Dovenetel: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nieuwe pagina aangemaakt met '{{werk}} {{Infobox plant |Naam = Dovenetel |Wetenschappelijke naam = Lamium |Afbeelding = 250px |IUCN-...')
 
k
 
(3 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{werk}}
 
 
{{Infobox plant
 
{{Infobox plant
 
|Naam                  = Dovenetel
 
|Naam                  = Dovenetel
Regel 6: Regel 5:
 
[[Bestand:Lamium_album_2.jpg|250px]]
 
[[Bestand:Lamium_album_2.jpg|250px]]
 
|IUCN-status            = Onbekend
 
|IUCN-status            = Onbekend
|Leefgebied            = [[Europa (werelddeel)|Europa]] en [[Azië]], door mensen ook naar [[Noord-Amerika]] gebracht.
+
|Leefgebied            = [[Europa (werelddeel)|Europa]], [[Azië]] en [[Afrika]], door mensen ook naar [[Noord-Amerika]] en [[Oceanië]] gebracht.
 
|Leefomgeving          = Vooral in [[berm]]en, [[bosrand]]en en [[grasveld]]en.
 
|Leefomgeving          = Vooral in [[berm]]en, [[bosrand]]en en [[grasveld]]en.
 
|Familie                = [[Lipbloemenfamilie]]
 
|Familie                = [[Lipbloemenfamilie]]
Regel 12: Regel 11:
 
}}
 
}}
  
De '''dovenetel''' is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] binnen de lipbloemenfamilie. Ze lijken heel erg op gewone [[brandnetel]]s, maar verschillen wel op een beetje, en zijn vooral herkenbaar door hun [[bloem (plant)|plant]]en, die per soort in kleur verschillen en eetbaar zijn.
+
De '''dovenetel''' is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] binnen de lipbloemenfamilie. Ze lijken heel erg op gewone [[brandnetel]]s, maar verschillen wel op een beetje, en zijn vooral herkenbaar door hun [[bloem (plant)|plant]]en, die per soort in kleur verschillen en eetbaar zijn. Ook de meeste andere delen van de plant zijn eetbaar. Door sommigen wordt de dovenetel als [[onkruid]] gezien, maar anderen vinden de dovenetel een goede plant voor in de tuin.
  
[[Categorie:Bloemen]]
+
==Vergelijking met brandnetels==
 +
De dovenetel lijkt sterk op de brandnetel, maar er zijn verschillen. Het meest zichtbare verschil zit in de bloemen, die de dovenetel wel heeft en de brandnetel niet. Die bloemen staan er bekend om dat als ze plukt en je er van achteren aan zuigt, er [[nectar]] uit komt, en je een tijdje een [[zoet]]e smaak in je mond hebt. Een ander belangrijk verschil is dat de dovenetel niet steekt, en dat is ook de reden waarom de dovenetel zo heet; 'doof' betekende vroeger namelijk 'niet werkend'. De bladeren zijn ook iets anders dan die van de brandnetel, en van deze bladeren kan, net zoals bij de brandnetel, [[thee]] en [[soep]] worden gemaakt.
 +
 
 +
De reden dat de twee planten zo op elkaar lijken komt waarschijnlijk door de [[evolutie]]; de planten die meer op de brandnetel leken, werden minder vaak gegeten en daardoor wist dat geslacht te overleven, en de andere geslachten niet.
 +
 
 +
==Voorkomen==
 +
De dovenetel komt oorspronkelijk in heel [[Europa (werelddeel)|Europa]] en grote delen van [[Azië]] en noordelijk [[Afrika]] voor, maar door mensen zijn ze ook naar [[Noord-Amerika]] en [[Oceanië]] gebracht, waar ze een plaag vormen. Ze bedreigen daar de [[inheems]]e plantensoorten, doordat ze makkelijk verspreiden. Ook in [[Nederland]] en [[België]] komen dovenetels veel voor, waaronder de [[hoenderbeet]] en de [[witte dovenetel]]. Dovenetels zijn niet bedreigd.
 +
 
 +
==Soorten in de Benelux==
 +
In het geslacht van dovenetel bestaan er zo'n veertig soorten. De volgende dovenetels komen van nature in Nederland of België voor:
 +
*[[Brede dovenetel]] (''Lamium confertum'')
 +
*[[Gevlekte dovenetel]] (''Lamium maculatum'')
 +
*[[Hoenderbeet]] (''Lamium amplexicaule'')
 +
*[[Ingesneden dovenetel]] (''Lamium hybridum'')
 +
*[[Paarse dovenetel]] (''Lamium purpureum'')
 +
*[[Witte dovenetel]] (''Lamium album'')
 +
 
 +
==Galerij==
 +
<gallery mode="packed">
 +
Bestand:Lamium-amplexicaule-250404.jpg|Bloemen van de hoenderbeet.
 +
Bestand:Bombus_hortorum_-_Laminum_album.jpg|Een [[bij]] op een witte dovenetel.
 +
Bestand:Lamium_amplexicaule_plant1_(14648450287).jpg|Een hoenderbeet.
 +
Bestand:Lamierblanc.jpg|Een groep witte dovenetels.
 +
Bestand:Lamium_album_2019-03-24_7782.jpg|Een net [[kiemen|gekiemde]] witte dovenetel.
 +
</gallery>
 +
[[Categorie:Lipbloemenfamilie]]

Huidige versie van 10 apr 2023 om 14:08

Dovenetel
Lamium
[[Bestand: Lamium album 2.jpg|250px]]
Onbekend
Leefgebied Europa, Azië en Afrika, door mensen ook naar Noord-Amerika en Oceanië gebracht.
Leefomgeving Vooral in bermen, bosranden en grasvelden.
Behoort tot de Lipbloemenfamilie
Portaal Portaalicoon Planten


De dovenetel is een geslacht binnen de lipbloemenfamilie. Ze lijken heel erg op gewone brandnetels, maar verschillen wel op een beetje, en zijn vooral herkenbaar door hun planten, die per soort in kleur verschillen en eetbaar zijn. Ook de meeste andere delen van de plant zijn eetbaar. Door sommigen wordt de dovenetel als onkruid gezien, maar anderen vinden de dovenetel een goede plant voor in de tuin.

Vergelijking met brandnetels

De dovenetel lijkt sterk op de brandnetel, maar er zijn verschillen. Het meest zichtbare verschil zit in de bloemen, die de dovenetel wel heeft en de brandnetel niet. Die bloemen staan er bekend om dat als ze plukt en je er van achteren aan zuigt, er nectar uit komt, en je een tijdje een zoete smaak in je mond hebt. Een ander belangrijk verschil is dat de dovenetel niet steekt, en dat is ook de reden waarom de dovenetel zo heet; 'doof' betekende vroeger namelijk 'niet werkend'. De bladeren zijn ook iets anders dan die van de brandnetel, en van deze bladeren kan, net zoals bij de brandnetel, thee en soep worden gemaakt.

De reden dat de twee planten zo op elkaar lijken komt waarschijnlijk door de evolutie; de planten die meer op de brandnetel leken, werden minder vaak gegeten en daardoor wist dat geslacht te overleven, en de andere geslachten niet.

Voorkomen

De dovenetel komt oorspronkelijk in heel Europa en grote delen van Azië en noordelijk Afrika voor, maar door mensen zijn ze ook naar Noord-Amerika en Oceanië gebracht, waar ze een plaag vormen. Ze bedreigen daar de inheemse plantensoorten, doordat ze makkelijk verspreiden. Ook in Nederland en België komen dovenetels veel voor, waaronder de hoenderbeet en de witte dovenetel. Dovenetels zijn niet bedreigd.

Soorten in de Benelux

In het geslacht van dovenetel bestaan er zo'n veertig soorten. De volgende dovenetels komen van nature in Nederland of België voor:

Galerij

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Dovenetel&oldid=778824"