Republiek Venetië

Werk in uitvoering Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Werk in uitvoering Aan dit artikel wordt nog hard gewerkt.

Doorluchtige republiek Venetië Serenissima Repubblica di Venezia         De republiek in 1700
Hoofdstad	Eraclea (697–742) Malamocco (742-810) Venetië (810-1797)
Inwonersaantal	2.500.000 (rond 1600)
Regeringsvorm	Parlementaire republiek onder een oligarchie
Taal	Italiaans Venetiaans Latijn
Godsdienst	Rooms-Katholiek
Staatshoofd	Doge
Munteenheid	Venetiaanse dukaat Venetiaanse lire
Portaal Geschiedenis

De republiek Venetië was een land dat bestond tussen 697 en 1797. Het land lag in het noordoosten van Italië en bestond uit de regio Veneto met omliggende gebieden. De hoofdstad van de republiek was Venetië. De republiek was een belangrijke schakel in de handel tussen Europa en het Midden-Oosten. Ook speelde de republiek een belangrijke rol in de handel op de Middellandse Zee. De republiek Venetië was dus een erg belangrijk land tijdens van ongeveer het jaar 1000 tot aan de 18e eeuw.

De republiek had een vrij bijzonder bestuur. In plaats van koning of hertog werd de republiek Venetië bestuurd door een doge. Die doge zat ongeveer 10 jaar. Sommige doges hebben langer geregeerd; anderen juist veel korter. Oorspronkelijk had de doge de absolute macht. Later kreeg de aristocratie (rijke bovenlaag) van de republiek juist veel meer macht. De republiek bestuurde ook een tijd lang gebieden rondom de Middellandse Zee zoals Cyprus, Dubrovnik, Kotor, Kreta en de Ionische Eilanden.

In 1797 kwam er een einde aan de republiek Venetië door Napoleon Bonaparte. Op het congres van Wenen werd besloten dat de republiek Venetië niet werd hersteld (anders dan alle landen). Na de Franse tijd ontstond het koninkrijk Lombardije-Venetië dat door de Oostenrijkse keizer bestuurd werd.

Politiek

Bestuurlijke indeling

De Kroatische stad Dubrovnik, vroeger Ragusa, was onderdeel van de republiek Venetië. De stad behoorde tot de Strato da Mar.

De republiek Venetië was verdeeld in verschillende podestás. Dat bestond uit een stad met omliggend gebied. Een podestá was een soort van provincie. Zo'n gebied werd geleid door een heer uit een belangrijke familie. Hij bestuurde het gebied en zorgde dat het gebied niet opstand kwam. Iedere podestá stuurde vervolgens een ambassadeur naar Venetië. De ambassadeur zorgde voor een goede relatie tussen Venetië en het gebied. Die relatie was bedoeld voor altijd; een gebied kon hier niet uitstappen. Iedere podestá had een bestuur bestaande uit leden uit de aristocratie en burgerij. Podestás kregen een vrij grote mate van vrijheid en zelfbestuur. Wel moesten zij om de vier jaar een rapport naar Venetië sturen over het bestuur van het gebied.

De podestás waren verdeeld in drie regio's:

• De Dogado: het originele gebied van de republiek. In deze regio lagen negen podestás. Dat waren Caorle, Torcello, Murano, Malamocco, Chioggia, Loreo, Cavarzere, Grado en Goro.
• De Strato da Mar: de veroverde gebieden aan de zee. Deze gebieden lagen in het huidige Griekenland, Albanië, Montenegro en Kroatië. Ook Cyprus behoorde een tijd lang tot deze regio.
• De Strato da Tera: de veroverde gebieden op het land. Hiertoe behoorden onder andere de steden Padua, Treviso, Vicenza, Verona, Brescia, Bergamo, Cremona, Friuli, Polesine en Cadore.

Veroverde gebieden

De Republiek Venetië en veroverde gebieden in 1796

De Venetiaanse gebieden in het groen rond 1450.

Naast Venetië en omgeving bestond de republiek Venetië uit een groot aantal veroverde gebieden. Dat waren:

• Dalmatië (1409-1797)
• Constantinopel (het huidige Istanboel, 1204)
• Istrië (1291/1331-1797)
• Cyprus (1489-1571)
• Enkele Italiaanse steden:
  • Verona (1405-1797)
  • Crema (1449-1797)
  • Padua (1405-1797)
• Enkele steden op de Balkan:
  • Ragusa (het huidige Dubrovnik, 1205-1358)
  • Castelnuovo (het huidige Herceg Novi, 1687-1797)
  • Cattaro (het huidige Kotor, 1420-1538, 1571-1657, 1600-1797)
  • Durazzo (het huidige Durrës, 1205-1213, 1392-1501)
  • Scutari (het huidige Shkodër, 1396-1479)
  • Monemvasia (1463-1540, 1690-1715)
  • Modon (het huidige Methoni, 1209-1500, 1685-1715)
  • Corone (het huidige Koroni, 1209-1500, 1687-1718)
• Enkele Griekse eilanden:
  • Kreta (1204-1645)
  • De Sporaden, waaronder Rhodos, Kos en Samos
  • De Ionische Eilanden, waaronder Korfoe, Kefalonia en Ithaka
  • Limnos

Daarnaast had de republiek nog (grote) invloed over een aantal gebieden, waaronder het hertogdom Milaan en de regio Emilia-Romagna.

Leger

Van het Arsenaal van Venetië is tegenwoordig weinig meer over. Op bovenstaande foto zie je de Porta Magna, de hoofdingang van het arsenaal.

De republiek Venetië was een land van zeevaarders. Tot aan de 15e eeuw bestond het grootste deel van het leger uit een marine. Venetië was een van de grootste zeemachten in Europa. In de republiek waren ook groot aantal scheepsbouwers en andere werkplaatsen voor wapens en benodigdheden. Een groot deel hiervan was te vinden in het Arsenaal van Venetië. Hier werd in grote aantallen onderdelen voor schepen en wapens gebruikt. De wapens en schepen waren gestandaardiseerd, waardoor de onderdelen ook uitwisselbaar waren tussen schepen. Daarnaast konden zij makkelijker gemaakt worden. Werkplaatsen kon namelijk gewoon standaardmaten gebruiken. Het arsenaal was overigens ook een van de grootste industriële complexen in Europa vóór de Industriële Revolutie.

In de 15e eeuw begon de republiek ook met een grote uitbreiding van de landmacht. Eerst werd de verdediging via land overgelaten aan de lokale handelaars en handelsbedrijven. In de 16e eeuw kwam er een landmacht dat daarvoor verantwoordelijk was.