Fryske Nasjonale Partij
| Fryske Nasjonale Partij (FNP) | |
|
| |
|---|---|
| Oprichting | 1962 |
| Actief in |  Friesland
|
| Richting | Centrum |
| Stroming | Fries regionalisme Federalisme Links-nationalisme |
| Partijleider | Sijbe Knol |
| Partijvoorzitter | Jan Arendz |
| Zetels | |
| - Provinciale Staten Friesland | 4 van de 43 |
| - Gemeenteraden Friesland | 49 van de 408 |
| - Waterschap Friesland | 2 van de 25 |
| Overig | |
| Jongerenorganisatie | FNP Jongerein |
| Europese fractie | EVA |
Portaal  Politiek
| |
.svg){kind=logo}
De Fryske Nasjonale Partij (Nederlands: Friese Nationale Partij, FNP) is een politieke partij in de Nederlandse provincie Friesland. Het is een centrumpartij die opkomt voor de belangen van Friezen. De FNP wil dat Friesland meer zelfstandigheid krijgt en wil dat Nederland omgevormd wordt in een federatie. De partij strijdt niet voor de onafhankelijkheid van Friesland.
De partij is vertegenwoordigd in de Provinciale Staten van Friesland, enkele Friese gemeenteraden en het waterschap Friesland. In de FNP is lid van Onafhankelijke Politiek Nederland (OPNL). Dat samenwerkingsverband is met één zetel in de Eerste Kamer vertegenwoordigd. Op Europees vlak valt de FNP onder de Europese Vrije Alliantie (EVA).
Geschiedenis
Al sinds de 19e eeuw was de Friese beweging actief. Friesland is namelijk een provincie met een eigen cultuur, taal (het Fries) en identiteit. De Friese beweging zette zich in voor het behoud van die taal en identiteit. In 1962 werd uiteindelijk de FNP opgericht om de Friese beweging in een partij onder te brengen. De partij werd opgericht door Folkert Binnema, Piet Kramer en Sicko Doting. Volgens hen waren de bestaande Nederlandse partijen te veel gericht op de Randstad.
De FNP is sinds 1966 vertegenwoordigd in de Provinciale Staten van Friesland en de Friese gemeenteraden. In 1995 besloten FNP, andere provinciale partijen en De Groenen samen te werken voor de Eerste Kamer. Hierdoor ontstond de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF), later bekend als OPNL. Die fractie komt op voor de provinciale partijen in Nederland. Tussen 2003 en 2011 en tussen 2015 en 2019 werd die fractie geleid door Henk ten Hoeve, tussen 2019 en 2021 door Gerben Gerbrandy en sinds 2023 door Auke van der Goot. Al die partijvoorzitters zijn ook lid van de FNP.
Op 10 juli 2025 maakte de FNP mee te doen aan de Tweede Kamerverkiezingen 2025. Volgens de partij was Friesland niet genoeg in de kamer vertegenwoordigd. Aant Jelle Soepboer, voormalig Tweede Kamerlid voor Nieuw Sociaal Contract (NSC), werd de lijsttrekker.
Standpunten
De FNP zet zich in voor de belangen van de Friezen in Nederland. De partij ziet de Friezen als een apart volk binnen Nederland. FNP wil daarom Nederland omvormen tot een federatie. Dat betekent dat regio's (zoals Friesland) meer zelfbestuur krijgen. Hierdoor kan Friesland meer beslissingen doen op het vlak van cultuur, identiteit en onderwijs. Ook wil de FNP dat Friesland zelf mag gaan over de aardgasreserves onder de Friese bodem.
Ook wil de partij een betere bescherming van de Friese taal. Zo wil de partij dat het Fries wordt erkend naast het Nederlands in de grondwet. De partij gebruikt ook vaak het Fries tijdens campagnes.
De partij wordt vaak als een centrumpartij beschouwd. Op economisch vlak is de FNP meer centrumlinks. De partij wil meer aandacht voor preventie van ziektes en het promoten van een gezonde levensstijl. Ook pleit de partij voor een betere bescherming van natuur en meer biodiversiteit. Daarnaast vindt de partij dat het midden- en kleinbedrijf (mkb) beter ondersteund moet worden. Hierdoor wordt de partij soms ook als links-nationalistisch gezien.