Bestand:COLLECTIE TROPENMUSEUM Duimpiano gemaakt van haringblikje TMnr 6094-1.jpg

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Duimpiano_gemaakt_van_haringblikje_TMnr_6094-1.jpg(700 × 466 pixels, bestandsgrootte: 75 kB, MIME-type: image/jpeg)

Dit bestand is afkomstig van Wikimedia Commons en kan ook in andere projecten gebruikt worden. De bestandsbeschrijvingspagina wordt hieronder weergegeven.

Beschrijving

Nederlands: TokkelinstrumentNederlands: Duimpiano gemaakt van haringblikjeLocal name: Sanza
Titel
Nederlands: Tokkelinstrument
Nederlands: Duimpiano gemaakt van haringblikje

Local name: Sanza
Beschrijving
Nederlands: De term sanza wordt vaak gebruikt voor alle Afrikaanse lamellofonen van dit type, maar ze hebben ook eigen namen, zoals mbira, kalimba, likembe en sansi of kisaanj (Sadie, 1984:497).

De sanza is een tokkelinstrument, of lamellofoon, met een aantal metalen of plantaardige tongen, of lamellen, op een houten plank of resonator, klankkast. De tongen worden met een laterale verbinding op hun plek gehouden, waarbij een uiteinde van de tong vrij is om getokkeld te worden. De sansa is primair een Afrikaans instrument, hoewel ze ook elders worden bespeeld.

De sansa wordt in beide handen of op schoot gehouden, waarbij de duimen of wijsvingers gebruikt worden om te tokkelen. De toon van een tong wordt bepaald door zijn lengte, die aangepast kan worden door de tong onder de houder door te schuiven. Door het aanbrengen van een omhulsel, kan de toonhoogte eveneens gewijzigd worden. Europeanen hebben het instrument verschillende namen gegeven, zoals duimpiano, handpiano, en linguafoon.

De klankkast kan nogal variëren vorm en materiaal: een uitgehold rechthoekig blok, een uitgeholde kalebas of zelfs een schild van een schildpad. Vaak worden er enkele klankgaten voorzien in de klankkast, die bij afdekking ervan het timbre van het instrument kunnen doen variëren.

De lamellofoon biedt gezelschap aan gezang en wordt vaak bespeeld door een solist, of door anderen in kleine groepjes die een zanger begeleiden. Soms wordt de sanza puur instrumentaal gebruikt. De liederen, begeleid door de duimpiano, zijn ofwel gezongen verhalen met onderhoudend karakter, lofzangen over autoriteiten ofwel uitingen van persoonlijke gevoelens. Ook worden wel eens historische en traditionele thema’s bezongen.

Sanzas worden nog steeds veelvuldig gebruikt in traditionele, volkse concerten en optredens. Historisch en archeologisch onderzoek wijst erop dat lamellofonen al voor de 16de eeuw bespeeld werden in Zuidoost-Afrika, en het is zeer waarschijnlijk dat ze veel langer al werden bespeeld. Die lange geschiedenis betekent dat er een grote variatie aan lamellofonen is ontstaan onder de verschillende etnische groepen van sub-Sahara Afrika, alsook in de door Afrika beinvloedde gebieden in de Amerikas. In Jamaica staat het instrument bekend als rumbabox, en wordt het door Rastafari gebruikt in religieuze ensembles. Het vervangt dan vaak de drums (Sadie, 1984:502).
Datum voor 2001
date QS:P571,+2001-00-00T00:00:00Z/7,P1326,+2001-00-00T00:00:00Z/9
Afmetingen 6 x 16,5 x 11cm (2 3/8 x 6 1/2 x 4 5/16in.)
Inventarisnummer
6094-1
Opmerkingen
Nederlands:
Culturele Herkomst: West-Afrikaans
Functionele categorie: music, muziek
Geografische Herkomst: Boven Volta, Burkina Faso, Upper Volta
Materiaal - hoofd: blik
Materiaal - overig: hout
Techniek: Houtbewerking, Metaalbewerking
Bron/fotograaf Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen

Licentie

w:nl:Creative Commons
naamsvermelding Gelijk delen
Dit bestand is gelicenseerd onder de Creative Commons-licentie Naamsvermelding-Gelijk delen 3.0 Unported
De gebruiker mag:
  • Delen – het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven
  • Remixen – afgeleide werken maken
Onder de volgende voorwaarden:
  • naamsvermelding – U moet op een gepaste manier aan naamsvermelding doen, een link naar de licentie geven, en aangeven of er wijzigingen in het werk zijn aangebracht. U mag dit op elke redelijke manier doen, maar niet zodanig dat de indruk wordt gewekt dat de licentiegever instemt met uw werk of uw gebruik van zijn werk.
  • Gelijk delen – Als u het werk heeft geremixt, veranderd, of erop heeft voortgebouwd, moet u het gewijzigde materiaal verspreiden onder dezelfde licentie als het oorspronkelijke werk, of een daarmee compatibele licentie.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. WikiAfrica

Bijschriften

Beschrijf in één regel wat dit bestand voorstelt

Items getoond in dit bestand

beeldt af

image/jpeg

09909f6781ed52cea18ff9bdcd412f295168d1cd

76.591 byte

466 pixel

700 pixel

Bestandsgeschiedenis

Klik op een datum/tijd om het bestand te zien zoals het destijds was.

Datum/tijdMiniatuurAfmetingenGebruikerOpmerking
huidige versie21 jul 2012 11:41Miniatuurafbeelding voor de versie van 21 jul 2012 11:41700 × 466 (75 kB)M.casanova

Dit bestand wordt op de volgende pagina gebruikt:

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/Bestand:COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Duimpiano_gemaakt_van_haringblikje_TMnr_6094-1.jpg"