Schaal van Richter: verschil tussen versies
k |
k |
||
Regel 1: | Regel 1: | ||
− | De '''schaal van Richter''' is een manier waarmee de kracht van een [[aardbeving]] wordt waargenomen |
+ | De '''schaal van Richter''' is een manier waarmee de kracht van een [[aardbeving]] wordt waargenomen Het is een [[Logaritme|logaritmische]] schaal van de sterkte van de trillingen, zoals die gemeten worden op het [[seismogram]]. |
Kijk voor de schaal van '''windkracht''' op de [[Schaal van Beaufort]]. |
Kijk voor de schaal van '''windkracht''' op de [[Schaal van Beaufort]]. |
Versie van 2 jun 2023 13:31
De schaal van Richter is een manier waarmee de kracht van een aardbeving wordt waargenomen Het is een logaritmische schaal van de sterkte van de trillingen, zoals die gemeten worden op het seismogram.
Kijk voor de schaal van windkracht op de Schaal van Beaufort.
De schaal van Richter is een in onbruik geraakte meetschaal waarop vroeger de energie die vrijkomt bij een aardbeving (of een zeebeving) in een getal werd uitgedrukt. De schaal is in 1935 opgesteld door de Amerikaanse seismoloog Charles Francis Richter en zijn Duits-Amerikaanse collega Beno Gutenberg. Het is een logaritmische schaal. Hij wordt afgeleid van de sterkte van de trillingen, zoals die gemeten worden op het seismogram.
De schaal van Richter is de eerste schaal voor aardbevingen waarmee een schatting gegeven wordt van de energie die bij een aard- of zeebeving vrijkomt. Tot dusver bestaande schalen richtten zich op de intensiteiten zoals die bij aardbevingen op uiteenlopende plaatsen gevoeld werden. Heden ten dage wordt de in de jaren 70 van de twintigste eeuw ontwikkelde momentmagnitudeschaal gebruikt, maar verwijst men in het nieuws vaak abusievelijk nog naar de schaal van Richter.
Schalen van Richter en Mercalli voor aardbevingen | |||||
---|---|---|---|---|---|
sterkte volgens Richter | Beschrijving | uitwerking | energie | aantal bevingen per jaar | |
tonnen TNT | Joule | ||||
1 tot 1,9 | Minuscuul | Waargenomen door instrumenten maar zal nooit worden gevoeld of zelfs schade veroorzaken. | 0,001...0,7 | (4...4000)·106 | Zo'n 8000 per jaar |
2 tot 2,9 | Extreem licht | Meetbaar, maar wordt slechts door enkele mensen waargenomen, hoogstens enkele (zeer) lichte objecten kunnen mogelijk bewegen. | 1...22 (Vergelijkbaar met een bom uit de Tweede Wereldoorlog) | (4...90)·109 | Zo'n 1000 per jaar |
3 tot 3,9 | Zeer licht | Slechts weinig mensen nemen trillingen waar; vergelijkbaar met een voorbijrijdende vrachtwagen; tegen elkaar staande glazen rinkelen licht; vrijwel nooit schade | 30...700 | (0,1...3)·1012 | Zo'n 49.000 per jaar |
4 tot 4,9 | Licht | Door iedereen gevoeld; vrije slinger beweegt duidelijk; glazen en borden rammelen, raamluiken klapperen; geparkeerde auto's schommelen licht; grote schade onwaarschijnlijk | (1...22)·103 (klein kernwapen) | (4...90)·1012 | Zo'n 6.200 per jaar |
5 tot 5,9 | Gemiddeld | Door alle mensen met schrik waargenomen; veel mensen verlaten hun huizen; schoorstenen kunnen instorten; meubels bewegen; enkele scheuren in stucwerk; zware schade of instorting aan slecht gebouwde huizen; er is gevaar voor verwondingen. | (30...700)·103 (middelgroot kernwapen) | (0,1...3)·1015 | Zo'n 800 per jaar |
6 tot 6,9 | Krachtig | Wordt door alle betrokken mensen met grote schrik ervaren; ook in een rijdende auto voelbaar; paniek mogelijk; afzonderlijke schokken treden op; mensen verlaten snel hun huizen; gebouwen kunnen aanzienlijke schade oplopen en zelfs instorten; bomen zwaaien heen en weer als bij sterke wind; vaak zijn er gewonden; er is levensgevaar; aan kusten kunnen vloedgolven optreden. Grote schade is mogelijk over een afstand van meer dan 150 kilometer. | (1...22)·106 (groot kernwapen) | (4...90)·1015 | Zo'n 120 per jaar |
7 tot 7,9 | Sterk | Grootschalige paniek; mensen trachten in paniek naar buiten te komen; acuut levensgevaar in gebouwen; slechts weinig gebouwen blijven staan; er ontstaan scheuren in de grond; er zijn doden en gewonden; gas-en waterleidingen breken; gedeeltelijk catastrofale gevolgen; aan kusten vernietigende vloedgolven mogelijk. | (30...700)·106 (meteoriet 100–200 m) | (0,1...3)·1018 | Zo'n 18 per jaar |
8 tot 8,9 | Zwaar | Grote verwoesting; gebouwen worden onbewoonbaar of storten in; acuut levensgevaar binnen en buiten gebouwen; aan kusten catastrofale, tot 40 meter hoge vloedgolven mogelijk. | (1...22)·109 (meteoriet 250–700 m) | (4...90)·1018 | Een per jaar |
9,0 tot 9,9 | Extreem zwaar | Grote ramp met totale verwoesting over duizenden kilometers; lokale aardschollen verschuiven; plaatselijk volledige vernietiging van alle leven; enorme vloedgolven die mogelijk meerdere continenten zullen aantasten.
Verder mogelijk: grote verschuivingen van de tektonische platen, verschijnen, verschuiven of verdwijnen van delen van landen en eilanden, vorming van nieuwe subductiezones, verandering van de nutatie of de omwentelingssnelheid van de aarde |
32 gigaton | - | Geschat op eens in de 20 jaar. |
10.0 en hoger. | Totale verwoesting | Niets blijft overeind over mogelijk duizenden kilometers; alle gebouwen storten in; grote verschuivingen van de tektonische platen; landen of eilanden verschuiven; verandering van de nutatie of de omwentelingssnelheid van de aarde; enorm aantal doden en gewonden. | 1 teraton (20 km grote meteoriet met een snelheid van 25 km/s) | - | Nog nooit waargenomen. |