Wisent: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{werk}} |
{{werk}} |
||
| − | '''De wisent''', ook wel ''Europese bizon (Bison bonasus)'' is een [[Europa|Europees]] [[hoefdier]] dat leeft in bossen. |
+ | '''De wisent''', ook wel ''Europese bizon (Bison bonasus)'', is een [[Europa|Europees]] [[hoefdier]] dat leeft in bossen. |
De wisent is nauw verwant aan de Amerikaanse bizon (Bison bison). |
De wisent is nauw verwant aan de Amerikaanse bizon (Bison bison). |
||
Aan het begin van de twintigste eeuw was de soort in het wild uitgestorven, maar tegenwoordig komt ze weer op enkele plaatsen in het wild voor. |
Aan het begin van de twintigste eeuw was de soort in het wild uitgestorven, maar tegenwoordig komt ze weer op enkele plaatsen in het wild voor. |
||
==Beschrijving== |
==Beschrijving== |
||
| − | De wisent is een |
+ | De wisent is een dier met een korte, brede kop en een hoge rug. Ruwe, warrige manen (soort haren, een paard heeft dit ook) bedekt het voorste deel van het lichaam, waardoor dit zwaarder lijkt. Vooral bij de stier is dit het geval. De vacht is donkerbruin van kleur. De [[rui]] valt in de lente of aan het begin van de zomer. Beide geslachten dragen hoorns. |
| − | |||
| − | De wisent heeft een kop-romplengte van 250 tot 270 centimeter en een schouderhoogte van 180 tot 195 centimeter. Mannetjes (stieren) worden zwaarder dan vrouwtjes (koeien). Het mannetje weegt tussen achthonderd en negenhonderd kilogram, het vrouwtje tussen vijfhonderd en zeshonderd kilogram. |
||
| − | |||
| − | De wisent is het grootste Europees zoogdier. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] Gedrag en leefgebied |
||
| − | De wisent komt voor in parkachtige loofwouden of in gemengde bossen waar loofbomen domineren. Ook leven ze in moerassige, bosachtige streken. |
||
| − | |||
| − | De wisent leeft van grassen, knoppen, bladeren van struiken en bomen en twijgjes, aangevuld met eikels in de herfst en hei en altijdgroene bomen in de winter. |
||
| − | |||
| − | De wisent is voornamelijk 's nachts actief, maar laat zich ook overdag zien. 's Middag rust hij. De wisent leeft in kuddes van tien tot dertig dieren, geleid door een oudere koe. Zeer oude dieren leven solitair. |
||
| − | |||
| − | De bronsttijd valt in augustus en september. Kalveren worden geworpen in mei of juni. Een koe verlaat de kudde als ze gaat werpen. Een wisent krijgt één kalf per worp, dat bij de geboorte zo'n dertig kilogram weegt en een kastanjebruine vacht heeft. Het kalf wordt zo'n zeven maanden gezoogd en blijft drie jaar bij zijn moeder. Bij gevaar zal de moeder haar jong verdedigen. De wisent is na twee tot vier jaar geslachtsrijp. Hij kan zo'n 22 jaar oud worden. In gevangenschap kan een wisent gemiddeld zo'n 28 jaar oud worden. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] Geschiedenis |
||
| − | Vroeger leefden wisenten in kuddes van wel honderden dieren, die zich konden samenvoegen tot kuddes van wel duizenden dieren, waarin ze migraties hielden tussen hun favoriete voedselgebieden. In de Romeinse tijd kwam de soort nog voor tot in België en Duitsland. |
||
| − | |||
| − | Het voortbestaan van de wisent heeft aan een zijden draadje gehangen. In 1921 was de soort uitgestorven in het wild en bleven er nog maar 56 exemplaren in dierentuinen over. Dankzij een fokprogramma in dierentuinen kon de wisent weer in aantal toenemen. Nu lopen in bossen in Oost-Europa weer enkele kuddes wisenten rond, afstammelingen van dierentuindieren die daar in 1952 werden losgelaten. De diversiteit in bossen is hier enorm mee gediend. De wisent komt onder andere in het wild voor in het Bialowiezabos in Polen en in de Westelijke Kaukasus in Rusland. |
||
| − | |||
| − | Na de ramp in Tsjernobyl is aan de dierentuinen gevraagd zuinig te zijn met hun wisentpopulaties omdat er veel radioactieve neerslag was in de gebieden waar de wisent vrij rond loopt. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] Ecologische betekenis voor Nederland |
||
| − | De wisent is een van de Europese grote grazers. Als zodanig neemt hij een niche in naast de tarpan, het edelhert, de ree, de eland en de oeros. Begrazing in natuurlijke dichtheden wordt gezien als een van de fundamentele landschapvormende processen in Europa. Begrazing neemt (naast klimaat, zout, vuur en water en ijs) een sleutelrol in in het dynamisch evenwicht tussen bossen en open graslanden. Soorten als ree en edelhert zijn vooral thuis in het bos, en maken af en toe gebruik van de open gebieden. Runderen en paarden zijn dieren van de open gebieden, die af en toe ook in het bos komen. De wisent neemt, samen met de eland, een tussenpositie in. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] Wisent en rund |
||
| − | Sommigen zijn van mening dat een wisent en een rund niet samen in een gebied kunnen voorkomen omdat er dan hybriden zouden kunnen ontstaan. In een publicatie van het blad Natuurbeheer wordt aangegeven dat stierkalveren steriel zijn en dat deze hybriden alleen voorkomen als rund en wisent te dicht op elkaar gehouden worden, een omstandigheid die zich in een gebied als de Oostvaardersplassen niet zou voordoen. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] Herintroductie in Nederland |
||
| − | In Nederland is op 24 april 2007 de wisent teruggebracht in het Nationaal Park Zuid-Kennemerland, op het 300 hectare grote, voor het publiek gesloten Kraansvlak. Het gaat om drie dieren, twee koeien en een stier, afkomstig uit Oost-Polen. Later zullen hier nog eens drie dieren aan worden toegevoegd. Uiteindelijk kan deze groep uitgroeien tot ongeveer tien dieren. Hier wordt een proef met wisentbegrazing gestart om ervaring op te doen. Van belang is op de eerste plaats dat de wisenten hier als wilde dieren kunnen leven in een sociale groep en in een gebied waar het van oorsprong thuis hoort. Vervolgens kan de invloed van de wisenten op de vegetatie worden bekeken. Van belang daarbij is dat dit gebeurt zonder dat er bijvoedering plaatsvindt, en dat het terrein voldoende voedsel bevat voor de dieren. |
||
| − | |||
| − | Om een gezonde populatie op te bouwen zijn in een volgende fase veel grotere gebieden nodig. De Veluwe is een voor de hand liggende gedachte, maar ook grotere, aaneengesloten duingebieden langs de hele kust, de Maasduinen in Limburg, en de aaneengesloten uiterwaarden van de grote rivieren zijn goede plekken voor uitbreiding. Interactie met andere grote grazers is van wezenlijk belang voor hun landschapsvormende betekenis. Bij de herintroductie zijn in hoofdlijnen de volgende partijen betrokken: één van de beheerders van Nationaal Park Zuid-Kennemerland (PWN), Ecoplan Natuurontwikkeling, Stichting Kritisch Bosbeheer en Ark Natuurontwikkeling / Herds and Homelands. Men zoekt nog naar meer sponsors, ook voor het maken van een film over de herintroductie. Er is nu een plan om in 2008 zes wisenten uit te zetten op de Veluwe bij het plaatsje Hoog Buurlo (zie de externe link). |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] De wisent in gevangenschap |
||
| − | In Nederland is de wisent in gevangenschap te zien in onder andere Artis, Dierenrijk Europa en Natuurpark Lelystad. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] Taxonomie |
||
| − | Taxonomisch is de naam Bison bonasus omstreden; de Amerikaanse bizon (B. bison) en de wisent kunnen vruchtbare levensvatbare hybriden opleveren en het geslacht Bison wordt gezien als een ondergeslacht van het geslacht Bos. Taxonomen beschouwen de wisent dan ook veel eerder als een zeer nauw verwant van de Amerikaanse bizon. Daarbij bestaat de voorkeur om de soort op te nemen als een ondersoort van Bison bison. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | [bewerk] Zie ook |
||
| − | Vlag van de oblast Brest |
||
| − | Wisent (beeld) |
||
| − | |||
| − | [bewerk] Externe links |
||
| − | Wisent Hoog Buurlo |
||
| − | |||
| − | [bewerk] Externe links |
||
| − | Algemene informatie over wisenten, en informatie over de uitgezette wisenten in het Kraansvlak |
||
| − | |||
| − | Categorieën: Dier uit het Palearctisch gebied | Holhoornige |
||
[[Afbeelding:Wisentkop.jpg|141px|thumb|Een wisentkop van dichtbij.]] |
[[Afbeelding:Wisentkop.jpg|141px|thumb|Een wisentkop van dichtbij.]] |
||
Versie van 13 jul 2008 11:39
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
De wisent, ook wel Europese bizon (Bison bonasus), is een Europees hoefdier dat leeft in bossen. De wisent is nauw verwant aan de Amerikaanse bizon (Bison bison). Aan het begin van de twintigste eeuw was de soort in het wild uitgestorven, maar tegenwoordig komt ze weer op enkele plaatsen in het wild voor.
Beschrijving
De wisent is een dier met een korte, brede kop en een hoge rug. Ruwe, warrige manen (soort haren, een paard heeft dit ook) bedekt het voorste deel van het lichaam, waardoor dit zwaarder lijkt. Vooral bij de stier is dit het geval. De vacht is donkerbruin van kleur. De rui valt in de lente of aan het begin van de zomer. Beide geslachten dragen hoorns.
