Terugtocht van Gettysburg
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Sjabloon:Zijbalk Gettysburg-veldtocht
De Teruchtocht van Gettysburg speelde zich af na de Slag bij Gettysburg samen met zijn achtergrondveldslagen (die bij Carlisle en Hunterstown). Nadat Lee bij Gettysburg verloren had moest hij zijn leger terugtrekken - dit kon niet zonder slag of stoot.
Achtergrond
|
It was all my fault this time. Form your ranks again when you get back to cover. We want all good men to hold together now. Het was mijn fout. Vorm uw gelederen opnieuw wanneer we teruggaan. We willen alle goede mannen nu samenhouden. |
|
Met deze woorden zette de zuidelijke opperbevelhebber Robert E. Lee de vernietigde resten van de divisies van George E. Pickett en Joseph Pettigrew aan om zich te hergroeperen als ze vluchtten onder het noordelijke geweervuur bij Cemetery Ridge, Gettysburg, Pennsylvania. Drie lange dagen had Lee delen van zijn leger links, rechts en centraal op het noordelijke bolwerk geslingerd. Ondanks het feit dat het Army of the Potomac onder bevel van Generaal-Majoor George G. Meade zwaar toegetakeld was, bleef het de harde en vastberaden zuidelijke aanvallen weerstaan en kon het de troepenmacht terugdrijven. Nadat Lees Pickett's Charge zwaar teruggeslaan werd, was Lees Army of Northern Virginia niet langer in staat om de veldtocht verder te zetten. Om in het midden van Pennsylvania een sterke verdediging op te bouwen en op versterkingen te wachten was eveneens onmogelijk. Voor de commandant van het Army of Northern Virginia was er slechts één optie opengelaten: de terugtocht. Toch vertrok Lee niet overhaast en bleef 24 uur ter plekke om de afvoering van de gewonden te dekken.
Om 5 uur in de namiddag van 3 juli riep Lee zich de divisies van brigadegeneraal Evander Wet en Generaal-Majoor Lafayette McLaws uit hun positie bij de twee heuvels terug. Toen Meade dit vernam, stuurde hij Generaal-Majoor George Sykes' V Korps ter verkenning om onder andere naar de sterkte te kijken. Dit korps kwam echter onder vuur te liggen van zuidelijke batterijen, waardoor het terugtrok. Deze schermutseling overtuigde Meade dat hij zich eerst moest versterken voordat hij tegen zijn nog steeds sterke vijand aanging.
Decimering van de legers
Beide legers waren zwaar bebloed. Het noordelijke Army of the Potomac begon de veldtocht met 83.289 mannen. In drie dagen tijd werden er 17.684 man verloren, ofwel 21,2%. Alle korpsen van het leger (behalve het VI Korps) hadden lange lijsten met slachtoffers. De verliezen waren zo hoog dat het I Korps en het III Korps gewoon bij het II Korps gevoegd werden. Van Meades staff was John F. Reynolds gesneuveld en waren Daniel Sickles en Winfield S. Hancock zwaar gewond geraakt.
Lee had aan het begin van zijn invasie met 75.054 de Potomac overgestoken in Pennsylvania. Zijn mislukte pogingen om een gat te slaan in de noordelijke verdediging kostte hem 22.638 slachtoffers, ofwel 30,2% van zijn gehele troepenmacht. De zware verliezen aan hoge veldofficieren in de zette hem op de rand om het Army of Northern Virginia te bewijzen voor de rest van de oorlog.
Meningen over de strategie
Meade zou later ernstig bekritiseerd worden over zijn mislukte poging om een tegenaanval uit te voeren op de gebroken geconfedereerden. Omdat zijn leger één chaos was - ongeveer het enige wat voor Lee gunstig was - vond hij het te gevaarlijk om een dergelijke onmiddelijke tegenaanval te ondernemen. Maar, omdat het zuidelijke leger zo uitgeroeid was na de Pickett's Charge, verwachten Lee en zijn ondergeschikte (luitenant-generaal James Longstreet) een sterkte Unionistische tegenaanval. Toendat Hancock zwaar gewond uit het strijdtoneel werd gehaald, schreef hij Meade dat wanneer het VI en V Korps oprukten, de zuidelijken vernietigd zouden zijn. Maar toen Meade op het strijdveld aankwam was hij tevreden over het feit dat de zuidelijke aanvallen afgeweerd waren en was de kans op een tegenaanval snel verdwenen.
Redenen
Op 5 juli, nadat Lees leger uit Gettysburg was vertrokken, schreef Meade aan zijn vrouw de reden waarom hij geen tegenaanval uitvoerde:
|
|
It was a grand battle, and is in my judgment a most decided victory, though I did not annihilate or bag the Confederate Army. This morning they retreated in great haste into the mountains, leaving their dead unburied and their wounded on the field. They awaited one day, expecting that flushed with success, I would attack them, when they would play their old game of shooting us from behind breastworks. Het was een grote veldslag, en was naar mijn oordeel een duidelijke overwinning, hoewel ik het zuidelijke leger niet vernietigd heb. Vanochtend trokken ze in haast terug naar de bergen en lieten hun doden onbegraven achter op het slagveld. Ze wachtten op de dag dat ik vastberaden met het idee om successen te behalen hun zou aanvallen, zodat ze ons konden beschieten vanachter borstweringen. |
|
Deze keer maakte Meade duidelijk om niet hún spel te spelen.
Voor de terugtocht
In de nacht van 3 op 4 juli hergroepeerde Lee zijn leger en liet Richard S. Ewell uit Culp's Hill nadat hij zich samenvoegde met A.P. Hill en James Longstreet terugtrekken richting de defensieve linies bij Seminary Ridge. Volgens de meeste bronnen reed Lee alleen door zijn leger die nacht. Daarna ontmoette hij eindelijk brigadegeneraal John D. Imboden die bezig was om een cavalerie-escorte op te maken voor de trein waarmee de gewonden naar huis gestuurd werden. "General, this has been a hard day on you," (Generaal, dit is een zware dag voor u geweest) zei Imboden tegen zijn superieur. "Yes, it has been a sad, sad day to us." (Ja, en het is een trieste, trieste dag voor ons geweest) antwoordde Lee. Hij prees de acties van Picketts en Pettigrews soldaten en voegde eraan toe: "If they had been supported as they were to have been - but for some reason not fully explained to me were not - we would have held the position and the day would have been ours. Too bad, too bad. Oh, too bad." (Als ze zo ondersteund waren geweest zoals het had gemoeten - maar om een of andere reden die ik niet helemaal begrijp was dat niet zo - hadden we de posities gehad en was het onze dag geweest. Jammer, jammer, oh jammer). Lee ging verder: "We must now return to Virginia" (We moeten nu terug naar Virginia). Als Lee zijn orders aan Imboden doorgaf voegde hij eraan toe: "The duty will be arduous, responsible and dangerous, for I am afraid you will be harassed by the enemy’s cavalry. How many men do you have?" (De plicht zal zwaar, verantwoordelijk en gevaarlijk zijn en ik ben bang dat je door de cavalerie aangevallen zult orden. Hoeveel man heb je?) Imboden antwoordde dat hij 2.000 man en 23 kanonnen ter beschikking had voor de taak.
Om 4 juni, aangezien de legers elkaar uitgeput en verbijsterd aanstaarden, reden boodschappers heen en weer tussen de legers. Lee hield 4.000 soldaten gevangen en vroeg om losgeld. Meade weigerde dit voorstel omdat hij dacht dat slechts 4.000 soldaten hem niet echt zouden helpen tijdens de achtervolging. Lee beval zijn troepen voor de Seminary Ridge om rond Meade te gaan en hem zo af te leiden. Terwijl Lee de vorige avond wanhopig en teleurgesteld was, was hij nu beïnvloed door enorm veel vertrouwen. Toen Longstreet, de commandant van het korps dat altijd mocht opdraaien met de verliezen de tweede en derde dag, kwam riep Lee: "Well, here is my old war horse!" (Wel, hier is mijn oud oorlogspaard!). Daarna zei hij iets kalmer over het mislukken van de Pickett's Charge: "It is all my fault. I thought my men were invincible." (Het is allemaal mijn schuld. Ik dacht dat mijn mannen onoverwinnelijk waren).
Terwijl Lee de laatste voorbereidingen maakte voor de terugtocht, gaf Meade zijn "General Orders No. 68" (Algemene orders nr. 68) en feleciteerde zijn generaals voor hun prestaties tijdens het gevecht. In zijn boodschap maakte hij duidelijk dat het doel nog niet was bereikt en dat er nog een grote inspanning moest geleverd worden om elke spoor van de indringer te laten verdwijnen. Hoewel Meade zijn leger duidelijk overbelaste in deze belangrijke campagne beval hij Generaal-Majoor William Frans die in Frederick, Maryland gelegerd was om over te gaan tot de aanval tot het fort bij Falling Waters, Williamsport en daar de pontonbrug 
te vernietigen. Blijkbaar had Meade toch enige hoop om Lee voor te Potomac - dus op noordelijk grondgebied - te vangen en hem in een grote veldslag búíten Virginia te overwinnen. Maar: hij begon zijn achtervolging enkel op 5 juli, een dag nadat Lees bijna nog heel gebleven VI Korps was vertrokken.
Gettysburg na de slag
Aangezien dat beide legers een race naar de Potomac begonnen lieten ze een vreselijke scène van dood en pijn achter. Duizenden lichamen lagen zwart, opgeblazen en etterend in de zon. Voor het vertrek contacteerde Meade een lokale burger, Samuel Herbst, om alle weerbare burgers te organiseren en de doden te begraven. De militie van Pennsylvania die als eerste hulp werden gevraagd na Lees invasie moesten het verschrikkelijke werk doen. Ze moesten de bajonetten verzamelen en de dode soldaten aan hun gordel in ondiepe graven trekken. Er lagen nog meer dan 21.000 gewonden in Gettysburg, waarvan 14.500 noorderlingen en 6.800 zuiderlingen. Sinds men een nieuwe aanval van Lee verwachtte ging bijna het hele medische korps met Lee mee - slechts 106 medische officieren bleven achter. Hiervan waren slechts een derde chirurgen. Er kwamen nog vrijwilligers van de U.S. Sanitary Commission aan die hielpen, vers voedsel en fruit uit de lokale bronnen putten en diegenen die niet al te zwaar gewond waren herstelden. Natuurlijk gingen bij begrafenissen en medische hulp de noordelijke soldaten voor. Volgens sommige bronnen duurde het soms vijf dagen voor een amputatie uit te voeren, terwijl de zuidelijke soldaat op sterven lag. Het was nu ook zeker niet dat de zuidelijke soldaten doelbewust slecht en harteloos behandeld werden: toen er hevige regen begon op 4 juli verkeerden duizenden gewonden die op de grond lagen bij het veldhospitaal verdrinkingsgevaar en werden ze door de noordelijke soldaten hogerop gebracht. Ook kwamen er vrouwen uit het zuiden naar het noorden om zelf hun soldaten te verzorgen, er werd toestemming gegeven om hun barmhartige taak ongehinderd uit te voeren. Een deel van deze gruwelijkheden wordt omschreven in de verklaring van Cornelia Hancock, een vrouwelijke quaker uit New Jersey die was overgekomen om de soldaten te verzorgen. Ze omschreef een misselijkmakende, overweldigende, vreselijke stank die de aanwezigheid aankondigde van de onbegraven dode lichamen aan waarop de hete juli-zon genadeloos scheen, en bij elke stap werd de lucht gevaarlijker en erger tot het een grote dichtheid werd die je kon voelen en doorsnijden met een mes. Bij het veldshospitaal was het eerste gezicht dat ze ontmoetten de halfbewuste maar nog menselijke, levende vormen die door hun hoofd geschoten waren en als hopeloos beschouwd waren. Kreunen klonken en hun ledematen bewogen nog.
Er was nauwelijks een tent te zien, de aarde was het enigste beschikbare bed tijdens de eerste uren na de slag... Er stond een lange tafel in de bossen waarrond chirurgen en assistenten liepen. Dit was de operatietafel, waar gedurende zeven dagen letterlijk bloed vloeide. Er stond een kar in de buurt die snel gevuld werd met afgezette benen of armen. Dan, nadat hij gevuld was verdween dit gruwelijke schouwspel uit het zicht om terug te komen voor een andere lading.
De terugtocht
Lee beval zijn leger zich over de South Mountain te bewegen en vervolgens via Hagerstown naar Falling Waters te marcheren. De trein met de gewonden vertrok eerst, op 4 juli om 4 uur in de namiddag. Het zogenaamde 'parcour van pijn' strekte zich 17 mijl (27 km) uit. Deze gewonden werden verzameld door 5000 weerbare mannen die dit in haast deden omdat ze stuk voor stuk zo snel mogelijk terugwilden naar Virginia. Het korps van luitenant-generaal Richard S. Ewell bevond zich bij de konvooi tussen Imboden en de rest van het leger. Hij werd voortdurend lastiggevallen door de cavalerie en raakte betrokken in een naar nachtgevecht bij Monterey Pass, waar de schoten van de lichte geweren door zware artillerie granaten (door Ewell omschreven als 'bollen van bliksem') beantwoord werden. Ewell verloor zijn wagens en 1500 man, maar hij had de noordelijken afgeslagen.
De stemming van de zuidelijken tijdens de terugtocht was een samenloopsel van de telleurstelling voor de verloren veldslag en de woede over het feit dat ze niet in staat waren om de noordelijken hier in natura voor terug te laten betalen voor de ellende die ze hen hadden toegebracht. Geforceerd door hun zware marsen werd ook de uitputting aan hun mix van emoties en gevoelens gevoegd. Napier Barlett, een artillerist uit Louisiana herinnerde zich later de ervaring van druk, angst en opluchting: "When we were permitted at length to lie down under the caissons or in fence corners and realized that we had escaped the death that had snatched away so many others, we felt too well satisfied at our good fortune." (Toen ons werd toegelaten om te liggen onder de caissons of bij hekken in de hoeken, beseften we nog altijd dat de dood zovelen tussen ons weg had gerukt. Daarom voelden we ons nog tevreden op ons geluk).
Zo belangrijk was deze beweging van Gettysburg naar Williamsport - hoewel ze nauwelijks 2 mijl (3,2 km) per uur marcheerden - dat er zelfs geen tijd was om een kamp op te slaan om uit te rusten. Deze mars zou 40 mijl (64 km) lang zijn. De mannen en de officieren te paard vielen bijna zonder het te weten in slaap en op een bepaald moment werd de weg geblokkeerd... door slapende soldaten in hun zadels. In feite dommelde het hele leger tijdens de opmars. Het marcheerde als een wonder - slapen en tegelijkertijd lopen. Tijdens de terugtocht beval Lee om alle paarden die verloren waren in de strijd of afgemat waren te vervangen door nieuwe paarden. Ze betaalden voor de paarden, zij het in zuidelijke valuta of met een schriftelijke beschrijving die door een zuidelijke officier ondertekend werd. Hierdoor dienden enkele burgers een klacht in bij de Amerikaanse regering voor hun verliezen.
Voor de honderden gewonden, overgebracht in houten wagens, was de terugtocht vooral gruwelijk. Op de 4de juli werden ook nog eens verscheidene stortbuien bij de ellende van de uitgeputte zuidelijke soldaten, die terug naar de veiligheid van Virginia wilden, gevoegd. Imboden stationeerde schildwachten op een derde van een mijl (530 meter) afstand. Tijdens de eerste avond van de terugtocht reed hij aan het hoofd van de colonne maar later zei hij dat hij vier uur lang niet uit het geschreeuw was geweest van gewonden en stervenden - amper één op de honderd gewonde soldaten had hulp van dokters of verplegers gekregen en de meeste hadden 36 uur in een wagen gezeten zonder voedsel of drank. Met uitzondering van de schildwachten of wagenbestuurders werden alle gewonden als hopeloos opgegeven. Imboden zei: "During this one night I realized more of the horror of war than I had in all the two previous years." (Tijdens die nacht had ik meer gruwelijkheden van de oorlog gezien dan de andere 2 jaar.)
Bij het aanbreken van de ochtend van 5 juli, vielen 30 tot 40 burgers uit het dorpje Greencastle, Pennsylvania de zuidelijke wagens aan en hakten met bijlen de wielen stuk. Imbodens cavalerie dreef ze weg, maar de aanwezigheid van de noordelijke cavalerie verplichtte nu de zuidelijken om een schiet-en-rij gevecht uit te voeren. In de late namiddag bereikte Imboden Williamsport. Daar vonden ze de Potomac, die zeer hoog tussen zijn oevers dreef. Eindelijk kon er enige aandacht besteedt worden aan de gewonden. De omwonenden werd bevolen om degenen die de reis niet hadden overleefd te begraven terwijl de anderen werden verpleegd. Twee veerboten werden gebruikt om de gewonden over de 'opgezwollen' rivier te krijgen. Degenen die konden lopen werd bevolen om te voet naar Winchester te gaan. Elke veerboot kon 30 gewonden dragen en een 'reis' over de rivier duurde 15 minuten. Het duurde 40 uur om alle gewonden op de 'kust' van Virginia te brengen.
De volgende ochtend werd er een versterking van 7.000 noordelijke cavaleristen naar Frederick, Maryland gestuurd om Imboden aan te vallen. Hoewel hij in de minderheid was was Imbodens positie sterk en bleef hij moedig bluffen. Na het bewapenen van zijn soldaten en het organiseren van de gewonden die nog weerbaar waren begon hij een aanval van de noordelijke brigadegeneraal John Buford op zijn rechterflank te verwachten. Hij beval zijn troepen op zijn linkerflank om te schieten en vervolgens verborgen achter een heuvel naar zijn rechterflank te gaan om daar te versterken. Hierdoor werd de aanval op zijn rechterflank afgeslagen. Tegen de avond kreeg Imboden via een koerier een bericht van Fitzhugh Lee: "Hold your own. We will be with you in half an hour." (Hou moed. We zullen bij je zijn binnen een halfuur.) Na dit bericht ging er een golf van gejuich door de zuidelijke stellingen. De noordelijke cavalerie, die blijkbaar lucht gekregen had van Lees komst, trok terug wanneer Imboden oprukte. Een schermutseling kostte beide partijen 125 gevangenen. Maar nog belangrijker was dat Imboden niet alleen zijn gewonden had beschermd, maar ook een sterke defensieve positie voor Lee had gered. De volgende dag bereikte James Longstreets korps Williamsport en bleven de zuidelijken met hun eenheden transformeren in de meest mogelijke geduchte positie.
Meade, die op de rand van de uitputting stond en zich bewust was van zijn eigen verliezen begon voorzichtig zijn zuidwaartse achtervolging op de middag van 5 juli met zijn relatief intacte VI Korps in de voorhoede. Meade volgde Lee niet direct naar de Potomac, maar maakte met zijn leger een omweg via 3 'tussenstations' in Maryland. Hij beval zijn troepen om westwaarts te gaan over de Catoctin Mountain voor een confrontatie met zuidelijke eenheden bij Middletown alvorens ze de South Mountain weer over gingen om Lee te ontmoeten bij Williamsport.
Meade oefende nu zo behoedzaam druk uit op de uitgeroeide zuidelijke troepen, wekte dit zorgen bij de regering in Washington. President Abraham Lincoln, die ervan overtuigd was dat de oorlog nu beslist kon worden, raakte gefrustreerd of ongemakkelijk door Meades onwil om Lee moedig en meteen te verslaan. Nadat hij Meades bericht op 6 juli in het telegraafhuis van de regering had ontvangen, ging hij terug naar het Witte Huis en schreef een bericht naar Generaal-Majoor Henry Halleck die tegenwoordig het bevel had over de staff. 'I left the telegraph office, a good deal dissatisfied. You know, I did not like Meade’s phrase "Drive the invaders from our soil."' (Ik verliet het telegraafhuis, goed ontevreden. Weet je, ik hou niet van Meades zin "Drijf de indringers terug van onze bodem".)