Moord op Frans Ferdinand van Oostenrijk: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (replaced: [[File: → [[Bestand: (2))
Regel 21: Regel 21:
 
| [[Frans Ferdinand van Oostenrijk]]
  
| [[Frans Ferdinand van Oostenrijk]]
 
|}
  
|}
−
De '''moord op [[Frans Ferdinand van Oostenrijk]]''' was een moord die de [[Eerste Wereldoorlog]] zou hebben [[casus belli|ontketend]]. Deze moord werd gepleegd door 3 Bosnisch-Servische studenten.
 +
De '''moord op [[Frans Ferdinand van Oostenrijk]]''' was een moord die de [[Eerste Wereldoorlog]] zou hebben [[casus belli|ontketend]]. Deze moord werd gepleegd door 3 Bosnisch-Servische studenten. De moord wordt beschouwd als een lont dat in een kruitvat werd aangestoken, omdat de spanning in Europa al erg groot was.
   
 
== Wat vooraf ging ==
  
== Wat vooraf ging ==
Regel 53: Regel 53:
 
== Gevolgen ==
  
== Gevolgen ==
   
−
Oostenrijk-Hongarije gaf Servië de schuld, en stuurde een vernederend ultimatum naar Servië. Servië ging akkoord met alle punten, maar verworp er toch één. In dat punt eiste Oostenrijk-Hongarije dat zij het onderzoek deden en dat Servië zich er niet mee bemoeide, maar hiermee kon Servië als onafhankelijke staat niet mee akkoord gaan, en verworp het ultimatum. Op 28 juli 1914, verklaarde Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Servië en de [[Eerste Wereldoorlog]] was begonnen.
 +
Oostenrijk-Hongarije gaf Servië de schuld, en stuurde een vernederend ultimatum naar Servië. Servië ging akkoord met alle punten, maar verwierp er toch één. In dat punt eiste Oostenrijk-Hongarije dat zij het onderzoek deden en dat Servië zich er niet mee bemoeide, maar hiermee kon Servië als onafhankelijke staat niet mee akkoord gaan, en verwierp het ultimatum. Op 28 juli 1914, verklaarde Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Servië en de [[Eerste Wereldoorlog]] was begonnen.
   
 
== Begraafplaats ==
  
== Begraafplaats ==
Regel 59: Regel 59:
 
[[Bestand:Schloss Artstetten, Luftbild.JPG|200px|right|thumb|Kasteel Artstetten.]]
  
[[Bestand:Schloss Artstetten, Luftbild.JPG|200px|right|thumb|Kasteel Artstetten.]]
 
Frans Ferdinand overleed 10 minuten na Sophie Chotek. Ze werden begraven in het kasteel Artstetten, omdat het keizerlijke graf in Wenen vanwege de lage afkomst van zijn vrouw zeker uitgesloten zou zijn.
 
Frans Ferdinand overleed 10 minuten na Sophie Chotek. Ze werden begraven in het kasteel Artstetten, omdat het keizerlijke graf in Wenen vanwege de lage afkomst van zijn vrouw zeker uitgesloten zou zijn.
  +
  +
==Video==
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=FereKo_oK_w&list=PLi_srCikhtghrNa6Ti1d4aSyPQzQ3JI63&index=44/ Oorzaken van de Eerste Wereldoorlog]
   
 
== Bronnen ==
  
== Bronnen ==

Versie van 26 apr 2022 22:19

Moord op Frans Ferdinand van Oostenrijk
Foto
FranzFerdinandCar.jpg
Locatie: Sarajevo, Bosnië
Datum: 28 juni 1914
Dader(s): Gavrilo Princip
Wapen(s): FN-pistool model 1910
Slachtoffer(s): Frans Ferdinand van Oostenrijk

De moord op Frans Ferdinand van Oostenrijk was een moord die de Eerste Wereldoorlog zou hebben ontketend. Deze moord werd gepleegd door 3 Bosnisch-Servische studenten. De moord wordt beschouwd als een lont dat in een kruitvat werd aangestoken, omdat de spanning in Europa al erg groot was.

Wat vooraf ging

Een "vreemde" vrouw

Frans Ferdinand was getrouwd met Sophie Chotek, een gravin. Deze was van de lage adel, ofwel "boerenadel" en het werd niet door de traditie voorgeschreven dat mensen van de hoge adel trouwden met de lage adel. Zo mocht bijvoorbeeld Chotek op plechtigheden nooit mee op foto's verschijnen, en bij feesten mocht ze nooit aan het hoofd van de tafel zitten, naast Ferdinand, maar moest ze achter de hogere adel gaan zitten en ook pas na de hogere adel (meestal dus als laatste) binnengaan. Op de rondrit in Sarajevo reed Ferdinand met de titel van inspecteur-generaal en veldmaarschalk, en niet met de titel aartshertog omdat Chotek anders niet naast hem mocht zitten.

Waarom?

Frans Ferdinand van Oostenrijk.

De rondrit vond plaats op 28 juni 1914, maar dit was echter de nationale feestdag in Servië. Op 28 juni 1389 werd Servië bij het Merelveld verslagen en bezet door Turkije. Het meeste volk van Servië apprecieerde het dan natuurlijk niet dat Ferdinand daar eens op een feestdag kwam "paraderen". 3 Bosnisch-Servische studenten reageerden hier dan fanatiek op en kwamen op het idee Ferdinand te vermoorden. Bosnië lag in die tijd ook erg gevoelig; het was pas 6 jaar Oostenrijks.

De moord

De voorbereidingen

Op 25 mei 1914 arriveerde Gavrilo Princip met 6 andere Bosnische studenten, waaronder Trifko Grabež en Nedeljko Čabrinović in Sabac. Ze namen meteen contact top met een terreurorganisatie "De Zwarte Hand", die hen wapens gaf en ermee leerde omgaan. Uiteindelijk waren ze klaar voor "hun grote dag".

De eerste pogingen

Op 28 juni 1914 stonden ze allemaal klaar, verborgen langs de weg, gewapend met Belgische FN-pistolen, handgranaten en cyanidepillen, om zelfmoord te plegen indien dat nodig zou zijn. De eerste waar de auto langs reed kon zijn zenuwen niet onder controle houden en deed niks. Toen de auto voorbij de tweede reed, gooide één hij een bom op de auto. Maar deze viel op de kap achter in de auto en Ferdinand kon de bom op de auto daarachter gooien, en hierbij raakte een generaal gewond. Hij werd op tijd naar het ziekenhuis afgevoerd en was buiten levensgevaar.

Derde poging

Frans Ferdinand wilde de officier gaan bezoeken in het ziekenhuis, maar de weg was de chauffeur heel slecht uitgelegd. Hierdoor sloeg hij een verkeerde straat in. Ondertussen was Gavrilo Princip zich aan het vervelen en wilde eten halen bij een cafeetje, hij had net een broodje besteld en was weer naar buiten gegaan toen de auto drie meter voor Gavrilo Princip stopte. Hij greep meteen zijn FN-pistool, ging op de opstapplank van de auto staan en vuurde drie schoten af. Sofie Chotek is in de hals getroffen en sterft ongeveer onmiddellijk. Frans Ferdinand gebeurde ongeveer hetzelfde en zou uitgeschreeuwd hebben: "Sopherl! Sopherl! Sterbe nicht! Bleibe am Leben für unsere Kinder!" (Sophie! Sophie! Sterf niet! Blijf leven voor onze kinderen!).

Poging tot zelfmoord

de eerste aanslagpleger slikte zijn cyanidepil in om zelfmoord te plegen, maar deze had geen effect meer, waarschijnlijk omdat het te oud was en sprong daarna in een gracht die echter maar een paar centimeter diep was. Gavrilo Princip wilde op zichzelf schieten met werd voordat dat kon al bijna gelyncht door de menigte en werd ook opgepakt. De hele bende van de Zwarte Hand werd opgepakt, maar alleen de baas van de Zwarte hand was oud genoeg voor de doodstraf. Gavrilo Princip had wel gezegd dat hij gekruisigd had willen worden. Hij kreeg de maximale straf voor zijn leeftijd, 20 jaar celstraf maar hij overleed in 1918 aan tuberclose.

Gevolgen

Oostenrijk-Hongarije gaf Servië de schuld, en stuurde een vernederend ultimatum naar Servië. Servië ging akkoord met alle punten, maar verwierp er toch één. In dat punt eiste Oostenrijk-Hongarije dat zij het onderzoek deden en dat Servië zich er niet mee bemoeide, maar hiermee kon Servië als onafhankelijke staat niet mee akkoord gaan, en verwierp het ultimatum. Op 28 juli 1914, verklaarde Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Servië en de Eerste Wereldoorlog was begonnen.

Begraafplaats

Kasteel Artstetten.

Frans Ferdinand overleed 10 minuten na Sophie Chotek. Ze werden begraven in het kasteel Artstetten, omdat het keizerlijke graf in Wenen vanwege de lage afkomst van zijn vrouw zeker uitgesloten zou zijn.

Video

Bronnen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Moord_op_Frans_Ferdinand_van_Oostenrijk&oldid=713754"