Maginotlinie
De Maginotlinie was een keten van bunkers en vestingen in Frankrijk langs de Frans-Duitse grens. Het idee ervoor was afkomstig van de Franse minister van Defensie (van Oorlog, zoals men toen zei) André Maginot (spreek uit ma-sji-nóó). Dat idee was gebaseerd op de Franse ervaringen in de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). De Duitsers waren toen Frankrijk binnengevallen, ongeveer alles op hun weg verpletterend, wat ze tegenkwamen. Met kunst- en vliegwerk kon toen de Duitse opmars worden gestuit, en met Amerikaanse hulp konden de Duitsers ten slotte (zij het pas vier jaar later) worden teruggedrongen. Maar Maginot was er helemaal niet gerust op, dat de Duitsers het daarbij zouden laten. Sterker nog, hij verwachtte ze elk ogenblik wéér.
De bouw van de Maginotlinie
Frankrijk begon toen in de Jaren Dertig van de vorige eeuw te bouwen aan een naar Maginot genoemde verdedigingslinie in de Elzas (langs de Rijn ten noorden van Zwitserland) en in Lotharingen (ten zuiden van Luxemburg). Het was een aaneenschakeling van betonnen bouwsels, uitgerust met het zwaarste geschut, zoals de wereld nog nooit had aanschouwd. Ze stonden ondergronds allemaal met elkaar in verbinding. Daar waren ook metersdiep allerlei voorzieningen aangebracht, zoals personeelsverblijven en opslagruimtes. Die waren met het oog op aanvallen met gifgas allemaal uitgerust met airconditioning. Ja, er waren zelfs ondergrondse spoorwegen om de soldaten bliksemsnel te kunnen vervoeren naar de plaatsen waar ze bij een Duitse aanval het meest nodig waren. De Maginotlinie, waaraan tien jaar werd gebouwd, was - zo geloofde men - bij een rechtstreekse aanval onneembaar.
De Westwall
Merkwaardig genoeg waren de Duitsers aan hun kant van de grens tegelijkertijd begonnen met een soortgelijke verdedigingslinie, de zogeheten Westwall. Want op hun beurt vertrouwden ze de Fransen helemaal niet. Die hadden na afloop van de Eerste Wereldoorlog een deel van het Rijnland bezet en daar als beesten huisgehouden. De rillingen liepen de bewoners nog over de rug als ze daaraan terugdachten. En achter hun Westwall (waar ook ongeveer tien jaar aan werd gebouwd), voelden ze zich weer enigszins veilig. Helemaal gerust waren ze er echter ook niet op.
Kritiek op de bouw
Voelden de Fransen zich achter hun "onneembare" Maginotlinie onkwetsbaar, anderen hadden ernstige twijfels. Zo bracht de Britse veldmaarschalk Lord Alanbrooke in januari 1940 (de Tweede Wereldoorlog was dus al een paar maanden aan de gang) een bezoek aan zijn bondgenoot Frankrijk en inspecteerde daarbij ook de Maginotlinie. Hij was weliswaar onder de indruk van het immense geheel van forten, kazematten en versperringen, maar tekende toch in zijn dagboek op dat het wel een "slagschip op het droge" leek. "Het was beter geweest", zo voegde hij eraan toe, "als de Fransen hadden geïnvesteerd in tanks en vliegtuigen in plaats van al hun geld in de grond te stoppen."
De Duitse aanval
De Maginotlinie heeft echter nooit de functie kunnen vervullen, waarvoor het verdedigingswerk was gebouwd. Toen de Duitsers in juni 1940 Frankrijk binnenvielen trokken ze om de linie heen. De laatste bunkers van de linie gaven zich 25 juni 1940 over.