Brontekst bekijken van Nederlandse Handel-Maatschappij

{{Infobox bedrijf
| bedrijfsnaam        = Nederlandse Handel-Maatschappij (NHM)
| bedrijfslogo        = De_Bazel_Amsterdam_NHM_Nederlandsche_Handel-Maatschappij.jpg 
| ander formaat       = 
| onderschrift        = Gevelsteen Nederlandse Handel-Maatschappij
| slogan              = 
| rechtsvorm          = 
| oprichting          = 
| voorganger          = 
| opheffing           = 3 oktober 1964, 
| oorzaak einde       = Fusie tot Algemene Bank Nederland
| oprichter           = [[Willem I der Nederlanden|Koning Willem I]]
| onderdeel           = 
| eigenaar            = was beursgenoteerd
| sleutelfiguren      = 
| land                = {{NL}}
| locatie             = [[Amsterdam]]
| werknemers          = 
| producten           = 
| sector              = 
| industrie           = internationale handel
| omzet               = 
| winst               = 
| website             = 
}}
De '''Nederlandse Handel-Maatschappij''' (NHM) zou je de opvolger van de [[Verenigde Oost-Indische Compagnie]] kunnen noemen. Het werd opgericht op 29 maart 1824 op initiatief van [[Willem I der Nederlanden|Koning Willem I]]. Doel was de "bevordering van handel, scheepvaart, scheepsbouw, visserij, landbouw en (het fabriekswezen)". In de praktijk kwam het er op neer  dat er een expansie van de bestaande handel volgde door het inwinnen van gegevens en het zoeken naar nieuwe afzetgebieden, en financiering van industrie en scheepvaart. Door de verbondenheid met de Nederlandse regering speelde de NHM een belangrijke rol in het bevorderen van de handel tussen de [[Nederland]] en haar koloniën, met name [[Nederlands-Indië]].

De NHM was in eerste instantie een import- en exportbedrijf. Nadat de handelmaatschappij in [[Zuid-Amerika]], [[Mexico]] en het [[Midden Oosten]] zware verliezen had geleden, legde zij zich bijna uitsluitend toe op Nederlands-Indië.
De handel bestond voornamelijk uit [[koffie]], [[rietsuiker]], [[Indigo (kleur)|indigo]] ([[Blauw (kleur)|blauw-paarse]] kleurstof), [[specerijen]], [[tabak]] en enkele andere koloniale waren uit Nederlands-Indië. Later kwam er ook een [[monopolie]] (alleenrecht) op de invoer van [[opium]].

Na de [[Belgische Revolutie]] van 1830 - die een economische crisis teweegbracht, dreigde de NHM bijna ten onder te gaan. Producten als [[thee]], [[koffie]], [[suiker]] en [[rubber]] hielden het bedrijf overeind. Door de import van zogeheten "katoentjes" (bedrukte lappen katoen) werden de bestaande textielcentra in met name Twente en Brabant gestimuleerd en die de overstap naar het gebruik van de [[schietspoel]] op een moderner [[weefgetouw]] maakten.

==Klachten==
Het boek [[Max Havelaar]], of de koffieveilingen der Nederlandse Handelmaatschappij (1860) van [[Multatuli]] beschrijft voor een groot deel de slechte werkomstandigheden en de foute activiteiten van de NHM in Nederlands-Indië. Menigeen besefte dat dit een aanklacht was tegen de NHM.

==Bank==
Mede door de afscheiding van [[Belgische Revolutie|België]] in 1830 moesten er andere wegen worden ingeslagen. De zich langzaam wijzigende politiek ten opzichte van Nederlands-Indië (zeker ná de Tweede Wereldoorlog) dwong het bedrijf zich meer toe te leggen op de bankactiviteiten dan op handel en transport. Er werd vlak voor de [[Tweede Wereldoorlog]] een kantorennetwerk opgezet dat na de oorlog sterk werd uitgebreid, zowel binnen Nederland als daarbuiten. Hieruit zou de Algemene Bank Nederland (het latere [[ABN AMRO]]) voortkomen.

== Landen ==
De Nederlandsche Handel-Maatschappij opende verschillende kantoren in landen wereldwijd:
* {{NL}} (1824)
* {{NL-VLAG}} [[Nederlands-Indië]] (1826)
* [[Bestand:Flag of the British Straits Settlements (1904–1925).svg|20px]] [[Straits Settlements]] (1858) voormalig {{NL-VLAG}} [[Nederlands-Malakka]] <small>tot 1825</small>
* Japan (1859 tot 1874)
* [[Bestand:Flag of Hong Kong 1959.svg|20px]] [[Hongkong|Brits Hongkong]] (1889)
* [[Bestand:British Raj Red Ensign.svg|20px]] [[Brits-Indië]] (1920)
* {{SA}} (1926)
* {{US}} (1941)
* {{PK}} (1948)
* [[Bestand:Flag of Dutch Guyana.svg|20px|border]] [[Suriname]] (1949)
* [[Bestand:Flag of Kenya (1921–1963).svg|20px]] [[Kenia|Brits Kenia]] (1951)
* [[Bestand:Flag of Tanganyika (1923–1961).svg|20px]] [[Tanganyika (territorium)|Brits Tanganyika]] (1951)
* {{LB}} (1954)
* [[Bestand:Flag of the Uganda Protectorate.svg|20px]] [[Oeganda|Brits Oeganda]] (1954)
* {{MY}} (1963)

[[Categorie:Nederlands bedrijf]]
[[Categorie:Industriële revolutie]]