Ruud Lubbers: verschil tussen versies
k |
|||
| Regel 13: | Regel 13: | ||
==Minister-president van drie kabinetten== |
==Minister-president van drie kabinetten== |
||
| − | Van 1982 tot 1994 was Lubbers premier van drie opeenvolgende kabinetten. Het eerste kabinet-Lubbers (1982-86), dat bestond uit CDA en [[VVD]], zat de rit volledig uit. Het kreeg te kampen met een zware economische crisis. Er heerste grote werkloosheid: 800.000 in 1983. "Dat het een miljoen wordt, |
+ | Van 1982 tot 1994 was Lubbers premier van drie opeenvolgende kabinetten. Het eerste kabinet-Lubbers (1982-86), dat bestond uit CDA en [[VVD]], zat de rit volledig uit. Het kreeg te kampen met een zware economische crisis. Er heerste grote werkloosheid: 800.000 in 1983. "Dat het een miljoen wordt, ga ik niet meemaken", sprak Lubbers. Zijn kabinet nam forse maatregelen. Ambtenaren moesten inleveren en er werd drastisch bezuinigd, wat veel maatschappelijk verzet (stakingen, betogingen) opriep. En er was op 29 oktober 1983 een grote demonstratie in Den Haag (500.000 deelnemers, de grootste demonstratie ooit in Nederland) tegen de voorgenomen plaatsing van kruisraketten. Lubbers zag ze vanuit het raam van zijn werkkamer voorbijtrekken. "Het aantal voorstanders is nog altijd vele malen groter dan deze stoet van tegenstanders", zo meende hij. |
Het 2de kabinet-Lubbers (1986-89), ook weer van CDA en VVD, struikelde voortijdig door een motie van wantrouwen van nota bene de VVD-fractie in de [[Tweede Kamer]] zelf. De regering was van plan de belastingaftrek van reiskosten te verlagen; de fractie was daar tegen. |
Het 2de kabinet-Lubbers (1986-89), ook weer van CDA en VVD, struikelde voortijdig door een motie van wantrouwen van nota bene de VVD-fractie in de [[Tweede Kamer]] zelf. De regering was van plan de belastingaftrek van reiskosten te verlagen; de fractie was daar tegen. |
||
Versie van 20 okt 2019 17:40
Ruud Lubbers (voornamen voluit Rudolphus Franciscus Marie), geboren 7 mei 1939 in Rotterdam, overleden aldaar 14 februari 2018, was een Nederlands politicus (CDA) en voormalig minister-president.
Studietijd en eerste kennismaking met de politiek
Lubbers kwam uit een katholiek milieu. Zijn middelbare opleiding volgde hij bij de paters jezuïeten in Nijmegen. In 1962 studeerde hij aan de (huidige) Erasmus-Universiteit in Rotterdam af als econoom. Daarna trad hij in dienst van het constructiebedrijf van zijn vader in Krimpen aan den IJssel en nam daarvan, toen zijn vader was overleden, samen met zijn broer Rob de leiding over.
Ruud Lubbers was van jongs af aan politiek geïnteresseerd. Al snel werd hij lid van de KVP, de Katholieke Volkspartij, die later (1980) opging in het CDA. Je zou hem daarin gematigd links kunnen noemen. Want het was niet zo, dat hij bij het minste of geringste op de barricaden sprong. Een linkse afsplitsing van de KVP in 1968, de PPR (Politieke Partij Radicalen) bijvoorbeeld, was niet aan hem besteed.
Minister in kabinet-Den Uyl
In 1973 kreeg Lubbers Den Uyl aan de telefoon. Die had al veel moois gehoord over de jonge econoom. Of die geen zin had om minister van Economische Zaken te worden in zijn te vormen kabinet? Lubbers dacht eerst nog aan een grap van deze of gene, maar nadat Den Uyl hem had verzekerd, dat hij het toch echt zelf was, hapte hij toe en bekleedde deze functie tot het kabinet in 1977 viel. Hij kreeg al gauw te maken met de oliecrisis (door de oorlog tussen Israël en de Arabieren in 1973) en de gevolgen daarvan met de autoloze zondag. Het was duidelijk dat we voortaan zuinig moesten zijn met energie, want "Het zou nooit meer zijn zoals het was" verklaarde Den Uyl voor de televisie. In dit verband had Lubbers een tip voor de mensen in petto: doe een uur eerder de gordijnen dicht, dan blijft de warmte in huis. Dat je daarvoor ook een uur langer het licht moest laten branden, ontging hem kennelijk.
In 1978 werd Lubbers leider van de gezamenlijke fracties van KVP, ARP en CHU in de Tweede Kamer. Ook bij de totstandkoming van het CDA in 1980, waarin genoemde partijen waren verenigd, speelde hij een belangrijke rol.
Minister-president van drie kabinetten
Van 1982 tot 1994 was Lubbers premier van drie opeenvolgende kabinetten. Het eerste kabinet-Lubbers (1982-86), dat bestond uit CDA en VVD, zat de rit volledig uit. Het kreeg te kampen met een zware economische crisis. Er heerste grote werkloosheid: 800.000 in 1983. "Dat het een miljoen wordt, ga ik niet meemaken", sprak Lubbers. Zijn kabinet nam forse maatregelen. Ambtenaren moesten inleveren en er werd drastisch bezuinigd, wat veel maatschappelijk verzet (stakingen, betogingen) opriep. En er was op 29 oktober 1983 een grote demonstratie in Den Haag (500.000 deelnemers, de grootste demonstratie ooit in Nederland) tegen de voorgenomen plaatsing van kruisraketten. Lubbers zag ze vanuit het raam van zijn werkkamer voorbijtrekken. "Het aantal voorstanders is nog altijd vele malen groter dan deze stoet van tegenstanders", zo meende hij.
Het 2de kabinet-Lubbers (1986-89), ook weer van CDA en VVD, struikelde voortijdig door een motie van wantrouwen van nota bene de VVD-fractie in de Tweede Kamer zelf. De regering was van plan de belastingaftrek van reiskosten te verlagen; de fractie was daar tegen.
Het 3de kabinet-Lubbers (1989-94) bestond uit CDA en PvdA en zat de hele termijn uit. Minister van Financiën was Wim Kok van de PvdA, die in die hoedanigheid in 1991 een 'tijdelijke' verhoging van de benzineaccijns (belasting op benzine) invoerde. Dat werd bekend als het Kwartje van Kok. De automobilist heeft daarvan echter nooit iets teruggekregen.
Lubbers hield het na drie kabinetten onder zijn leiding voor gezien. Aan de Kamerverkiezingen van 1994 deed hij niet meer mee. Lubbers liet zijn beoogde opvolger, Elco Brinkman, vallen toen deze had verkondigd de AOW te willen verlagen. Lubbers verklaarde daarop niet op Brinkman te zullen stemmen! Door deze onenigheid in de eigen gelederen verloor het CDA bij de verkiezingen van 1994 20 zetels en stond bij de twee volgende kabinetsformaties langs de kant.
Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen
Lubbers zelf werd in 2001 Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR). Maar in 2004 kwam hij in opspraak. Dat wil zeggen dat hij in een schandaal verwikkeld raakte. Hij zou zich aan een medewerkster vergrepen hebben. Lubbers ontkende, en hoewel de secretaris-generaal van de VN hem de hand boven het hoofd hield (hem steunde), bleven de geruchten aanhouden. Lubbers genoot op dit terrein namelijk een bepaalde reputatie. Dat wil zeggen dat hij soms te amicaal met vrouwen omging. Uiteindelijk besloot Lubbers in 2005 af te treden. Hij kon het geroddel niet meer verdragen.
Na die tijd was Lubbers nog in allerlei functies actief, meestal als universitair docent of was hij betrokken bij milieuorganisaties. Ook was hij in 2006 en 2010 informateur. Dat is iemand die een kabinetsformatie voorbereidt.
|
Christen-Democratisch Appèl · (CDA) | 
| |
|---|---|---|---|
| Partijleiders: Van Agt · Lubbers · Brinkman · Heerma · De Hoop Scheffer · Balkenende · Verhagen · Van Haersma Buma · De Jonge · Hoekstra · Bontenbal Fractievoorzitters Tweede Kamer: Van Agt · Aantjes · Lubbers · Van Agt · Lubbers · De Vries · Brinkman · Enneüs Heerma · De Hoop Scheffer · Balkenende · Verhagen · Van Geel · Van Haersma Buma · Pieter Heerma · Hoekstra · Pieter Heerma · Henri Bontenbal |
|||
