Speelgoed: verschil tussen versies

Huidige versie van 19 mrt 2023 om 23:54

Een speelgoedwinkel

Onder speelgoed verstaan we dingen waar kinderen mee spelen. Sommige dingen hebben we ook in de echte maatschappij zoals auto`s, boten en vliegtuigen, maar ook poppen die er niet echt zijn, maar natuurlijk de mensen om ons heen voor kunnen stellen. Zelf iets in elkaar knutselen van afvalmateriaal en er mee spelen kan natuurlijk ook. Speelgoed soorten komen en gaan. Vaak heb je een rage, waarbij een speelgoed ineens heel populair is, zoals de Fidget Spinner in 2017 en Pop it in 2021.

Winkels en online

Speelgoed koop je bij een speelgoedwinkel. In dit gebouw kun je goed zien en voelen wat je koopt. Bij de online winkels kun je het alleen van een plaatje zien. De speelgoedwinkels (ketens) die we in Nederland kennen zijn:

Internet

De laatste tijd hoor je op het nieuws dat er speelgoedwinkels weggaan en sluiten. Dit komt omdat mensen tegenwoordig steeds meer speelgoed op internet bestellen.

Indeling van speelgoed

Wanneer je een speelgoedwinkel of een speel-o-theek binnen loopt, dan zijn er verschillende soorten speelgoed en spellen te vinden in de schappen en de kasten. Ook de speelgoedboeken (voor de feestdagen) van de internetwinkels zijn vaak zo ingedeeld. Zo heb je:

Zintuiglijk spel

Zintuiglijk speelgoed. Dit is speelgoed dat bedoeld is om de zintuigen te prikkelen en daarmee de zintuiglijke ontwikkeling stimuleert. Vaak is het bedoeld voor hele kleine kinderen. Denk aan een rammelaar (gehoor), iets met spiegeltjes of gekleurde dingen (zicht), vormendozen en voorwerpen met een harde en zachte buitenkant zoals bij knuffels (gevoel). Smaak en geur is weer voor de oudere kinderen zoals geur-poppetjes (dufty's).

Expressief spel

Knutsel spullen, teken- en schilderspullen en muziekinstrumenten. Dingen waarmee het kind expressief bezig kan zijn. Ook verkleedspullen en kinder make-up zou je hier bij kunnen rekenen.

Andere voorbeelden zijn: Play doh, Rainbow loom, Diamond painting, strijkkralen, Scoubidou (gekleurde plastic touwtjes knopen, een rage in 2004),

Puzzels

Puzzels heb je in allerlei vormen en maten. Van inlegvormen tot 3D puzzels en puzzels met 5000 stukjes of meer.

Andere voorbeelden zijn: Rubik's kubus,

Tijdschriften

Vaak is er ook een kast met eenvoudige leesboeken en tijdschriften als de Donald Duck en de Tina en Meiden Magazine.

Rollenspel en spelend leren

Sommige kinderen vinden het leuk om school na te spelen (rollenspel) of om bij het spelen iets te leren. Soms hebben scholen speelgoed dat ook een leermiddel is. Zo heb je dozen met natuurkunde, biologie en zelfs scheikunde proefjes. Dit wordt ook wel educatief speelgoed genoemd. Een eenvoudige dobbelsteen die je ook bij de bordspellen tegenkomt heeft natuurlijk iets met tellen te maken. Eigenlijk leer je bij al het speelgoed wel iets, bijvoorbeeld de spelregels.

Gezelschapsspel

Samen een bordspel spelen op een regenachtige dag is best gezellig. Dat noemen ze gezelschapsspellen. Ook goed om te leren tegen je verlies te kunnen.

Denk aan memory, dammen en schaken, Mens erger je niet, Stratego, Risk, kaartspellen, dobbelspellen, Monopoly, ganzenbord enzovoorts.

Fantasie spel

Poppen, dieren, striphelden ... noem maar op. Met dit soort fantasie-materiaal kun je hele verhalen uit je fantasie of de werkelijkheid (na)spelen. Ook dino's, keukentjes, auto's, treinen en vliegtuigen horen hierbij. Bij samen spelen heeft ieder kind zijn of haar eigen rol - ook hier dus een rollenspel.

Denk ook aan Barbie poppen, Playmobil, Action poppen, Dinky Toys en Matchbox auto's, Hot Wheels, Fisher-Price, My Little Pony, garages en poppenhuizen

Constructiespel

Speelgoed waarmee je zelf iets kunt bouwen noem je constructiemateriaal waarmee je constructies kunt bouwen. De houten blokkendoos is misschien wel het oudste voorbeeld. Je kunt zelf iets verzinnen of met de handleiding iets nabouwen. Bekende voorbeelden zijn Duplo, Meccano of Eitech, Kapla, LEGO, K'NEX en Clicks. Voor de oudere kinderen bestaan er ook bouwdozen waarbij de kleine onderdelen in elkaar gezet en gelijmd moeten worden. Zelfs volwassenen spelen hier mee en bouwen hele dorpen en steden na met bijvoorbeeld elektrische modeltreinen. Eigenlijk zijn het bouwmodellen en maquettes.

Beweging spel

Bij buiten spelen en sporten heb je vaak bewegingsmateriaal nodig. Een springtouw, voetbal, step, Hoelahoep, skates, een trampoline, Kubb ... noem maar op. Niet alleen leuk, maar nog goed voor je lijf ook!

Computerspel

Elektronische spellen zoals spelcomputers heb je tegenwoordig ook. Soms speel je die alleen, maar het kan ook samen. Het is zelfs mogelijk om via het internet met een ander te spelen. Daar zijn wel nadelen aan verbonden, want een vreemde waartegen je speelt is niet altijd te vertrouwen en een internet spel kan je ook veel geld gaan kosten! Bekende computer consoles zijn er van Nintendo, X-box One, Game boy, Atari, Sega, Sony PlayStation. De computerspelletjes die hiervoor gemaakt zijn, zijn er vele.

Sparen of verzamelen

Met allerlei spulletjes sparen kunnen kinderen en volwassenen uren 'zoet zijn'. Denk aan postzegels verzamelen, of spulletjes uit de natuur. Supermarkten hebben regelmatig acties waarbij je bijvoorbeeld voetbalplaatjes kunt sparen. Vroeger had je ook buttons, speldjes, sleutelhangers en flippo's.

De Pokémon kaarten zijn zelfs zo populair, dat er voor de zeldzame kaarten geld wordt geboden!

Buttons
Speldje van het poppenmerk Steiff
Sleutelhanger van wasmiddel
Flippo verzameling
Kinderpostzegels van buitenspelen
Pokémon kaart spelers

Bekende merken

Er zijn vele soorten en merken speelgoed, een aantal bekende zijn:

Barbie, Hot Wheels en Fisher-Price van Mattel
Poppen, van BABY born, Bing, Peppa Pig, Woezel & Pip, Steiff, L.O.L. surprise, Hasbro, Barbie, Bratz, Disney
Constructiemateriaal: Lego, Duplo, Meccano, Eitech, Kapla, K'NEX, Clicks,
Playmobil
Nintendo
Schleich
Spellen en puzzels: Jumbo speelgoed, 999 games, NSF games, Ravensburger, Schmidt,
VTech
Modelbouw: Fleischmann, Märklin, Trix, Roco, Faller

Veiligheid

CE keurmerk

Speelgoed moet veilig zijn voor kinderen. Daarom staat er op de verpakking vaak een leeftijd. Niet alleen om de leeftijdsgroep aan te geven, maar ook dat er bijvoorbeeld kleine dingen in zitten waar kleintjes zich in kunnen verslikken. Ook mag het niet te snel stuk gaan of scherpe kanten of punten hebben. Het materiaal mag natuurlijk niet giftig zijn! Daarom wordt het meeste speelgoed gekeurd. Maar door de internetwinkels uit het buitenland kan er wel eens iets verkocht worden, wat in Nederland is afgekeurd! In Europa hebben ze het CE keurmerk.

Speelgoed van het jaar

Elk jaar wordt er aan het beste speelgoed een prijs uitgereikt. De maker die wint mag het op de verpakking laten zien dat het gewonnen heeft.

Speelgoedmuseum

Er zijn een paar musea die speelgoed van vroeger laten zien. Sommige dingen van nu herken je nog wel bij het speelgoed van toen, maar er is best veel veranderd in het speelgoed zelf, maar ook in de manier van spelen. Sommige openlucht musea laten ook speelgoed van vroeger zien en kun je zelf proberen.

Speelgoed-soorten

Kijk op lijst van speelgoed.

Links

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 [[Bestand:Intertoys.jpg|300px|right|thumb|Een speelgoedwinkel]]
-Onder '''speelgoed''' verstaan we dingen waar kinderen mee spelen. Sommige dingen hebben we ook in de echte maatschappij zoals auto`s, boten en vliegtuigen, maar ook poppen die er niet echt zijn, maar natuurlijk de mensen om ons heen voor kunnen stellen. Zelf iets in elkaar knutselen van afvalmateriaal en er mee spelen kan natuurlijk ook.
+Onder '''speelgoed''' verstaan we dingen waar kinderen mee [[spelen]]. Sommige dingen hebben we ook in de echte maatschappij zoals auto`s, boten en vliegtuigen, maar ook poppen die er niet echt zijn, maar natuurlijk de mensen om ons heen voor kunnen stellen. Zelf iets in elkaar knutselen van afvalmateriaal en er mee spelen kan natuurlijk ook. Speelgoed soorten komen en gaan. Vaak heb je een [[rage]], waarbij een speelgoed ineens heel populair is, zoals de [[Fidget spinners|Fidget Spinner]] in 2017 en  [[Pop it]] in 2021.
 == Winkels en online ==
@@ Regel 15: / Regel 15: @@
 == Indeling van speelgoed ==
-Wanneer je een speelgoedwinkel of een speel-o-theek binnen loopt dat zijn er verschillende soorten speelgoed te vinden in de schappen en de kasten. Zo heb je:
+Wanneer je een speelgoedwinkel of een speel-o-theek binnen loopt, dan zijn er verschillende soorten speelgoed en [[Spel|spellen]] te vinden in de schappen en de kasten. Ook de speelgoedboeken (voor de feestdagen) van de internetwinkels zijn vaak zo ingedeeld. Zo heb je:
 === Zintuiglijk spel ===
-[[Zintuig|Zintuiglijk]] speelgoed. Dit is speelgoed dat bedoeld is om de zintuigen te prikkelen en daarmee de zintuiglijke ontwikkeling stimuleert. Vaak is het bedoeld voor hele kleine kinderen. Denk aan een rammelaar (gehoor), iets met spiegeltjes of gekleurde dingen (zicht), vormendozen en voorwerpen met een harde en zachte buitenkant (gevoel). Smaak en geur is weer voor de oudere kinderen zoals geur-poppetjes (dufty's).
+[[Zintuig|Zintuiglijk]] speelgoed. Dit is speelgoed dat bedoeld is om de zintuigen te prikkelen en daarmee de zintuiglijke ontwikkeling stimuleert. Vaak is het bedoeld voor hele kleine kinderen. Denk aan een rammelaar (gehoor), iets met spiegeltjes of gekleurde dingen (zicht), vormendozen en voorwerpen met een harde en zachte buitenkant zoals bij [[Knuffeldier|knuffels]] (gevoel). Smaak en geur is weer voor de oudere kinderen zoals geur-poppetjes (dufty's).
 === Expressief spel ===
 Knutsel spullen, teken- en schilderspullen en muziekinstrumenten. Dingen waarmee het kind  [[expressief]] bezig kan zijn. Ook verkleedspullen en kinder make-up zou je hier bij kunnen rekenen.
-Andere voorbeelden zijn: [[Play doh]],
+Andere voorbeelden zijn: [[Play doh]], [[Rainbow loom]], [[Diamond painting]], [[Strijkkraal|strijkkralen]], [[Scoubidou]] (gekleurde plastic touwtjes knopen, een rage in 2004),
 === Puzzels ===
 [[Puzzel|Puzzels]] heb je in allerlei vormen en maten. Van inlegvormen tot 3D puzzels en puzzels met 5000 stukjes of meer.
+Andere voorbeelden zijn: [[Rubik's kubus]],
 === Tijdschriften ===
 Vaak is er ook een kast met eenvoudige leesboeken en tijdschriften als de [[Donald Duck (weekblad)|Donald Duck]] en de [[Tina (weekblad)|Tina]] en [[Meiden Magazine]].
-=== Rollenspel ===
+=== Rollenspel en spelend leren ===
-Sommige kinderen vinden het leuk om school na te spelen (''rollenspel'') of om bij het spelen iets te leren. Soms hebben scholen speelgoed dat ook een leermiddel is. Zo heb je dozen met natuurkunde, biologie en zelfs scheikunde proefjes. Dit wordt ook wel ''educatief'' speelgoed genoemd. Een eenvoudige dobbelsteen die je ook bij de bordspellen tegenkomt heeft natuurlijk iets met tellen te maken. Eigenlijk leer je bij al het speelgoed wel iets, bijvoorbeeld de spelregels.
+Sommige kinderen vinden het leuk om school na te spelen (''rollenspel'') of om bij het spelen iets te leren. Soms hebben scholen speelgoed dat ook een leermiddel is. Zo heb je dozen met natuurkunde, biologie en zelfs scheikunde proefjes. Dit wordt ook wel ''educatief'' speelgoed genoemd. Een eenvoudige [[dobbelsteen]] die je ook bij de bordspellen tegenkomt heeft natuurlijk iets met tellen te maken. Eigenlijk leer je bij al het speelgoed wel iets, bijvoorbeeld de spelregels.
 === Gezelschapsspel ===
@@ Regel 45: / Regel 47: @@
 === Constructiespel ===
-Speelgoed waarmee je zelf iets kunt bouwen noem je [[constructie]]-materiaal. De houten blokkendoos is misschien wel het oudste voorbeeld. Je kunt zelf iets verzinnen of met de handleiding iets nabouwen. Bekende voorbeelden zijn [[Duplo]], [[Meccano]], [[Kapla]], [[LEGO]], [[K'NEX]] en [[Clicks]]. Voor de oudere kinderen bestaan er ook bouwdozen waarbij de kleine onderdelen in elkaar gezet en gelijmd moeten worden. Zelfs volwassenen spelen hier mee en bouwen hele dorpen en steden na met bijvoorbeeld elektrische [[Modeltrein|modeltreinen]]. Eigenlijk zijn het bouwmodellen en [[Maquette|maquettes]].
+Speelgoed waarmee je zelf iets kunt bouwen noem je [[constructiemateriaal]] waarmee je [[constructie|constructies]] kunt bouwen. De houten blokkendoos is misschien wel het oudste voorbeeld. Je kunt zelf iets verzinnen of met de handleiding iets nabouwen. Bekende voorbeelden zijn [[Duplo]], [[Meccano]] of [[Eitech]], [[Kapla]], [[LEGO]], [[K'NEX]] en [[Clicks]]. Voor de oudere kinderen bestaan er ook bouwdozen waarbij de kleine onderdelen in elkaar gezet en gelijmd moeten worden. Zelfs volwassenen spelen hier mee en bouwen hele dorpen en steden na met bijvoorbeeld elektrische [[Modeltrein|modeltreinen]]. Eigenlijk zijn het bouwmodellen en [[Maquette|maquettes]].
 === Beweging spel ===
-Bij buiten spelen en sporten heb je vaak bewegingsmateriaal nodig. Een [[springtouw]], [[voetbal]], [[step]], [[skates]], een [[trampoline]] ... noem maar op. Niet alleen leuk, maar nog goed voor je lijf ook!
+Bij buiten spelen en sporten heb je vaak bewegingsmateriaal nodig. Een [[springtouw]], [[voetbal]], [[step]], [[Hoelahoep]], [[skates]], een [[trampoline]], [[Kubb]] ... noem maar op. Niet alleen leuk, maar nog goed voor je lijf ook!
 === Computerspel ===
-Elektronische spellen heb je tegenwoordig ook. Soms speel je die alleen, maar het kan ook samen. Het is zelfs mogelijk om via het [[internet]] met een ander te spelen. Daar zijn wel nadelen aan verbonden, want een vreemde waartegen je speelt is niet altijd te vertrouwen en een internet spel kan je ook veel geld gaan kosten! Bekende computer consoles zijn er van [[Nintendo]], [[X-box One]], [[Game Boy Advance|Game boy]], [[Atari]], [[Sega]], [[PlayStation (spelcomputer)|Sony PlayStation]]. De [[Computerspellen|computerspelletjes]] die hiervoor gemaakt zijn, zijn er vele.
+Elektronische spellen zoals [[spelcomputers]] heb je tegenwoordig ook. Soms speel je die alleen, maar het kan ook samen. Het is zelfs mogelijk om via het [[internet]] met een ander te spelen. Daar zijn wel nadelen aan verbonden, want een vreemde waartegen je speelt is niet altijd te vertrouwen en een internet spel kan je ook veel geld gaan kosten! Bekende computer consoles zijn er van [[Nintendo]], [[X-box One]], [[Game Boy Advance|Game boy]], [[Atari]], [[Sega]], [[PlayStation (spelcomputer)|Sony PlayStation]]. De [[Computerspellen|computerspelletjes]] die hiervoor gemaakt zijn, zijn er vele.
+=== Sparen of verzamelen ===
+Met allerlei spulletjes sparen kunnen kinderen en volwassenen uren 'zoet zijn'. Denk aan postzegels [[Verzameling|verzamelen]], of spulletjes uit de natuur. Supermarkten hebben regelmatig acties waarbij je bijvoorbeeld [[voetbalplaatjes]] kunt sparen. Vroeger had je ook buttons, speldjes, sleutelhangers en flippo's.
+De [[Pokémonkaarten|Pokémon kaarten]] zijn zelfs zo populair, dat er voor de zeldzame kaarten geld wordt geboden!<gallery>
+Bestand:Pins.jpg|Buttons
+Bestand:Steiff speldje.JPG|Speldje van het poppenmerk Steiff
+Bestand:Dreft sleutelhanger.JPG|Sleutelhanger van wasmiddel
+Bestand:Flippos verzameling.jpg|Flippo verzameling
+Bestand:Postzegel NL nr508-512.jpg|Kinderpostzegels van buitenspelen
+Bestand:Super Trainer Showdown, July 2000.jpg|Pokémon kaart spelers
+</gallery>
 == Bekende merken ==
 Er zijn vele soorten en merken speelgoed, een aantal bekende zijn:
 *[[Barbie]], [[Hot Wheels]] en [[Fisher-Price]] van [[Mattel]]
-*[[Pop (speelgoed)|Poppen]], van [[L.O.L. surprise]], [[Hasbro]], [[Barbie]], [[Bratz]], [[Disney]]
+*[[Pop (speelgoed)|Poppen]], van [[BABY born]], [[Bing]], [[Peppa Pig]],  [[Woezel & Pip]], [[Steiff]], [[L.O.L. surprise]], [[Hasbro]], [[Barbie]], [[Bratz]], [[Disney]]
+*Constructiemateriaal: [[Lego]], [[Duplo]], [[Meccano]], [[Eitech]], [[Kapla]], [[K'NEX]], [[Clicks]],
-*[[Lego]]
 *[[Playmobil]]
 *[[Nintendo]]
 *[[Schleich]]
+*Spellen en puzzels: [[Jumbo speelgoed]], [[999 games]], [[NSF games]], [[Ravensburger]], [[Schmidt]],
-*[[Jumbo speelgoed]]
+*[[VTech]]
+*Modelbouw: [[Fleischmann]], [[Märklin]], [[Trix]], [[Roco]], [[Faller]]
 == Veiligheid ==
@@ Regel 72: / Regel 88: @@
 == Speelgoedmuseum ==
 Er zijn een paar musea die speelgoed van vroeger laten zien. Sommige dingen van nu herken je nog wel bij het speelgoed van toen, maar er is best veel veranderd in het speelgoed zelf, maar ook in de manier van spelen. Sommige openlucht musea laten ook speelgoed van vroeger zien en kun je zelf proberen.
+== Speelgoed-soorten ==
+Kijk op [[Lijst van speelgoed|lijst van speelgoed]].
 == Links ==
 * [https://www.speelgoedvanhetjaar.nl/ Speelgoed van het jaar (Nederland)]
 * [https://speelgoedinfo.nl/weetjes/speelgoedmusea/ Speelgoed musea in Nederland]
+* [https://www.spellenrijk.nl/merken.html Spellenrijk - merken bordspellen]
 <!-- HET VOLGENDE LATEN STAAN, AUB -->
 [[Categorie:Woordenschat]]
 [[Categorie:Basiswoordenlijstgroep1]]
-[[Categorie:Speelgoed]]
+[[Categorie:Speelgoed| ]]
+[[Categorie:Spel]]