Vroege bronstijd

Drieperiodensysteem

Holo- ceen	Historische Tijd
	La Tène-periode			Proto- historie
	Hallstattperiode
	IJzertijd
	Laat
	Midden
	Vroeg
	Bronstijd
	Neolithicum	Kopertijd
		Laat		Pre- historie
		Keramisch
		Prekeramisch
	Mesoli- thicum of Epipaleo- lithicum	Laat
		Midden
		Vroeg
Pleisto- ceen	Paleo- lithicum	Laat
		Midden
		Vroeg
	Steentijd

Net als de andere tijdvakken is ook de bronstijd te verdelen in drie perioden (vroeg, midden en laat). Dat wordt echter niet overal gedaan. De perioden starten en eindigen overal verschillend wat het wat onoverzichtelijk maakt.

Oude beschavingen

De meeste oude beschavingen kenden een bronstijd. Of omdat ze brons maakten door haar eigen koper te smelten en het te legeren met tin, arseen of andere metalen, of omdat ze voorwerpen ruilde voor brons uit productiegebieden ergens anders vandaan. Brons was harder en ging langer mee dan andere metalen die toen beschikbaar waren, waardoor beschavingen uit de Bronstijd een technologisch voordeel konden behalen. De brons-smeden stonden in hoog aanzien. De Bronstijd was een tijd van uitgebreid gebruik van metalen en van het ontwikkelen van handelsnetwerken.

Nabije Oosten

Tabletten met figuren en schrifttekens

West-Azië en het Nabije Oosten waren de eerste regio's die de vroege Bronstijd betraden, die begon met de opkomst van de Mesopotamische beschaving van Sumerië van 3.300 - 2.100 jaar v. Chr. Eerst de Uruk periode, opgevolgd door de Jemdet Nasr-periode.

Egyptische god Ptah achter pottenbakkersschijf

Ze ontwikkelde hier een intensieve landbouw, maakten schrijfsystemen (spijkerschrift op kleitabletten), vonden naast het wiel de pottenbakkersschijf uit. Ook de pottenbakker ovens werden verbeterd. Hierdoor kon er meer in massa worden geproduceerd en werden de versieringen eenvoudiger of zelfs weggelaten. De aardewerk potten en schaaltjes waren de 'Tupperware' van toen. Ze werden voornamelijk gebruikt voor het houden van verschillende soorten landbouwproductie (gerst, bier, dadels, melk, enz.). Er is ook prachtig zwart-wit beschilderd en gekleurd aardewerk gevonden.

Ze vormden gecentraliseerde regeringen (meestal in de vorm van erfelijke monarchieën), schreven wetten, stichtten stadstaten, natiestaten en rijken, begonnen aan gevorderde architecturale projecten, kenden een economisch en burgelijk bestuur (ontstaan van de eerste munten), er ontstond slavernij, en ze beoefende georganiseerde oorlogvoering (legers), geneeskunde en religie. Samenlevingen in deze regio legden de basis voor astronomie, wiskunde en astrologie. Het ontstaan van steden hangt waarschijnlijk samen met het ontstaan van zich specialiserende beroepsgroepen (pottenbakkers, brons-smeden, boeren, ambtenaren, wevers, timmerlieden, etc.).

Cilinderzegel met kleitabletafdruk

Men ontwikkelde landbouwmethoden die gericht was op de teelt van gerst (samen met de dadelpalm, sesamzaad en verschillende andere soorten fruit en peulvruchten) en het weiden van schapen voor hun wol. Zo werd er een houten ploeg getrokken door een dier (ezel of os). De eerste terracotta sikkels werden op den duur vervangen door bronzen exemplaren. Ook maakten ze gebruik van irrigatiekanalen om het land met water te bevloeien.

De wilde onager uiteindelijk werd gedomesticeerd (tam gemaakt) als de ezel. Het was de eerste gedomesticeerde paardachtigen in de regio en werd het belangrijkste lastdier in het Nabije Oosten. Aanvankelijk gebruikten ze een soort slee voor transport over land. Met de uitvinding van het wiel (nog zonder spaken) ging dat een stuk eenvoudiger. Ook ontwikkelde ze later voor het leger strijdwagens, getrokken door paarden die ook werden gedomesticeerd.

Opmerkelijk is het gebruik van cilinderzegels. Een rol met figuren in reliëf die afgedrukt kan worden in klei. Aan de hand van deze pictogram-achtige afbeeldingen zijn we veel over deze periode te weten gekomen. Ook zijn er bij de opgravingen hier een soort tempels gevonden.

Mogelijke handelsroutes tussen Mesopotanië en Egypte

Er zijn sterke aanwijzingen dat er een handelscontact bestond tussen Mesopotanië en Egypte. Ook in de buurt ging er veel vervoer over het water met boten van hout of riet (papyrus).

Ook de metallurgie lijkt zich in deze periode verder te hebben ontwikkeld, maar er zijn maar weinig objecten bewaard gebleven. Mesopotamië moest metaal importeren uit Iran of Anatolië, wat de langeafstandshandel motiveerde die we zien ontstaan ​​en verklaart waarom Mesopotamische metaalbewerkers de voorkeur gaven aan technieken die zeer zuinig waren in hun gebruik van ruw metaal.

Sumer en Akkado

Bronzen masker van Sargon van Akkad

De cultuur ging over in die van de Sumer en Akkado. Het Akkadische rijk, gesticht door Sargon de Grote, duurde van de 24e tot de 21e eeuw voor Christus en werd door velen beschouwd als 's werelds eerste rijk. De Akkadiërs vielen uiteindelijk uiteen in Assyrië en Babylonië.

Anatolië

Het Hettitische rijk werd opgericht in Hattusa in het noorden van Anatolië vanaf de 18e eeuw voor Christus. In de 14e eeuw v. Chr. was het Hettitische koninkrijk op zijn hoogtepunt en omvatte het centraal Anatolië, het zuidwesten van Syrië tot aan Ugarit en Boven- Mesopotamië.

Ze hadden de beschikking over koperbronnen. Het tin moest van elders komen.

Egypte

Oud Egyptische bronzen bijlen en dolken

De vroeg-dynastieke periode was ongeveer gelijk aan de vroege Sumerisch - Akkadische beschaving van Mesopotamië en van het oude Elam.

Koning Menes (of koning Narmer) had de twee koninkrijken van Boven- en Beneden-Egypte met elkaar verenigd, omstreeks 3000 voor Christus.

Er werd grote vooruitgang geboekt in architectuur, kunst en technologie tijdens het Oude Rijk (2686 - 2181 voor Christus). Dit werd mogelijk gemaakt door de verhoogde landbouwproductiviteit en de groeiende bevolking. Het werd ook mogelijk gemaakt door een goed ontwikkelde centrale administratie. Enkele van de bekronende prestaties van het oude Egypte, de piramides van Gizeh en de Grote Sfinx , werden gebouwd tijdens het Oude Koninkrijk.

Bronzen beeld met gouden inleg

De groeiende belangen van Egypte in handelsgoederen zoals ebbenhout, zoals mirre en wierook , goud, koper en andere nuttige metalen inspireerden de oude Egyptenaren om geschikte schepen te bouwen voor navigatie op open zee. Ze ruilden met Libanon voor cederhout en reisden over de hele lengte van de Rode Zee naar het koninkrijk Punt — mogelijk het hedendaagse Somalië — voor ebbenhout, ivoor en aromatische harsen. Scheepsbouwers uit die tijd gebruikten geen spijkers (boomnagels) of metalen bevestigingsmiddelen, maar vertrouwden op het touw om hun schepen in elkaar te zetten. Planken en de bovenbouw waren stevig vastgebonden en aan elkaar gebonden.

Egyptische metaalbewerkers

Het is wonderlijk hoe de oude Egyptische arbeiders het met 't nog betrekkelijk simpel stenen of bronzen gereedschap het voor elkaar hebben gekregen om de piramides te bouwen.