Posttraumatische stressstoornis: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nog wat geredigeerd.)
Regel 1: Regel 1:
 
{{arts vragen}}
 
{{arts vragen}}
−
'''Posttraumatische stressstoornis''' ('''PTSS''') (post = na; traumatisch = schokkend; stoornis: hiervan kun je blijvend last houden). PTSS is een psychologische aandoening die kan optreden na een traumatische gebeurtenis. Het heeft veel invloed op iemands dagelijks functioneren.  
+
'''Posttraumatische stressstoornis''' ('''PTSS''') (post = na; traumatisch = schokkend; stoornis: hiervan kun je blijvend last houden). PTSS is een [[psychische aandoening]] die kan optreden na een traumatische gebeurtenis. Het heeft veel invloed op iemands dagelijks functioneren.  
  
−
== Wat is PTSS ==
+
== Wat is PTSS? ==
 
Als je iets ergs meemaakt, lukt het meestal om het een plekje te geven. Wanneer dit niet goed verwerkt wordt kan er een [[Trauma (medisch)|trauma]] ontstaan. Als een trauma je leven je negatief blijft beïnvloeden en verschillende lichamelijke en je psychische klachten ervaart, kan het zijn dat je PTSS hebt.
 
Als je iets ergs meemaakt, lukt het meestal om het een plekje te geven. Wanneer dit niet goed verwerkt wordt kan er een [[Trauma (medisch)|trauma]] ontstaan. Als een trauma je leven je negatief blijft beïnvloeden en verschillende lichamelijke en je psychische klachten ervaart, kan het zijn dat je PTSS hebt.
  
−
PTSS is een psychisch aandoening die kan optreden na het meemaken of getuigen van schrokkende, traumatische gebeurtenis. De situatie is levensbedreigend of kan leiden tot ernstige lichamelijke en of psychisch letsel. Het kan gaan om eenmalig  gebeurtenis zoals een gewelddadige [[overval]], [[auto-ongeluk]], [[brand]] of [[verkrachting]]. Ook schokkende gebeurtenissen als [[oorlog]]en, [[seksueel misbruik]], langdurig [[Pesten (gedrag)|pesten]] of [[mishandeling]] kunnen PTSS veroorzaken. Veel mensen ervaren emotionele klachten na een traumatische gebeurtenis. Deze klachten verdwijnen meestal na een aantal maanden als de trauma is verwerkt. Als je trauma niet of volledig hebt verwerkt kan er sprake zijn van PTSS. Het ontwikkelen van PTSS is per persoon verschillend meestal gebeurt na de eerst maand van de trauma dat het ontwikkeld.
+
PTSS is een psychisch aandoening die kan optreden na het meemaken of getuigen van schrokkende, traumatische gebeurtenis. De situatie is levensbedreigend of kan leiden tot ernstige lichamelijke en of psychisch letsel. Het kan gaan om eenmalig  gebeurtenis zoals een gewelddadige [[overval]], [[auto-ongeluk]], [[brand]] of [[verkrachting]]. Ook schokkende gebeurtenissen als [[oorlog]]en, [[seksueel misbruik]], langdurig [[Pesten (gedrag)|pesten]] of [[mishandeling]] kunnen PTSS veroorzaken. Veel mensen ervaren emotionele klachten na een traumatische gebeurtenis. Deze klachten verdwijnen meestal na een aantal maanden als de trauma is verwerkt. Als je trauma niet of volledig hebt verwerkt kan er sprake zijn van PTSS. Het ontwikkelen van PTSS is per persoon verschillend meestal gebeurt na de eerste maand van het trauma dat het ontwikkelt.
  
 
=== Complexe PTSS ===
 
=== Complexe PTSS ===
−
Je kunt complexe PTSS ontwikkelen na een eenmalige traumatische ervaring, maar de kans is groter dat je het ontwikkeld na een langdurige en herhaaldelijk blootstelling van extreem stressvolle situaties. Denk dan aan emotionele en fysieke of seksueelmisbruik, mishandeling, huiselijk geweld of wonen in een oorlogsgebied. Bij complexe PTSS heb je naast de standaard kenmerken ook last van de volgende symptomen:
+
Je kunt [[Complex|complexe]] PTSS ontwikkelen na een eenmalige traumatische ervaring, maar de kans is groter dat je het ontwikkelt na een langdurige en herhaaldelijke blootstelling aan extreem stressvolle situaties. Denk dan aan emotionele gebeurtenissen en fysiek of seksueel misbruik, mishandeling, huiselijk geweld of wonen in een oorlogsgebied. Bij complexe PTSS heb je naast de standaardkenmerken ook last van de volgende symptomen:
 
* Negatief zelfbeeld
 
* Negatief zelfbeeld
 
* Moeite met onderhouden van relaties  
 
* Moeite met onderhouden van relaties  
 
* Je kunt moeilijk omgaan met je emoties  
 
* Je kunt moeilijk omgaan met je emoties  
−
* Je ziet je zelf van af een afstand je herkent je zelf niet
+
* Je ziet je zelf vanaf een afstand of je herkent je zelf niet
  
 
=== Chronische PTSS ===
 
=== Chronische PTSS ===
−
Als je langer dan drie maanden last hebt van PTSS-klachten dan spreken we van een chronische ptss.  
+
Als je langer dan drie maanden last hebt van PTSS-klachten dan spreken we van [[Chronisch|chronische]] PTSS.  
  
−
Je hebt dan zelfde klachten als bij standaard PTSS, alleen houd je die klachten en je kunt natuurlijk nog steeds terecht bij een psycholoog.
+
Je hebt dan dezelfde klachten als bij standaard PTSS, alleen houd je die klachten. Je kunt dan natuurlijk nog steeds terecht bij een psycholoog.
  
 
=== Acute PTSS ===
 
=== Acute PTSS ===
−
Je hebt acute PTSS als je klachten niet langer duren dan drie maanden. Ook hier mee kan je naar de psycholoog.
+
Je hebt acute PTSS als je klachten niet langer duren dan drie maanden. Ook hiermee kan je naar de psycholoog.
  
 
== Symptomen standaard PTSS ==
 
== Symptomen standaard PTSS ==
 
Iemand met PTSS kan de volgende symptomen hebben:
 
Iemand met PTSS kan de volgende symptomen hebben:
 
* Traumatische gebeurtenis opnieuw beleven in de vorm van flashbacks of nachtmerries. 's Nachts en soms overdag de gebeurtenissen voor zich zien.
 
* Traumatische gebeurtenis opnieuw beleven in de vorm van flashbacks of nachtmerries. 's Nachts en soms overdag de gebeurtenissen voor zich zien.
−
* Ze proberen hun gevoelens en gedachten van een gebeurtenis te vermijden en niet te laten voelen.  
+
* Probeert gevoelens en gedachten van een gebeurtenis te vermijden en niet te laten voelen.
 
* Stemmingswisselingen.
 
* Stemmingswisselingen.
−
* Vermijdingsgedrag. Er alles aan proberen te doen om niet aan de traumatische gebeurtenis te denken, wat betekent dat je plaatsen of dingen gaat vermijden om maar niet aan de traumatische gebeurtenis te denken. Vermijdingsgedrag kan ertoe leiden dat je je dagelijks routine gaat veranderen. Bijvoorbeeld als je auto-ongeluk hebt gehad, besluit je niet meer een auto in te stappen.  
+
* Vermijdingsgedrag. Er alles aan proberen te doen om niet aan de traumatische gebeurtenis te denken, wat betekent dat je plaatsen of dingen gaat vermijden om maar niet aan de traumatische gebeurtenis te denken. Vermijdingsgedrag kan ertoe leiden dat je je dagelijkse routine gaat veranderen. Bijvoorbeeld als je een auto-ongeluk hebt gehad, besluit je niet meer een auto in te stappen.
 
* Spanning en op scherp staan.
 
* Spanning en op scherp staan.
 
* Véél angst, boosheid en schaamte van de gebeurtenis.
 
* Véél angst, boosheid en schaamte van de gebeurtenis.
−
* Slapen slecht, ernstige schrikreactie, prikkelbaar.  
+
* Slecht slapen, ernstige schrikreactie, prikkelbaar.
−
* Roekeloos gedrag  
+
* Roekeloos gedrag.
 
* Waakzaam zijn.
 
* Waakzaam zijn.
  

Versie van 29 jun 2024 14:45

Esculaap.svg
Gezondheidsklachten?

Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op.

Posttraumatische stressstoornis (PTSS) (post = na; traumatisch = schokkend; stoornis: hiervan kun je blijvend last houden). PTSS is een psychische aandoening die kan optreden na een traumatische gebeurtenis. Het heeft veel invloed op iemands dagelijks functioneren.

Wat is PTSS?

Als je iets ergs meemaakt, lukt het meestal om het een plekje te geven. Wanneer dit niet goed verwerkt wordt kan er een trauma ontstaan. Als een trauma je leven je negatief blijft beïnvloeden en verschillende lichamelijke en je psychische klachten ervaart, kan het zijn dat je PTSS hebt.

PTSS is een psychisch aandoening die kan optreden na het meemaken of getuigen van schrokkende, traumatische gebeurtenis. De situatie is levensbedreigend of kan leiden tot ernstige lichamelijke en of psychisch letsel. Het kan gaan om eenmalig gebeurtenis zoals een gewelddadige overval, auto-ongeluk, brand of verkrachting. Ook schokkende gebeurtenissen als oorlogen, seksueel misbruik, langdurig pesten of mishandeling kunnen PTSS veroorzaken. Veel mensen ervaren emotionele klachten na een traumatische gebeurtenis. Deze klachten verdwijnen meestal na een aantal maanden als de trauma is verwerkt. Als je trauma niet of volledig hebt verwerkt kan er sprake zijn van PTSS. Het ontwikkelen van PTSS is per persoon verschillend meestal gebeurt na de eerste maand van het trauma dat het ontwikkelt.

Complexe PTSS

Je kunt complexe PTSS ontwikkelen na een eenmalige traumatische ervaring, maar de kans is groter dat je het ontwikkelt na een langdurige en herhaaldelijke blootstelling aan extreem stressvolle situaties. Denk dan aan emotionele gebeurtenissen en fysiek of seksueel misbruik, mishandeling, huiselijk geweld of wonen in een oorlogsgebied. Bij complexe PTSS heb je naast de standaardkenmerken ook last van de volgende symptomen:

  • Negatief zelfbeeld
  • Moeite met onderhouden van relaties
  • Je kunt moeilijk omgaan met je emoties
  • Je ziet je zelf vanaf een afstand of je herkent je zelf niet

Chronische PTSS

Als je langer dan drie maanden last hebt van PTSS-klachten dan spreken we van chronische PTSS.

Je hebt dan dezelfde klachten als bij standaard PTSS, alleen houd je die klachten. Je kunt dan natuurlijk nog steeds terecht bij een psycholoog.

Acute PTSS

Je hebt acute PTSS als je klachten niet langer duren dan drie maanden. Ook hiermee kan je naar de psycholoog.

Symptomen standaard PTSS

Iemand met PTSS kan de volgende symptomen hebben:

  • Traumatische gebeurtenis opnieuw beleven in de vorm van flashbacks of nachtmerries. 's Nachts en soms overdag de gebeurtenissen voor zich zien.
  • Probeert gevoelens en gedachten van een gebeurtenis te vermijden en niet te laten voelen.
  • Stemmingswisselingen.
  • Vermijdingsgedrag. Er alles aan proberen te doen om niet aan de traumatische gebeurtenis te denken, wat betekent dat je plaatsen of dingen gaat vermijden om maar niet aan de traumatische gebeurtenis te denken. Vermijdingsgedrag kan ertoe leiden dat je je dagelijkse routine gaat veranderen. Bijvoorbeeld als je een auto-ongeluk hebt gehad, besluit je niet meer een auto in te stappen.
  • Spanning en op scherp staan.
  • Véél angst, boosheid en schaamte van de gebeurtenis.
  • Slecht slapen, ernstige schrikreactie, prikkelbaar.
  • Roekeloos gedrag.
  • Waakzaam zijn.

Behandeling

PTSS is wel te behandelen door een psycholoog of psychiater. Het is afhankelijk van de ernst van de problemen. Vaak zijn er medicijnen die kunnen helpen.

Externe links

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Posttraumatische_stressstoornis&oldid=871918"