Bibliotheek (algemeen)

Bibliotheek in Almere

Een bibliotheek is een uitleenplek voor boeken, tijdschriften en ander materiaal. Je moet lid van de bibliotheek zijn om het materiaal te kunnen lenen voor een bepaalde tijd. Bij lenen moet je het geleende artikel weer terug brengen. Doe je dat te laat, dan krijg je een boete. Ook bij beschadiging of kwijtraken van het geleende artikel moet je een boete betalen.

Naast een boeken bibliotheek bestaat er ook een muziekbibliotheek waar bladmuziek wordt bewaard en uitgeleend. Het muziekcentrum van de omroep in Hilversum heeft zo'n muziekbibliotheek.

Soms vind je in een bibliotheek ook een kunst-uitleen, waarbij je kunstwerken tegen betaling voor een bepaalde tijd kunt lenen.

Geschiedenis

Bibliotheken bestaan al sinds dat het schrift bestond. Meestal waren ze asn tempels en later aan kerken verbonden. In de middeleeuwen hadden koningshuizen en kloosters hun eigen bibliotheek. Een verzameling boeken die eigenlijk nog niet uitgeleend werden, maar meer als een soort van schatkamer van kennis. Je zou kunnen zeggen het begin van een erfgoed-bibliotheek of boekenmuseum. De Koninklijke Bibliotheek (KB) in Den Haag is de nationale bibliotheek van Nederland en is een voorbeeld van een erfgoed-bibliotheek. Ook universiteiten hebben een dergelijke bibliotheek. Hier mogen bijzondere en/of kostbare werken ook alleen ingezien worden, vaak onder begeleiding.

Een openbare bibliotheek zal echter eens in de zoveel tijd juist het bestand van boeken e.d. vernieuwen om zo actuele kennis te kunnen bieden. De oudere boeken e.d. worden dan verkocht.

In het kader van de duurzaamheid ontstaan er in stadsbuurten en dorpen initiatieven van zogeheten buurtbiebs of minibieb. Een kast langs de kant van de weg waarin mensen zelf gekochte boeken plaatsen die anderen mogen lenen.

Andere soorten bibliotheken

• Schoolbibliotheek, een verzameling prenten-, lees- en informatieboeken voor gebruik in de school
• Bibliotheekbus, een rijdende minibibliotheek bijvoorbeeld op het platteland
• Ziekenhuisbibliotheek, voor uitleen van boeken aan patiënten.
• Huisbibliotheek, een privé verzameling van boeken voor eigen gebruik
• Zadenbibliotheek en xylotheek, verzameling van zaden en houtsoorten. Er is een speciale zadenbibliotheek waar van elk gewas op aarde een hoeveelheid zaad wordt bewaard. Dit om te voorkomen dat plantensoorten (vooral etensgewassen) verloren gaan. Het wordt ook wel een zadenbank genoemd.
• Video- en audiotheek, verzameling van beeld- en geluidsmateriaal. De bekendste is die van Beeld en geluid in Hilversum. Omroepen kunnen hier alleen gebruik van maken.
• Streamingsdiensten zijn zeg maar digitale bibliotheken. Zo heb je Spotify, HBO Max, ViaPlay, Pathé Thuis, Cinetree, Videoland, Netflix en Apple TV+. Het is meer een idee van kopen, dan van lenen tegen betaling.

Openbare bibliotheek

Je kunt lid worden van een openbare bibliotheek in je woonplaats. Deze bibliotheken zijn tegenwoordig ook aangesloten bij de CPNB en promoten (kinder)boeken, in de hoop dat men meer gaat lezen. Ze doen elk jaar mee aan de kinderboekenweek en de boekenweek voor volwassenen.