Ruimtelijke ordening
Ruimtelijke ordening wordt ook wel planologie genoemd en houdt zich bezig met de inrichting van de ruimte.
Voorbeeld: Nederland
Nederland is een klein land met niet zoveel ruimte. Om ervoor te zorgen dat de ruimte daarom zo goed mogelijk benut wordt, maakt de overheid plannen om de ruimte in Nederland zo goed mogelijk te verdelen en in te delen. Zo worden er gebieden aangewezen voor woningbouw, wegen, vliegvelden, bedrijven en natuur.
Beleid
De rijksoverheid stelt het beleid op voor de ruimtelijke inrichting in Nederland. De overheid probeert altijd rekening met de belangen van alle mensen in Nederland. Zo proberen ze een zo goed mogelijke vestigingsklimaat voor bedrijven te bieden. Dit betekent dat Nederland zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt wordt voor bedrijven, door bijvoorbeeld rekening te houden met de bereikbaarheid van de bedrijven door wegen aan te leggen. Hierdoor willen bedrijven zich graag in Nederland vestigen en dit is weer goed voor onze economie. Daarnaast houdt de overheid ook rekening met de verbetering van de lucht, water en bodemkwaliteit, beschermen ze Nederland tegen wateroverlast en overstromingen en behouden en beschermen ze onze cultuur en natuur, bijvoorbeeld de werelderfgoederen.
Provincies en gemeenten
Naast de overheid hebben ook provincies en gemeentes belangrijke taken in het ruimtelijke beleid. Provincies zorgen voor hun eigen landschap. Het is aan hun om genoeg natuur rondom de steden aan te leggen. De gemeentes zorgen ervoor dat er genoeg woningen zijn. Daarnaast zijn ze ook verantwoordelijk voor de bedrijventerreinen en de aanleg van nieuwe bedrijfsterreinen. In een bestemmingsplan beschrijven gemeentes wat ze precies van plan zijn met de ruimte.
Omgevingsplan
Een handig hulpmiddel bij ruimtelijke ordening in een gemeente is het omgevingsplan.
De voorloper van het omgevingsplan heette bestemmingsplan. Een gemeente kon meerdere bestemmingsplannen hebben. Het bevatte altijd drie onderdelen: de regels, verbeelding en toelichting. In de toelichting zijn alle deskundigen aan het woord die betrokken zijn bij het project. Zij motiveren waarom de uitvoering van het plan goed is voor de ruimtelijke ordening. Dit betekent dat alle stedenbouwkundige, planologische, beleidsmatige, milieutechnische en economische aspecten in de toelichting worden besproken.
Het omgevingsplan is veel meer omvattend: daarin staan de algemene regels van de gemeente voor de fysieke leefomgeving. Iedere gemeente heeft 1 omgevingsplan. In een omgevingsvisie staat hoe de gemeente het leefgebied in die gemeente wil ontwikkelen en beschermen. Die keuzes werkt de gemeente dan uit in het omgevingsplan.