Hoogsensitiviteit: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nog wat aangevuld aan de hand van de uitleg op YouTubekanaal Univ. v. Ned.)
Regel 1: Regel 1:
'''Hoogsensitief''' zijn houdt in dat je [[prikkel]]s of [[indruk]]ken extra [[intens]] kunt [[waarnemen|waarnemen]]. Mensen die dit hebben, worden hoogsensitieve personen (hsp'ers) genoemd. Het is geen psychische klacht of psychische aandoening, maar een persoonlijkheidskenmerk. Je hebt overigens mensen die méér of minder [[sensitief]] zijn, de meeste mensen zitten er tussenin.
+
{{werk}}
 +
'''Hoogsensitiviteit''' is een [[eigenschap]] waarbij iemand meer [[gevoeligheid]] heeft voor [[prikkel]]s in de omgeving. Dit betekent dat ze [[subtiel]]ere [[detail]]s opmerken en [[diepgaand]]er reageren op bijvoorbeeld [[geluid]]en, [[licht]], [[geur]]en en [[emotie]]s van anderen. Een hoogsensitief persoon''', afgekort '''hsp'er''', verwerkt deze prikkels [[grondig]]er en kan sterke emotionele reacties ervaren. Hsp'ers reageren diepgaander op wat er gebeurt en voelen dingen sterker.
  
== Soorten ==
+
== Kenmerken van hoogsensitiviteit ==
=== Lichamelijk ===  
+
[[Bestand:Ilsted The supplement.jpg|thumb|Hsp'ers voelen zich over het algemeen fijner op plekken waar het rustig is en niet te druk]]
Als je lichamelijk hoogsensitief bent, heb je bijvoorbeeld heel gevoelige oren, een gevoelige huid of een fijn ontwikkelde smaak. Dat kan handig zijn, maar ook zeer onhandig. In het zwembad bijvoorbeeld, daar is zoveel lawaai... of de naden van kousen... of als een waterfles een uur heeft opengestaan... dan is het natuurlijk zeer onhandig.
+
Hsp'ers denken dieper na over informatie en ervaringen. Ze analyseren en overwegen dingen grondig. Ze voelen emoties daarnaast sterker en intenser. Vreugde, verdriet en andere gevoelens kunnen diep worden ervaren. Verder merken hsp'ers subtiele prikkels op die anderen mogelijk missen, zoals geluiden, visuele details en stemmingen van mensen. Te veel prikkels kunnen snel overweldigend zijn voor hsp'ers. Ze hebben behoefte aan rust om te herstellen. Hsp'ers zijn ook vaak zeer [[empathisch]] en kunnen goed aanvoelen wat anderen voelen en nodig hebben. Ze hebben vaak oog voor [[detail]] en kunnen snel veranderingen opmerken. Bovendien denken ze veel na over zichzelf en de wereld om hen heen. Dit kan leiden tot diepe inzichten. Ten slotte voelen hsp'ers zich prettiger op rustige plekken waar het niet te druk is, omdat ze daar makkelijker kunnen concentreren en weer energie krijgen.
  
=== Emotioneel ===
+
== Verschil tussen hoogsensitiviteit en autisme ==
Sommige mensen zijn erg emotioneel. Als bijvoorbeeld de meester/juf zijn/haar stem verheft, dan doet dat je [[letterlijk]] pijn. Het kan ook zijn dat je heel snel ontroerd bent, of heel veel zit te tobben. Of dat je eigenlijk helemaal niet tegen de drukte kan, maar dat dat niemand opvalt (misschien omdat je zelf juist het drukste doet van allemaal?).  
+
Hoogsensitiviteit en [[autisme]] zijn beide eigenschappen die invloed hebben op hoe mensen informatie verwerken en met de wereld omgaan, maar ze hebben enkele belangrijke verschillen.
 
+
* Hsp'ers zijn gevoeliger voor prikkels zoals geluiden, licht en emoties. Ze merken subtielere details op en reageren intenser op deze prikkels. Autisten zijn ook gevoeliger voor prikkels, maar bij hen gaat dit vaak gepaard met moeite in het verwerken ervan. Mensen met autisme kunnen juist [[overgevoeligheid]] of [[ondergevoeligheid]] ervaren voor bepaalde [[zintuiglijk]]e prikkels.
=== Sterk ontwikkelde intuïtie ===
+
* Hoogsensitieve personen zijn vaak empathisch en kunnen zich goed inleven in anderen, maar ze hebben over het algemeen geen specifieke uitdagingen in het begrijpen van sociale situaties. Mensen met autisme hebben vaak wel moeite met sociale [[communicatie]] en [[interactie]]. Ze kunnen moeite hebben met het begrijpen van [[Non-verbaal|non-verbale]] signalen en subtiele sociale [[nuance]]s.
Sommige mensen hebben een sterk ontwikkelde intuïtie. Dat wil zeggen dat je dingen weet die je bijvoorbeeld nog niet gelezen hebt, of geleerd. Zo wéét je het gewoon als je ouders ruzie hebben gemaakt, ook al proberen ze het te verbergen. Of als iemand met iets zit dat hij/zij liever niet wil vertellen. Je houdt je ook veel meer bezig met hoe anderen zich voelen en maakt je hier ook druk om en dat kan soms ten koste gaan van jezelf. Sommige mensen vinden dat raar; hierdoor gaan dat soort mensen twijfelen aan zichzelf.
+
* Hoogsensitieve mensen kunnen wel een voorkeur hebben voor structuur, maar ze kunnen over het algemeen gemakkelijker omgaan met veranderingen en nieuwe situaties. Mensen met autisme kunnen echter sterke behoefte hebben aan [[routine]] en [[voorspelbaarheid]]. Veranderingen in routine kunnen moeilijk zijn.
 
 
=== Gevoelig voor nieuwe situaties ===
 
Soms kijk je echt ergens naar uit, maar als het dan zo ver is... dan blokkeer je helemaal. Het gaat opeens allemaal zo snel: nieuwe kinderen, grote zaal, enzovoort. Of je krijgt opeens een nieuw T-shirt en je oude moet weg, terwijl je het zo mooi vond en het zo goed zat! Of je kan helemaal geen keuzes maken, je bent te bang voor de gevolgen! Ook al kan er helemaal niet veel gebeuren. Je denkt daar veel meer over na dan anderen.
 
 
 
== Bronnen ==
 
* Het boek ''De Hoogsensitiviteit Survivalgids'', geschreven door An Michiels in samenwerking met Luc Descamps
 
* Grijs, F. de. (2021, 13 november). ''Hoogsensitief betekenis''. https://femkedegrijs.com/hsp-kennisbank/begrippenlijst/wat-is-hoogsensitief/
 
* https://www.youtube.com/watch?v=HxmzcS2eQkM: korte, duidelijke uitleg op het YouTube-kanaal van de Universiteit van Nederland.
 
  
 
[[Categorie:Psychologie]]
 
[[Categorie:Psychologie]]

Versie van 23 aug 2023 22:23

Nederlands verkeersbord J16.svg Werk in uitvoering
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Nederlands verkeersbord J16.svg Werk in uitvoering
Aan dit artikel wordt nog hard gewerkt.

Hoogsensitiviteit is een eigenschap waarbij iemand meer gevoeligheid heeft voor prikkels in de omgeving. Dit betekent dat ze subtielere details opmerken en diepgaander reageren op bijvoorbeeld geluiden, licht, geuren en emoties van anderen. Een hoogsensitief persoon, afgekort hsp'er, verwerkt deze prikkels grondiger en kan sterke emotionele reacties ervaren. Hsp'ers reageren diepgaander op wat er gebeurt en voelen dingen sterker.

Kenmerken van hoogsensitiviteit

Hsp'ers voelen zich over het algemeen fijner op plekken waar het rustig is en niet te druk

Hsp'ers denken dieper na over informatie en ervaringen. Ze analyseren en overwegen dingen grondig. Ze voelen emoties daarnaast sterker en intenser. Vreugde, verdriet en andere gevoelens kunnen diep worden ervaren. Verder merken hsp'ers subtiele prikkels op die anderen mogelijk missen, zoals geluiden, visuele details en stemmingen van mensen. Te veel prikkels kunnen snel overweldigend zijn voor hsp'ers. Ze hebben behoefte aan rust om te herstellen. Hsp'ers zijn ook vaak zeer empathisch en kunnen goed aanvoelen wat anderen voelen en nodig hebben. Ze hebben vaak oog voor detail en kunnen snel veranderingen opmerken. Bovendien denken ze veel na over zichzelf en de wereld om hen heen. Dit kan leiden tot diepe inzichten. Ten slotte voelen hsp'ers zich prettiger op rustige plekken waar het niet te druk is, omdat ze daar makkelijker kunnen concentreren en weer energie krijgen.

Verschil tussen hoogsensitiviteit en autisme

Hoogsensitiviteit en autisme zijn beide eigenschappen die invloed hebben op hoe mensen informatie verwerken en met de wereld omgaan, maar ze hebben enkele belangrijke verschillen.

  • Hsp'ers zijn gevoeliger voor prikkels zoals geluiden, licht en emoties. Ze merken subtielere details op en reageren intenser op deze prikkels. Autisten zijn ook gevoeliger voor prikkels, maar bij hen gaat dit vaak gepaard met moeite in het verwerken ervan. Mensen met autisme kunnen juist overgevoeligheid of ondergevoeligheid ervaren voor bepaalde zintuiglijke prikkels.
  • Hoogsensitieve personen zijn vaak empathisch en kunnen zich goed inleven in anderen, maar ze hebben over het algemeen geen specifieke uitdagingen in het begrijpen van sociale situaties. Mensen met autisme hebben vaak wel moeite met sociale communicatie en interactie. Ze kunnen moeite hebben met het begrijpen van non-verbale signalen en subtiele sociale nuances.
  • Hoogsensitieve mensen kunnen wel een voorkeur hebben voor structuur, maar ze kunnen over het algemeen gemakkelijker omgaan met veranderingen en nieuwe situaties. Mensen met autisme kunnen echter sterke behoefte hebben aan routine en voorspelbaarheid. Veranderingen in routine kunnen moeilijk zijn.
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Hoogsensitiviteit&oldid=807731"