|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| − | {{Moeilijk}} | + | {{werk}} |
| − | Dit is een '''overzicht van alle Egyptische goden'''. | + | Dit is een '''overzicht van alle Egyptische goden'''. Bij de goden staat een korte beschrijving. |
| | | | |
| − | ==Aker== | + | ==Goden== |
| | + | ===A=== |
| | | | |
| − | Aker of Akar, in het oude Egypte iemand die samen met de aarde één persoon is en god van de doden. Hij wordt vaak afgebeeld als twee leeuwen met de rug naar elkaar gekeerd, waarvan de ene de kop naar het westen richt, waar de zon ondergaat, en de andere naar het oosten kijkt, waar de zon uit de duisternis opkomt. Deze uitleg wil zeggen dat Aker de in- en uitgang van de onderwereld bewaakt.
| + | ===B=== |
| | | | |
| − | ==Amaoenet== | + | ===C=== |
| − | Ze was de vrouw van de god Amon. Samen vormden ze een godenpaar. Amaoenet, dat 'de verborgene' betekent, werd voor het eerst genoemd in de zogenaamde piramideteksten. Later, in het Nieuwe Rijk, werd ze samen met haar partner Amon, in de tempels van Karnak vereerd. In Hermopolis werd ze ook gezien als schepper van de aarde samen met Amon. Ze was een van de eerste oergodinnen. Ze is een verpersoonlijking van de Noordenwind, die het leven verwekt. Ze wordt afgebeeld als een slang of als slangehoofd met de kroon van Beneden-Egypte.
| |
| | | | |
| − | ==Ammoet== | + | ===D=== |
| − | Zij was een godin van de onderwereld en werd afgebeeld met het hoofd van een krokodil, het bovenlichaam van een leeuw en het onderlichaam van een nijlpaard.
| |
| | | | |
| − | Ze stond bekend als ‘verslinder van de doden’ en kwam voor in het verhaal over het laatste oordeel van de doden.
| + | ===E=== |
| | | | |
| − | Het hart van de overledene werd in een weegschaal gelegd met aan de andere kant de veer van Maät. Als het hart zwaarder was dan de veer kwam Ammoet in actie en verslond het hart, daarmee was de kans voor een verder leven in het hiernamaals verkeken
| + | ===F=== |
| | | | |
| − | ==Amon, Amon-Re== | + | ===G=== |
| − | Amon, de Egyptische koning der goden, werd aanvankelijk in de stad Thebe in Boven-Egypte als vruchtbaarheidsgod vereerd. Hij groeide uit tot de beschermgod van de machtigste farao’s. Amon werd vaak afgebeeld met een hoofdtooi met twee veren, of met een ramskop. Ten tijde van de 18e dynastie in het tweede millennium v. Chr. was Amon oppergod van heel Egypte. Als Amon-ra was hij gelijkgesteld aan de zonnegod, al bleef men Ra ook afzonderlijk vereren.
| |
| | | | |
| − | De farao’s Thoetmosis III en Amenhotep III duidden zichzelf aan als, zonen van Amon, en beweerden dat de god hun overwinningen had geschonken. Tijdens de regering van Amenhoteps zoon Achnaton werd de verering van Amon verboden en Aton tot enige god uitgeroepen. Achnatons opvolger herstelde in 1361 v. Chr. Amon weer in ere en noemde zichzelf Toetanchamon: levend evenbeeld van Amon. De Amon-verering breidde zich ook naar Ethiopië en Libië. Amons vrouw was Mut. Haar zoon heette Khons.
| + | ===H=== |
| | | | |
| − | ==Anubis== | + | ===I=== |
| − | [[Bestand:Anubis.jpg|links|164x164px|God Anubis |miniatuur]]
| |
| − | Anubis gold oorspronkelijk als de vierde zoon van de Egyptische zonnegod Ra
| |
| | | | |
| − | Later ging men hem beschouwen als een kind van de vegetatiegod Osiris en Nephthys, de zuster van Isis.
| + | ===J=== |
| | | | |
| − | Na Anubis’ geboorte verborg Nephthys Anubis in de moerassen bij de Nijl om hem te beschermen tegen haar man Seth. Daar werd hij gevonden door de moedergodin Isis, die hem grootbracht.
| + | ===K=== |
| | | | |
| − | Toen Osiris zijn leer buiten Egypte ging verbreiden, vergezelde Anubis hem op zijn
| + | ===L=== |
| | | | |
| − | reizen. Later, nadat Osiris door Seth was gedood, verzorgde Anubis zijn uitvaart,
| + | ===M=== |
| | | | |
| − | bedekte zijn stoffelijk overschot met windsels en maakte hem tot de eerste mummie.
| + | ===N=== |
| | | | |
| − | Daarom beschouwde men Anubis als de uitvinder van de grafriten en noemde hem wel, heer van de mummiewindsels. Anubis was ook betrokken bij het oordelen over de doden:hij leidde de rechtvaardigen voor Osiris’ troon. Anubis werd afgebeeld als een jakhals of een mens met een jakhalzenkop.
| + | ===O=== |
| | | | |
| − | ==Anoekis (ook Anukis - Anuketh)== | + | ===P=== |
| − | De naam van de godin Anoekis, godin van de jaarlijkse Nijloverstromingen , die in het Egyptisch “anq.t” luidt, is afgeleid van het Egyptische werkwoord “anq” wat betekent “naar buiten brengen”. Haar naam betekent dus letterlijk “Diegene die (de overstroming) naar buiten brengt.”
| |
| − | Anoekis verschijnt als een vrouw met een grote kroon uit samengebonden riet. Deze godin heeft de gazelle als heilig dier. Zij wordt vereerd te Sehel, Elefantine, Aswan en Komir. Als godin van het zuidelijke grensgebied zal zij evenals Chnoem later bij de verovering van Nubië in de Nubische tempels worden vereerd.
| |
| | | | |
| − | ==Apedemak== | + | ===Q=== |
| − | Nubische god van oorlog en overwinning. Hij wordt afgebeeld met een leeuwenkop, soms staande op olifanten, soms met olifanten en leeuwen aan leidsels. Was in de Nubische mythologie getrouwd met Isis.
| |
| | | | |
| − | ==Apis == | + | ===R=== |
| − | De Apis-stier werd vanaf de vroegste tijd in Memphis vereerd als vruchtbaarheids- en koningsgod. Op grond van de bles op het voorhoofd en andere kentekens werd uit de veekudden de goddelijke stier gekozen. Na hun dood werden de heilige stieren gemummificeerd en vanaf het Nieuwe Rijk in het Serapeum van Sakkara bijgezet. De dode stier werd vereenzelvigd met Osiris, en Osiris-Apis of Osorapis genoemd.
| |
| | | | |
| − | In de Ptolemaeëntijd ontstond uit de verbinding van Osiris en Apis een nieuwe Egyptische-Hellenistische god met de naam Serapis.
| + | ===S=== |
| | | | |
| − | De Apis-stier wordt afgebeeld met een zonneschijf tussen de horens, en met daarvoor een zich oprichtende cobra.
| + | ===T=== |
| | | | |
| − | ==Apophis (Apep)== | + | ===V=== |
| − | Een god uit de onderwereld, die de duisternis, het kwaad en de chaos belichaamde. Hij heeft de verschijningsvorm van een reuzachtige slang.
| |
| | | | |
| − | Hij valt de boot van Ra aan als die 's nachts door de onderwereld vaart, Hij wordt teruggedreven, maar nooit gedood. Seth beschermt de boot en bedwingt Apophis met kracht en magie.
| + | ===W=== |
| | | | |
| − | Volgens de mythe valt Apophis elke ochtend en avond de zon aan waardoor de lucht rood kleurt. Telkens probeert hij de vaart van de zon te verminderen maar telkens wordt hij overwonnen door Seth met zijn magische krachten.
| + | ===X=== |
| | | | |
| − | Hoewel Seth een vijand van Apophis is, werden ze later met elkaar vereenzelvigd als symbolen van de krachten die de orde van de goden tegenwerken.
| + | ===Y=== |
| | | | |
| − | ==Atoem (Atum)== | + | ===Z=== |
| − | De scheppende god van Heliopolis die in de oerwateren van Num 'uit zichzelf ontstond'. Hij schiep Shu (de god van de lucht) en Tefnut (de godin van het vocht), die de ouders werden van Geb (aardgod) en Nut (hemelgod), wier kinderen Osiris, Isis, Seth en Nephthys waren. Bij elkaar vormden ze de familie van negen goden (of Enneade) van Heliopolis). Atum wordt gewoonlijk in mensengedaante, met een dubbele kroon op zijn hoofd, afgebeeld.
| |
| | | | |
| − | In het Dodenboek zei Atoem dat hij op een dag zijn schepping weer zou vernietigen en zich in een oerslang veranderen. Latere dynastieën verbonden de god ook met de oorsprong van de monarchie en integreerden hem in de zonnecyclus. Hier stelde hij de god voor die elke avond oud geworden is en moe ondergaat, om de volgende dag opnieuw op te staan.
| + | ==Groepen== |
| − | | |
| − | ==Aton== | |
| − | Deze god vertegenwoordigd de zonneschijf en benadrukt de heilzame aspecten van de zon. Hij werd afgebeeld als een schijf met stralen die zich als armen uitstrekken en eindigen in handen, waarvan sommige aan de koning de ankh - het symbool van het leven - aanbieden. Van Aton als god werd voor het eerst melding gemaakt rond 1500 V.C. tijdens de heerschappij van Thuthmose I en hij won tijdens de 18de dynastie langzaam aan aanzien.
| |
| − | | |
| − | Hij was de meest abstracte vorm van een god. Hij werd gezien als het daglicht dat mens en dier in leven liet.
| |
| − | | |
| − | ==Ba==
| |
| − | Hij is de belichaming van de onvergankelijke macht van de ziel. Hij was alleen voor de koningen beschikbaar, maar dat veranderde na het Oude Rijk. Op afbeeldingen in het Nieuwe Rijk wordt bij vaak als een Ba-vogel zittend in een boom, dicht bij graven geplant, afgebeeld. Hij stond voor de psychische krachten, die lichaam, ziel en geest beheersen, en het voor de mens mogelijk maakten in een andere gedaante te verschijnen. Ook wordt hij afgebeeld als een Afrikaanse ooievaar.
| |
| − | | |
| − | ==Bastet==
| |
| − | Als dochter van de zonnegod belichaamde ze de heilzame aspecten van de zonnekracht, in tegenstelling tot de verwoestende aspecten die aan Seth werden toegeschreven. Bastet werd in de vroege periode weergegeven met de kenmerken van een leeuw, maar na het Middenrijk zag ze er uit als een vrouw met een kattenhoofd en kreeg ze een vriendelijker en meer beschermend karakter. Omdat ze moedergodin was, had ze vaak jonge katjes om zich heen. Ze is ook vaak afgebeeld met een sistrum, een rinkel- of ratelinstrument van de oude Egyptenaren, met een U-vormig frame en een handvat, wat een verband met Isis en Hathor doet vermoeden.
| |
| − | | |
| − | Volgens het dodenboek in Heliopolis zouden katten de Apophis-slang hebben gedood.De kat werd steeds populairder en kwam steeds meer in de huiselijke kringen terecht. Na hun dood werden ze gebalsemd en verafgood. De katers waren de incarnatie van de zonnegod, en de poezen werden gezien als het zonneoog. Daarom dragen veel kattenfiguren een scarabee op hun kop of borst, als teken van de opgaande zon.
| |
| − | | |
| − | ==Bes==
| |
| − | Bes was een god uit het Oude Rijk en was een dwergachtige gestalte met een baard, hij droeg meestal een leeuwen- of pantervel. Samen met Hathor waakte hij over seksualiteit en geboorte en zette magische krachten in tegen ziekte en gevaren. Hij was ook de god van de vreugde en dans.
| |
| − | | |
| − | ==Chepri==
| |
| − | De zonnegod als schepper in de gedaante van een scarabee. Dit was de naam die de zonnegod kreeg als hij aan het begin van de dag aan de horizon verscheen.
| |
| − | | |
| − | ==Chnoem==
| |
| − | Deze god, afgebeeld als ram of als mens met een ramskop, was nauw verbonden met het ontstaan van alle levende wezens. Op een pottenbakkersschijf maakte hij hun lichamen en ka-zielen, die hij vervolgens naar de schoot van de moeder zond. Hij werd samen met de godin Heket (met de kikkerkop) beschouwd als de helper bij de geboorte.
| |
| − | | |
| − | ==Chonsoe==
| |
| − | Deze zoon van Amon en Moet werd afgebeeld als mummie met zijlok en maansymbool op het hoofd. Hij werd ook wel de wandelaar of reiziger genoemd omdat hij ’s nachts de hemel doorliep. Als zijnde de zon van de nacht, werd hij ook met een valkenkop afgebeeld. Hij werd vereerd als orakelgod en als beschermer tegen ziekten.
| |
| − | | |
| − | ==Edjo (Udjat)==
| |
| − | De cobragodin uit de delta, met Buto als vereringscentrum. Edjo werd weergegeven als een slang of als een vrouw met de rode kroon van Neder-Egypte. Ze werd afgebeeld als de uraeus-cobra die de farao op zijn voorhoofd droeg en wier dreigende houding de koning tegen zijn vijanden moest beschermen.
| |
| − | | |
| − | ==Geb==
| |
| − | De aardgod die in de scheppingsmythe van Heliopolis voorkomt, de broer en echtgenoot van Nut , de hemelgodin, en de zoon van Shu, de god van de lucht, en Tefnut , de godin van het vocht.
| |
| − | | |
| − | Zijn kinderen waren Osiris, Isis, Seth en Nephthys.
| |
| − | | |
| − | Geb moest vonnissen tussen Horus en Seth en wees Horus aan als wettige opvolger van Osiris, heerser over de levenden, waaraan de farao's hun recht op de troon ontleenden.
| |
| − | | |
| − | Geb, als de god van de aarde, is een vegetatie- en vruchtbaarheidsgod die water en planten voortbrengt. Voor de doden was Geb een kwade god, die hen na hun begrafenis in zijn lichaam opsloot. In één oude mythe zijn Geb en Nut de ouders van de zon en daarmee de voorouders van alle goden. Geb werd meestal liggend op zijn zij afgebeeld, terwijl zijn vrouw zich op handen en voeten over hem heen buigt. Hij kon ook de gedaante van een gans hebben, die het kosmische ei legde waaruit de zon werd geboren.
| |
| − | | |
| − | ==Hapi (Hapy)==
| |
| − | De god van de overstroming van de Nijl en een van de vier zonen van Horus. Hapi werd weergegeven als een man met hangende borsten, om zijn vruchtbaarheid te benadrukken, en met papyrus- of lotusplanten op zijn hoofd. Zijn lichaam is vaak groen en blauw. Hij leefde in de rotsholen van de eerste cataract en een van de belangrijkste vereringscentra was bij Aswan. In sommige tempels staan vele beeldjes van Hapi die offergaven draagt, opnieuw een aanwijzing voor zijn rol als vruchtbaarheidsgod
| |
| − | | |
| − | ==Harpokrates==
| |
| − | Horus als kind, afgebeeld met de haarlok van de jeugd en een vinger in zijn mond. Hij werd ook weergegeven als onderwerper van slangen, schorpioenen en krokodillen. In de Griekse en Romeinse tijd werden afbeeldingen van Harpokrates in huizen neergezet om het gezin tegen dieren te beschermen en boze geesten op afstand te houden. In de Osiris-Isis-Seth-mythe werd hij belaagd door slangen die Seth had gestuurd, maar wist hij van hun beet te genezen.
| |
| − | | |
| − | ==Hathor==
| |
| − | Deze godin in de gedaante van een mens of koe was verbonden met de koningsgod Horus. Haar op de zon betrekking hebbend kant, werd door de zonneschijf, die tussen de koehorens verschijnt, duidelijk. Ze was niet alleen koningsgodin maar ook godin van de liefde en moedergodin, beschermster bij geboorte. Vanwege haar vele eigenschappen kon ze met bijna elke andere godin verbonden worden. In Dendera bestond een nauw verband met de hemelgod Horus van Edfu, zo werden zij uiteindelijk man en vrouw.
| |
| − |
| |
| − | ==Heh==
| |
| − | Hij is de god van de oneindigheden draagt de kroon die het Egyptische telwoord miljoen symboliseert, hij draagt een ingesneden palmtak, die de jaarrekening symboliseert en op talloze gelukkige jaren van koninklijke heerschap wijst. Hij verschijnt nooit als afzonderlijk individu, maar vormt meestal een groep met andere Heh’s.
| |
| − |
| |
| − | ==Heket==
| |
| − | Zij was een van de beschermsters van de zwangerschap en de geboorte, ze werd afgebeeld met een kikkerkop. Ze was verbonden met Osiris en Chnoem, die op zijn draaischijf zijn eerste mensen maakte, zij schonk ze leven, en was verantwoordelijk voor de schepping van alle levende wezens. In de piramideteksten hielp ze de koning op zijn reis langs de hemel.
| |
| − |
| |
| − | ==Horus==
| |
| − | Hij werd afgebeeld in de gedaante van een valk, zijn strijdlust en vliegkunst maakten hem uiteindelijk tot de koning der goden. Hij werd ook wel afgebeeld ale een gevleugelde zonneschijf zoals in de tempel van Edfu. Zijn vijand was Seth tijdens een oorlog verloor Horus een oof, waarop de goden besloten het land te verdelen in Neder-Egypte en Boven-Egypte. Later werd Seth verbannen naar de woestijnen. Horus symboliseerde de hemel: de zon en de maan. Zijn zonen werden afgebeeld op de deksels van de canopen.
| |
| − | | |
| − | ==Ihy==
| |
| − | Deze god van de muziek werd in Dendera vereerd als zoon van Hathor en Horus.
| |
| − |
| |
| − | ==Isis==
| |
| − | [[Bestand:Egypt.IsisHorus.01.png|links|miniatuur|97x97px|Godin Isis]]
| |
| − | Deze godin wordt met de hiëroglief van haar naam-troon-of met koehoorns en zonneschijf op het hoofd afgebeeld. Ze vertegenwoordigde de koninklijke macht die ze als gemalin van Osiris had opgenomen, en als moeder van Horus weer tevoorschijn bracht. Zo verbond ze het aardse leven met het hiernamaals en was ze tegelijkertijd doden- en moedergodin. Ze werd in het hele land vereerd, ze was oook een beschermgodin die magische krachten bezat.
| |
| − |
| |
| − | ==Joh==
| |
| − | Hij was de belichamning van de maan. Op zijn hoofd droeg hij een maanteken, de schijf en sikkel, dit werd ook vaak door het maankind Chons als hoofdtooi gedragen. Hij was een oergod en werd nooit in een menselijke gedaante afgebeeld maar als verschijningsvomen van de sterren.
| |
| − |
| |
| − | ==Maät==
| |
| − | Zij stond voor orde en harmonie voor ethische waarden en rechtvaardigheid, voor cultuur en scheppingskracht, zei was de tegenpool voor alles was onordelijk, vernielend en onrechtvaardig was. Omdat ze onmisbaar was voor het bestaan van alle andere goden, kon een farao alleen met haar toestemming de troon bestijgen. Ze werd afgebeeld als een vrouw met een struisvogelveer op haar hoofd, dit was de veer waarmee het hart van de doden werd gewogen.
| |
| − | | |
| − | ==Mafdet==
| |
| − | Zij werd vaak afgebeeld langs de staf van een executiewapen in de vorm van een katachtige. Zij speelde een rol bij het vellen van het laatste oordeel. Haar hoofdtaak was het bestrijden van zondaars en slangen.
| |
| − |
| |
| − | ==Meretseger==
| |
| − | Zij werd afgebeeld met een slangenkop of slangenlichaam en was beschermgodin van de doden en patroon van de Necropoolarbeiders van Deir el-Medina in het westelijke gebergte in Thebe.
| |
| − |
| |
| − | ==Meshkenet==
| |
| − | Zij was een geboortegodin en werd vereenzelvigd met het bakstenen blok (een soort geboortestoel) waarop de vrouwen in hurkzit bevielen. Ze was ook begrafenisgodin ze hielp de overledene in het hiernamaals herboren te worden.
| |
| − |
| |
| − | ==Min==
| |
| − | Deze god van de vruchtbaarheid is een van de oudste goden. Men beelde hem in de faraonische tijd uit als mummie, met opgeheven arm, een gesel en een verenkroon op het hoofd. Hij was net als zijn moeder Kamoetef een scheppende god (van de plantengroei). Hij was ook beschermheer van alle reizigers in de woestijn.
| |
| − | | |
| − | ==Mnevis==
| |
| − | De zonnestier van Heliopolis werd zwart met een zonneschijf tussen zijn horens afgebeeld. Zijn opvallende grote geslachtsdelen verwijzen naar zijn bijzondere talent van verwekker. Hij was verbonden met Re en Atoem.
| |
| − |
| |
| − | ==Moet==
| |
| − | Zij werd afgebeeld met de gierkap en de dubbele kroon en was afhandelijk van de populariteit van Amon. Vanaf het Nieuwe Rijk vormde ze met Amon en haar zoon Chonsoe de Thebaanse triade, ze stond voor het gezin en de bescherming daarvan. Als heerseres van Aseroe kreeg ze in Karnak een eigen cultusplaats met een meertje in de vorm van een halve maan, waar ze als leeuw verscheen. Ze was verbonden met andere gier- en leeuwengodinnen zoals Nechbet, Wadjet, Sachmet en Bastet.
| |
| − |
| |
| − | ==Montoe==
| |
| − | Een god uit het Oude Rijk met de valkenkop en verenkroon, zonneschijf en twee uraeusslangen op het voorhoofd. Hij was een oorlogsgod en vocht tegen de vijanden van de goden en stond de koning in de oorlog bij. In het Middenrijk kreeg hij een stiercultus.
| |
| − |
| |
| − | ==Nekhbet==
| |
| − | Deze goding werd afgebeeld als gier of een vrouw met een gierkap. Zij droeg als kroongodin van Boven-Egypte bij voorkeur de witte kroon. Haar tegenpool was Wadjet, en met Moet en Tefnoet. Zij beschermde en voedde Nechbet het koninklijke kind.
| |
| − |
| |
| − | ==Nefertem==
| |
| − | Vereerd als lotusbloem of komende uit een lotusbloem had hij een goede band met de zonnegod. Hij was als een lotusbloem aan de neus van Re, en als grote lotusbloem uit de oeroceaan. Hij wordt ook genoemd als zonnekind. Hij werd afgebeeld als mens met het symbool van de veren versierde lotusbloem op het hoofd en een jeugdige zijlok.
| |
| − |
| |
| − | ==Neith==
| |
| − | Een godin uit het Oude Rijk, zij droeg de kroon van Beneden-Egypte en een schild met gekruiste pijlen. Ze zou de vrouw van Seth zijn, waarmee ze de krokodillengod Sobek kreeg. Ze was een van de vier godinnen die bij de baar van Osiris de wacht hield. Ze was de ontdekker van de weefkunst en hield toezicht op de [[linnen]] windsels van de mummie. Later werd ze als Esna zelfs scheppergodheid.
| |
| − | | |
| − | ==Nephthys==
| |
| − | Zij was net als Isis, Osiris en Seth een kind van Geb en Noet. Samen met Isis beschermde en betreurde zij de doden en bracht ze weer tot leven. Zij was ook een van de canopen-godinnen. Ze werd afgebeeld met de hiëroglief van haar naam op haar hoofd en bovendien had ze vaak gevleugelde armen.
| |
| − |
| |
| − | ==Noen==
| |
| − | Als personificatie van het oerwater, waaruit bij de schepping van de wereld het eerste land, de oerheuvel, opsteeg, werd hij zeer zelden afgebeeld. Samen met zijn vrouwelijke tegenpool Naunet vormde hij het eerste van de vier oergodenparen, waarbij de goden met een kikkerkop en de godinnen met een slangenkop werden afgebeeld.
| |
| − |
| |
| − | ==Noet==
| |
| − | Ze was de tweelingzuster van Geb, met wie ze vier kinderen kreeg, Osiris, Isis, Seth en Nephthys, voordat Sjoe hen van elkaar scheidde. Door zich over de wereld uit te rekken hield ze chaos en wanorde weg. Ze stond op handen en voeten en daarom worden de vier windstreken daar ook wel mee vergeleken. Ze was ook de moeder van de zonnegod Ra, omdat ze hem elke avond opat en hij ’s nachts door haar lichaam reisde om de volgende morgen weer uit haar geboren te worden. Ze was daarom ook een begrafenisgodin die het lichaam van de overleden farao in haar armen nam. Ze wordt veel afgebeeld aan de binnenkant van sarcofagen, waarin ze met gespreide armen en benen over de farao heen boog zodat de overledene weer herboren kon worden.
| |
| − |
| |
| − | ==Osiris==
| |
| − | [[Bestand:Osiris. (1902) - TIMEA.jpg|links|miniatuur|125x125px|God Osiris]]
| |
| − | De mummievormige god met de Atefkroon uit plantenstengels en struisvogelveren was eigenlijk een oogst-vruchtbaarheidsgod. Zijn tegenpool was Seth, de strijd tussen deze twee was het begin van de Egyptische schepping en de daaruit komende dood van Osiris en daaruit het ontstaan van het hiernamaals. Als koning in het dodenrijk had hij de koningsinsignes de gesel en de kromstaf.
| |
| − | | |
| − | ==Ptah==
| |
| − | Hij was de stadsgod van Memphis en was verbonden met andere goden zoals Sokar, Osiris. Hij was een scheppergod, en wordt vaak afgebeeld in zittende houding aan een pottenbakkerschijf waarop hij wezens maakte. Onder de Rames-tijd vormden hij samen met Amon en Re de grote rijkstriade. Zijn macht was zijn hart en tong, hij liet met woorden de wereld ontstaan en via zijn hartslag gaf hij de schepping een constante kosmische energie en levenskracht. Hij werd mummievormig afgebeeld, met een kap op het hoofd en een scepter in de hand.
| |
| − |
| |
| − | ==Quadesh==
| |
| − | Deze uit het Midden-Oosten afkomstige godin uit het Nieuwe-Rijk vormde samen met de goden Min en Reshep een drietal. Ze was een godin van het seksuele genot en wordt afgebeeld als een naakte vrouw met bloemen in haar handen. Ze staat op de rug van een leeuw.
| |
| − |
| |
| − | ==Ra, Re-Herachte([[Ra]])==
| |
| − | [[Bestand:Sun god Ra.svg|links|104x104px|miniatuur|God Ra]]
| |
| − | De zonnegod Re met valkenkop trad al in het Oude Rijk op als re-Harachte: morgenzon. Als bekendste godheid van de Egyptische goden was hij in de cultus en mythe in vele vormen aanwezig. Zo is de voorstelling van de cyclische baan van de zon, die de god in zijn brak als dag- en nachtreis van elk twaalf uur voltrekt, synoniem met de eeuwige herhaling van de schepping en alle herscheppende krachten. Grote en bekende cultussymbolen zijn de obelisken.
| |
| − | | |
| − | ==Sechmet==
| |
| − | Deze godin met de leeuwenkop werd in Memphis vereerd, ze vormde samen met Ptah en hun zoon Nefertem een godenfamilie. Ze was verbonden met Moet. Amenophis III liet enkele honderden granieten beelden van haar in Karnak zetten. Haar naam stond voor machtige, in de mythe vernietigde zij de vijanden van Re en Osiris. Ze was ook de steun van de koning tijdens de oorlog. Zij was ook de beschermpatroon van de geneeskunde en de artsen.
| |
| − |
| |
| − | ==Satet==
| |
| − | Al vanaf het Oude Rijk werd ze vereerd op het eiland Elefantine, waar ze samen met Chnoem en Anoeket een drietal vormden. Het aan haar gewijde heiligdom werd tot in de Grieks-Romeinse tijd steeds weer uitgebreid. Ze bewaakte de zuidelijke grens en was de schenkster van het koele water dat uit Elevantine komt. Ze werd afgebeeld met de kroon van Boven-Egypte met zijdelings bevestigde, omhoogstaande gazellenhorens.
| |
| − |
| |
| − | ==Selket==
| |
| − | Selket werd als schorpioen vereerd, zij werd meestal afgebeeld als mens met een schorpioen op haar hoofd. Samen met Isis, Nephthys en Neith beschermde ze de ingewanden en de gemummificeerde doden.
| |
| − | | |
| − | ==Seshet==
| |
| − | Seshet werd gezien als heerseres van de plattegronden en schriften. Ze was procureur van de schrijf en rekenkunst en noteerde bij de kroning de regeringsjaren op.
| |
| − |
| |
| − | ==Seth==
| |
| − | [[Bestand:Seth.JPG|links|miniatuur|112x112px|God Seth]]
| |
| − | Ach ja Seth, een persoonlijke vriend, heeft me tijdens de afgelopen vakantie, zelfs een 2e vrouw "opgeleverd"
| |
| − | Ofwel de god van de chaos en storm, heerser van de woestijn en de vreemde landen. Hij vocht eerst met zijn broer Osiris, en later met diens zoon Horus. Toch was hij samen met Horus een beschermgod met dezelfde rechten voor de koning. Samen gaven ze de koning de kronen van het land en knoopten ze in de symbolische voorstelling van “de vereniging van Beide landen” de nationale planten van Boven - en Beneden Egypte voor de heerser aan elkaar.
| |
| − |
| |
| − | ==Sjoe==
| |
| − | dit was de god van de lucht, hij werd samen met zijn zuster Tefnoet, uit de mond van de oergod Atoem geboren. Mensen en goden hebben lucht nodig, zodat de lichtbeuken in de tempels ook wel vensters van Sjoe werden genoemd.
| |
| − |
| |
| − | ==Sobek==
| |
| − | Deze god als krokodil afgebeeld, of met een krokodillenkop, was een vruchtbaarheidsgod en was ook een oer- en scheppergod.
| |
| − | | |
| − | ==Sokar==
| |
| − | De in de gedaante van een valk of met valkenkop afgebeelde god Sokar was oorspronkelijk de dodengod van de Memphitische necropool. Vanwege zijn nauwe relatie tot Ptah en Osiris werd hij tot in de Late Rijk als Ptah-Sokor-Osiris vereerd. Als god was hij ook heerser van de onderwereld. In het middelpunt van het Sokarfeest stond de optocht van een goddelijke cultusbark, de zogenaamde henoebark.
| |
| − |
| |
| − | ==Tawaret (Taurt, Thoeris)==
| |
| − | Een nijlpaardgodin beschermde de barende vrouwen. Ze zou de concubine van Seth zijn geweest maar koos voor Horus in zake de troonopvolging en toonde daarmee haar vriendelijke karakter. Ze werd afgebeeld met de kop van een nijlpaard, de poten van een leeuw, de staart van een krokodil en de zware borsten van een volwassen vrouw. Deze gedaante moest kwaadaardige krachten bij vrouwen uit de buurt houden. Ondanks haar uiterlijk was ze enorm populair bij de gewone Egyptenaren.
| |
| − |
| |
| − | ==Tefnoet==
| |
| − | Tefnoet was de godin van de vochtigheid. Samen met de luchtgod Sjoe vormde de als leeuw voorgestelde Tefnoet in de kosmogonie van Heliopolis het eerste godenpaar, dat door Atoem door middel van zelfbevrediging of door uitspugen geschapen werd. In verschillende mythen had Tefnoet een opvallend kosmisch karakter.
| |
| − |
| |
| − | ==Thot==
| |
| − | Tot de vooraanstaande goden van het Egyptische pantheon behoorde Thot, die vanaf het Oude Rijk in het gehele land werd vereerd. Zijn belangrijkste cultusplaats was Hermopolis in het midden van Egypte. De voorstellingen tonen hem als man met een ibiskop, als ibis of als baviaan. In zijn hoedanigheid van maangod was Thot verantwoordelijk voor de kalender, de tijd en wiskunde. Bij de kroning van de koning noteerde hij de regeringsjaren van de heerser en schreef diens naam op de bladeren van de heilige isjedboom van Hermopolis. Thot was de uitvinder van schrift en taal, bewaker van de goddelijke orde en alle rituelen alsmede van de geheime kennis. De schrijvers (ambtenaren) benoemden hem daarom tot hun beschermheer. Bij het dodengericht, het wegen van het hart, was het Thot die in het bijzijn van Osiris het resultaat voor de dode noteerde. Hij gold ook als de beschermer van de dode, die hij hielp de weg te wijzen door de onderwereld.
| |
| − |
| |
| − | ==Wadjet==
| |
| − | De godin in de gedaante van een slang was de godheid van Beneden-Egypte, en wel in Boeto. Wadjet en Nechbet, de giergodin van el-Kab, waren de ‘twee heerseressen’ die de koning beschermden en zich in de dubbele kroon op zijn hoofd konden incorporeren.
| |
| − |
| |
| − | ==Wepwawet==
| |
| − | Een god met het hoofd van een jakhals. De naam betekent zoiets als 'opener van wegen' wat kan wijzen op de verovering van de farao's of de toegang tot de onderwereld. Dit kan alles te maken hebben gehad met het feit dat hij aan de zijde van de koning stond ten tijde van een strijd maar ook kan het zijn dat het slaat op het feit dat hij tijdens de ceremonie van het Openen van de Mond bij de begrafenis van de farao ook uitvoerde en hem begeleidde bij zijn tocht naar de onderwereld.
| |
| − | | |
| − | ==Werethekau==
| |
| − | De kronen- en slangengodin, ‘de toverrijke’, trad meestal op als vrouw met leeuwenkop en was vanaf het Nieuwe Rijk bij de kroning van de heerser aanwezig. Ze verleende hem bescherming en bovendien voedde ze het koninklijke kind.
| |
| | | | |
| | [[Categorie:Egyptische god| ]] | | [[Categorie:Egyptische god| ]] |
