Paleis op de Dam

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.

Het Paleis op de Dam is een paleis op de Dam in de binnenstad te Amsterdam. Het paleis wordt tegenwoordig gebruikt voor de bezoeken van het Nederlands Koninklijk Huis en er worden vaak tentoonstellingen gehouden.

Beschrijving

Stijl en vorm

Het paleis is een monumentaal gebouw. Het heeft wat sobere versiering, maar een heldere opzet. Het paleis is gebouwd in de vorm van het Hollands classicisme. De beelden en het beeldhouwwerk op het gebouw mocht nergens de aandacht van afleiden. De aandacht moest blijven op het geheel.

Gevel

De gevel heeft wat weg van de Klassieke Tijd. Het middelste stuk loopt uit in een punt dak. Als je voor het gebouw staat zie dat ook. Aan beide kanten zit nog een soort van vleugel. Het midden stuk en de twee torentjes zijn later nog wat naar voren gebracht.

Beeldhouwwerk

Aan het beeldhouwwerk valt haast niks op. Op Het gebouw zitten wel stukken waar in marmer is beeld gehouden. Op de punten van de daken zie je ook bronzen beelden.

Koepel

Boven het midden stuk zit een koepel. Hier kon men vroeger schepen de haven zien binnenkomen. Op de top van de koepel zit een windwijzer. De windwijzer heeft de vorm van een Koggeschip. Dat was het vroegere symbool van de stad Amsterdam.

Ingang

Wat opvallend is dat er geen monumentale ingang is en dat het gebouw een ontoegankelijke indruk geeft. De officiële ingang is aan de Nieuwezijds Voorburgwal. Voor bezoekers en toeristen is er ook een ingang aan de Damzijde.

Indeling

Souterrain

  • Hoofdingang
  • Achteringang
  • Gevangenis (Monteel in geruik als voorraadkamers)
  • Binnenplaatsen
  • Munitiekamer
  • Vierschaar
  • Gewapende wachten
  • Wisselbank
  • Conciergewoning
  • Pijnkamers
  • Cipierswoning

Eerste verdieping

  • Balkon
  • Galerij
  • Advocaten- en procureurskamers
  • Burgemeesterskamer/antichambre
  • Raadzaal/Salon van de Koning
  • Vroedschapzaal
  • Mozeszaal
  • Troonzaal
  • Vierschaar
  • Justitiekamer/Gele Salon
  • Secretariaat
  • Burgerzaal
  • Schepenzaal

Tweede verdieping

  • Burgerzaal
  • Krijgsraadszaal
  • Galerij
  • Vierschaar (Soort van rechtbank)

Geschiedenis

Bouw

Het paleis op de Dam is oorspronkelijk gebruikt als stadhuis. Het gebouw moest een vervanging vormen voor het oude Stadhuis van Amsterdam. Door onder meer de Vrede van Münster werd het stadhuis vervangen. In Europa was er nog nooit eerder zo'n bouwwerk gebouwd met veel decoratie. Veel mensen vinden dat dit het toppunt is van de Gouden eeuw. Het gebouw is het grootste niet-religieuze gebouw van de Gouden eeuw. Het was het symbool van Amsterdam in die tijd. In die tijd noemden veel mensen het stadhuis zelfs het achtste wereldwonder. Het gebouw moest alle rijkdom en al het aanzien van Amsterdam symboliseren. De bouw van het gebouw kostte in total 8,5 miljoen gulden. Dat was in die tijd een enorm hoog bedrag.

Oorspronkelijke stond het gebouw op 13659 houten heipalen. Veel Amsterdamse kinderen die naar school gingen moesten in die tijd leren dat het zoveel heipalen had. Nu zijn het er 13657. Ooit werden er twee verwijderd om te kijken of ze niet verrot waren. Het gebouw is gebouwd met Bentheimer zandsteen en het interieur bestaat veel uit marmer. Jacob van Campen liet zich inspireren door Romeinse paleizen. Een zilveren toffel werd door de burgemeester gebruikt om de eerste stenen neer te leggen. De toffel is nog steeds te zien in het Rijksmuseum Amsterdam.

Jacob van Campen ontwierp het gebouw wel, maar Daniël Stalpaert zorgde ervoor dat het gebouw werd gebouwd. Na een klein conflict in 1654 kreeg Stalpaert de leiding. Het beeldhouwwerk op het gebouw werd gemaakt door Artus Quellinus. Het gedicht op het gebouw werd geschreven door Joost van den Vondel.

Inwijding

Op 29 juli 1655 vond de inwijding van het gebouw plaats. 's Ochtends om 8 uur werd een dienst gehouden in de Nieuwe en in de Oude kerk. Vervolgens gingen belangrijke mensen naar het Prinsenhof. Daarna was er een optocht door de stad. Na de optocht hield Cornelis de Graeff een toespraak. Vervolgens was er een toespraak van de burgemeester in de kerk. Na de middag was er een groot feestmaal op kosten van de stad zelf. Rond een uur of 7 waren de feestelijkheden klaar.

Paleis

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Paleis_op_de_Dam&oldid=294619"