Staat Palestina

Staat Palestina دولة فلسطين
Hoofdstad (volgens de wet)	Oost-Jeruzalem
Hoofdstad (in feite)	Ramallah
Aantal inwoners	5.227.193 (2021)
Oppervlakte	737,6 km²
Regeringsvorm	Semi-presidentiële republiek (niet door iedereen erkend)
President	Mahmoud Abbas (sinds 2005)
Premier	Mohammad Shtayyeh (sinds 2019)
Godsdienst	Islam (75%) Jodendom (17%) Christendom (8%)
Taal	Arabisch (العَرَبِية)
Munteenheid	Egyptische pond Jordaanse dinar Israëlische sjekel
Volkslied	Biladi
Nationale feestdag	15 november
Landcode	PLE

Palestina (Arabisch: فلسطين‎, al-Filasṭīn), ofwel Staat Palestina (Arabisch: دولة فلسطين‎, Dawlat Filasṭin), is een land in het Midden-Oosten, in de Levant. Palestina bestaat uit twee gebieden: de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever.

Palestina is in de vorige eeuw ontstaan nadat het Verenigd Koninkrijk dit gebied verliet als mandaat (soort kolonie). In dit gebied woonden ook Joden, en steeds meer Joden uit Europa emigreerden naar de regio Palestina, ook bekend als Israël of Kanaän. Zij stichten hier de staat Israël.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Zie Volkenbondmandaat voor Palestina voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Balfour-verklaring

Het land waar nu de Palestina zich bevindt, behoorde tot 1918 tot het Ottomaanse rijk. Na de winst van Engeland (en de anderen), aan het einde van de Eerste Wereldoorlog (1918), neemt de Britse regering vanaf 1920 het bestuur van Palestina over als een mandaat, wat betekent dat het land of gebied tijdelijk door een andere regering bestuurt wordt. Het mandaat is vernoemd naar de oorspronkelijke naam van het gebied: Palestina. De toenmalige Britse minister van Buitenlandse Zaken, Arthurs James Balfour heeft in 1917 een brief opgesteld voor de Zionistische beweging. In deze brief schrijft dhr. Balfour dat de Britse regering medewerking wilt verlenen aan de oprichting van een tehuis voor het Joodse volk in Palestina en dat niets de bestaande aanwezige niet-joodse gemeenschappen in gevaar mag brengen. Palestina was ten tijde van het schrijven van deze brief nog onderdeel van het Ottomaanse Rijk en viel nog niet onder het Britse mandaat. In Palestina leefden op dat moment ongeveer 700.000 Arabische christenen en moslims en ongeveer 50.000 Joden.

Mandaatgebied Palestina

Zie Mandaatgebied Palestina voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Pas in 1922 werd het mandaat over Palestina “internationaal” toegekend aan Engeland. Dit werd gedaan door de Volkenbond. Dit is een organisatie, bestaande uit heel veel landen, dat kan worden gezien als een soort internationale regering. De meeste Arabische landen waren geen onderdeel van de Volkenbond. Het doel van de Volkenbond is om oorlogen op te lossen en te voorkomen. Ook erkende de bond de Balfour-verklaring.

Arabische opstand

Zie Arabisch-Palestijnse opstand voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 1936 ontstond een opstand, genaamd de Arabische opstand. Dit was een opstand tegen de Britten omdat de Palestijnen de Britten de schuld gaven van de problemen die ontstaan zijn door de Europese joden die naar Palestina emigreerden. Deze opstand werd gevoerd door volgelingen van de verzetstrijder Izz ad-Din al-Qassam, nadat Izz ad-Din al-Qassam vermoord werd door de Britten, tijdens een vuurgevecht. Deze opstand duurde tot 1939.

Als een reactie van de Britten op de Arabische opstand, publiceren zij, in 1939, het Witboek van MacDonald, waarin diverse onderdelen over het bestaan en het bestuur van Palestina in werden bepaald door de Britse regering, belooft de Britse regering dat de Palestijnse Staat binnen tien jaar onafhankelijk wordt verklaard. Dit stond er in het weitboek:

• Palestina zal in 1949 zelfbestuur verkrijgen.
• Het idee van een Joods en Arabisch deel in Palestina word verlaten. Palestina moet één staat worden.
• Palestina word bestuurt door Arabieren en Joden, naar hun bevolkingsgrootte.
• Het aantal Joden dat legaal mag immigreren word 75.000. Na 1944 werd de verdere immigratie afhankelijk gemaakt van de toestemming van de Arabische meerderheid van de bevolking.
• De mogelijkheid voor Joden om land te kopen werd beperkt.

Met dit witboek is de Britse regering van Palestina “af”, in 1949. Ook verlagen zij het aantal legaal te immigreren Joden, als een reactie op de Arabische opstand. De Britten willen namelijk het bestuur van Palestina overdragen aan de Arabische Palestijnen als oorspronkelijke inwoners van Palestina en de overgrote meerderheid.

Verdelingsplan Verenigde Naties

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er nieuwe afspraken, tezamen met het negeren van het MacDonald White Paper. Zo werd Palestina toch opgedeeld in een Joods en Arabisch gebied. Het grondgebied werd verdeeld onder de Joden (600.000), welke 56% kregen en de Palestijnse Arabieren (1.000.000), welke 43% kregen. Ondanks dat de Palestijnse regering het plan afwees, werd het plan wel aangenomen door de Joodse regering.  Het plan werd dus uiteindelijk aangenomen door de Verenigde Naties. De belangrijke plekken voor religies, dit zijn Jeruzalem en Bethlehem, blijven bestuurd door de VN (Verenigde Naties). Dit komt omdat zowel het Jodendom (Joden), Christenen en de Islam beide een religie zijn waar de steden Jeruzalem en Bethlehem heilig zijn en een grote rol spelen. Deels hierdoor is het ook gek dat de Joodse regering akkoord ging met het plan van de VN, ondanks het bezit van Jeruzalem hun voornaamste doel is. De regering van de Joden ging met het plan akkoord, maar de Joodse bevolking zelf niet. Direct na het aannemen van het plan kwamen er grote protesten en rellen, zorgende voor de vlucht van 750.000 Palestijnse moslims en christenen. Deze protesten startten in 1947 en zijn nooit echt opgehouden, maar kreeg eerder andere namen. De protesten met gevolgen worden nu erkend als oorlog, als eerste naam de ‘Arabisch-Israëlische oorlog’.

Arabisch-Israëlische oorlog

In deze oorlog (en de daaropvolgende) zijn drie partijen:

• Palestijnse Arabieren
• Palestijnse Joden (later Israëliers)

De Palestijnse Arabieren waren het niet eens met het aannemen van het verdelingsplan. Hierdoor brak er een burgeroorlog uit tussen zionistisch-Joodse groeperingen (waaronder de Hagana en Lechi) en de Palestijnse Arabieren. Tijdens deze oorlog werd het plan Dalet uitgevoerd, waarmee 750.000 Palestijnse Arabieren werden verdreven.

Op 15 mei 1948, ongeveer een half jaar na de aanneming van het verdelingsplan, verklaarde Israël zich onafhankelijk in historisch Palestina. Als reactie hierop verklaren de Palestijnse Arabieren de oorlog aan Israël. De Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948 werd gevoerd tussen de regering van de Palestijnse Arabieren en de Arabische Liga (Egypte, Syrië, Transjordanië, Libanon, Irak, Noord-Jemen en Saoedi-Arabië). Van 10 juni 1948 tot 18 juli kwam er een bestand, georganiseerd door de VN. In 1949 sluiten Israël en de Arabische Liga een staakt-het-vuren. Israël behield de controle over historisch Palestina, behalve over de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. De Gazastrook kwam in handen van Egypte en de Westelijke Jordaanoever in handen van Jordanië.

Palestijnse Bevrijdingsorganisatie

In 1964 werd de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie opgericht (PLO, voor Palestine Liberation Organization) om de Palestijnse Staat onafhankelijk te maken. Zij willen dus eerdere regels en afspraken, van bijvoorbeeld de tijd dat het land nog een Brits mandaat was, breken. Tevens wil de organisatie af van de druk van Israël en de Palestijnen een stem geven. Het is opgericht wegens de oprichting van Israël en de vele conflicten. De mankracht achter de PLO was aan het begin meestal Egypte.

De Zesdaagse Oorlog in 1967 tussen de Arabieren en de Joden zorgt ervoor dat veel Palestijnen vluchten naar Jordanië. Hierna nam Fatah, een verzetsbeweging de PLO over. De leider van Fatah, Yasser Arafat was de leider van PLO tot 2004, omdat hij toen overleed.

Onder leiding van Arafat viel de PLO Israël (en dus de Joden) vanuit Jordanië aan. Wegens tegenaanvallen verhuisde het hoofdkwartier naar Libanon. Weer later verhuisde de PLO naar Tunesië, omdat de Joden tijdens de Libanonoorlog de organisatie uit het land verdreven.

In 1974 werd de PLO door de VN benoemd als representant van de Palestijnen. Hierdoor kon de organisatie namens de Palestijnen spreken bij de VN. Over het algemeen waren de Palestijnen het hiermee eens.

Staat Palestina

In 1988 ontstond het land Palestina, zo uitgeroepen door de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie. Yasser Arafat werd de president van het land, door zijn invloed bij de PLO en Fatah.

Een land is pas echt een land als het land door andere landen word erkend. De meeste landen die lid zijn van de Verenigde Naties, erkennen Palestina. Veel Westerse landen en bondgenoten van de Verenigde Staten erkennen Palestina niet, omdat Israël en de Verenigde Staten bondgenoten zijn. Zo erkennen ook Nederland en België Palestina niet.

Intifada's

Een intifada is een Arabisch woord voor opstand. De eerste intifada was in 1987. Deze werd opgeroepen door een Palestijnse organisatie en de Palestijnen deden massaal mee. De intifada werd opgelost door de Oslo-akkoorden. De Palestijnen kregen zelfbestuur in deze akkoorden. Ook werd de Palestijnse Autoriteit opgericht om de delen van de Palestijnen te besturen. Deze delen zijn voor het grootste deel Gaza en de Westelijke Jordaanoever. De Oslo-akkoorden kregen akkoord door alle partijen in 1993.

De Palestijnen bleven ontevreden over de aanpak van Israël op de Oslo-akkoorden. De Joden in de Israëlische nederzettingen bleven uitbreiden naar gebied van de Palestijnse Staat. De maat was vol toen een leider van de Joden een bezoek bracht aan de op derde na heiligste plek voor moslims. De tweede intifada brak uit in 2000. In 2005 stopten de partijen met het voeren van de intifada en zo eindigde de tweede intifada ook.

Verkiezingen

Tijdens de tweede intifada overleed Yasser Arafat, zorgende voor een verkiezing voor de president in Palestina. Bij deze verkiezingen won Mahmoud Abbas van de politieke partij Fatah. Door Palestijnse Parlementsverkiezingen kreeg de politieke partij Hamas een meerderheid in het Palestijnse parlement. Door de tegenstellingen van de partijen brak er in Palestina een burgeroorlog uit, welke van 2006 tot 2007 duurde. In 2007 wist Hamas de controle van de Gazastrook in Palestina over te nemen van Fatah. Als reactie hierop ontsloeg president Mahmoud Abbas zijn premier van Hamas en Mahmoud Abbas gaf de plek aan Salam Fayyad, van de Derde Weg Partij. Elke partij is gelukkig genoeg, maar Palestina is wel verdeeld geraakt. Hamas bestuurt het land en heeft totale macht over de Gazastrook. Fatah heeft controle over de Westelijke Jordaanoever.

Vredebesprekingen

Er zijn meerdere vredesbesprekingen geweest om Palestina, samen met Israël, weer op het juiste been te helpen. Op 27 november 2007 was er in Amerika een internationale vredesconferentie om vrede te creëren tussen Palestina en Israël. Hierdoor begonnen vredebesprekingen tussen de twee landen. Op 17 december 2007 gingen de twee landen in overleg met de rest van de wereld met als het voor ogen doel: vrede tussenbeide. De wereld stelde hiervoor €5.000.000.000 ter beschikking! Vermoedelijk begon het Israëlische leger met dit geld een operatie om de Palestijnen verder uit te drijven, welke ervoor zorgde dat er 1,300 doden vielen. Vrede is dus nog steeds verre te zoeken.

VN-rapport

In 2011 publiceerde de VN een rapport waarin zij concludeert dat Palestina zelf kan functioneren. Palestina is nog geen volwaardig lid van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, maar wel een waarnemend land. Waarnemende landen mogen wel voorstellen doen, maar niet stemmen. Sinds 2012 hanteert de VN in al haar communicatie de benaming 'Staat Palestina'.

Gebieden

Gazastrook

De Gazastrook heeft een oppervlakte van ongeveer 360 km². De hoofdstad van dit gebied is Gaza-stad. Het gebied grenst aan landen Israël en Egypte. Ook ligt het voor een deel aan de Middellandse Zee. Het gebied heeft een droog klimaat met zachte winters en droge, hete zomers. Het land is in het binnenland vlak, aan de kust liggen er een aantal duinen. De Gazastrook wordt compleet bestuurd door de Palestijnen.

Westelijke Jordaanoever

De Westelijke Jordaanoever is een ingesloten land (behalve een klein stukje Dode Zee) met een oppervlakte van zo'n 5628 km². De belangrijke steden van de Westelijke Jordaanoever zijn:

• Oost-Jeruzalem (hoofdstad) (volgens de wet)
• Bethlehem
• Beit Jala
• Hebron
• Jenin
• Jericho
• Nablus
• Qalqiliya
• Ramallah (hoofdstad) (in feite)
• Rawabi
• Toelkarem

Zie ook

• Arabisch-Israëlisch conflict