Palliatieve sedatie
Palliatieve sedatie of terminale sedatie is het bewust verlagen van het bewustzijn van een patiënt, zodat die persoon geen pijn en symptomen van een ziekte ervaart totdat die komt te overlijden. Deze vorm van sedatie maakt deel uit van de palliatieve zorg.
Palliatieve sedatie is niet hetzelfde als euthanasie. Bij palliatieve sedatie wordt, in tegenstelling tot bij euthanasie, niet het leven van de patiënt beëindigd, maar wordt het lijden van de patiënt verlicht met medicijnen. Patiënten worden zo in slaap gebracht.
Wat is palliatieve sedatie
Bij palliatieve sedatie wordt het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase doelbewust verlaagd om hem volledig klachtenvrij te maken en comfortabel te laten slapen. Het doel van deze handeling is dus het verlichten van ernstig lichamelijk of psychisch lijden, zonder het leven te bekorten. De term ‘palliatieve sedatie’ is veel beter en duidelijker dan de andere term die wel eens gebruikt wordt: ‘terminale sedatie’. De mate van sedatie die nodig is kan wisselen. De sedatie kan continue zijn of soms van korte duur, of niet de hele tijd. De noodzakelijke hulpmiddelen, zoals infuus en pomp, kunnen een belemmering vormen voor fysiek contact en houden in dat er gespecialiseerde hulpverleners bij het sterfbed betrokken raken, en dat wil iemand misschien niet. Van de andere kant is het lijden vaak zo erg, dat het niet anders kan en het maximaal verlichten van lijden, pijn, verwarring, kortademigheid en ontluistering, is een verplichting van artsen. Het gaat hierbij om zgn. 'refractaire symptomen': lijden dat
niet met gangbare middelen weggenomen kan worden, of alleen maar ten koste van onaanvaardbare bijwerkingen. Angst en wanhoop horen hier volgens de meeste artsen niet bij.Het meest gebruikte middel is midazolam (Dormicum). Het wordt liefst subcutaan met een pompsysteem toegediend. De mate van symptoombestrijding bepaalt de dosis en niet het bewustzijnsniveau. Andere middelen die in aanmerking komen, bijvoorbeeld als in de thuissituatie een pomp niet lukt of bij een korte levensverwachting, zijn levomepromazine, fenobarbital, of na overleg met een anesthesioloog, propofol. Ondanks dat het veel gebruikt wordt, is morfine als sedativum ongeschikt. Deze toepassing wordt door artsenorganisaties ernstig afgeraden. Morfine bestrijdt pijn en kortademigheid, maar kan misselijk maken, spierschokken en hallucinaties oproepen, terwijl iemand nog nioet diep genoeg slaapt.Er zijn in wetenschappelijk onderzoek onvoldoende aanwijzingen om te kunnen beweren dat palliatieve sedatie het leven verkort. Als de patiënt niet langer wil leven is een gesprek over euthanasie meer op zijn plaats dan sedatie.