Schots

Het Schots-Gaelisch is geen onderdeel van het Schots! Zie voor meer info over het Schots-Gaelisch hier.

Een drietalig bord in het Engels, Iers en Schots.

Het Schots, Laagland-Schots, Anglo-Schots, Ulster-Schots of Lallans (Scots) is een groep van allerlei dialecten, die worden gesproken in Schotland, Noord-Ierland en Ierland. De dialecten worden soms zelfs als één taal gezien. Deze taal is officieel in Schotland en Noord-Ierland.

De dialecten lijken erg veel op het Engels en veel Engelstaligen verstaan de dialecten ook. Toch zijn er verschillen. Zo zijn er andere woorden en een andere uitspraak. Het Schots en Engels stammen allebei af van het Angelsaksisch. Het Schots bleef dichter bij het Angelsaksisch, terwijl het Engels zich verder ontwikkelde. Daarom vinden veel Schotten en Noord-Ieren dat het Schots een eigen taal is. Engelsen zij het daar echter niet mee eens. Het Schots en het Engels lijken immers veel op elkaar. Ook is er eigenlijk geen taalgrens tussen het Schots en het Engels. Hoe noordelijker je gaat, hoe meer het Schots gaat verschillen van het Engels.

In Schotland wonen er 1,5 miljoen mensen die Schots spreken. In Noord-Ierland zijn dit er 30.000. Het Schots wordt als onafhankelijk taal gezien in de Europese Unie. De EU beschermt hierdoor ook het Schots.

Er zijn een hoop dialecten binnen het Schots. Je kunt het Schots grofweg in vijf dialecten verdelen:

• Noord-Schots, wordt gesproken ten noorden van Dundee.
• Midden-laaglandschots, wordt gesproken in het gebied tussen Fife, Perthsire, Lothain en Wigtownshire.
• Zuidelijk Laaglandschots, wordt gesproken in het zuiden tegen de grens met Engeland (de Scottish Borders).
• Eiland-Schots, wordt gesproken op de Orkney-eilanden en de Shetland-eilanden.
• Ulster-Schots, wordt gesproken in Noord-Ierland.

Het Schots-Gaelisch valt niet onder het Schots. Het Schots-Gaelisch is namelijk op een andere manier ontstaan.

Er zijn geen officiële spelregels voor het Schots. Schots wordt overigens niet vaak geschreven, het wordt meer gesproken. Een aantal Schotten vinden dat het Schots ook meer geschreven moet worden.