Palmanova
| Palmanova | |
 
| |
|---|---|
.svg)
| |
| Land |  Italië
|
| Regio | Friuli-Venezia Giulia |
| Provincie | Udine |
| Oppervlakte | 13,3 km² |
| Inwoners | 5.280 (2023) |
| Dichtheid | 411 per km² |
| Postcode(s) | 33057 |
| Netnummer(s) | 0432 |
Portaal  Italië
| |
Palmanova is een stad en gemeente in de Italiaanse regio Friuli-Venezia Giulia. De stad ligt in de provincie Udine. Palmanova is een oude vestingstad uit de late Renaissance. Palmanova werd door de republiek Venetië gebruikt als verdediging. De stad is een typisch voorbeeld van een gebastioneerd vestingstelsel. Als je Palmanova van boven zou bekijken, heeft de stad een symmetrisch uiterlijk in de vorm van een ster.
Samen met andere vestigingssteden maakt Palmanova deel uit van de Venetiaanse verdedigingswerken van de 15e tot 17e eeuw. Die verdedigingswerken staan samen op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
Geschiedenis
Palmanova werd gesticht op 7 oktober 1593 door de republiek Venetië. De republiek Venetië was toentertijd een zeer belangrijk land in de regio. Het was namelijk een knooppunt in de handel tussen Europa en het Midden-Oosten. Palmanova maakte deel uit van de reeks verdedigingswerken van de republiek. De stad was onderdeel van de Strato da Terra. Die reeks moest Venetië helpen beschermen tegen aanvallen over land. Palmanova werd ook gesticht ter nagedachtenis van de slag van Lepanto. Toen versloegen de Italianen en Spanjaarden de Ottomanen op Cyprus.
Hierdoor is Palmanova dus een geplande stad. De stad werd ontworpen door Vincenzo Scamozzi. Hij gebruikte de nieuwste technieken in de oorlogsvoering van die tijd. De stad werd daarom aangelegd in de vorm van een ster. Dat had een bepaalde reden. Vanuit de punten konden vijanden namelijk sneller gezien worden. Ook was het makkelijker om de stad te verdedigen. Er waren namelijk geen blinde punten. De aanleg van Palmanova duurde in totaal 30 jaar. Pas tussen 1658 en 1690 vond de tweede fase plaats. Toen waren de forten nog steeds niet helemaal af. Tussen 1806 en 1813 werden de laatste forten afgebouwd onder Napoleon Bonaparte.
Palmanova was de ideale stad van de Renaissance. De stervormige stad heeft namelijk rechte straten die allemaal naar één plein leiden. Dat plein de Piazza Centrale. De rechte wegen zijn weer verbonden met enkele ringen. Als je de stad van boven zou zien, is die bijna precies symmetrisch. Een grote bron van inspiratie voor de stad was het boek Utopia van Thomas More. In dat boek beschrijft More zijn blik op de ideale samenleving.
Na de oorlogen tegen Napoleon kwam Palmanova onder de heerschappij van de Oostenrijkers. In 1866 werd de regio echter door Italianen ingenomen. Palmanova lag toentertijd vlakbij de grens met Oostenrijk-Hongarije. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Palmanova dan ook een strategisch punt. Zo was de stad een militaire zone. In 1960 werd Palmanova een nationaal monument verklaard.
Ligging
Palmanova ligt in het zuiden van de Italiaanse regio Friuli-Venezia Giulia. De stad ligt op 12 kilometer afstand van Udine, 28 kilometer van Gorizia en 55 kilometer van Triëst.
Onder de gemeente Palmanova vallen ook de plaatsjes Jalmicco, Sottoselva en San Marco.
Stedenbanden
|
Venetiaanse verdedigingswerken van de 15e tot 17e eeuw | .svg){kind=small}
| |
|---|---|---|---|
| Bergamo · Palmanova · Peschiera del Garda · Kotor · Šibenik · Zadar | |||