Paus

De paus is de hoogste gezagsdrager van de Katholieke Kerk. Zijn huidige woonplaats is het Vaticaan, waar hij ook gezag over heeft: het is zijn staat. De Paus wordt verkozen door kardinalen, en dat in het Conclaaf.

Franciscus

De huidige paus is Franciscus , wiens burgerlijke naam Jorge Mario Bergoglio luidt en die in 1936 is geboren in Argentinië. Hij werd in 2013 door de krant 'Times' als persoon van het jaar verkozen, een opmerkelijk feit na slechts een korte periode van regeren. Hij staat bekend om zijn nederige opstelling en zijn mening over armen en onderdrukten. Dit kunnen we al zien in zijn naam: Frnaciscus is een verwijzing naar Franciscus van Assisi, die we kennen als mens die zijn luxeleven opgaf en in de natuur met de armen ging leven.

Einde van een pontificaat

Het pontificaat is de tijd waarin een paus regeert. Gewoonlijk blijft een paus tot zijn dood in functie, maar hier zijn verschillende uitzonderingen op, zoals Benedictus XVI. De vorige paus, Benedictus XVI, had aangekondigd dat hij er per 1 maart 2013 mee stopte. Hij voelde zich te zwak om het zware ambt van paus nog naar behoren te vervullen. In de 2000 jaar pausgeschiedenis was het één keer eerder voorgekomen, dat de paus voortijdig aftrad.

Conclaaf: de 'pausverkiezing'

In het conclaaf wordt door de kardinalen de Paus verkozen, dat zou iedereen kunnen zijn, maar in de praktijk is een Paus altijd een kardinaal. Deze stemming vindt plaats in de Sixtijnse Kapel en is achter het slot: er heerst een volledige zwijgplicht. Een kardinaal is Paus wanneer hij met één twee derde meerderheid verkozen werd. Er zijn dus mogelijk meerdere stemronden nodig voor er een consensus kan gevonden worden. Na de verkiezing trekt de Paus zich terug en doet hij zijn nieuwe kledij aan en gaat hij in gebed. Intussen komt er rook uit de meest gefilmde schoorsteen van de wereld, die van de Sixtijnse Kapel. Die is er altijd, maar bij een positief resultaat kleurt deze wit. Intussen zijn ook de klokken gaan luiden, en stroomt de massa op het plein van Vaticaanstad vol. Na enkele kwartieren komt een kardinaal het balkon van de Sint Pietersbassiliek en zegt deze volgende mythische woorden: Annuncio vobis gaudium magnum; Habemus Papam! Eminentissimum ac reverendissimum Dominum, Dominum [voornaam], Sanctæ Romanæ Ecclesiæ Cardinalem [familienaam], Qui sibi nomen imposuit [pauselijke naam]. Vooral het uittreksel 'Habemus Papam' kent wereldfaam. Nadien verschijnt de Paus op het balkon en zegent die de mensen op het plein.

Waardering en kritiek

De eerste paus was Petrus, een apostel van Jezus Christus. De paus (wat 'vader' betekent) wordt door de katholieken beschouwd als de plaatsvervanger van Jezus op aarde, en wordt door hen dan ook erg gerespecteerd. Maar er is - vooral in progressieve (modern denkende) kringen - ook erg veel kritiek op de paus, vanwege zijn conservatieve (ouderwetse) standpunten. Zo sprak de vorige paus zich dikwijls uit tegen het gebruik van voorbehoedsmiddelen en heeft hij het homohuwelijk sterk afgekeurd.