Regeringsvorm

Uit Wikikids
Versie door Hanssain (overleg | bijdragen) op 29 okt 2025 om 11:50 (→‎Enige regeringsvormen)
(wijz) ← Oudere versie | toon huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Landen met hun staats- en regeringsvormen.

 Volledige presidentiële republieken

 Presidentiële regeringsvorm, met een aan het parlement gebonden uitvoerende macht

 Semi-presidentiele republieken

 Parlementaire republieken

 Parlementaire constitutionele monarchieën, waar de vorst geen macht meer uitoefent

 Parlementaire constitutionele monarchieën, waar de vorst wél macht uitoefent (vaak samen met een weinig invloed hebbend parlement)

 Absolute monarchieën

 Eenpartijstaten

 Landen waar de constitutie is opgeschort (bijv. bij militaire dictaturen)

 Landen, waar geen van bovenstaande categorieën van toepassing is

Noot: let wel, sommige staten hebben constitutioneel een meerpartijenstelsel, maar worden door veel buitenstaanders als autoritaire staten beschouwd. Deze kaart heeft echter tot doel om de formele regeringsvorm ('de jure') te beschrijven, niet de graad van democratie in de praktijk ('de facto').

Een regeringsvorm is een manier waarop een land geregeerd wordt. Daarbij kijk je naar wie het gezag heeft en hoe ze dat gezag uitoefenen.

In de eerste plaats gaat een regeringsvorm over wat voor soort staatshoofd en regeringsleider er is en wat voor soort regering. Ten tweede gaat het over hoe de uitvoerende, wetgevende en rechtsprekende macht zijn geregeld: gescheiden of gemengd? In hoeverre moet de regering rekening houden met een parlement, met een grondwet en met wetten?

Wat betreft staatshoofden zijn er ruwweg twee regeringsvormen: een republiek (waarin het staatshoofd, de president, wordt gekozen) of een monarchie (waarin het staatshoofd, de monarch, altijd uit dezelfde familie komt).

In 1946 mochten de Italianen een regeringsvorm kiezen: republiek of monarchie?

Wat betreft de verhouding tussen de drie machten zijn er ook ruwweg twee regeringsvormen: een democratische rechtsstaat (waarin de machten gescheiden zijn en het volk mede bepaalt wat voor regering er is) en een dictatuur (waarin een klein groepje mensen, vaak met één sterke leider alle drie de machten heeft en het volk dwingt te gehoorzamen).

Het woord staatsvorm of staatsinrichting lijkt veel op regeringsvorm, maar is niet helemaal hetzelfde. Een staatsvorm gaat over hoe een land bestuurlijk is ingedeeld en wat voor banden het heeft met andere landen. In een federatie, zoals België, hebben verschillende regio's zelfbestuur. In een eenheidsstaat, zoals Nederland, worden de belangrijkste zaken door de landelijke regering beslist. Bovendien zijn België en Nederland allebei lidstaten van de Europese Unie, een soort statenbond.

Enige regeringsvormen

Hieronder volgen enige regeringsvormen:

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Regeringsvorm&oldid=983268"