Colombiaanse Burgeroorlog: verschil tussen versies
| Regel 31: | Regel 31: | ||
In de Colombiaanse Burgeroorlog zijn meer dan 450.000 mensen om het leven gekomen, waaronder 177.000 burgers. Meer dan 27.000 mensen zijn ontvoerd en 340.000 sloegen op de vlucht naar het buitenland. Naar schatting zijn 4,7 tot 5,7 miljoen Colombianen door het conflict moeten verhuizen. | In de Colombiaanse Burgeroorlog zijn meer dan 450.000 mensen om het leven gekomen, waaronder 177.000 burgers. Meer dan 27.000 mensen zijn ontvoerd en 340.000 sloegen op de vlucht naar het buitenland. Naar schatting zijn 4,7 tot 5,7 miljoen Colombianen door het conflict moeten verhuizen. | ||
| − | == | + | ==Achtergrondinformatie== |
===La Violencia=== | ===La Violencia=== | ||
{{Zie hoofdartikel|La Violencia}} | {{Zie hoofdartikel|La Violencia}} | ||
| − | === | + | ===Buitenlandse belangen=== |
{{Zie hoofdartikel|Koude Oorlog}} | {{Zie hoofdartikel|Koude Oorlog}} | ||
| + | Tijdens de Koude Oorlog waren er grote spanningen tussen de [[Verenigde Staten]] en de [[Sovjet-Unie]]. Bij die spanningen speelde het verschil in ideologie een belangrijke rol. Het [[kapitalisme]] was de ideologie van de Verenigde Staten, terwijl de Sovjet-Unie het [[communisme]] als ideologie had. Beide landen werden gesteund door bondgenoten en probeerden hun ideologie uit te breiden. Colombia is een kapitalistisch land en viel onder de Amerikaanse [[invloedsfeer]]. Tot aan de [[Eerste Wereldoorlog]] hanteerden de Verenigde Staten namelijk de [[Monroedoctrine]]. De Amerikanen bemoeiden zich enkel met conflicten op het Amerikaans continent. Dat leidde verschillende keren tot ingrijpen van de Amerikanen in conflicten in Latijns-Amerika, waaronder het omverwerpen van regeringen. | ||
| − | + | De Amerikanen waren bang dat het communisme voet aan de grond zou krijgen in Latijns-Amerika. Die angst was niet helemaal onterecht. In jaren 1950 vond namelijk de [[Cubaanse Revolutie]] plaats, waarbij [[Cuba]] een communistisch land werd. De Amerikanen wilden voorkomen dat het communisme zich verspreidde naar andere landen, omdat de Sovjet-Unie dan meer invloed zou krijgen. Colombia was ook nog eens zeer belangrijk voor Amerikaanse [[multinational]]s. Zo was de [[United Fruit Company]] al jaren actief in Colombia. Het bedrijf wilde zo goedkoop mogelijk produceren, waardoor landwerkers veel en zwaar werk moest doen tegen weinig loon. In Colombia leidde dat in 1928 tot het [[Bananenbloedbad]], waarbij een staking van lokale arbeiders hard werd neergeslagen. | |
==Deelnemende partijen== | ==Deelnemende partijen== | ||
Huidige versie van 25 sep 2025 om 14:55
|
|
| Colombiaanse Burgeroorlog | ||
|
| ||
|---|---|---|
| Een vluchtelingenkamp in Colombia | ||
| Datum | 27 mei 1964 - heden | |
| Locatie |  Colombia  Venezuela (overloop)  Ecuador (overloop)
| |
| Strijdende partijen | ||
| Colombiaanse regering | Drugskartels | Guerrillagroepen |
| Colombia Gesteund door:  Peru  Panama  Mexico  Brazilië Ecuador .svg){kind=small} Verenigde Staten .svg){kind=small} Verenigd Koninkrijk  Spanje
|
La Oficina Clan del Golfo Los Rastrojos La Pachenca Diverse andere kartels Gesteund door: Sinaloa-kartel Tijuana-kartel CJNC Gulf-kartel Juárez-kartel Los Zetas |
FARC M-19 ELN Kleinere groepen Gesteund door: Venezuela  Cuba  Wit-Rusland  Nicaragua
|
Portaal  Geschiedenis
| ||
De Colombiaanse Burgeroorlog is een gewapend conflict in het Zuid-Amerikaanse land Colombia. Dat conflict is sinds 1964 aan de gang. De burgeroorlog speelt zich af tussen de Colombiaanse regering, drugskartels en rechtse paramilitaire groepen en linkse guerrillabewegingen. Die drie groepen proberen allemaal hun macht op het Colombiaans grondgebied uit te breiden. Verschillende landen, zoals de Verenigde Staten en Cuba, zijn actief bij het conflict betrokken. Ook spelen internationale bedrijven en de drugshandel een belangrijke rol in het conflict.
Het conflict ontstond in 1964. De wortels van de burgeroorlog liggen in La Violencia. Dat was een gewelddadige burgeroorlog in Colombia tussen 1948 en 1958. De betrokken groepen hebben elk hun eigen beweegredenen in de oorlog. De Colombiaanse regering wil de controle over heel haar grondgebied terug en zorgen voor stabiliteit. De linkse guerrillabewegingen willen opkomen voor de rechten van arme Colombianen. Voor hen is het communisme een einddoel. Rechtse paramilitaire groepen reageren weer op het geweld van de guerrillabewegingen. Daarnaast zijn er nog drugskartels actief die zich ook bemoeien in de oorlog. Op die manier willen zij hun macht uitbreiden. In 2016 sloot de Colombiaanse regering vrede met de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC). De FARC was een linkse guerrillabeweging die een grote rol speelde in het conflict. Sinds 2016 is de Colombiaanse Burgeroorlog daarom een stuk minder gewelddadig. Toch is het conflict nog altijd lopend en laait af en toe op.
In de Colombiaanse Burgeroorlog zijn meer dan 450.000 mensen om het leven gekomen, waaronder 177.000 burgers. Meer dan 27.000 mensen zijn ontvoerd en 340.000 sloegen op de vlucht naar het buitenland. Naar schatting zijn 4,7 tot 5,7 miljoen Colombianen door het conflict moeten verhuizen.
Achtergrondinformatie
La Violencia
Zie La Violencia voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Buitenlandse belangen
Zie Koude Oorlog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Tijdens de Koude Oorlog waren er grote spanningen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Bij die spanningen speelde het verschil in ideologie een belangrijke rol. Het kapitalisme was de ideologie van de Verenigde Staten, terwijl de Sovjet-Unie het communisme als ideologie had. Beide landen werden gesteund door bondgenoten en probeerden hun ideologie uit te breiden. Colombia is een kapitalistisch land en viel onder de Amerikaanse invloedsfeer. Tot aan de Eerste Wereldoorlog hanteerden de Verenigde Staten namelijk de Monroedoctrine. De Amerikanen bemoeiden zich enkel met conflicten op het Amerikaans continent. Dat leidde verschillende keren tot ingrijpen van de Amerikanen in conflicten in Latijns-Amerika, waaronder het omverwerpen van regeringen.
De Amerikanen waren bang dat het communisme voet aan de grond zou krijgen in Latijns-Amerika. Die angst was niet helemaal onterecht. In jaren 1950 vond namelijk de Cubaanse Revolutie plaats, waarbij Cuba een communistisch land werd. De Amerikanen wilden voorkomen dat het communisme zich verspreidde naar andere landen, omdat de Sovjet-Unie dan meer invloed zou krijgen. Colombia was ook nog eens zeer belangrijk voor Amerikaanse multinationals. Zo was de United Fruit Company al jaren actief in Colombia. Het bedrijf wilde zo goedkoop mogelijk produceren, waardoor landwerkers veel en zwaar werk moest doen tegen weinig loon. In Colombia leidde dat in 1928 tot het Bananenbloedbad, waarbij een staking van lokale arbeiders hard werd neergeslagen.
Deelnemende partijen
In Colombia
Bij de Colombiaanse Burgeroorlog zijn een heleboel (kleine) groepen en organisaties betrokken. Toch kun je die organisaties min of meer in drie groepen verdelen:
- Colombiaanse regering, gesteund door de politie en het leger. De Colombiaanse regering wil controle over het volledige grondgebied van het land. Zij willen guerrillabewegingen en paramilitaire organisaties bestraffen en ontwapenen. Ook willen zij drugshandel en misdaad tegengaan. De Colombiaanse Burgeroorlog heeft namelijk negatieve gevolgen voor de stabiliteit en economie van Colombia. Daarnaast streven zij naar vrede. Doorheen de jaren is de houding ten opzichte van de guerrillabewegingen wel veranderd. President Álvaro Uribe wilde bijvoorbeeld de guerrillabewegingen keihard aanpakken, terwijl president Juan Manuel Santos een vreedzame oplossing wilde.
- Linkse guerrillabewegingen, waaronder de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC), het Nationaal Bevrijdingsleger (ELN) en de Beweging van 19 april (M-19). Dat zijn communistische en revolutionair socialistische groepen die zeggen op te zoeken voor de armen. Die groepen hadden in het verleden grote stukken grond in handen. Tegenwoordig hebben ze nog de controle over enkele regio's. M-19 en de FARC zijn inmiddels opgeheven. Toch vechten enkele FARC-strijders en de ELN nog steeds door.
- Drugskartels, waaronder het La Oficina-kartel, Clan del Golfo en Los Rastrojos. In Colombia zijn er verschillende drugskartels actief. Zij produceren en verhandelen onder andere marihuana, heroïne en cocaïne en verschepen dat naar andere landen. Ook drugskartels hebben sommige regio's in handen of zeer veel invloed op het lokale bestuur. Hierdoor worden hun illegale activiteiten door de vingers gezien. Om hun inkomsten en macht te beschermen werken veel drugskartels samen met paramilitaire groepen. Die vechten weer tegen guerrillabewegingen en de Colombiaanse regering.
Bovenstaande driedeling is wel een simplificatie van de burgeroorlog. Zo waren er contacten tussen het Medellínkartel (het kartel van Pablo Escobar) en M-19 (voor o.a. wapens), handelde de FARC in drugs en steunen sommige paramilitaire organisaties de Colombiaanse regering.
Buitenlandse steun
Daarnaast zijn er ook andere landen betrokken bij de oorlog. De Colombiaanse regering wordt gesteund door buurlanden Ecuador, Peru, Brazilië en Panama. Ook Mexico, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Spanje steunen de Colombiaanse regering. De Amerikanen geven de meeste militaire en financiële steun aan Colombia. In Colombia wordt namelijk veel drugs geproduceerd die op de Amerikaanse markt verkocht wordt. Sinds de jaren 1970 is de strijd tegen drugs aan de gang in de Verenigde Staten. Mexico steunt Colombia weer, omdat veel Mexicaanse kartels samenwerken met Colombiaanse kartels. In Mexico is ook de Mexicaanse drugsoorlog aan de gang.
De linkse guerrillabewegingen werden in het verleden gesteund door de Sovjet-Unie, Libië en Albanië. Tegenwoordig krijgen zij steun van Venezuela, Cuba, Wit-Rusland en mogelijk Nicaragua. Die vier landen zijn socialistisch en/of anti-Amerikaans. Ook fracties van de communistische partij van Peru, de Provisional Irish Republican Army (PIRA) en de Koerdische PKK steunen de rebellen. In het verleden steunde ook de Baskische Euskadi Ta Askatasuna (ETA) de rebellen, maar in 2018 stopten zij hiermee.
De Colombiaanse drugskartels worden veelal gesteund door andere drugskartels in Latijns-Amerika, waaronder enkele machtige Mexicaanse drugskartels. De bekendste voorbeelden zijn het Sinaloa-kartel, het Tijuana-kartel, CJNG, het Gulf-kartel, het Juárez-kartel en Los Zetas.