Gebruiker:Weronika77/werkstukvulkaan: verschil tussen versies

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-Dit werkstuk is gemaakt: door Weronika Hoska van Aken. Ze is 11 jaar en zit in de groep 8b op de Bijenkorf in Gouda.
-Voorwoord
-Ik heb het onderwerp vulkanen gekozen omdat het me een gaaf onderwerp leek en ik wou weten hoe het kan dat er vulkaan uitbarsten, hoe het kan dat er lava uitkomt en hoe lava wordt ontstaan in de vulkaan en nog veel meer. Ik hoop dat ik dat allemaal leer in me werkstuk.
-Inhoudsopgave
-.	Hoe ontstaan vulkanen?
-.	Hoe werkt een vulkaan?
-.	Soorten vulkanen
-.	Beroemde vulkanen en beroemde uitbarstingen
-.	Weetjes over vulkanen [Vulkanen op andere planeten]
-Check deze site`s voor meer informatie
-http://nl. wikipedia. org/wiki/Vulkaan
-http://www. scholieren. com/werkstukken/2564
-check deze site voor het hoofdstuk hoe werk een vulkaan
-http://www. spreekbeurten. info/vulkaan. html
-. Hoe ontstaan vulkanen?
-Om te weten hoe een vulkaan ontstaat, moet je eerst weten waaruit de aarde bestaat. Je kunt de aarde vergelijken met een gekookt ei. De korst [ook wel aardkorst genoemd] is de schaal van het gekookte ei. De aardkorst bestaat uit gesteente zoals rotsen, klei en zand, de grond waar wij op staan is de aardkorst, bergen en heuvels zijn ook de aardkorst. Je denkt nu zeker dat de aardkorst heel dik is, maar dat is niet zo! De doorsnee van de hele aarde is 13 duizend kilometer en de aardkorst is maar 10 tot 40 kilometer dik! De aardkorst bestaat niet uit één stuk. Het is meer een puzzel van ongeveer 20 grote stukken. Die stukken heten platen. Die platen drijven op de mantel net zoals hout op water. Er zijn 2 soorten platen: de oceanische [oceanische betekent alles wat de oceaan te maken heeft] platen en de continentale [continentale betekent alles wat met de werelddelen te maken heeft. Werelddelen worden ook contineten genoemd daarom heet het continentale] platen. Oceanische platen zijn de bodem van de oceanen. Oceanische platen zijn zwaarder dan continentale platen. Dat komt omdat de oceanische platen uit een andere soort gesteente bestaat vooral uit basalt [dat is een hele harde donkergrijze steensoort die bijvoorbeeld wordt gebruikt om bijvoorbeeld dijken te bouwen]. Wij wonen op een continentale plaat. Sommige platen bewegen van elkaar af en andere weer naar elkaar toe, weer andere platen schuiven langs elkaar heen en sommige schuiven zelfs over elkaar heen. Maar die bewegingen gaan ontzettend langzaam een paar millimeter of centimeter per jaar. Europa en Noord-Amerika hebben elk een eigen plaat. De 2 platen schuiven elkaar ongeveer 2 centimeter uit elkaar. Miljoenen jaar geleden zat Europa vast aan Noord-Amerika! Oceanische platen zijn ongeveer 10 kilometer dik. Door de beweging van magma wat onder de oceanische platen zit kan een oceanische plaat scheuren. Er ontstaan scheuren in de bodem van de oceaan. Meestal in het midden van zo`n oceanische plaat. Door de scheuren stijgt het magma naar boven. Het magma duwt de oceaanbodem opzij de richting van het land in. De zwaardere oceaanbodem wordt onder de lichtere continentale plaat geduwd. Daar zakt hij naar beneden. Door de druk en de hitte smelt het gesteente van de oceaanbodem en wordt het magma. De continentale plaat wordt door de oceanische plaat omhoog geduwd. Daardoor ontstaan bergen. Op de plaatsen waar de 2 platen over elkaar bewegen zijn soms aardbevingen. Er ontstaan grotere scheuren. Door deze zwakke plekken in de aardkorst kan het magma soms naar boven komen. Als het door de aardkorst naar boven komt ontstaat er een vulkaan. Veel vulkanen ontstaan op plaatsen waar een oceanische plaat onder een continentale plaat schuift. Nederland ligt niet aan de rand van een continentale plaat daarom zijn er in Nederland geen vulkanen.
-De mantel is het eiwit van het gekookte ei. De mantel bestaat ook uit gesteente maar niet zomaar gesteente zoals op de aardkorst dit gesteente van de mantel is enorm heet en beweegt heel langzaam. Het gesteente stroomt omhoog en omlaag en ook langs de onderkant van de aardkorst. Op sommige plaatsen is de mantel zo heet, dat het gesteente smelt. Die gesmolten hete en langzaam bewegende massa gesteente noemen we magma [boven de aardkorst heet magma lava].
-De kern is het eigeel van het gekookte ei. De kern bestaat het grootste deel uit metalen zoals ijzer en nikkel [nikkel is zilverkleurig metaal].
-. Hoe werken vulkanen?
-Bij een uitbarsting wil het magma  naar boven. Onder de aardkorst wordt magma met gas vermengd. Dan is de druk zo groot dat het magma naar boven wil. Op een gegeven moment breekt magma de aardkorst open en komt dan naar boven. Dan is er een uitbarsting. 2. Hoe werken vulkanen?
-De druk binnen in de vulkaan wordt steeds hoger doordat de doorgang verstopt is en er steeds meer magma binnen komt. Eerst is de druk in de magmahaard [zie plaatje] even groot als erbuiten en wordt in stand gehouden door het gewicht van de steenmassa's bovenop de haard en van het magma zelf. Maar naarmate meer magma in de haard doordringt, loopt de druk op en vooral bovenin wordt de druk van binnen hoger dan erbuiten.
-De druk wordt groter tot dat ook stenen en zelfs grote rotsblokken uit de spleten geblazen worden. Uiteindelijk komt er ook magma te voorschijn. Het kan dan gaan om gesmolten gesteente dat dan lava genoemd wordt. Of er is sprake van gloeiend hete stof dat hoog de lucht in wordt geblazen; dat noemen we (vulkanische) as. De as ontstaat als magma en gassen bovenin de magmahaard een schuimmengsel vormen. Je kunt het vergelijken met de schuimkraag in een glas bier .
-Door de uitschurende werking van stenen en as worden spleten in de krater steeds groter totdat de prop in de kraterpijp naar buiten wordt geduwd of door een geweldige ontploffing in talloze kleine stukjes de lucht in wordt geslingerd. Als er zo'n ontploffing plaatsvindt, valt er tot ver in de omtrek een regen van as, stenen en grote rotsblokken. Nadat de kraterpijp ontstopt is blijven geruime tijd gassen, as en lava uit de krater komen. Lava stroomt langs geulen de berghellingen af en as verspreidt zich in de lucht boven de berg, valt als stofregen neer of wordt door de wind afgevoerd. Naarmate de druk in de magmahaard afneemt komt de vulkaan weer tot rust. Een nieuwe prop vormt zich in de kraterpijp en de druk in de magmahaard begint weer toe te nemen.
-. Soorten vulkanen
-De Spleetvulkaan:
-Dat is een vulkaan met een lange scheur in de aardkorst waar
-magma door naar buiten komt. Deze vulkaan ontstaat als twee vulkanen van elkaar weg drijven.
-De Schildvulkaan:
-Dit is een brede, ondiepe vulkaankegel. De vulkaan ontstaat doordat het lava dat eruit stroomt, dun en heet is, en heel langzaam afkoelt.
-De Koepelvulkaan:
-Dit is een vulkaan die een steile, bolle helling heeft die is ontstaan is door dikke, snel afgekoelde lava.
-De Slakkenkegel:
-Dit is een vulkaan die veel as uitspuugt. De vulkaan is opgebouwd door lagen as en lava.
-De Samengestelde vulkaan:
-Dit is een vulkaan die ook opgebouwd is uit lagen lava en as. In deze vulkaan zijn meerdere kleinere kraters gevormd.
-De Calderavulkaan:
-Dit is een oude vulkaan, met aan de bovenkant een grote, brede krater. In deze vulkaan zijn ook meerdere kleinere kraters gevormd.
-. Beroemde vulkanen
-. El Chichón
-Deze vulkaan vind je in het zuiden van Mexico. Zijn hoogte is 1060 meter. Het is een calderavulkaan [een calderavulkaan is een vulkaan die aan de bovenkant een grote krater heeft met daarin weer kraters]. De laatste uitbarsting van de El Chichón is in eind maar begin april 1982 uitgebarsten.
-. Etna
-Deze vulkaan vind je in Sicilië in Italië. Zijn hoogte is 3350 meter. Het is een basaltische schildvulkaan [een basaltische schildvulkaan is een brede diepe vulkaan die niet zo stijl is dat kun je op het plaatje zien]. De eerste uitbarstingen vonden 300. 000 jaar geleden plaats. De laatste uitbarsting vond plaats in 1996.
-. Kilauea
-Deze vulkaan vind je in Hawaï. Zijn hoogte is 1250 meter maar hij steekt 6750 meter boven de zeebodem uit. Het is een basaltische schildvulkaan. De eerste uitbarsting vond 200. 000 jaar geleden plaats en de laatste van 1983 tot 1996.
-. Krakatau
-Deze vulkaan vind je in Indonesië. Zijn hoogte is 813 meter. Het is een stratovulkaan [Een stratovulkaan is een vulkaan die gemaakt is van as en gestolde lava deze vulkanen zijn heel hoog]. Op 27 augustus 1883 scheurde Krakatau door één van de zwaarste explosies uit de geschiedenis uiteen. Krakatau is ook een eiland. Het eiland Krakatau was door vulkanische uitbarstingen ontstaan, maar de vulkaan was na een uitbarsting in 1680 altijd slapend geweest.
-. Merapi
-Deze vulkaan vind je in Java, dat ligt in Indonesië. Zijn hoogte is 2911 meter. Het is een stratovulkaan. De eerste uitbarstingen vonden ongeveer 60. 000 jaar geleden plaats. De laatste uitbarstingen vonden plaats van 1994 tot 1996.
-. Mount Pelée
-Deze vulkaan vind je in Martinique [Martinique ligt boven Zuid-Amerika in de Caribisiche zee]. Zijn hoogte is 1397 meter. Het is een stratovulkaan. De eerste uitbarsting vond 25. 000 jaar geleden plaats. De laatste uitbarstingen waren van 1902 tot 1905, 1929 tot 1932.
-. Mount Saint Helens
-Deze vulkaan vind je in Noord-Amerika. Zijn hoogte is 2550 meter. Het is een stratovulkaan. De eerste uitbarsting vond plaats 40. 000 tot 50. 000 jaar geleden. In de 17de eeuw werden 10 uitbarstingen geteld. De laatste uitbarsting vond plaats in 1991.
-. Nyiragongo
-Deze vulkaan vind je bij het Edwardmeer in Midden Afrika. Zijn hoogte is 1200 meter. Het is een stratovulkaan. De uitbarsting van de Nyiragongo begon in juni 1994 daarna was er nog een uitbarsting op donderdag 17 januari 2002 waarbij er 8 mensen opslag dood waren en er daarna gingen er 38 mensen daarna dood.
-. Pinatubo
-Deze vulkaan vind je in de Filippijnen. Vóór 1991 was zijn hoogte 1759 meter, nu ongeveer 1486 meter. Dat komt door een uitbarsting nou ja eigelijk een explosie. Er is gewoon een stuk weg geblazen! Het is een stratovulkaan. Zijn eerste uitbarsting vond 1,1 miljoen jaar geleden plaats. Er was geen uitbarsting tussen het 500 jaar en 1991. De laatste uitbarsting ergens van 1991 tot 1995.
-. Popocatépetl
-Deze vulkaan vind je 55 km ten Oosten van Mexico City. Zijn hoogte is 5465 meter. Het is een stratovulkaan. Getuigen zeggen dat er in 1347 en 1354 uitbarstingen waren ook in 1519 hebben andere getuigen een uitbarsting meegemaakt. Onderzoek heeft vastgesteld dat de vulkaan 25. 000 jaar geleden al vuur spuwde. In 800 na Christus had de laatste grote uitbarsting plaats en werd Puebla-vallei [een uitgestrekt dal die bij de plaats Puebla ligt. Puebla ligt in Mexico] overspoeld met modder. Sinds 1927 leek de vulkaan ingeslapen [ingeslapen betekent niet actief] te zijn, maar in 1994 was er een rookpluim en dat bewees dat de vulkaan nog actief is. Sindsdien kwam er uit de actieve vulkaan af en toe een uitbarsting. In 1996 kwamen 5 mensen om toen hij uitbarstte op het moment dat zij de berg beklommen.
-. Santorini
-Deze vulkaan vind je op het eiland Thira bij Griekenland. Zijn hoogte is 765 meter. Het is een calderavulkaan. De bekendste vulkaanuitbarsting was ongeveer 1500 voor Christus. En dit veranderde meteen de geschiedenis. De uitbarsting zorgde er voor dat een groot gedeelte van het centrum van het eiland in de zee zonk. Door deze uitbarsting is de vorm van Santorini [Santorini is ook een eiland] gekomen. De huidige krater van de vulkaan bevindt zich op Nea Kaimeni. [na de uitbarsting is Santorini in tweeën gesplitst en de andere helft heet Nea Kaimeni en de ander Santorini]. Deze vulkaan is sinds 1956, de laatste grote uitbarsting, niet meer actief geweest.
-. Vesuvius
-Deze vulkaan vind je ten zuidoosten van Napels in Italië. Zijn hoogte is meer dan 1200 meter. Het is een stratovulkaan. De Vesuvius is gedeeltelijk omringd door de resten van de Monte Somma. Onderzoek heeft aangetoond dat er lavavelden zijn van ca. 300. 000 jaar terug in de geschiedenis, misschien wellicht het ontstaan van de Monte Somma, de voorganger, of beter nog: de moeder van de Vesuvius. De eerste erupties van deze vulkaan zijn waarschijnlijk 27. 000 jaar geleden.
-Hier zie je een schema met beroemde uitbarstingen:
-JAAR 	DE VULKAAN, LAND	DODENTAL
-jaar voor Chr. 	Santorini, Griekenland 	geen overlevende
-jaar na Chr. 	Vesuvius, Italië 	20. 000 doden
-	Etna, Sicilië 	20. 000 doden
-	Kelud, Java 	10. 000 doden
-	Unzen, Japan 	15. 000 doden
-	Tambori, Indonesië 	90. 000 doden
-	Kraketau, Indonesië 	36. 000 doden
-	Mont Pelee 	34. 000 doden
-	Vesuvius, Italië 	700 doden
-	Mt. Lamington,Papua Nieuw-Guinea 	3. 000 doden
-	Mt. St. Helens, VS 	57 doden
-	Nevada del Ruiz, Colombia 	34. 000 doden
-	Mt. Unzen, Japan 	41 doden
-	Mt. Pnatubo, Filippijnen 	400 doden
-. Weetjes over vulkanen
-Wist je dat…
-mensen graag dicht in de buurt van vulkanen willen wonen? Je zult wel denken zijn die mensen gek of zo? Nee die mensen zijn niet gek want het schijnt dat de grond dicht bij een vulkaan heel vruchtbaar is alleen het nadeel is dat als de vulkaan uitbarst dat je het dan waarschijnlijk niet overleefd.
-de modder die uit een vulkaan komt na een vulkaan uitbarsting soms wel 100 kilometer per uur kan gaan?
-dat een vulkaan en een aardbeving allebei worden veroorzaakt door een scheur in een plaat?
-dat de Romeinen geloofden dat als hun god Vulcanus [god van het vuur] boos werd dat hij dat vuur ging spuwen op een berg en dat dan een vulkaan werd genoemd?
-dat ze in de middeleeuwen dachten dat een vulkaan een hel was?
-dat verse lava wel 1200 graden Celsius kan worden?
-dat de Krakatau op 8-11-2007 is uitgebarsten? Er zijn tot nu toe geen doden gevallen.
-dat er op andere planeten ook vulkanen zijn? Op onze maan en op Mars en op Venus zijn vulkanen. Op de maan en op Mars zijn die vulkanen niet meer actief. Op Venus is de vulkaan wel actief.
-dat als er een flinke uitbarsting is dat de lava die er uit wordt geschoten wel 15 tot 18 kilometer hoog in de lucht kan worden geschoten?

Gebruiker:Weronika77/werkstukvulkaan: verschil tussen versies

Huidige versie van 11 apr 2016 om 11:10

Navigatiemenu

Zoeken