Dialectcontinuüm
Een dialectcontinuüm of continuüm is een verzameling dialecten die in een bepaald gebied of streek worden gesproken en maar weinig verschillen ten opzichte van de ernaast gebruikte dialecten. Daardoor is voor alle sprekers de communicatie met bewoners aan de andere kant van de taalgrens van nabijgelegen plaatsen relatief gemakkelijk en wordt de communicatie met het afleggen van grotere afstanden moeilijker door het groeiende verschil tussen de daar aangetroffen variëteit en die van de eigen woonplaats. Dus iemand die bijvoorbeeld in de Achterhoek woont, kan zonder problemen de buurman verstaan die daar net over de grens in Duitsland woont. Hun dialecten verschillen nauwelijks. Ga je echter verder van de grens af, dan wordt het Nederlandse dialect steeds 'Nederlandser' en het Duitse dialect steeds 'Duitser'. Door onderwijs en regelgeving kan het zijn dat er een meer abrupte overgang ontstaat tussen twee taalgebieden. Er is dan geen geleidelijke overgang meer.
Het dialect veranderde oorspronkelijk geleidelijk, onafhankelijk van de landsgrenzen. Grensbewoners die bij elkaar in de buurt wonen, kunnen elkaar probleemloos verstaan.
Door onderwijs en media ontstaat er een standaardtaal die voor het hele land geldt. Bij de landsgrens is er een abrupte verandering. Bewoners aan weerszijden van de grens verstaan elkaar niet meer.
