Slag bij Poitiers (1356)
Zie artikel slag bij Poitiers (732/733) voor de andere slag bij Poitiers.| Slag bij Poitiers (1356) | ||
| (tijdens de Honderdjarige Oorlog) | ||
|
| ||
|---|---|---|
| Slag bij Poitiers | ||
| Datum | 19 september 1356 | |
| Locatie | Maupertuis, ten zuiden van Poitiers, Frankrijk | |
| Overwinning voor | Engelsen | |
| Resultaat | Jean II gevangen genomen, enorme Franse nederlaag | |
| Strijdende partijen | ||
 Engeland  Gascogne
|
 Frankrijk
|
|
| Leiders | ||
.svg){kind=small} Eduard van Woodstock  Jean III van Grailly
|
Jean II van Frankrijk
|
|
| Troepensterkte | ||
| 2,000 boogschutters 4,000 voetsoldaten |
3,000 kruisboogschutters 500 ridders 17,000 voetsoldaten |
|
| Verliezen | ||
| Minimaal | 2,500 gedood of gewond 2,000 gevangengenomen Inclusief: Jan II van Frankrijk Prins Filips 17 heren 13 graven 5 burggraven 100 + ridders |
|
Portaal  Geschiedenis
| ||
.jpg)
De Slag bij Poitiers was een veldslag in de Honderdjarige Oorlog. De slag vond plaats op 19 september 1356 en de strijdende partijen waren Frankrijk en Engeland.
Wat voorafging
Na de slag bij Crécy tien jaar eerder was er veel gebeurd. In 1347 verspreidde de pest zich snel over Europa. Veel steden probeerden zich ertegen te beschermen door in een soort lockdown te gaan. Niemand mocht de stad nog in of uit. Maar goed werkte het niet, want de ziekte werd verspreid door ratten, en die kwamen toch binnen. De oorlog ging daarna verder, en Engelse troepen waren weer aan het plunderen. Tot 1355. Toen besloot de Zwarte Prins een grote plundertocht te houden. Hij behaalde enorme winsten, en wilde dat ook weer in 1356 gaan doen. Dat deed hij.
Plundertocht van de Zwarte Prins
De bevelhebber van de Engelsen, Eduard van Woodstock alias de Zwarte Prins, had in de nazomer van 1356 enorme stukken Frankrijk geplunderd met zijn leger. Toen hij zoveel had geroofd dat er niks meer bij kon, wilde hij terugkeren naar Bordeaux, de sterkste vesting van de Engelsen.
Enorm leger van Jean II
Jean II van Frankrijk had gehoord van de plundertocht en wilde de spullen terughebben. Hij maakte een enorm leger (voor die tijd) en zette de achtervolging in. Volgens sommige bronnen waren er wel 80.000 soldaten, maar waarschijnlijk waren het er "maar" een kleine 18.000. Ten zuiden van de stad Poitiers, bij Maupertuis, sloot Jean de Engelsen in op een heuvel.
De slag
Op zondag 18 september 1356 waren beide partijen klaar om te vechten, maar kardinaal Talleyrand de Périgord wist de christelijke legers op andere ideeën te brengen. Op zondag vecht je niet, was zijn gedachte.
Onderhandelingen lopen spaak
De Zwarte Prins was ervan overtuigd dat hij kansloos was, dus bood hij in ruil voor zijn aftocht een wapenstilstand van zeven jaar, de vestingstad Calais, het graafschap Guînes aan de Kanaalkust, al zijn gevangenen en al zijn recente veroveringen aan, maar Jean wilde dat de Zwarte Prins zelf zich overgaf, en gevangene werd van Jean II. In die tijd waren belangrijke krijgsgevangenen heel belangrijk, want die waren veel geld waard! En geld hadden ze allebei nodig, want de soldaten moesten betaald worden. De Zwarte Prins wilde zich alleen niet overgeven, en dus zou er worden gevochten. Zondagavond besloten de Fransen welke tactiek ze zouden gebruiken: frontale aanval.
De slag zelf
In de vroege ochtend van maandag 19 september 1356 vielen de Fransen aan. En gelijk ging het mis: de Engelse boogschutters verscholen zich in de bossen en vuurden een regen van pijlen op de Fransen. Twee belangrijke Franse legeraanvoerders (Gautier de Brienne en Jean de Clermont) werden gedood en een derde (Arnoul d'Audrehem) werd gevangengenomen.
Nu was het aan de zonen van Jean II om het Franse leger aan te voeren. Maar ze waren jong en onervaren, de oudste was pas 18! Door de chaos die de eerste aanval had gebracht lukte het nauwelijks om het bevel te voeren. Koning Jean gaf na een tijdje het bevel de prinsen in veiligheid te brengen. Nu voerde de koning zelf het bevel. De slag ging verder, en beide partijen raakten steeds meer uitgeput. Veel Franse ridders en hun gevolg vluchtten.
Eindstrijd
Tot nu toe waren er alleen Engelse en Franse troepen op het slagveld, maar de Engelsen hadden ook Gascogners in hun leger. Die waren nog niet gezien. Maar net toen Jean II zich afvroeg waar ze waren, stormden de Gascogners het slagveld op. Deze zogenoemde charge werd geleid door de Captal de Buch, Jean III van Grailly. Dit veranderde de strijd drastisch. De Engelsen en Gascogners waren nu zo ver, dat ze onderling ruzie kregen wie Jean II gevangen mocht nemen. Uiteindelijk wonnen de Engelsen, en hadden de Fransen de grootste nederlaag tot dan toe geleden.
Gevolgen
De gevolgen voor Frankrijk waren rampzalig. Jean II vier jaar vast, en zijn onervaren zoon, de latere Charles V van Frankrijk, was in die periode regent. Er brak onder het tijdelijk bewind van Charles een opstand uit, de Jacquerie. Na de opstand bedacht Charles een nieuwe tactiek, die voor overwinningen zorgde en uiteindelijk leidde tot de Vrede van Brétigny. Jean II werd vrijgelaten en een periode van 9 jaar vrede brak aan.