Walraven van Hall
Persoonlijk
Walraven van Hall is op 10 februari 1906 geboren in Amsterdam. Walraven had een baan in de scheepvaart en volgde een opleiding aan de zeevaartschool op Terschelling. Door een oogafwijking moest hij stoppen met het werken op zee. Zijn broer Gijs van Hall zorgde ervoor dat Walraven een baan kreeg bij een bank in New-York. In 1931 kwam Walraven van Hall terug naar Nederland. Walraven was getrouwd en had drie kinderen. Vlak voordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak werkte Walraven in het bankiershuis in Zaandam. Voor zijn werk moest Walraven van Hall veel reizen tussen Zaandam en Amsterdam. Bij de bank kon Walraven veel contacten leggen met andere bankiers en klanten.
Op weg naar het verzet
Tijdens het begin van de Tweede Wereldoorlog voegt Walraven zich toe aan de Nederlandsche Unie. Dit was een Politieke legale beweging die tegen de NSB was. Uiteindelijk werd de partij verboden. Walraven van Hall begon zich toen al te storen aan de anti-joodse maatregelen en hij besloot de illegaliteit in te gaan. Hij begon geld in te zamelen voor de februaristaking in 1941. Dit was de eerste grote verzetsactie tegen de Duitsers. Later voegde hij zich toe aan de 'zeemanspot'. De zeemanspot steunden gezinnen van zeevaarders. De zeevaarders die van huis waren wilde niet meer terug keren naar het bezette Nederland. Hierdoor kwamen vrouwen met gezinnen er alleen voor te staan. De zeemanspot hielpen die gezinnen en zorgden voor geld. Tijdens dit werk ontmoette hij Iman van den Bosch. Walraven richtte samen met hem het NSF op. NSF staat voor Nationaal Steunfonds. Het NSF stond bekend als de financierder van het verzet. Zij zorgden dus dat verschillende organisaties geld kregen. Ook zorgden zij voor geld voor ondergedoken mensen en de gezinnen die hun hielpen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de Nederlandse spoorwegen een grote rol. Door hun werden Joden afgevoerd, Nederlandse arbeidskrachten vervoerd en werden spullen naar de Duitse industrie gebracht. De NS wilden niet staken omdat de werknemers geen geld meer zouden krijgen. Mede dankzij het NSF werden deze werknemers betaald en kon de staking doorgaan. De bovenstaande Duitse acties konden niet meer doorgaan.
De rol van Walraven van Hall in het verzet
Walraven van Hall leidde het NSF en hij bedacht een slim administratiesysteem. Dankzij dit systeem kon hij alle administratie bijhouden en ervoor zorgen dat als de Duitsers dit zouden vinden, zij niet zouden begrijpen waar dit over ging.
Ook zorgden Walraven van Hall ervoor dat de mensen die bij de NSF werkzaam waren elkaar niet kenden. Als dat wel zo zou zijn kon dat gevaarlijk worden. Het geld werd via via doorgegeven tot het bij het juiste adres kwam. Als er dan iemand gepakt zou worden, kon die gene niet iedereen verraden.
Walraven was er ook erg goed in om conflicten op te lossen tussen verschillende verzet-organisaties. Hij werd dan ook wel 'De Olieman' genoemd. Hij was de olie waardoor de machine (het verzet) weer ging werken.
Samen met zijn broer Gijs wist Walraven van Hall miljoenen guldens bij de bank los te krijgen. Dit deden zij door te beloven het geld na de oorlog weer terug te geven. De broers kregen te horen dat ze voor 30 miljoen gulden het verzet mochten bijstaan. Want de regering zou dat terugbetalen. Dit bedrag werd achteraf verhoogd naar meer dan 80 miljoen gulden, omdat het NSF meer geld nodig had.
Van Walraven is ook verantwoordelijk voor de grootste bankroof in de Nederlandse geschiedenis. Hij heeft ervoor gezorgd dat waardepapieren (ook wel schatkistpromessen) vervalst werden. Vervolgens ruilde hij de vervalste waardepapieren in voor de echte. Die echte waardepapieren wisselde hij bij vijf verschillende banken in voor geld. Door deze wisseltruc is er ongeveer 51 miljoen gulden bij het NSF beland. Deze actie heeft hij ook te danken aan anderen. Doordat hij veel mensen bij de bank kende heeft hij hulp kunnen vragen aan de kassier generaal van de bank. Achteraf heeft de kassier generaal wel vijftien keer de waardepapieren omgewisseld.
Walraven had veel verschillende schuilnamen tijdens de oorlog zo werd hij ook wel Wally, van Tuyl, Barends, oom Piet en de olieman genoemd.
Arrestatie
Walraven van Hall werd uiteindelijk verraden. Tijdens een NSF vergadering werd hij opgepakt door de Duitsers. Door zijn vele bijnamen en schuilnamen was het voor de Duitsers niet meteen duidelijk dat ze de grote man van het NSF te pakken hadden. Niet veel later werd dit duidelijk en werd Walraven van Hall op 12 februari 1945 (drie maanden voor de bevrijding) vermoord door de Duitsers.
Eerbetonen
Lang na de oorlog bleef het verhaal van Walraven van Hall onbekend. Er wordt verschillend gedacht over waarom dat zo is. Zo schijnt het te zijn dat de bank zich schaamde dat er zo een grote bankroof plaats heeft kunnen vinden bij hun bank. Als dit verhaal naar buiten gekomen zijn, zouden meerdere mensen willen proberen de bank op deze manier te beroven.
Er wordt ook gezegd dat het verhaal van Walraven van Hall voor een lange tijd stil is geweest, omdat hij zoveel schuilnamen had. Zijn echte naam was lang niet voor iedereen bekend.
In 2010 is een monument onthuld schuin tegenover de Nederlandsche bank in Amsterdam. Dit monument zou moeten herinneren aan het werk van Walraven van Hall tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In 2018 is er een film gemaakt over zijn leven tijdens de Tweede Wereldoorlog 'Bankier van het verzet'.
Meer informatie
Op de website www.walravenvanhall.nl kan je meer informatie vinden over Walraven van Hall. Zo kan je er bijvoorbeeld ook een strip lezen, een video en een fotoalbum bekijken.