Gebruiker:Mike1023/Kladblok
Vlaams Blok | |
Oprichting | 28 mei 1979 |
Opheffing | 14 november 2004 |
Actief in | ![]() ![]() |
Richting | Extreemrechts |
Stroming | Vlaams-nationalisme Anti-immigratie Anti-islam Rechts-populisme Sociaal-conservatisme |
Overig | |
Voorgaande partij(en) | Vlaams Nationale Partij Vlaamse Volkspartij |
Opvolgende partij(en) | Vlaams Belang |
Portaal ![]() |
Vlaams Blok is een voormalige Belgische politieke partij die bestond tussen 1979 en 2004. Vlaams Blok was een extreemrechtse, Vlaams-nationalistische partij die tegenstander was immigratie en Vlaanderen van België wilde afscheuren. De partij was voornamelijk actief in Vlaanderen en Brussel.
Vlaams Blok ontstond in 1979 uit de Vlaams Nationale Partij (VNP) en Vlaamse Volkspartij (VVP). Beide partijen waren afscheuringen van de Volksunie, een gematigde Vlaams-nationalistische partij. De partijvoorzitter van Vlaams Blok was Karel Dillen en vanaf 1996 Frank Vanhecke. De partij had tussen 1978 en 1991 steeds één zetel in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. In 1991 brak de partij door en haalde in één klap 12 zetels. Die dag wordt Zwarte Zondag genoemd. In 1989 tekenden de andere Vlaamse partijen het cordon sanitaire. Zij weigerden toen expliciet met Vlaams Blok samen te werken. Vlaams Blok groeide tijdens de jaren 1990 en vroege jaren 2000. In 2004 werd de partij opgeheven door de rechter vanwege racisme.
De partij ging vervolgens verder als Vlaams Belang. In principe ging het hier om naamswijziging. Vlaams Blokkers stapten over Vlaams Belang en de ideologie bleef grotendeels hetzelfde.
Geschiedenis
Ontstaan
Vlaams Blok is onrechtstreeks ontstaan uit de Volksunie. Die partij was bedoeld om de volledige Vlaamse Beweging te vertegenwoordigen. De partij bestond zowel uit gematigde en radicale leden. Sommige radicale Volksunie-leden splitsten zich na het Egmontpact van 1977 af van de partij, onder wie Karel Dillen en Lode Claes. Dillen en Claes richtten twee nieuwe partijen op: de Vlaams Nationale Partij (VNP) en de Vlaamse Volkspartij (VVP). Tijdens de verkiezingen van 1978 deden zij mee onder één lijst met de naam Vlaams Blok. Vlaams Blok won toen één zetel die ingenomen werd door Dillen. In 1979 gingen de VNP en VVP officieel samen als één partij.
De partij zag niet meteen succes. Tijdens de verkiezingen van 1981 behield Vlaams Blok haar enige zetel. Op gemeentelijk vlak was de partij vooral actief in Antwerpen. In andere gemeenten had de partij vrijwel geen afdelingen. Ook tijdens de verkiezingen van 1985 won de partij geen zetels. In 1987 werd de jongerenorganisatie Vlaams Blok Jongeren opgericht door Filip Dewinter en Frank Vanhecke. Vanaf de jaren 1980 begon Vlaams Blok zich mee bezig te houden met immigratie. In die tijd was dat een thema waar andere Belgische partijen zich amper mee bezig hielden. De partij waarschuwde voor de "islamisering van Europa" en gebruikte slogans als Eigen volk eerst!. Tijdens de verkiezingen van 1987 groeide de partij. De partij haalde twee zetels in de Kamer en één zetel in de Senaat.
Cordon sanitaire

De partij zag zijn eerste doorbraak tijdens de gemeentelijke verkiezingen van 1988 in Antwerpen. De partij behaalde toen 17,7% van de stemmen. In reactie op de doorbraak van de partij ondertekenden de andere Belgische partijen het cordon sanitaire. Zij weigerden met Vlaams Blok (en tegenwoordig Vlaams Belang) samen te werken. Het akkoord werd ondertekend door de socialisten, de christendemocraten, de groenen, de liberalen en ook de gematigde Vlaams-nationalistische partij Volksunie. Ze spraken ook af om van immigratie geen politiek onderwerp te maken. Vlaams Blok sloot zelf ook samenwerking met andere politieke partijen uit.
Binnen Vlaams Blok ontstond ook een breuk. Sommige leden vonden dat de partij te veel focuste op immigratie in plaats van Vlaamse onafhankelijkheid. Ze vonden dat leden als Filip Dewinter dezelfde koers volgden als Jean-Marie Le Pen, een extreemrechtse Franse politicus en de vader van Marine Le Pen. Dillen koos echter de kant van Dewinter. In 1989 won Vlaams Blok een zetel in het Brussels parlement en een zetel in het Europees Parlement.
Opgang
Veroordeling wegens racisme
Einde en voortzetting
Ideologie
Vlaams Blok stond bekend als als extreemrechtse partij. De twee belangrijkste standpunten van de partij waren de Vlaamse onafhankelijkheid en het terugdringen van immigratie. De partij wilde de Vlaamse taal en cultuur beschermen op die manier beschermen. In 1992 presenteerde de partij het 70-puntenplan. Vlaams Blok kwam toen met zeventig voorstellen om immigratie te beperken. Zo wilde de partij regels voor het verkrijgen van de Belgische nationaliteit verstrengen, uit internationale akkoorden over immigratie stappen, migranten aansporen om terug te keren naar hun land van oorsprong (remigratie), asielzoekerscentra sluiten en sociaal beleid voor asielzoekers terugdringen. Sommige van die punten waren expliciet op moslims gericht, zoals het sluiten van moskeeën en het verbieden van ritueel slachten.
Hierdoor was Vlaams Blok veel radicaler dan Volksunie, de voorloper van de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA). Volgens Vlaams Blok waren de Belgen geen volk, maar bestonden zij uit Vlamingen en Walen. Vlamingen hadden hierbij recht op een eigen staat die samenviel met huidige Vlaanderen. Vlaams Blok-politici geloofden dat Vlaanderen onafhankelijk van België moest worden. De status van Brussel (deels-Franstalig en deels-Nederlandstalig) was een discussiepunt. In Brussel pleitte Vlaams Blok voor een betere bescherming van Nederlandstaligen. Ook geloofden sommige Vlaams Blokkers dat Frans-Vlaanderen onderdeel van de Vlaamse staat moest worden. Anderen pleitten juist voor een aansluiting van Vlaanderen bij Nederland.
De partij was een voorstander van Europese samenwerking, maar vond de Europese Unie (EU) te ver gaan. In plaats daarvan wilde de partij een lossere samenwerking tussen lidstaten waarbij de nationale soevereiniteit beschermt bleef. Op sociaal vlak was Vlaams Blok conservatief. De partij was tegenstander van euthanasie en abortus. In 2003 stemde Vlaams Blok als enige Vlaamse partij tegen de invoering van het homohuwelijk.
Zetelaantal
Jaar | Partijvoorzitter | Kamer | Senaat | ||
---|---|---|---|---|---|
Zetels | -/+ | Zetels | -/+ | ||
1978 | Karel Dillen | 1/212 |
+1 | 0/106 |
= |
1981 | Karel Dillen | 1/212 |
= | 0/106 |
= |
1985 | Karel Dillen | 1/212 |
= | 0/106 |
= |
1987 | Karel Dillen | 2/212 |
+1 | 1/106 |
+1 |
1991 | Karel Dillen | 12/212 |
+10 | 5/106 |
+4 |
1995 | Karel Dillen | 11/150 |
-1 | 3/60 |
-2 |
1999 | Frank Vanhecke | 15/150 |
+4 | 4/60 |
+1 |
2003 | Frank Vanhecke | 18/150 |
+3 | 5/60 |
+1 |
Bronnen
- Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden. Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen.