk voor de NAVO en de Verenigde Naties en ze hebben een goed ontwikkelde en grote krijgsmacht. Ook wordt er heel veel handel gedreven met Amerika.

Maar er zijn ook nog altijd oorlogen, met name in het Midden-Oosten, waar de VS in 2003 onder George W. Bush Irak opnieuw zijn binnengevallen (zie Irakoorlog). Verder zijn er andere problemen, met name het terrorisme. Vooral sinds de aanslagen op 11 september 2001, waardoor de VS rechtstreeks werden getroffen, is dit in het Amerikaanse politieke beleid hoog op de agenda komen te staan. Ook is de apartheid, de strijd tussen blanken en zwarten, in de VS nog altijd geregeld een probleem.

In 2007 begon in de VS de kredietcrisis, toen steeds meer mensen hun huizen niet meer konden afbetalen. Een jaar later vielen er allerlei belangrijke banken in Amerika om, zoals Lehman Brothers. Vervolgens is deze crisis ook overgeslagen naar Europa.

Eind 2008 werd Barack Obama de nieuwe Amerikaanse president. Dat was heel bijzonder omdat er tot dan toe alleen maar blanke presidenten waren geweest.

Videoclip

• [https://www.youtube.com/watch?v=RMBUCL8rzq4&list=PLi_srCikhtghrNa6Ti1d4aSyPQzQ3JI63&index=37/ George Washington, de eerste president van de Verenigde Staten en de Independence Day

Klik om vast te zetten
Een depressie betekent een snelle en sterke achteruitgang van de economie. Er is veel werkloosheid en de productie vermindert.