Seksualiteit: verschil tussen versies

Huidige versie van 23 feb 2025 om 17:52

Het universele symbool van seksualiteit

Seksualiteit is een verzamelwoord voor de manier waarop mensen seks ervaren en met seks omgaan. Het woord verwijst naar seksuele identiteit, seksuele expressie, seksuele gedachten, seksuele gevoelens en seksuele handelingen. Met seksualiteit worden vaak seksuele identiteit en seksuele aantrekking bedoeld. Het kortere woord 'seks' gaat meer over seksuele expressie, seksuele gedachten en geslachtsgemeenschap.

Seksuele identiteit

Seksuele identiteit of geaardheid gaat over de manier waarop iemand zichzelf ziet als het gaat om seksualiteit. Seksuele identiteit verwijst ook naar de gender waartoe iemand zich seksueel aangetrokken voelt. Bij heteroseksualiteit gaat het vaak om het verschil in geslacht, bij andere seksualiteiten meer om het verschil in gender. Op het moment dat iemand zich door de eigen seksuele identiteit op een seksuele manier aangetrokken voelt tot iemand, heet dat 'seksuele aantrekking'.

De meest voorkomende seksuele identiteiten zijn:

Heteroseksualiteit: je seksueel aangetrokken voelen tot iemand van het tegenovergestelde geslacht.
Homoseksualiteit: je seksueel aangetrokken voelen tot iemand met hetzelfde gender.
Biseksualiteit: je seksueel aangetrokken voelen tot twee of meer genders.
Panseksualiteit: je seksueel aangetrokken voelen tot mensen ongeacht hun gender.
Aseksualiteit: je niet of heel weinig seksueel aangetrokken voelen tot mensen.

Het is belangrijk om te weten dat pedofilie of pedoseksualiteit (seksuele aantrekkingskracht van een volwassene tot een kind) in tegenstelling tot bovenstaande seksualiteiten een psychische aandoening (psychische ziekte) is. Het is dan ook ten strengste verboden voor volwassenen om met kinderen seks te hebben, aangezien er een ongelijke machtsverdeling is: een volwassene heeft veel meer macht dan een kind en kan een kind daardoor dwingen tot seks. Daarom kunnen kinderen ook geen toestemming voor seks geven aan volwassenen en is een dergelijke vorm van seks verkrachting. Mensen die pedoseksueel zijn (pedofielen) moeten psychische hulp krijgen om te voorkomen dat ze seksuele handelingen bij kinderen verrichten.

Seksuele aantrekking

Seksuele aantrekking (seks met iemand willen hebben) is wat anders dan romantische aantrekking (verliefd zijn op iemand) of esthetische aantrekking (iemand mooi vinden). Het kan wel zo zijn dat iemand zich op meerdere manieren aangetrokken voelt tot iemand. Ook kan iemand bijvoorbeeld zich romantisch aangetrokken voelen tot iemand van het tegenovergestelde geslacht (heteroromantiek), maar seksueel aangetrokken voelen tot twee of meer genders (biseksualiteit).

Seksuele expressie

Seksuele expressie verwijst naar de manier waarop seksuele aantrekking en gevoelens zich uitten. Veel voorkomende vormen van seksuele expressie zijn masturbatie (masturberen) en geslachtsgemeenschap (ook wel gewoon 'seks'). Mensen hebben de behoefte om zich seksueel te uiten door seksuele gevoelens, zoals seksuele lust. Als deze lust zich uit in seksuele handelingen, heet dit dan 'seksuele expressie'.

Seksuele gedachten

Seksuele gedachten of fantasieën zijn gedachten, beelden, ideeën of fantasieën waarin seks belangrijk is. Het doel van deze fantasieën is vaak om seksuele lust op te wekken, bijvoorbeeld tijdens vormen van seksuele expressie. Ook kan het zijn dat iemand niet per se aan seks denkt om bij zichzelf lust op te wekken, maar bijvoorbeeld seksuele gedachten verwerkt in erotische verhalen. Dit zijn verhalen waarin seks een grote rol speelt.

Seksuele handelingen

Seksuele handelingen zijn vormen van seksuele expressie, zoals masturbatie en geslachtsgemeenschap. Binnen de geslachtsgemeenschap zijn er ook allerlei verschillende seksuele handelingen waardoor mensen zich goed voelen. De meest bekende vorm van geslachtsgemeenschap is vaginale penetratie, dus wanneer de penis in de vagina gaat. Maar vóór en ook tijdens dat het zover is, is het fijn om te vrijen en dingen met elkaars lichaam te doen die de ander fijn/plezant vindt en/of opwinden.

Soms willen mensen niet alleen seks hebben voor het genot, maar om bijvoorbeeld een kind te krijgen. Op deze manier kunnen alleen iemand van het mannelijk en iemand van het vrouwelijk geslacht een kind krijgen.

Toestemming

Een voorwaarde voor het verrichten van seksuele handelingen is dat alle mensen die erbij betrokken zijn uitdrukkelijk en vrijwillig toestemming geven voor de seksuele handelingen. Dit heet ook wel 'consent'.

Het is ook erg belangrijk om te benoemen welke seksuele handelingen iemand wel en niet wil verrichten. Hierdoor weten alle betrokkenen wat de grenzen zijn.

Op het moment dat iemand 'nee' zegt of op een andere manier duidelijk zegt geen seks te willen hebben, mogen er geen seksuele handelingen verricht worden met die persoon. 'Nee' is dan ook echt 'nee'. Het is dan ook gewoon verboden om seks te hebben met die persoon. Als iemand er toch voor kiest om die persoon tot seks te dwingen, heet dit onvrijwillige seks of verkrachting. Dit is strafbaar.

Kinderen kunnen geen toestemming of consent geven aan volwassenen. Het is dan ook ten strengste verboden voor volwassenen om met kinderen seks te hebben, aangezien er een ongelijke machtsverdeling is: een volwassene heeft veel meer macht dan een kind en kan een kind daardoor dwingen tot seks. Daarom kunnen kinderen ook geen toestemming voor seks geven aan volwassenen en is een dergelijke vorm van seks verkrachting.

Wetgeving Nederland

In Nederland is het verboden om seks te hebben met iemand die jonger is dan 12 jaar. Tussen de 12 en 16 jaar ligt dat anders. Als iemand die tussen de 12 en 16 jaar oud is, kunnen de ouders daarvan aangifte doen bij de politie. Als dat gebeurt, zal het meisje of jongen waar het om gaat ook worden gehoord door de politie. Daarna beslist de rechter of het strafbaar is wat er gebeurt. Als een meisje van 15 seks heeft met haar vriendje van 16, zal dat geen problemen opleveren. Maar als degene waarmee ze seks heeft bijvoorbeeld 30 jaar is, dan wordt dit gezien als onvrijwillige seks en dus verkrachting. Vanaf 16 jaar is het sowieso toegestaan om seks te hebben, zolang het maar vrijwillig gebeurt.

Wetgeving België

In België is het strafbaar om seks te hebben met iemand die jonger is dan 16 jaar, ook als degene waarmee iemand seks heeft ermee instemt. Als iemand van jonger dan 14 jaar gepenetreerd wordt, dus als een jongen met zijn penis het lichaam van een ander binnengaat, wordt dit voor de wet áltijd als verkrachting gezien, ook al is de jongere het ermee eens.

Dit geldt in principe ook voor jongeren van jonger dan 16 jaar, maar als beide jongeren ermee instemmen en er weinig of geen leeftijdsverschil is, is het meestal geen probleem. Onder de 18 jaar kunnen jongeren ook niet bestraft worden. Als een jongere hiervoor toch wordt aangeklaagd, is het jeugdrecht van toepassing. Pas als de rechter zegt dat een jongere in gevaar is (geweest), kan een straf worden gegeven.

Informatie

Programma's en video's

Zie ook

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-Seksualiteit betekent: 1. De splitsing in de geslachten man en vrouw; 2. Bepaalde menselijke gevoelens en handelingen van lichamelijke aard gericht op een ander, die gepaard gaan met lust en opwinding en die voortkomen uit geslachtsdrift.
+[[Bestand:Happy feet.svg|thumb|Het universele [[symbool]] van seksualiteit]]
+'''Seksualiteit''' is een verzamelwoord voor de manier waarop mensen seks ervaren en met seks omgaan. Het woord verwijst naar seksuele [[identiteit]], seksuele [[expressie]], seksuele gedachten, seksuele gevoelens en seksuele handelingen. Met seksualiteit worden vaak seksuele identiteit en seksuele aantrekking bedoeld. Het kortere woord 'seks' gaat meer over seksuele expressie, seksuele gedachten en [[geslachtsgemeenschap]].
-Seksualiteit is van belang voor de voortplanting, voor bevestiging van een relatie tussen personen, en niet in de laatste plaats voor het beleven van genot, bijvoorbeeld bij vrijen.
+== Seksuele identiteit ==
+Seksuele identiteit of geaardheid gaat over de manier waarop iemand zichzelf ziet als het gaat om seksualiteit. Seksuele identiteit verwijst ook naar de [[genderidentiteit|gender]] waartoe iemand zich seksueel aangetrokken voelt. Bij heteroseksualiteit gaat het vaak om het verschil in [[geslacht (mens)|geslacht]], bij andere seksualiteiten meer om het verschil in gender. Op het moment dat iemand zich door de eigen seksuele identiteit op een seksuele manier aangetrokken voelt tot iemand, heet dat 'seksuele aantrekking'.
-Seksualiteit is in de meeste culturen en religies verbonden met regels en taboes, die vaak in nog sterkere mate gelden voor praktijken en voorkeuren die afwijken van de door de meerderheid van de mensen gepraktiseerde heteroseksualiteit.
+De meest voorkomende seksuele identiteiten zijn:
+* [[Heteroseksualiteit]]: je seksueel aangetrokken voelen tot iemand van het tegenovergestelde geslacht.
+* [[Homoseksualiteit]]: je seksueel aangetrokken voelen tot iemand met hetzelfde gender.
+* [[Biseksualiteit]]: je seksueel aangetrokken voelen tot twee of meer genders.
+* [[Panseksualiteit]]: je seksueel aangetrokken voelen tot mensen ongeacht hun gender.
+* [[Aseksualiteit]]: je niet of heel weinig seksueel aangetrokken voelen tot mensen.
-Inhoud  [verbergen]
+Het is belangrijk om te weten dat [[pedofilie]] of pedoseksualiteit (seksuele aantrekkingskracht van een volwassene tot een kind) in tegenstelling tot bovenstaande seksualiteiten een [[psychisch]]e [[aandoening]] (psychische ziekte) is. Het is dan ook ten strengste verboden voor volwassenen om met kinderen seks te hebben, aangezien er een ongelijke machtsverdeling is: een volwassene heeft veel meer macht dan een kind en kan een kind daardoor dwingen tot seks. Daarom kunnen kinderen ook geen toestemming voor seks geven aan volwassenen en is een dergelijke vorm van seks [[verkrachting]]. Mensen die pedoseksueel zijn ([[pedofiel]]en) moeten psychische hulp krijgen om te voorkomen dat ze seksuele handelingen bij kinderen verrichten.
-Biologische aspecten
-Seksuele handelingen
-Seksuele oriëntaties en belevingen
-Seksualiteit in cultuur en samenleving
-Opvoeding
-Seksuele problemen en ziektes
-Seksueel geweld
-.1 Incest
-.2 Pedoseksualiteit
-Spelling
-Zie ook
-Biologische aspecten
-Voor de seksualiteit spelen de geslachtsorganen een belangrijke rol, maar ook andere gevoelige delen van het lichaam zoals borsten, tepels en billen. Hun rol is afhankelijk van zowel persoonlijke voorkeur als culturele normen en gewoontes. Daarnaast zijn ook andere delen van het lichaam van belang, bijvoorbeeld bij de vorming van hormonen.
-Als een geslachtsrijpe man en vrouw geslachtsgemeenschap hebben, kan dat leiden tot een zwangerschap. Door middel van anticonceptie kan men proberen een zwangerschap te voorkomen. Dit maakt het mogelijk, onbezorgder van seksualiteit te genieten. Aan de andere kant kunnen bepaalde vormen van anticonceptie de seksuele beleving beïnvloeden. Zo verandert het condoom de gevoeligheid van de penis en beïnvloedt de pil de stemming van de vrouw.
+=== Seksuele aantrekking ===
+Seksuele aantrekking (seks met iemand willen hebben) is wat anders dan [[romantiek|romantische]] aantrekking (verliefd zijn op iemand) of [[uiterlijk|esthetische]] aantrekking (iemand mooi vinden). Het kan wel zo zijn dat iemand zich op meerdere manieren aangetrokken voelt tot iemand. Ook kan iemand bijvoorbeeld zich romantisch aangetrokken voelen tot iemand van het tegenovergestelde geslacht (heteroromantiek), maar seksueel aangetrokken voelen tot twee of meer genders (biseksualiteit).
-Seksuele handelingen
+== Seksuele expressie ==
-Met een seksuele handeling wordt bedoeld het uiting geven aan de behoefte tot seksueel contact of het verwezenlijken ervan. Voorbeelden van seksuele handelingen zijn het strelen van jezelf of van de ander, (tong-)zoenen, masturbatie (zelfbevrediging), orale seks, cunnilingus (beffen) en fellatio (pijpen), anale seks (kontneuken) en vaginale seks (geslachtsgemeenschap of neuken). Aan de handeling gaat een gedachte vooraf die leidt tot een staat van seksuele opwinding (geilheid). Ook het scheren van geslachtsdelen kan een seksuele handeling zijn, of slechts het naar elkaar of de ander kijken, of het gluren naar de ander of anderen (voyeurisme). 's Werelds bekendste boek over seksuele handelingen is de Kamasutra.
+Seksuele expressie verwijst naar de manier waarop seksuele aantrekking en gevoelens zich uitten. Veel voorkomende vormen van seksuele expressie zijn [[masturbatie]] (masturberen) en [[geslachtsgemeenschap]] (ook wel gewoon 'seks'). Mensen hebben de behoefte om zich seksueel te uiten door seksuele gevoelens, zoals seksuele [[lust]]. Als deze lust zich uit in seksuele handelingen, heet dit dan 'seksuele expressie'.
-Het hebben van seks is een subjectief begrip en zodoende niet eenduidig te definiëren. In welk stadium iemand “seks” heeft wordt door individuen anders uitgelegd.[1] Voor sommige mensen is het tonen van een erogene zone al een seksuele activiteit. Anderen vinden orale seks eigenlijk geen seks omdat er geen penetratie van het mannelijke geslachtsdeel in het vrouwelijke plaatsvindt.[2] Zo zijn er stadia waarin de maatschappij een activiteit als een seksuele kan bestempelen. Deze gaan van niet duidelijke seksuele handeling tot een expliciet seksuele.
+=== Seksuele gedachten ===
+[[Seksuele fantasie|Seksuele gedachten]] of fantasieën zijn gedachten, beelden, ideeën of fantasieën waarin seks belangrijk is. Het doel van deze fantasieën is vaak om seksuele [[lust]] op te wekken, bijvoorbeeld tijdens vormen van seksuele expressie. Ook kan het zijn dat iemand niet per se aan seks denkt om bij zichzelf lust op te wekken, maar bijvoorbeeld seksuele gedachten verwerkt in [[erotiek|erotische]] [[verhaal|verhalen]]. Dit zijn verhalen waarin seks een grote rol speelt.
-Activiteiten met kleding aan,
+== Seksuele handelingen ==
+Seksuele handelingen zijn vormen van seksuele expressie, zoals [[masturbatie]] en [[geslachtsgemeenschap]]. Binnen de geslachtsgemeenschap zijn er ook allerlei verschillende seksuele handelingen waardoor mensen zich goed voelen. De meest bekende vorm van geslachtsgemeenschap is vaginale penetratie, dus wanneer de [[penis]] in de [[vagina]] gaat. Maar vóór en ook tijdens dat het zover is, is het fijn om te vrijen en dingen met elkaars lichaam te doen die de ander fijn/plezant vindt en/of opwinden.
-Zoen op de wang of hand
+Soms willen mensen niet alleen seks hebben voor het [[genot]], maar om bijvoorbeeld een kind te krijgen. Op deze manier kunnen alleen iemand van het mannelijk en iemand van het vrouwelijk geslacht een kind krijgen.
-Zoen op de mond
-Tongzoenen
-Zoen in de hals of nek
-Hand over, of zacht knijpen in, billen, borsten en tussen de benen
-Hand onder de kleding van partner om erogene zones te betasten
-Activiteiten zonder kleding,
-Het kussen van het lichaam maar niet de erogene zones
+=== Toestemming ===
-Het kussen van de erogene zones
+Een [[voorwaarde]] voor het verrichten van seksuele handelingen is dat alle mensen die erbij betrokken zijn uitdrukkelijk en [[vrijwillig]] [[toestemming]] geven voor de seksuele handelingen. Dit heet ook wel 'consent'.
-Cunnilingus of fellatio
-Geslachtsgemeenschap
-Geslachtsgemeenschap met zaadlozing
-Het artikel geslachtsgemeenschap beschrijft meer over houdingen en bewegingen.
-Seksuele oriëntaties en belevingen
+Het is ook erg belangrijk om te benoemen ''welke'' seksuele handelingen iemand wel en niet wil verrichten. Hierdoor weten alle betrokkenen wat de grenzen zijn.
-Negentiende-eeuwse pornografie: Hadrianus en Antinous in Egypte toont een homoseksuele handeling. Édouard-Henri Avril (1843-1928).
+Op het moment dat iemand 'nee' zegt of op een andere manier duidelijk zegt geen seks te willen hebben, mogen er geen seksuele handelingen verricht worden met die persoon. ''<nowiki/>'Nee' is dan ook echt 'nee'.'' Het is dan ook gewoon verboden om seks te hebben met die persoon. Als iemand er toch voor kiest om die persoon tot seks te dwingen, heet dit onvrijwillige seks of [[verkrachting]]. Dit is [[strafbaar]].
-Mensen die zich seksueel aangetrokken voelen tot de andere sekse, zijn heteroseksueel. Mensen die zich tot dezelfde sekse voelen aangetrokken worden homoseksueel genoemd, waarbij vrouwen doorgaans lesbiennes genoemd worden. Er bestaan ook biseksuele mensen, die zich aangetrokken voelen tot beide seksen.
-Mensen die geen gevoelens hebben op het gebied van seksualiteit worden aseksueel of ook wel non-libidoïst genoemd. Interseksueel zijn mensen van wie de uiterlijke geslachtskenmerken bij de geboorte onduidelijk waren. Queer noemen zich mensen die zich verzetten tegen de hokjesgeest en de normaliteit van heteroseksualiteit en tenslotte zijn er nog Questionables, vaak jonge mensen die (nog) niet weten wat hun seksuele voorkeuren zijn.
+Kinderen kunnen geen toestemming of consent geven aan volwassenen. Het is dan ook ten strengste verboden voor volwassenen om met kinderen seks te hebben, aangezien er een ongelijke machtsverdeling is: een volwassene heeft veel meer macht dan een kind en kan een kind daardoor dwingen tot seks. Daarom kunnen kinderen ook geen toestemming voor seks geven aan volwassenen en is een dergelijke vorm van seks [[verkrachting]].
-Niet alle mensen beleven seksualiteit op dezelfde manier. Er zijn veel manieren om seksualiteit te bedrijven en te ervaren, waarvan sommige in de huidige maatschappij geaccepteerd worden, terwijl op andere een taboe rust en nog andere zelfs strafbaar zijn.
+=== Wetgeving Nederland ===
+In Nederland is het verboden om seks te hebben met iemand die jonger is dan 12 jaar. Tussen de 12 en 16 jaar ligt dat anders. Als iemand die tussen de 12 en 16 jaar oud is, kunnen de ouders daarvan aangifte doen bij de politie. Als dat gebeurt, zal het meisje of jongen waar het om gaat ook worden gehoord door de politie. Daarna beslist de rechter of het strafbaar is wat er gebeurt. Als een meisje van 15 seks heeft met haar vriendje van 16, zal dat geen problemen opleveren. Maar als degene waarmee ze seks heeft bijvoorbeeld 30 jaar is, dan wordt dit gezien als onvrijwillige seks en dus [[verkrachting]]. Vanaf 16 jaar is het sowieso toegestaan om seks te hebben, zolang het maar vrijwillig gebeurt.
-Seksuele gedragingen of fantasieën die over het algemeen als afwijkend van de heersende normen worden beschouwd, worden geschaard onder de noemer parafilie. Vormen hiervan zijn onder andere:
+=== Wetgeving België ===
+In België is het strafbaar om seks te hebben met iemand die jonger is dan 16 jaar, ook als degene waarmee iemand seks heeft ermee instemt. Als iemand van jonger dan 14 jaar gepenetreerd wordt, dus als een jongen met zijn penis het lichaam van een ander binnengaat, wordt dit voor de wet áltijd als verkrachting gezien, ook al is de jongere het ermee eens.
-algolagnie - seksueel genot beleven aan pijn
+Dit geldt in principe ook voor jongeren van jonger dan 16 jaar, maar als beide jongeren ermee instemmen en er weinig of geen leeftijdsverschil is, is het meestal geen probleem. Onder de 18 jaar kunnen jongeren ook niet bestraft worden. Als een jongere hiervoor toch wordt aangeklaagd, is het [[jeugdrecht]] van toepassing. Pas als de rechter zegt dat een jongere in gevaar is (geweest), kan een straf worden gegeven.
-BDSM - zie sadomasochisme
-bestialiteit - seks met dieren
-bondage - seksuele stimulering door middel van vastbinden of overgeleverd zijn aan de ander door bewegingsbeperking
-coprolagnie - seksueel genot beleven met (menselijke) uitwerpselen (poepseks)
-efebofilie - seksuele voorkeur van volwassenen voor pubers vanaf 12 jaar
-exhibitionisme - het zichzelf graag naakt vertonen (onder meer potloodventen)
-seksueel fetisjisme - seksueel genot beleven aan bepaalde voorwerpen of situaties
-frotteurisme - seksueel genot beleven aan het heimelijk aanraken van anderen
-gerontofilie - seksuele aantrekking tot ouderen
-infantilisme - seksueel genot beleven aan het als volwassenen spelen van een (jong) kind (ageplay).
-masochisme - het genieten van het ondergaan van vernedering en pijn
-necrofilie - seksuele aantrekking tot en handelingen met een overleden persoon
-niet-penetratieve seks - seks zonder feitelijke geslachtsgemeenschap
-nymfomanie - overmatige seksuele drift van de vrouw
-pedofilie - seksuele aantrekking tot kinderen die nog niet geslachtsrijp zijn
-promiscuïteit - veel wisselende seksuele contacten
-publieke seks - seks in de openbare ruimte
-sadisme - het pijnigen en vernederen van de seksuele partner
-sadomasochisme - seksuele uitingen waar macht, vernedering en/of pijn een belangrijke rol spelen
-saliromanie - seksueel genot beleven aan vies, zoals kots, uitwerpselen, enzovoorts (ook scat)
-satyriasis - overmatige geslachtsdrift van de man. Synoniemen zijn gynaecomanie, satyromanie
-seksverslaving - verslaving aan seks
-travestie - zichzelf verkleden als iemand van de andere sekse
-urolagnie - seksueel genot beleven met urine (plasseks)
-voedsel-erotiek - erotiek en seks met etens- en drinkwaren
-voyeurisme - het kijken naar seksuele handelingen van anderen
-wurgseks - seksueel genot door het dichtknijpen van de keel
-Seksualiteit in cultuur en samenleving
-Seksuele normen en gewoontes verschillen tussen culturen en veranderen sterk door de tijden heen. Zie bijvoorbeeld voor seksuele opvattingen tussen ongeveer 500 voor en 500 na Chr. het artikel Seksualiteit in de oudheid.
-Er kunnen religieuze en ethische bezwaren tegen bepaalde vormen van seksualiteit bestaan. Zo bestempelen bijvoorbeeld de Bijbel of de Koran allerlei seksuele handelingen en gedragingen als zondig en is het openlijk spreken over seksualiteit daardoor vaak een taboe.
+== Informatie ==
+* [https://npokennis.nl/story/42/waarom-vinden-we-seks-lekker?at_medium=email&at_emailtype=retention&at_campaign=nieuwsbrief-22-februari-2025 Waarom vinden we seks lekker? NPO Kennis]
+* [http://www.vraaghetdepolitie.nl/sf.mcgi?779 Vraag het de politie: Nederlandse wetgeving over seksuele handelingen (Nationale Politie)]
+* [http://www.seksualiteit.be/misbruik/misbruik-en-wet/leeftijdsgrens Seksualiteit.be: Belgische wetgeving over seksuele handelingen (Seksualiteit.be)]
+* [https://iedereenisanders.nl/ Iedereen is anders (Movisie/COC/113 zelfmoordpreventie/Ministerie van VWS)]
+* [https://richtlijnenjeugdhulp.nl/seksuele-ontwikkeling/ Seksuele ontwikkeling (Nederlands Jeugdinstituut/Richtlijnen Jeugdhulp)]
+=== Programma's en video's ===
+* [https://www.zapp.nl/programmas/de-dokter-corrie-show De Dokter Corrieshow (NTR/NPO Zapp)]
+* [https://schooltv.nl/item/de-dokter-corrie-show-puberteit Dokter Corrie in het Schooltv-weekjournaal (NTR/Schooltv-weekjournaal)]
-Seksualiteit buiten het huwelijk respectievelijk buiten een vaste relatie kan problematisch gevonden worden of zelfs verboden zijn. Voor sommige beroepsgroepen zoals rooms-katholieke geestelijken zijn seksuele handelingen geheel verboden, het zogenoemde celibaat.
+== Zie ook ==
+* [[Geslachtsgemeenschap]]
+* [[Voortplanting]]
+* [[Genderidentiteit]]
+[[Categorie:De mens (sociologisch)]]
-Pornografie uit omstreeks 1855
+[[Categorie:Seksualiteit]]
+[[Categorie:Kerndoel38]]
-De rosse buurt in Amsterdam
-In veel culturen[bron?] is seks vanouds met gevoelens van schaamte omringd. Daarom bestaat vaak de gewoonte, ook in het Nederlands, om in bedekte termen om over seks te praten. In relaties tussen mensen speelt seksualiteit echter een grote rol, ook als zij geen seksuele handelingen met elkaar verrichten. Zo wordt bijvoorbeeld gediscrimineerd op grond van sekse of seksuele geaardheid, zelfs ondanks de wetgeving in westerse culturen op dit gebied.
-Pornografie, het afbeelden van naakt of seksuele handelingen om lust op te wekken, is in onze cultuur een beladen onderwerp. Mannen zijn veelal in visuele pornografie geïnteresseerd zijn, zodoende bestaat het leeuwendeel van de pornografie uit afbeeldingen van vrouwen al worden andere afbeeldingen gebruikelijker en toegankelijker. Ook in de pornografie gelden culturele grenzen, seks met kinderen of dieren is veelal taboe.
-Prostitutie is in de westerse cultuur vanouds een bedrijf waarbij personen, meestal vrouwen, geld verdienen met het verlenen van seksuele diensten. In andere culturen maakt het soms deel uit van godsdienstige gebruiken.
-Opvoeding
-In de moderne tijd krijgen kinderen seksuele voorlichting zowel van de ouders, als ook op school. In de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw werden de details voor kinderen van burgerlijke komaf geheim gehouden. Vele kinderen werden pas op de dag voor hun huwelijk door hun ouders voorgelicht - en soms gebeurde zelfs dat niet.[3] Kinderen van het platteland of in kleine behuizingen kregen waarschijnlijk zelf genoeg te zien.
-De seksuele voorlichting is in de laatste helft van de 20e eeuw sterk van oriëntatie veranderd, in Nederland mede door toedoen van de Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming. Voorheen werd kinderen vaak alleen verteld dat seks vies was en verboden, maar aan de andere kant was geslachtsgemeenschap binnen het huwelijk wel degelijk geoorloofd en vanzelfsprekend, in sommige religieuze kringen zelfs verplicht. Tegenwoordig wordt veel meer ingegaan op de liefde, de biologie van seks en methoden om ziekten en zwangerschap te voorkomen.
-Seksuele problemen en ziektes
-Er zijn diverse seksuele problemen bekend. Deze hebben meestal een psychische en soms een lichamelijke oorzaak.
-Stoornissen in de geslachtsdaad zijn:
-vaginisme
-dyspareunie ofwel pijn bij de geslachtsdaad
-frigiditeit/libidoverlies ofwel geen zin in seks
-ejaculatio preacox ofwel vroegtijdige zaadlozing
-impotentie
-retrograde ejaculatie (sperma gaat de blaas in, in plaats van naar buiten)
-priapisme
-Persistent sexual arousal syndrome
-Post-SSRI sexual dysfunction oftewel PSSD. Dit is de naam voor seksuele bijwerkingen van een SSRI, indien die niet overgaan na het stoppen met dit antidepressivum.
-Problemen van een andere aard zijn die met de vruchtbaarheid. Wanneer de man of de vrouw onvruchtbaar blijkt en er wel een kinderwens bestaat, kan soms door medisch ingrijpen toch een kind worden verwekt.
-Door het intieme contact kunnen ziektes worden overgedragen. Ziektes die alléén bij intiem contact kunnen worden overgedragen heten seksueel overdraagbare aandoeningen soa's) of geslachtsziekten. Bekende geslachtsziekten zijn chlamydia, syfilis, gonorroe of druiper, ulcus molle, en hiv dat tot aids kan leiden.
-Seksueel geweld
-rightarrow blue.svg Zie Seksueel misbruik voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
-Peter Paul Rubens, Verkrachting van de dochter van Leukippos
-Seksuele handelingen zijn in onze westerse samenleving geaccepteerd wanneer gelijkwaardige partners vrijwillig een seksueel contact aangaan. Gelijkwaardigheid wil hier zeggen dat de partners voldoende bekwaam zijn om hun wil kenbaar te maken. Volwassenen mogen bijvoorbeeld met kinderen, ook als die zich niet verzetten, geen seksuele handelingen verrichten. Hulpverlener en leraren staan per definitie niet in een gelijkwaardige relatie met hun klanten respectievelijk leerlingen.
-Wettelijk zijn onder meer aanranding en verkrachting als vormen van seksueel geweld bekend.
-Incest
-rightarrow blue.svg Zie Incest voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
-Wanneer familieleden onderling seksuele handelingen verrichten heet dit incest (bloedschande).
-Pedoseksualiteit
-rightarrow blue.svg Zie Pedofilie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
-Seksueel contact tussen een volwassene en een kind jonger dan 16 jaar is zowel in Nederland als in België bij wet verboden. De seksuele aantrekking van een volwassene tot een minderjarige die nog niet geslachtsrijp is (pedofilie) of tot een puber (efebofilie) wordt tegenwoordig in de Westerse cultuur als onwenselijk beschouwd. In de klassieke oudheid kwam seksualiteit tussen volwassenen en jongeren vaker voor in de vorm van pederastie.
-Spelling
-'Seks' en 'seksualiteit' worden nog vaak met een x gespeld, bijvoorbeeld sex, sexualiteit en homosexualiteit. Dat was destijds de correcte spelling, maar geldt tegenwoordig in het Nederlands als verouderde en onjuiste spelling. Uitzonderingen zijn de Engelse, maar vernederlandste woorden sexappeal en sexy, die in het Engels als 'sex appeal' en 'sexy' geschreven worden en waarvoor de regel geldt dat zij (bij benadering) de oorspronkelijke schrijfwijze behouden wegens de nog steeds aanwezige Engelse bijklank.
-Zie ook
-Erotiek
-Seksbranche
-Seksualiteit in de oudheid
-Seksuele volkstaal en eufemismen