Spaanse democratische overgang
De Spaanse democratische overgang (Spaans: Transición democrática española) of la Transición vond plaats tussen 1975 en 1982. Spanje heette vóór deze tijd de Spaanse Staat en stond onder de dictator Francisco Franco. Na zijn dood in 1975 kwam koning Juan Carlos I aan de macht. Juan Carlos I begon de Spaanse dictatuur om te vormen in een constitutionele monarchie. Hierdoor ontstond het Spanje zoals wij dat vandaag de dag kennen.
Tijdens de Spaanse democratische overgang kwamen er meer vrijheden, meer democratie en meer rechten voor vrouwen en minderheden. In 1978 kwam er een nieuwe grondwet, waardoor er een einde aan de Spaanse Staat kwam. Hierdoor werden politieke partijen weer toegestaan en kwamen er vrije verkiezingen. Deze periode ging niet zonder slag of stoot. Zo probeerden de aanhangers in 1981 door middel van een staatsgreep de macht te pakken. Ook waren er veel economische problemen, zoals werkloosheid en inflatie. In 1982 was de democratische overgang voltooid; Spanje was nu een volledige democratie.
De Spaanse democratische overgang werd gesteund door de Verenigde Staten en de Europese Economische Gemeenschap (voorloper van de EU). Hierdoor werd Spanje ook lid van de EU in 1986 en van de NAVO in 1982. Tijdens dezelfde periode maakten ook Portugal en Griekenland hun overgang van dictatuur naar democratie.
Voorgeschiedenis
Spanje was tussen 1931 en 1939 een republiek (de Tweede Spaanse Republiek). Dit was de eerste keer dat Spanje een echte democratie was met verregaande vrijheden, een strikte scheiding tussen kerk en staat en rechten voor vrouwen en minderheden. Niet iedereen was blij met de republiek. Er waren veel mensen die de monarchie terug wilden. Ook waren er mensen van Spanje een dictatuur wilden maken naar voorbeeld van Italië en Portugal. De republiek was daardoor erg instabiel was. Na de verkiezingen van 1936 brak de Spaanse Burgeroorlog uit. Hierin vochten het Nationaal Front 
en het Volksfront tegen elkaar. Uiteindelijk won het Nationaal Front onder Francisco Franco. Franco werd de nieuwe leider van Spanje en maakte een einde aan de republiek en democratie.
Tussen 1939 en 1978 stond Spanje bekend als de Spaanse Staat, die door Franco geleid werd. Veel vrijheden en de rechten van vrouwen werden teruggedraaid. Ook werden de talen en symbolen van de Baskische en Catalaanse minderheden verboden. Franco was erg afhankelijk van de monarchisten. In 1947 maakte hij opnieuw een monarchie van Spanje, maar de troon bleef leeg tot aan zijn dood. Franco mocht ook zelf de troonopvolger kiezen. Na veel gedoe koos hij de latere koning Juan Carlos I. Juan Carlos werd door Franco onderwezen in zijn ideologie. Toen Franco in 1975 overleed, kwam koning Juan Carlos op de troon.
Verloop
Rol van koning Juan Carlos I
Koning Juan Carlos I was in 1975 in feite dictator over Spanje. Al vrij snel maakte koning Juan Carlos I bekend dat hij van Spanje een constitutionele monarchie en democratie wilde maken. Zijn vader pleitte al jarenlang hiervoor. Ook had hij zowel de steun van de Verenigde Staten als van veel Europese landen. Ook veel Spanjaarden steunden hem. Toch was het land de Spaanse Burgeroorlog nog niet vergeten. Ook had Franco nog altijd veel aanhangers in Spanje. Hierdoor moest de democratische overgang voorzichtig gebeuren.
De koning begon daarom met het voorzichtig afbreken van Franco's Spanje. Juan Carlos zie daarom niet meteen dat hij heel ver wilde gaan, maar eerder dat hij kleinere dingen wilde veranderen. Juan Carlos stelde niet meteen een nieuwe premier aan. Carlos Arias Navarro bleef tot aan 1976 premier van het land. Hij wilde enkele veranderingen toestaan, maar niet te ver gaan. Dit leidde uiteindelijk tot een discussie, waarin Juan Carlos alle kanten tevreden moest stellen. Ook moest hij een compromis vinden, wat door het parlement werd afgewezen.
Adolfo Suárez
In juli 1976 werd Adolfo Suárez de nieuwe premier van Spanje. Suárez wilde verder gaan dan Arias Navarra. In 1977 wilde hij de eerste vrije verkiezingen houden. Daarnaast zou er een referendum komen om Spanje een democratie om te vormen. Suárez kreeg veel tegenstand van het parlement en het leger. Zij wilden eerst dat Suárez de situatie in Baskenland onder controle bracht. In Baskenland was namelijk al jarenlang de Euskadi Ta Askatasuna (ETA) actief. Dit was een terroristische organisatie die Baskenland onafhankelijk wilde maken. De ETA voerde sinds 1959 veel aanslagen uit. Na de dood van Franco werd de ETA nog actiever.
Desondanks drukte Suárez zijn hervormingen door het parlement. Zo werden veel wetten en structuren uit het Franco-tijdperk beetje bij beetje afgeschaft. Ook werden veel politieke gevangenen vrijgelaten. Er kwam een einde aan de geheime politie. Ook kregen Spanjaarden opnieuw het recht om te staken en te organiseren. Daarnaast werden andere politieke partijen weer toegestaan. Suárez werkte samen met de belangrijkste oppositiepartij, de Partido Socialista Obrero Español (PSOE). Uiteindelijk werden er in juni 1977 voor het eerst verkiezingen in Spanje gehouden.