Inheemse talen van Noord-Amerika: verschil tussen versies
| Regel 4: | Regel 4: | ||
Onderstaande indeling van Noord-Amerikaanse talen is wellicht al weer achterhaald en groepeert alleen talen bij elkaar in taalfamilies wanneer daar geen twijfel over bestaat. | Onderstaande indeling van Noord-Amerikaanse talen is wellicht al weer achterhaald en groepeert alleen talen bij elkaar in taalfamilies wanneer daar geen twijfel over bestaat. | ||
| − | ''' | + | '''[[Taalfamilie]]s''' |
{| | {| | ||
|valign=top| | |valign=top| | ||
| Regel 44: | Regel 44: | ||
|} | |} | ||
| − | '''Isolaten en | + | '''[[Isolaat (taalkunde)|Isolaten]] en niet ingedeelde talen''' |
{| | {| | ||
|valign=top| | |valign=top| | ||
| Regel 88: | Regel 88: | ||
'''Superfamilies''' | '''Superfamilies''' | ||
| − | Er zijn veel voorstellen gedaan om de talen van Noord-Amerika in te delen in een klein aantal [[superfamilie (taalkunde)|superfamilies]]. Daartoe behoren: | + | Er zijn door de taalkundigen veel voorstellen gedaan om de talen van Noord-Amerika in te delen in een klein aantal [[superfamilie (taalkunde)|superfamilies]]. Daartoe behoren: |
* [[Algonkisch-Wakash talen]] | * [[Algonkisch-Wakash talen]] | ||
* [[Golftalen]] | * [[Golftalen]] | ||
| Regel 94: | Regel 94: | ||
* [[Penutische talen]] | * [[Penutische talen]] | ||
| − | '''Meest gesproken inheemse talen in Canada en de Verenigde Staten''' | + | '''Meest gesproken inheemse talen in Canada en de Verenigde Staten''' |
# [[Navajo (taal)|Navajo]] ([[Na-Denétalen]]) 150.000 | # [[Navajo (taal)|Navajo]] ([[Na-Denétalen]]) 150.000 | ||
# [[Cree (taal)|Cree]] ([[Algische talen]]) 70.000 | # [[Cree (taal)|Cree]] ([[Algische talen]]) 70.000 | ||
| Regel 100: | Regel 100: | ||
# [[Ojibwe (taal)|Ojibwe]] ([[Algische talen]]) 50.000 | # [[Ojibwe (taal)|Ojibwe]] ([[Algische talen]]) 50.000 | ||
# [[Sioux (taal)|Sioux]] ([[Sioux-Catawbatalen]]) 26.000 | # [[Sioux (taal)|Sioux]] ([[Sioux-Catawbatalen]]) 26.000 | ||
| − | Het aantal sprekers dat genoemd wordt voor een taal kan per bron sterk variëren. Inuit en Cree zijn [[macrotaal|macrotalen]]: niet alle sprekers kunnen elkaar verstaan en taalkundig gezien worden ze vaak opgesplitst in aparte talen. Ook binnen Ojibwe kunnen sprekers van verschillende dialecten elkaar soms maar gedeeltelijk verstaan. Binnen Sioux hebben sprekers van Lakota en Yankton-Yanktonai moeite sprekers van Santee-Sisseton te volgen | + | Het aantal sprekers dat genoemd wordt voor een taal kan per bron sterk variëren. Inuit en Cree zijn [[macrotaal|macrotalen]]: niet alle sprekers kunnen elkaar verstaan en taalkundig gezien worden ze vaak opgesplitst in aparte talen. Ook binnen Ojibwe kunnen sprekers van verschillende dialecten elkaar soms maar gedeeltelijk verstaan. Binnen Sioux hebben sprekers van Lakota en Yankton-Yanktonai moeite sprekers van Santee-Sisseton te volgen. |
| − | Naast de genoemde talen zijn er nog 45 Noord-Amerikaanse talen bekend die waarschijnlijk nooit | + | Naast de genoemde talen zijn er nog 45 Noord-Amerikaanse talen bekend die waarschijnlijk nooit ingedeeld zullen worden door gebrek aan gegevens. |
[[Categorie:Indiaanse taal van Noord-Amerika]] | [[Categorie:Indiaanse taal van Noord-Amerika]] | ||
Versie van 19 feb 2025 15:08
De inheemse talen van Noord-Amerika waren er voordat er contact met de Europeanen kwamer velen. Er werden naar schatting meer dan 300 verschillende talen gesproken in Noord-Amerika, waarvan 269 gerekend worden tot 29 verschillende taalfamilies en de overige talen isolaten of niet ingedeelde talen zijn. Met name in Californië waren er taalkundig gezien vele spraken. Er werden 74 verschillende talen gesproken van 18 verschillende taalfamilies (vergeleken met 3 in heel Europa). De families van de Na-Denétalen, Algische talen en Uto-Azteekse talen tellen de meeste talen. De Uto-Azteekse talen hebben 1,95 miljoen sprekers, waarvan de meeste in Mexico wonen en Nahuatl spreken (1,5 miljoen). Van de 200.000 sprekers van Na-Denétalen spreken er 180.000 Navajo, de meest gesproken inheemse taal van Native American in Noord-Amerika. De Algische familie telt in totaal 180.000 sprekers, waarvan de meesten Cree of Ojibwe spreken.
Onderstaande indeling van Noord-Amerikaanse talen is wellicht al weer achterhaald en groepeert alleen talen bij elkaar in taalfamilies wanneer daar geen twijfel over bestaat.
Isolaten en niet ingedeelde talen
Superfamilies
Er zijn door de taalkundigen veel voorstellen gedaan om de talen van Noord-Amerika in te delen in een klein aantal superfamilies. Daartoe behoren:
Meest gesproken inheemse talen in Canada en de Verenigde Staten
- Navajo (Na-Denétalen) 150.000
- Cree (Algische talen) 70.000
- Inuit (Eskimo-Aleoetische talen) 65.000
- Ojibwe (Algische talen) 50.000
- Sioux (Sioux-Catawbatalen) 26.000
Het aantal sprekers dat genoemd wordt voor een taal kan per bron sterk variëren. Inuit en Cree zijn macrotalen: niet alle sprekers kunnen elkaar verstaan en taalkundig gezien worden ze vaak opgesplitst in aparte talen. Ook binnen Ojibwe kunnen sprekers van verschillende dialecten elkaar soms maar gedeeltelijk verstaan. Binnen Sioux hebben sprekers van Lakota en Yankton-Yanktonai moeite sprekers van Santee-Sisseton te volgen.
Naast de genoemde talen zijn er nog 45 Noord-Amerikaanse talen bekend die waarschijnlijk nooit ingedeeld zullen worden door gebrek aan gegevens.