Loeki de Leeuw

Op de televisie zie je van alles: films, muziekprogramma's en veel nieuws. Voor en na het nieuws is er ook welleens reclame. Die reclamefilmpjes heten reclamespots. Tot 2004 keken veel kinderen naar die reclamespots, omdat er soms een grappige filmpje voorbijkwam met een leeuwtje. Dat leeuwtje heette Loeki. Veel kinderen keken alleen maar naar de reclame omdat Loeki erbij is. Hij kwam op 1 dag soms wel meer dan vijftig keer op tv.

Leeuw

Joop Geesink (is in 1984 doodgegaan) heeft Loeki bedacht in 1972. Hij koos voor een leeuw, omdat in het wapen van Nederland ook een leeuw staat. Vroeger herkende men een stad of land aan het wapen. Nederland herkende je aan de leeuw. Vroeger herkende men een stad of land aan zijn wapen. Nederland dus aan de leeuw. In voetballiedjes komt deze leeuw ook voor: "Hup Holland, hup, laat de leeuw niet in zijn hempie staan!". Vandaar dat hij voor een leeuw koos.

Kleiner dan je denkt

Loeki lijkt totaal niet op de leeuw in het wapen. Loeki is erg onhandig en laat regelmatig dingen sneuvelen. Misschien denk je dat hij heel groot is, maar hij is maar 25 centimeter klein. En Loeki leeft niet echt: het is een pop. De buitenkant van Loeki is gemaakt van oranje vilt. Vilt is een zachte stof. Onder dat vilt zit een lijf van hout, waaraan armen, benen en de staart zit. Daarin zit een metaaldraad die je alle kanten op kunt buigen. Je kunt zijn benen niet bewegen, je zag hem in de filmpjes ook nooit echt lopen. De oogjes van Loeki kunnen iets naar boven en opzij om zo boos, blij of verbaasd te kijken. Ook zijn muiltje kan hij bewegen en op zijn kop heeft Loeki oranje piekhaar.

STER

De filmpjes van Loeki zag je tussen de reclamespotjes door. Die spotjes worden door de STER uitgezonden. STER staat voor Stichting Ether Reclame. De STER zorgt voor de reclame.

Doordat jij die spotjes steeds ziet, wil je die drop welleens proeven en zo gaan steeds meer mensen drop kopen. Maar soms helpt de reclame niet. Dat is dan pech voor de fabriek, want die hebben dan veel geld voor niks uitgegeven. Het eerste reclameblok werd op 2 januari 1967 uitgezonden en in 1972 kwam Loeki voor het eerst op tv. De meeste kinderen vonden Loeki heel erg leuk. Ze keken daardoor vaker naar de reclame en dat wil de STER graag.

Fabrieken die iets nieuws hebben gemaakt, willen dit verkopen, bijvoorbeeld een nieuw soort drop. Maar als je niet weet dat die drop er is, zul je hem ook niet kopen. De fabrikant gaat naar een reclamebureau en die mensen gaan dan reclame maken. Zij bedenken een manier waardoor een heleboel mensen die drop kopen. Dat kan een foto zijn voor in de krant, een liedje voor de radioreclame of een spotje op tv. Als de fabrikant het spotje goedvindt, gaat het spotje naar de STER. Elke keer als het reclamespotje op tv is, moet de fabrikant geld betalen aan de STER.

Hoe werden de filmpjes gemaakt?

Iedere dag kon je Loeki zien. Meestal helemaal alleen, maar soms ook met Piep de muis, het leeuwinnetje Roosje, het eendje Guusje of met de blauwe olifant. Het filmpje duurde maar 4 seconden. Dat is niet lang, maar toch waren er een heleboel mensen nodig om het filmpje te maken. Eerst moeten de grapjes worden bedacht en getekend. Eerst deed Joop Geesink het. Maar die is in 1984 doodgegaan en toen nam zijn dochter Louise het over.

Per jaar werden er 300 grapjes bedacht en het werd steeds moeilijker om nieuwe dingen te bedenken. Er zijn duizende Loeki-filmpjes gemaakt. Allereerst tekende Louise de grapjes als een soort strip in een boek. De STER bekijkt de tekeningen en als ze goed zijn, ging het boek naar de filmstudio. Daar werd van ieder grapje een filmpje gemaakt.

Eerst werden er werktekeningen gemaakt, zoals tekeningen van de decors en de kleertjes van Loeki. Op die tekeningen kon je zien hoe Loeki eruit moest zien en waar hij moest staan. En hoe groot het decor moest worden.

Bijvoorbeeld als Loeki gaat bowlen. Het decor moet er dan als een echte bowlingbaan uitzien. De mensen van de decorafdeling maakten alles wat bij een bowlingbaan hoort, een goot, een bowlingbal en kegels natuurlijk. En alles in het klein en zo echt mogelijk. He hele decor is ongeveer zo groot als een eettafel.

Op de poppenafdeling werd Loeki aangekleed. Hij kreeg speciale schoentjes aan en natuurlijk een bal in zijn hand.

Als alles klaar is, werd het grapje gefilmd. Dat is een geduldwerkje. Loeki moet in het filmpje bewegen, maar hij kan niet zelf bewegen. Het ging zo: zijn arm wordt een stukje omhoog gezet, dan werd er een foto gemaakt. Dan gooit hij de bal, weer een foto. Dan blijkt dat hij in de bal blijft vastzitten, weer een foto, hij schiet de bowlingbal over, weer een foto en eindigt tussen de kegels, weer een foto. Honderd foto's in totaal. Als je die foto's achter elkaar afspeelt, heb je een filmpje. Dan komt er nog geluid en muziek bij. Die geluiden zijn voor ieder filmpje opnieuw gemaakt. Joop Geesink is al dood, maar het stemgeluid van Loeki was tot het eind van hem. Hij heeft voor zijn dood veel woorden, zinnen en klanken op een geluidsband gezet. Zo kan Loeki een stemmetje krijgen.

Er gaat vaak wat fout. Loeki zegt dan "Asjemenou!". Als het filmpje dan af was, kon het op tv. Het werd 4 jaar gebruikt en daarna verdween het in de kast.

Als het filmpje gemaakt is, werd alles opgeruimd. Op de poppenafdeling hadden ze een kast vol kleertjes, schoentjes, pruikjes en petjes. Alles lag netjes bij elkaar in dozen. Soms werden ze voor een tweede keer gebruikt.

Leeuwtjes en mensen

In een jaar werden honderden filmpjes opgenomen. Meestal waren de mensen in de studio met meerdere filmpjes tegelijk bezig. Er waren dus meer poppen nodig. De poppenafdeling had Loekis teeds nodig om zijn kleertjes te passen. Daarom waren er meer Loeki's die er precies hetzelfde uitzagen. Soms kreeg Loeki een heel ingewikkeld kostuum aan, bijvoorbeeld een harnas. Dat pak ging heel moeilijk aan en uit. Die Loeki werd alleen gebruikt bij grapjes over ridders.

In de jaren '70 en '80 zagen we Loeki wat langer dan 4 seconden in beeld. Het beginfilmpje, de zogenaamde leader, duurde negen seconde. In het eindfilmpje, de zogenaamde outro, was Loeki 7 seconden in beeld. Die twee filmpjes werden een half jaar vertoond. Er was een zomerfilmpje en een winterfilmpje. De muziek voor die filmpjes werden ergens anders opgenomen. Dat muziek maken gebeurde heel precies. Er werd veel zorg aan besteed. Die filmpjes werden iedere avond gedraaid en er mocht dus echt geen valse noot in zitten. Er werkten 11 mensen aan de Loeki-filmpjes:

1. bedenker van de grapjes
2. iemand die een werktekening maakt en alles regelt voor de film
3. iemand die van alles doet wat te maken heeft met het decor
4. nog iemand die van alles doet wat te maken heeft met het decor
5. iemand die poppen aankleedt
6. nog iemand die poppen aankleedt
7. iemand die het filmpje opneemt
8. nog iemand die het filmpje opneemt
9. iemand die het beginliedje en het eindliedje van de STER verzorgde
10. iemand die de geluiden voor de korte filmpjes maakte
11. iemand die het geluid 'vastzette' in het filmpje

Loeki in het buitenland

Het begin- en eindfilmpje werd speciaal gemaakt voor de STER. In deze lange filmpjes stond ergens wel het STER-logo. De tussendoor-grapjes hadden niks met de reclame te maken. Ze konden dus ook gedraaid worden zonder de reclame.

Loeki was bekend in landen als Portugal, Griekenland, Engeland en Oostenrijk en hier en daar zelfs in Amerika. Loeki was in deze landen te zien in kinderprogramma's. De grapjes waren voor iedereen hetzelfde, waar je ook woonde.

Toen iemand van de Nederlandse Loeki-studio in een Frans café was, stond de tv aan. De reclame was voorbij een Loeki kwam in beeld. Alle mensen staken hun glas omhoog en riepen "Asjemenou", zoals wij proost zouden zeggen.

Strips

In de allereerste Loeki-filmpjes speelde Piep de muis ook al mee. Er waren veel meer grapjes te verzinnen als er twee poppen zijn. Na een paar jaar kwam Roosje erbij, het vriendinnetje van Loeki. Deze figuurtjes waren niet alleen op tv te zien. Louise Geesink tekende ook strips van Loeki. Daarin wordt een verhaal plaatje na plaatje getekend. Guusje het eendje speelt daar ook mee en de lezers van die strips vonden Guusje erg leuk.

Louise besloot toen om Guusje ook op tv te laten optreden. Ook Filiep, de blauwe olifant komt uit de stripverhalen. Maar Loeki blijft de hoofdrol spelen en is dus het meest bekend. Er waren zelfs mappen, t-shirts en kleurboeken van Loeki te koop!

Einde? Nee!

In 1989 werden de laatste lange begin- en eindfilmpjes vertoond, die speelden zich af in een speeltuin. Na 1989 duurden ook deze filmpjes maar 4 seconden. Eind 1999 werdwenen ook deze filmpjes en begon gewoon het STER-blok. In 2003 verdwenen ook de filmpjes tussendoor, er werden er alleen nog een aantal vertoond tussen de STER-blokken op Z@ppelin. Maar na 31 december 2004 verdween Loeki ook daar van de buis. Heel veel mensen waren tegen, en er werd geprotesteerd, maar dat was allemaal tevergeefs: Loeki vertrok definitief uit de STER-blokken en verhuisde naar het Carnaval Festival, de door Joop Geesink (de bedenker van Loeki) ontworpen attractie in de Efteling. Loeki voelt zich daar als een vis in het water en mocht zelfs zijn vriendje Guusje meenemen!