Vlas: verschil tussen versies
| (15 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | {{Infobox plant |
||
| − | Wat is '''vlas'''? |
||
| + | |Naam = Vlas |
||
| + | |Wetenschappelijke naam = Linum usitatissimum |
||
| + | |Afbeelding = [[Bestand:Vlas blauwbloeiend (Linum usitatissimum).jpg|250px]] |
||
| + | |IUCN-status = (zie onder) |
||
| + | |Leefgebied = Vrijwel wereldwijd, gematigde klimaten |
||
| + | |Leefomgeving = akkers |
||
| + | |Behoort tot de = [[vlasfamilie]] ''(Linaceae)'', [[Malpighiales]] |
||
| + | |AfbeeldingLeefgebied = |
||
| + | }} |
||
| + | '''Vlas''' ''(Linum usitatissimum)'' is een plant. Ze maken [[linnen]] van de vezels van deze plant. Ook wordt het gebruikt voor [[lijnzaadolie]], een olie die in olieverf van [[Kunstschilder|kunstschilders]] wordt gebruikt. |
||
| − | '''Vlas''' is een plant waar linnen op groeit. |
||
| − | Hoe komen we bij dat linnen? |
||
| − | In maart of april wordt het vlaszaad gezaaid. |
+ | In [[maart]] of [[april]] wordt het vlaszaad gezaaid. |
| + | In [[Zeeuws-Vlaanderen]] wordt veel vlas verbouwd. In het oostelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen wordt vlas gezaaid waar blauwe bloemetjes aan komen. In west Zeeuws-Vlaanderen vlas heb je vlas waar witte bloemetjes aan komen. Dit heeft verder geen invloed op de kwaliteit of kleur van het vlas. Er wordt ook nog veel vlas verbouwd in Noord-Frankrijk. Vroeger werd het ook verbouwd in [[West-Vlaanderen|West-]] en [[Oost-Vlaanderen]], voornamelijk in de streek van de [[Leie]], maar dit werd verboden om de milieuvervuiling te stoppen. Ook Oost Groningen was een vlasteelt gebied. |
||
| − | In [[Zeeuws-vlaanderen]] wordt veel vlas verbouwd. In oost Zeeuws-vlaanderen wordt vlas gezaaid waar blauwe bloemetjes aan komen. |
||
| − | In oost Zeeuws-vlaanderen vlas waar witte bloemetjes aan komen. Dit heeft verder geen invloed op de kwaliteit of kleur van het vlas |
||
| − | Dan begint het te groeien tot ongeveer 80 cm en komen er begin juni mooie blauwe bloempjes op, waarna er bolletjes groeien met nieuwe zaadjes erin. |
+ | Dan begint het te groeien tot ongeveer tussen 80 en 120 cm en komen er begin juni mooie blauwe bloempjes op, waarna er bolletjes groeien met nieuwe zaadjes erin. |
| + | De huidige vlas is lang geleden al [[Domesticatie|gedomesticeerd]] uit de wilde vlas ''(Linum bienne)'' en wordt al eeuwenlang door de mens gebruikt. |
||
| − | In juli wordt het '''vlas''' geplukt en in mooie rijen op het land gelegd. Dan moet het '''vlas''' ''roten''. |
||
| + | == Oogst == |
||
| − | Wat is roten??? Hetzelfde als rotten, het stinkt ook erg. |
||
| − | Er zit een soort lijmlaagje tussen de houtpijp en de vezel en die moet oplossen zodat de vezel en de houtpijp los komen van elkaar. |
+ | In juli wordt het vlas geplukt en in mooie rijen op het land gelegd. Dan moet het vlas ''roten''. Roten is ongeveer hetzelfde als rotten, het stinkt ook erg. Er zit een soort lijmlaagje tussen de houtpijp en de vezel en die moet oplossen zodat de vezel en de houtpijp los komen van elkaar. |
| − | Als het vergenoeg geroot is en het |
+ | Als het vergenoeg geroot is en het vlas droog is, dan gaan ze het oprollen en opslaan in de schuur voor verdere verwerking. |
| ⚫ | |||
| − | Dan gaan we zwingelen. |
||
| − | Wat is zwingelen? |
||
| ⚫ | |||
| − | Dan wordt het linnen gehekeld. |
+ | Dan wordt het linnen gehekeld. Hekelen is het linnen kammen zodat er allemaal even dikke draadjes overblijven. |
| − | Wat is hekelen? |
||
| − | Hekelen is het linnen kammen zodat er allemaal even dikke draadjes overblijven. |
||
Je kunt het vergelijken met het borstelen van een bos haar. |
Je kunt het vergelijken met het borstelen van een bos haar. |
||
| − | Daarna wordt het gesponnen. |
+ | Daarna wordt het gesponnen. [[Spinnen (draad)|Spinnen]] is draadjes bij elkaar draaien zodat er een mooie gelijke draad overblijft. |
| − | Wat is [[spinnen]]? |
||
| − | Spinnen is draadjes bij elkaar draien zodat er een mooie gelijke draad overblijft. |
||
| + | Daarna wordt het geweven. [[Weven]] is dat er doek van de draden wordt gemaakt. Uit dat doek maken ze linnen kleding zoals jurken, overhemden, broeken. Maar er worden ook tafelkleden, theedoeken, zakdoeken van gemaakt. Maar ook behang (wandbekleding en gordijnen) wordt ervan gemaakt. |
||
| − | Daarna wordt het geweven. |
||
| + | |||
| − | Wat is weven? |
||
| + | == Fotogallerij == |
||
| − | Weven is dat er doek van de draden wordt gemaakt. |
||
| + | <gallery> |
||
| − | En uit dat doek maken ze linnen kleding zoals jurken, overhemden, broeken. |
||
| + | Afbeelding:Vlasvezels (1).JPG|Vlasvezels |
||
| − | Maar er worden ook tafelkleden, theedoeken, zakdoeken van gemaakt. Maar ook behang(wandbekleding en gordijnen. |
||
| + | File:Flax seeds.jpg|Vlaszaad |
||
| + | Afbeelding:Vlas.jpg|Drogend vlas |
||
| + | </gallery> |
||
| + | [[Categorie:Vlasfamilie]] |
||
Huidige versie van 19 apr 2023 om 12:16
| Vlas Linum usitatissimum | |
|---|---|
|
| |
| Leefgebied | Vrijwel wereldwijd, gematigde klimaten |
| Leefomgeving | akkers |
| Behoort tot de | vlasfamilie (Linaceae), Malpighiales |
Portaal  Biologie
| |
.jpg)
Vlas (Linum usitatissimum) is een plant. Ze maken linnen van de vezels van deze plant. Ook wordt het gebruikt voor lijnzaadolie, een olie die in olieverf van kunstschilders wordt gebruikt.
In maart of april wordt het vlaszaad gezaaid.
In Zeeuws-Vlaanderen wordt veel vlas verbouwd. In het oostelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen wordt vlas gezaaid waar blauwe bloemetjes aan komen. In west Zeeuws-Vlaanderen vlas heb je vlas waar witte bloemetjes aan komen. Dit heeft verder geen invloed op de kwaliteit of kleur van het vlas. Er wordt ook nog veel vlas verbouwd in Noord-Frankrijk. Vroeger werd het ook verbouwd in West- en Oost-Vlaanderen, voornamelijk in de streek van de Leie, maar dit werd verboden om de milieuvervuiling te stoppen. Ook Oost Groningen was een vlasteelt gebied.
Dan begint het te groeien tot ongeveer tussen 80 en 120 cm en komen er begin juni mooie blauwe bloempjes op, waarna er bolletjes groeien met nieuwe zaadjes erin.
De huidige vlas is lang geleden al gedomesticeerd uit de wilde vlas (Linum bienne) en wordt al eeuwenlang door de mens gebruikt.
Oogst
In juli wordt het vlas geplukt en in mooie rijen op het land gelegd. Dan moet het vlas roten. Roten is ongeveer hetzelfde als rotten, het stinkt ook erg. Er zit een soort lijmlaagje tussen de houtpijp en de vezel en die moet oplossen zodat de vezel en de houtpijp los komen van elkaar.
Als het vergenoeg geroot is en het vlas droog is, dan gaan ze het oprollen en opslaan in de schuur voor verdere verwerking.
Dan gaan we zwingelen. Zwingelen is het vlas door een zwingelmolen steken zodat de houtpijp eruit gaat en het linnen overblijft.
Dan wordt het linnen gehekeld. Hekelen is het linnen kammen zodat er allemaal even dikke draadjes overblijven. Je kunt het vergelijken met het borstelen van een bos haar.
Daarna wordt het gesponnen. Spinnen is draadjes bij elkaar draaien zodat er een mooie gelijke draad overblijft.
Daarna wordt het geweven. Weven is dat er doek van de draden wordt gemaakt. Uit dat doek maken ze linnen kleding zoals jurken, overhemden, broeken. Maar er worden ook tafelkleden, theedoeken, zakdoeken van gemaakt. Maar ook behang (wandbekleding en gordijnen) wordt ervan gemaakt.
Fotogallerij
Vlasvezels
Vlaszaad
Drogend vlas
.JPG)
