Mars naar Washington

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

De omgeving tussen de Lincoln Memorial en het Washington Monument tijdens de mars

De mars naar Washington voor werk en vrijheid (Engels: March on Washington for Jobs and Freedom), vaak de mars naar Washington genoemd, was een beroemde demonstratie van de Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging op 28 augustus 1963 in de Amerikaanse hoofdstad Washington D.C. De mars ging vooral om werkgelegenheid, maar ook speelden gelijke rechten een rol. In de Verenigde Staten was er nog steeds sprake van de rassensegregatie. Dit betekende dat blanke Amerikanen gescheiden leefden van Afro-Amerikanen (en andere groepen, zoals Aziatische Amerikanen, Indianen en Latino's). De mars naar Washington was een van de protesten tegen de rassensegregatie en waarschijnlijk het bekendste protest uit deze periode.

De mars werd gesteund door mensenrechtenorganisaties, vakbonden en religieuze organisaties. Deze organisaties sloegen de handen in een om te strijden voor werkgelegenheid, vrijheid en gelijke rechten. Het is onduidelijk hoeveel mensen er bij de demonstratie aanwezig waren, maar geschat wordt dat het er ergens tussen de 200.000 en 300.000 waren. Vaak wordt het aantal op 250.000 geschat. Hiermee is het een van de grootste demonstraties in de Amerikaanse geschiedenis. Het protest vond precies 100 jaar na het tekenen van de Emancipation Proclamation plaats. Dit was een document dat in 1863 door president Abraham Lincoln getekend werd en technisch gezien een einde maakte aan de slavernij. Hoewel de slavernij afgeschaft was, bleef de rassensegregatie bestaan (voornamelijk in het zuiden).

Hierdoor vond de mars ook plaats voor de Lincoln Memorial op de National Mall in Washington D.C. De mars leidde uiteindelijk tot het aannemen van de Civil Rights Act of 1964 (discriminatieverbod) en later de Voting Rights Act of 1965. De mars is vooral bekend geworden door de speech van Martin Luther King (I Have a Dream).

Achtergrond

Rassensegregatie

Zie Rassensegregatie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In het grootste gedeelte van de Verenigde Staten was er sprake van rassensegregatie. Dit is ontstaan na het afschaffen van de slavernij na de Amerikaanse Burgeroorlog. Tijdens de burgeroorlog vochten de Zuidelijke Staten (die vóór slavernij waren) tegen de Noordelijke Staten (die tegen slavernij waren). De Zuidelijke Staten hadden zich in 1861 afgescheiden van de Verenigde Staten, maar in 1865 werden deze staten weer terugveroverd. Tijdens de oorlog (in 1863) werd de Emancipation Proclamation getekend door president Abraham Lincoln. Dit was het begin van de afschaffing van de slavernij. In 1865 werd de slavernij afgeschaft door het 13e amendement. Datzelfde jaar werden alle voormalige slaven Amerikaans staatsburger door het 14e amendement. Het 15e amendement gaf Afro-Amerikanen in 1868 stemrecht. Deze drie amendementen zijn toevoegingen aan de Amerikaanse grondwet.

Na 1877 ging de situatie van Afro-Amerikanen achteruit, voornamelijk in de zuidelijke slavenstaten. Hier werden de zogeheten Jim Crow-wetten ingevoerd. Dit betekende dat zwarte en blanke Amerikanen gescheiden van elkaar moesten leven. Zij hadden aparte scholen, winkels, restaurants, hotels, wijken, toiletten, drinkfonteinen, etc. Ook mochten Afro-Amerikanen alleen achter in de bus zitten en hadden treinen aparte wagons voor Afro-Amerikanen en blanke Amerikanen. De voorzieningen voor Afro-Amerikanen waren vaak slechter dan die voor blanke Amerikanen, aangezien er minder geld voor was. In sommige staten waren ook relaties tussen blanke en zwarte Amerikanen verboden en mochten Afro-Amerikanen ook niet op bepaalde plekken komen. Tegen de jaren 1950 worden er zowel voor als tegen de rassensegregatie gedemonstreerd.

Na de verkiezingen van John F. Kennedy tot president in 1960 laait deze strijd op. De Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging begint in deze periode ook met geweldloos protest, onder meer door demonstraties. Volgens de burgerrechtenbeweging was Kennedy zijn beloftes niet nagekomen. Dit had er mee te maken dat het Amerikaans Congres erg verdeeld was over de rassensegregatie. Door middel van geweldloos verzet wilde men druk opbouwen. Daarnaast was het in 1963 100 jaar geleden dat Lincoln de Emancipation Proclamation ondertekende. Volgens de burgerrechtenbeweging was de slavernij wel afgeschaft, maar was er na 100 jaar nog veel ongelijkheid, discriminatie en racisme.

Organisatie en plannen

In mei 1963 ontmoette de broer van Kennedy, Robert F. Kennedy, de Afro-Amerikaanse schrijver James Baldwin in New York City. De twee praatten over de rassensegregatie. In de maanden erna besluit president Kennedy te beginnen aan wetten om de rassensegregatie af te schaffen. Op 11 juni 1963 kondigde Kennedy in een beroemde televisietoespraak aan dat er een einde moest komen aan de rassensegregatie.

Ondertussen waren A. Philip Randolph en Bayard Rustin al twee jaar bezig met het plannen van een protest in Washington D.C. Zij vonden dat er veel werkeloosheid was, vooral onder Afro-Amerikanen, en wilde dat de overheid plannen maakte om meer banen te creëren. Ook wilden ze gelijke rechten voor alle Amerikanen en maatregelen tegen discriminatie. Dit protest werd gesteund door de zes belangrijkste personen binnen de burgerrechtenbeweging. Dit waren:

• Philip Randolph zelf, organisator van de mars.
• James Farmer, de voorzitter van de Congress of Racial Equality
• John Lewis, de voorzitter van de Student Nonviolent Coordinating Committee.
• Martin Luther King, de voorzitter van de Southern Christian Leadership Conference.
• Roy Wilkins, de voorzitter van de NAACP.
• Whitney Young, de voorzitter van de National Urban League.

Samen worden zij ook wel de Big Six of Grote Zes genoemd. Overigens werd het protest ook gesteund door veel belangrijke blanke Amerikanen, zoals Walter Reuther en de rabbijn Joachim Prinz. Hoewel het idee was om eerst een Afro-Amerikaanse mars te houden, groeide dit uit tot een mars waar alle Amerikanen (ongeacht hun huidskleur) aan deel konden nemen. Hierdoor namen ook veel blanke Amerikanen, Latino's, Indianen (inheemse Amerikanen) en Aziatische Amerikanen deel aan de mars.

Tegenstanders van de mars waren veel extremere leden van de burgerrechtenbeweging, zoals Malcolm X en veel leden van de communistische partij. Ondertussen maakte de FBI veel rapporten bekend dat de mars georganiseerd werd door communisten. Ook veel zuidelijke politici waren tegen, zoals senator Storm Thurmond van South Carolina. Hij had vooral veel kritiek op Rustin, een van de organisatoren, aangezien hij zowel Afro-Amerikaans als homoseksueel was. Ook homoseksualiteit was toentertijd in veel staten niet toegestaan.

Doelen

Het protest had de volgende doelen:

• Het Amerikaans Congres moest wetten aannemen die de burgerrechten van minderheden beschermden.
• Er moest een einde komen aan aparte scholen voor zwarte en blanke kinderen. Al in 1954 had het Amerikaans Hooggerechtshof geoordeeld dat dit tegen de grondwet was in Brown v. Board of Education. Toch was de rassensegregatie in scholen nooit afgeschaft.
• De overheid moest een programma maken om mensen op te leiden en aan een baan te krijgen. Ook moest de overheid meer doen om werkgelegenheid te creëren.
• Er moesten wetten komen tegen discriminatie, voornamelijk op het werk.
• Het minimumloon in het hele land moest verhoogd worden naar $2 per uur (dit is gelijk aan $18 vandaag de dag).
• De overheid moest geen geld meer geven aan organisaties en programma's die discriminerend zijn.
• Stemmen moest voor iedereen even makkelijk zijn. Als een staat wetten maakte, die Afro-Amerikanen nadelig behandelden, kregen ze minder vertegenwoordiging in het Amerikaans Congres.
• De werkomstandigheden moesten verbeterd worden.
• De overheid moest opkomen voor burgers als hun burgerrechten geschonden werden.

Hoewel niet alle deelnemers het volledig met elkaar eens waren, besloten ze toch samen te werken.