Neuengamme: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(5 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 17: Regel 17:
 
{{Leeswaarschuwing-eng}}
  
{{Leeswaarschuwing-eng}}
 
Het kamp Neuengamme, werd opgericht in 1938 nabij het dorp Neuengamme in de wijk Bergedorf in [[Hamburg]]. Het werd het grootste concentratiekamp in Noordwest-Duitsland. Er verbleven meer dan 100.000 gevangenen in Neuengamme en zijn subkampen, waarvan er 24 kampen voor vrouwen waren. Uit onderzoek is gebleken dat er ​​42.900 mensen in Neuengamme zijn omgekomen: 14.000 in het hoofdkamp, ​​12.800 in de subkampen en 16.100 tijdens de dodenmarsen en bombardementen tijdens de laatste weken van de [[Tweede Wereldoorlog]]. Na de Duitse nederlaag in 1945 gebruikte het Britse leger de plek als [[interneringskamp]] voor [[Schutzstaffel|SS]]- en andere nazi- functionarissen. In 1948 droegen de Britten het land over aan de Vrije Hanzestad Hamburg, die de houten barakken van het kamp direct afbrak en in plaats daarvan een gevangeniscellenblok bouwde. Hierdoor werd het voormalige concentratiekamp omgebouwd tot twee staatsgevangenissen die vanaf 1950 door de Hamburgse autoriteiten werden beheerd tot 2004. Na protesten van verschillende groepen overlevenden en bondgenoten doet de plek nu dienst als gedenkteken. Het ligt 15 km ten zuidoosten van het centrum van Hamburg.
 
Het kamp Neuengamme, werd opgericht in 1938 nabij het dorp Neuengamme in de wijk Bergedorf in [[Hamburg]]. Het werd het grootste concentratiekamp in Noordwest-Duitsland. Er verbleven meer dan 100.000 gevangenen in Neuengamme en zijn subkampen, waarvan er 24 kampen voor vrouwen waren. Uit onderzoek is gebleken dat er ​​42.900 mensen in Neuengamme zijn omgekomen: 14.000 in het hoofdkamp, ​​12.800 in de subkampen en 16.100 tijdens de dodenmarsen en bombardementen tijdens de laatste weken van de [[Tweede Wereldoorlog]]. Na de Duitse nederlaag in 1945 gebruikte het Britse leger de plek als [[interneringskamp]] voor [[Schutzstaffel|SS]]- en andere nazi- functionarissen. In 1948 droegen de Britten het land over aan de Vrije Hanzestad Hamburg, die de houten barakken van het kamp direct afbrak en in plaats daarvan een gevangeniscellenblok bouwde. Hierdoor werd het voormalige concentratiekamp omgebouwd tot twee staatsgevangenissen die vanaf 1950 door de Hamburgse autoriteiten werden beheerd tot 2004. Na protesten van verschillende groepen overlevenden en bondgenoten doet de plek nu dienst als gedenkteken. Het ligt 15 km ten zuidoosten van het centrum van Hamburg.
  +
−
 
  +
== Het begin ==
 
De SS richtte op 13 december 1938 het concentratiekamp Neuengamme op als een subkamp (Duits: Außenlager) van het concentratiekamp [[Sachsenhausen]] en vervoerde 100 gevangenen vanuit Sachsenhausen om te beginnen met de bouw van een kamp en het bemannen van de steenfabriek. Op 4 juni werd het concentratiekamp Neuengamme een zelfstandig kamp (''Duits: Stammlager)'' en kwamen er transporten uit heel Duitsland en al snel uit de rest van Europa.
 
De SS richtte op 13 december 1938 het concentratiekamp Neuengamme op als een subkamp (Duits: Außenlager) van het concentratiekamp [[Sachsenhausen]] en vervoerde 100 gevangenen vanuit Sachsenhausen om te beginnen met de bouw van een kamp en het bemannen van de steenfabriek. Op 4 juni werd het concentratiekamp Neuengamme een zelfstandig kamp (''Duits: Stammlager)'' en kwamen er transporten uit heel Duitsland en al snel uit de rest van Europa.
   
 
Doordat er door de slechte leefomstadigheden en het zware werk er nogal veel gevangenen stierven, werd er in 1942 een crematorium gebouwd. In datzelfde jaar kwamen er de Jastram wapenfabrieken, waar ook gevangenen als dwangarbeider moesten werken.
 
Doordat er door de slechte leefomstadigheden en het zware werk er nogal veel gevangenen stierven, werd er in 1942 een crematorium gebouwd. In datzelfde jaar kwamen er de Jastram wapenfabrieken, waar ook gevangenen als dwangarbeider moesten werken.
  +
  +
== Het naderende einde ==
  +
Op 15 maart 1945 begon de overbrenging van Scandinavische gevangenen uit andere Duitse kampen naar Neuengamme. De subkampen van Neuengamme werden later die maand leeggemaakt tijdens dodenmarsen naar de opvangkampen [[Bergen-Belsen]] en Osnabrück. Er werden orders uitgevaardigd voor de evacuatie van het hoofdkamp op 19 april. Tussen 20 en 26 april werden meer dan 9000 gevangenen uit Neuengamme gehaald en op vier schepen geladen: de passagiersschepen ''Deutschland'' en ''Cap Arcona'', en twee grote stoomschepen, ''SS Thielbek'' en ''Athen''.
  +
  +
De gevangenen zaten een aantal dagen in het ruim van het schip, zonder voedsel of water. De Royal Air Force (RAF) bombardeerden met Hawker Typhoons op 3 mei de Thielbek, Cap Arcona en Deutschland omdat ze dachten dat er vluchtende Nazi's op de schepen zaten. Overlevenden die in het water sprongen, werden beschoten door kanonvuur van het RAF-vliegtuig of neergeschoten door nazi-functionarissen. Pas later begrepen de Britten welke verschrikkelijke vergissing er was gemaakt. Duizenden doden spoelden aan, net toen het Britse leger het gebied aan land met succes bezette. De Britten dwongen Duitse krijgsgevangenen en burgers massagraven voor de doden te graven. Ongeveer 7.100 gevangenen en functionarissen kwamen om bij de aanval; slechts 450 gevangenen overleefden deze ramp. Er bleven 600 à 700 concentratiekampgevangenen in het hoofdkamp achter onder bevel van de SS om alle belastende papieren te vernietigen (ca. 10% bleef bewaard), veel delen van het kamp af te breken en het terrein schoon te maken. Op 2 mei 1945 verlieten de SS en de laatste gevangenen het concentratiekamp Neuengamme. De eerste Britse soldaten arriveerden de volgende dag en, toen ze een dor en schoon terrein zagen, meldden ze het concentratiekamp als "leeg".
  +
  +
== Na de oorlog ==
  +
Delen van Neuengamme zijn nog gebruikt als ontheemdenkamp. Dit was voor Russische burgers die niet meteen naar huis konden. Ook waren dit voormalige slavenarbeiders en gevangenen uit andere concentratiekampen. Duitse krijgsgevangenen werden in andere delen geïnterneerd.
  +
  +
Voormalige gevangenen uit zes landen getuigden tijdens het proces over de executies die in het kamp waren gepleegd, waaronder die van Sovjet-krijgsgevangenen die met giftig gas waren vermoord, 'medische' experimenten die op gevangenen werden uitgevoerd en de wrede behandeling en erbarmelijke omstandigheden van de gevangenen in het algemeen.
   
 
== Slachtoffers ==
  
== Slachtoffers ==
Regel 135: Regel 146:
 
|100,400
  
|100,400
 
|}
 
|}
  +
{{Navigatie concentratiekampen Tweede Wereldoorlog}}
 
[[Categorie:Concentratiekampen en vernietigingskampen]]
  
[[Categorie:Concentratiekampen en vernietigingskampen]]
−
[[Categorie:Tweede Wereldoorlog]]
  

Huidige versie van 10 mei 2024 om 08:50

Neuengamme

Forced labor at Neuengamme concentration camp.jpg

Dwangarbeiders in Neuengamme
Periode 1938–1945
Type kamp Werkkamp
Plaats Hamburg, Noord-Duitsland
Mensen
Beheerder Schutzstaffel (SS)
Kampcommandant Walter Eisfeld (februari 1940 - maart 1940)

Martin Gottfried Weiss (april 1940 - augustus 1942)
Max Pauly (september 1942 - 4 mei 1945)

Gevangenen 106.000
Doden 42.900
Portaal Portal.svg Tweede Wereldoorlog

Neuengamme was een netwerk van nazi-concentratiekampen in Noord- Duitsland dat bestond uit het hoofdkamp Neuengamme en daar omheen meer dan 85 buitenkampen.

Let op!
Sommige kinderen kunnen onderstaande tekst als schokkend (of eng) ervaren.
Zij kunnen dit artikel lezen of bespreken met een volwassene.

Het kamp Neuengamme, werd opgericht in 1938 nabij het dorp Neuengamme in de wijk Bergedorf in Hamburg. Het werd het grootste concentratiekamp in Noordwest-Duitsland. Er verbleven meer dan 100.000 gevangenen in Neuengamme en zijn subkampen, waarvan er 24 kampen voor vrouwen waren. Uit onderzoek is gebleken dat er ​​42.900 mensen in Neuengamme zijn omgekomen: 14.000 in het hoofdkamp, ​​12.800 in de subkampen en 16.100 tijdens de dodenmarsen en bombardementen tijdens de laatste weken van de Tweede Wereldoorlog. Na de Duitse nederlaag in 1945 gebruikte het Britse leger de plek als interneringskamp voor SS- en andere nazi- functionarissen. In 1948 droegen de Britten het land over aan de Vrije Hanzestad Hamburg, die de houten barakken van het kamp direct afbrak en in plaats daarvan een gevangeniscellenblok bouwde. Hierdoor werd het voormalige concentratiekamp omgebouwd tot twee staatsgevangenissen die vanaf 1950 door de Hamburgse autoriteiten werden beheerd tot 2004. Na protesten van verschillende groepen overlevenden en bondgenoten doet de plek nu dienst als gedenkteken. Het ligt 15 km ten zuidoosten van het centrum van Hamburg.

Het begin

De SS richtte op 13 december 1938 het concentratiekamp Neuengamme op als een subkamp (Duits: Außenlager) van het concentratiekamp Sachsenhausen en vervoerde 100 gevangenen vanuit Sachsenhausen om te beginnen met de bouw van een kamp en het bemannen van de steenfabriek. Op 4 juni werd het concentratiekamp Neuengamme een zelfstandig kamp (Duits: Stammlager) en kwamen er transporten uit heel Duitsland en al snel uit de rest van Europa.

Doordat er door de slechte leefomstadigheden en het zware werk er nogal veel gevangenen stierven, werd er in 1942 een crematorium gebouwd. In datzelfde jaar kwamen er de Jastram wapenfabrieken, waar ook gevangenen als dwangarbeider moesten werken.

Het naderende einde

Op 15 maart 1945 begon de overbrenging van Scandinavische gevangenen uit andere Duitse kampen naar Neuengamme. De subkampen van Neuengamme werden later die maand leeggemaakt tijdens dodenmarsen naar de opvangkampen Bergen-Belsen en Osnabrück. Er werden orders uitgevaardigd voor de evacuatie van het hoofdkamp op 19 april. Tussen 20 en 26 april werden meer dan 9000 gevangenen uit Neuengamme gehaald en op vier schepen geladen: de passagiersschepen Deutschland en Cap Arcona, en twee grote stoomschepen, SS Thielbek en Athen.

De gevangenen zaten een aantal dagen in het ruim van het schip, zonder voedsel of water. De Royal Air Force (RAF) bombardeerden met Hawker Typhoons op 3 mei de Thielbek, Cap Arcona en Deutschland omdat ze dachten dat er vluchtende Nazi's op de schepen zaten. Overlevenden die in het water sprongen, werden beschoten door kanonvuur van het RAF-vliegtuig of neergeschoten door nazi-functionarissen. Pas later begrepen de Britten welke verschrikkelijke vergissing er was gemaakt. Duizenden doden spoelden aan, net toen het Britse leger het gebied aan land met succes bezette. De Britten dwongen Duitse krijgsgevangenen en burgers massagraven voor de doden te graven. Ongeveer 7.100 gevangenen en functionarissen kwamen om bij de aanval; slechts 450 gevangenen overleefden deze ramp. Er bleven 600 à 700 concentratiekampgevangenen in het hoofdkamp achter onder bevel van de SS om alle belastende papieren te vernietigen (ca. 10% bleef bewaard), veel delen van het kamp af te breken en het terrein schoon te maken. Op 2 mei 1945 verlieten de SS en de laatste gevangenen het concentratiekamp Neuengamme. De eerste Britse soldaten arriveerden de volgende dag en, toen ze een dor en schoon terrein zagen, meldden ze het concentratiekamp als "leeg".

Na de oorlog

Delen van Neuengamme zijn nog gebruikt als ontheemdenkamp. Dit was voor Russische burgers die niet meteen naar huis konden. Ook waren dit voormalige slavenarbeiders en gevangenen uit andere concentratiekampen. Duitse krijgsgevangenen werden in andere delen geïnterneerd.

Voormalige gevangenen uit zes landen getuigden tijdens het proces over de executies die in het kamp waren gepleegd, waaronder die van Sovjet-krijgsgevangenen die met giftig gas waren vermoord, 'medische' experimenten die op gevangenen werden uitgevoerd en de wrede behandeling en erbarmelijke omstandigheden van de gevangenen in het algemeen.

Slachtoffers

In het kamp zaten gevangenen van verschillende nationaliteiten.

Land Mannen Vrouwen Totaal
Vlag van Rusland Rusland 21,000 2,000 23,000
Vlag van Polen Polen 13,000 2,700 15,700
Vlag van Frankrijk Frankrijk 11,000 650 11,650
Vlag van Duitsland Duitsland 8,800 400 9,200
Vlag van Nederland Nederland 6,600 250 6,850
Vlag van België België 3,500 150 3,650
Vlag van Denemarken Denemarken 2,400 - 2,400
Vlag van Hongarije Hongarije 1,400 5,800 7,200
Vlag van Noorwegen Noorwegen 2,800 - 2,800
Vlag van Joegoslavië (1992-2003) Joegoslavië 1,000 250 1,250
Vlag van Litouwen Litouwen 3,200 100 3,300
Vlag van Tsjechië Tsjechië 800 800 1,600
Vlag van Griekenland Griekenland 1,200 - 1,200
Vlag van Italië Italië 1,100 100 1,200
Vlag van Spanje Spanje 750 - 750
Vlag van Australië Australië 300 - 300
Vlag van Luxemburg Luxemburg 50 - 50
Andere landen 2,100 300 2,400
Dood door deportatie 55,000
Niet officieel op de lijsten - - 5,900
Totaal 81,000 13,600 100,400
Concentratiekampen in de Tweede Wereldoorlog
In België:Breendonk · Kamp Mechelen
In Nederland:Kamp Amersfoort · Kamp Erika · Kamp Schaarshoek · Kamp Schoorl · Kamp Vught · Kamp Westerbork
Overige Europese kampen:Ankenbuck · Arbeitsdorf · Auschwitz · Bełżec · Bergen-Belsen · Breitenau · Buchenwald · Chełmno · Dachau · Drancy · Ebensee · Emslandlager · Falstad · Flossenbürg · Groß-Rosen · Hinzert · Janovska · Jasenovac · Kaiserwald · Kaunas (Negende Fort) · Langenstein Zwieberge · Le Vernet · Leonberg · Majdanek · Maly Trostenets · Mauthausen · Milbertshofen · Mittelbau-Dora · Natzweiler-Struthof · Neuengamme · Neustadt-Glewe‎ · Niederhagen · Oberndorf-Aistaig · Oranienburg · Osthofen · Penig · Płaszów · Poniatowa · Pustków · Rab · Ravensbrück · Redl-Zipf · Rees · Risiera di San Sabba · Sachsenhausen · Sandbostel · Sobibór · Sonnenburg · Strasshof · Stutthof · Theresienstadt · Treblinka · Uckermark · Vaivara · Warschau
Jappenkampen:Ambarawa 6 · Ambarawa 7 · Aek Pamienke · Bandoengan · Banyubiru · Batu Lintang · Bodjo · Bolong · Brastagi · Lampersari · Kampili · Malino · Muntilan · Pare Pare · Si Rengo Rengo · Solo · Tan Toey · Tjideng · Tjihapit · Tjimahi
Zie ook:Lijst van naziconcentratiekampen · Lijst van Jappenkampen · Plan-Frederiks · België in de Tweede Wereldoorlog · Nederland in de Tweede Wereldoorlog
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Neuengamme&oldid=859901"