Leven na de dood

Dante beschrijft in 1302 de tunnel naar de hoogste hemel

Het leven na de dood is een bestaan na de fysieke dood waarbij het bewustzijn of de ziel van de mens op de een of ander manier verder leeft zonder lichaam. Het wordt door velen gezien als het grootste mysterie van het leven omdat niemand met zekerheid kan weten of er al dan niet na de fysieke dood een vorm van voortbestaan mogelijk is. Vaak wordt gezegd dat niemand terug is gekeerd nadat hij of zij dood is geweest. Verschillende religies hebben daar een andere mening over. In de parapsychologie worden bijna-doodervaringen bestudeerd en gezien als een tijdelijke scheiding van het lichaam en het 'astraallichaam' (ziel), terwijl de dood een permanente uittreding is.

Oudheid

In de Oudheid was de visie op het leven na de dood bepalend voor het dagelijkse leven. Na je dood werd je geoordeeld over je leven. Wat heb je gedaan met het leven dat je hebt gekregen. Een voorbeeld hiervan is het Egyptische dodenboek.

Religieuze meningen

Het hindoeïsme en het boeddhisme zeggen dat we allemaal worden wedergeboren. Dus als je dood bent gegaan, zul je later in een ander lichaam opnieuw worden geboren. Dat kan een mens zijn, maar ook een dier of een plant. Dit wordt reïncarnatie genoemd. In het christendom staan enkele verhalen waarin Jezus Christus iemand die is overleden weer tot leven wekt. Jezus zelf staat, na dood te zijn gemarteld en te zijn gekruisigd, weer op uit de dood. Dat wordt met Pasen nog steeds gevierd. In het evangelie staan enkele uitspraken die voor ons leven op aarde gelden, maar die vaak ook worden gerelateerd aan het leven na de dood. Ook in de joodse Tenach staat een verhaal van een dode die tot leven werd verwekt. Dat werd door Elia gedaan. Een veel aangehaald verhaal betreft het visioen van Ezechiël. Daarin liggen in een vallei een groot aantal menselijke beenderen. Door de Geest van God gaan de beenderen zich groeperen en er groeien spieren en de rest van het menselijk lichaam omheen. Dan komen de mensen tot leven en vormen een leger dat gaat vechten voor de gerechtigheid. De islam heeft veel beelden uit de Bijbel overgenomen. Vooral het paradijs en de hel krijgen veel nadruk.

Bijzondere personen

Buiten de heilige boeken zijn er ook veel mensen die bijzondere ervaringen hebben opgedaan. Een van de bekendste is de filosoof en mysticus Emanuel Swedenborg die tussen 1744 en 1772 veel visioenen had en naar verluidt buiten zijn lichaam is getreden. Een andere persoon is Jacob Lorber (1800-1864) die een stuk van het leven na de dood van overleden tijdgenoten heeft beschreven. De bekendste is Robert Blum, een verzetsstrijder die vanwege zijn politieke activiteiten in 1848 is doodgeschoten voor het vuurpeloton. Al deze visioenen suggereren dat het hiernamaals geen eindstadion is, maar een stap in iemands verdere spirituele groei.

Bijna-doodervaring

De verhalen uit de Bijbel en de andere Heilige boeken zijn vaak al oud. Veel mensen hebben bepaalde speciale ervaringen meegemaakt op de grens tussen leven en dood. Het aantal verhalen van mensen die dergelijke ervaringen hebben meegemaakt in de laatste 100 jaar is groot. Daarom wordt er tegenwoordig serieus wetenschappelijk onderzoek naar gedaan.

Het oordeel

In alle godsdiensten is het leven na de dood erg belangrijk en bepaalt hoe je het beste kunt leven. Iedereen moet het oordeel ondergaan. Dat is ook zo bij veel bijna-doodervaringen. Vaak oordeel je jezelf, want je schaamt je voor de slechte dingen die je hebt gedaan en bent blij om de goede dingen.

Media

Video's

Algemeen:

• Wat is dood? (NTR/Het Klokhuis)
• Rouw - Dood en afscheid (NTR/Het Klokhuis)
• Voortaan ben jij ergens anders (NTR/Koekeloere)

Oude Egypte:

• Het Egyptische dodenboek (Levensbeschouwing.net)

Christendom:

• Is er leven na de dood? (Evangelische Omroep)
• Het visioen van Ezechiël over de doodsbeenderen (Levensbeschouwing.net)
• Aan gene zijde (Evangelische Omroep/Dood voor beginners)
• Het christendom over de dag des oordeels en het hiernamaals (Levensbeschouwing.net)
• Bijbel Open: ds. Arie van der Veer - Is er leven na de dood? (Evangelische Omroep/Nederland Zingt)

Traditionele volksreligies:

• Hidden World (2DOC: VPRO/Makers van Morgen)
• My Soul Drifts Light Upon a Sea of Trees (2DOC: KRO-NCRV)

Overig:

• Swedenborg en zijn beschrijving van het hiernamaals (Levensbeschouwing.net)
• De dood uitgedaagd (VPRO-HUMAN/De Volmaakte Mens)