Eerste Portugese Republiek

Republiek Portugal República Portuguesa
Hoofdstad	Lissabon
Talen	Portugees
Bestuursvorm	Parlementaire republiek
Munteenheid	Portugese reaal (1910-1911) Portugese escudo (1911-1926)
Portaal Geschiedenis

De Eerste Portugese Republiek bestond van 1910 tot 1926. De republiek was de opvolger van het koninkrijk Portugal. In 1910 werd de monarchie afgeschaft na de Oktoberrevolutie. Hierdoor werd Portugal een republiek met een president als staatshoofd. Ook werd Portugal een democratie.

Tijdens de Eerste Portugese Republiek waren er veel conflicten in het land. Portugal had een strikte scheiding tussen kerk en staat. Dit leidde tot ruzie tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de regering. De kerk had namelijk veel invloed toen Portugal nog een koninkrijk was. Na het uitroepen van de republiek verdween deze invloed. Portugal bleef eerst neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar besloot later als nog mee te doen. Na de oorlog was er veel politieke onenigheid in het land. In 1926 vond de Revolutie van de 28ste mei plaats die een einde aan de republiek maakte. Portugal werd omgevormd in een dictatuur; de Ditadura Nacional.

Ontstaan

De Eerste Portugese Republiek wordt uitgeroepen

De Portugese monarchie was al tijdens de 19e eeuw erg onpopulair. Het ging economisch gezien slecht met het land, terwijl de koninklijke familie in grote luxe leefde. Hierdoor kreeg de monarchie steeds meer tegenstanders. Zij werden "republikeinen" genoemd. De republikeinen wilden van Portugal een republiek maken. Zij wilden ook meer gelijkheid en democratie. Ook vonden zij dat de katholieke kerk te veel invloed op het landsbestuur had.

In 1908 werden koning Karel I en kroonprins Lodewijk Filips zelfs door een republikein vermoord, terwijl hun koets door de straten van Lissabon reed. Koning Karel I werd toen opgevolgd door zijn 18-jarige zoon, koning Manuel II. De monarchie was erg wankel. Manuel II probeerde Portugal te veranderen, maar had weinig ervaring. Uiteindelijk brak in 1910 een revolutie uit, waardoor Manuel II werd afgezet. Op 5 oktober werd de republiek uitgeroepen.

Verloop

Geschiedenis van Portugal
Koninkrijk Portugal
Oktoberrevolutie
Eerste Portugese Republiek
Revolutie van de 18ste mei
Ditadura Nacional
Estado Novo
Anjerrevolutie
Derde Portugese Republiek

Naast het afschaffen van de monarchie veranderden meer dingen. Zo kreeg het parlement meer macht en kreeg Portugal meer democratie. De republikeinen verkleinden ook de macht van de katholieke kerk. De katholieke kerk had al eeuwenlang grote invloed in Portugal, maar de republikeinen zorgden voor een sterke scheiding tussen kerk en staat. De Portugese staat ging zelfs nog een stap verder. Zo moesten katholieke organisaties en jezuïeten het land verlaten. Ook werden bezittingen van de kerk afgenomen. Veel begraafplaatsen en scholen kwamen in bezit van de staat. Kinderen die geboren werden buiten een huwelijk werden erkend en crematies werden toegestaan. De republikeinen waren geïnspireerd door de Franse Revolutie. Veel katholieken vonden dit te ver gaan en Portugal kwam zelfs in conflict met de paus.

Daarnaast had de monarchie nog steeds steun onder een gedeelte van de bevolking. In 1912 was er een poging om de monarchie te herstellen in Chaves, maar dit mislukte. Portugal wilde eerst neutraal blijven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Desondanks begonnen de Duitsers de Portugese kolonie Angola binnen te vallen. Daarnaast voorkwamen de Duitse U-boten dat Britse spullen in Portugal terechtkwamen. Portugal had goede banden met het Verenigd Koninkrijk. Ook kwamen veel spullen in Portugal uit het Verenigd Koninkrijk. In 1916 besloot Portugal daarom mee te doen aan de Eerste Wereldoorlog. Portugal vocht aan de kant van de Geallieerden. Na de oorlog kregen de Portugezen het gebied Kionga in het huidige Tanzania in handen. Toch zorgde de oorlog ook voor nog grotere economische problemen.

Deze economische problemen bleven bestaan en de verschillende partijen konden deze niet oplossen. In 1917 was premier Sidónio Pais aan de macht gekomen via een staatsgreep. Pais was pro-Duits en erg populair onder de bevolking. Pais wilde van Portugal een dictatuur maken en was beïnvloed door het corporatisme. Uiteindelijk kwam er in 1918 een referendum met de vraag of de Portugezen hem als president wilden. De Portugezen antwoorden "ja". Pais was echter niet heel succesvol. Zo braken er door heel Portugal opstanden uit. Op 14 december 1918 werd Pais vermoord, waardoor Portugal opnieuw een democratie werd.

Einde

De revolutie van de 28ste mei

Na Pais wilde men terugkeren naar de oude situatie, maar Pais had nog veel steun onder de bevolking. Zijn partij bestond nog steeds en kreeg steeds meer stemmen. Ondertussen raakte Portugal steeds meer verdeeld en ontstonden steeds meer problemen. In 1926 vond de revolutie van de 28ste mei plaats, waardoor het leger de macht greep. Hierdoor kwam er een einde aan de Eerste Portugese Republiek. In plaats daarvan werd Portugal een dictatuur (de Ditadura Nacional).

António Óscar Carmona werd gekozen als president van deze dictatuur, maar later benoemde hij António de Oliveira Salazar tot president. Salazar zou eindelijk Portugal leiden tot aan 1970.